Giełda z higieny 1. Poziom cholesterolu w surowicy najbardziej wzrasta przy wysokim spożyciu: a) cukru b) masła c) fasoli d) oleju rzepakowego 2. Do chorób powstających wskutek wadliwego żywienia zaliczamy: a) próchnice zębów b) stłuszczenie wątroby c) otyłość d) wyżej wymienione 3. Otręby pszenne są szczególnie dobrym źródłem: a) witamin b) składników mineralnych c) błonnika pokarmowego d) białka 4. Wskaż grupę produktów, w których błonnik występuje w największej ilości: a) razowe pieczywo, gruboziarniste kasze, groch b) białe pieczywo, jabłka, pomidory c) herbatniki, ogórki, chuda wołowina d) mięso wieprzowe, owoce cytrusowe, sery 5. Uważa się, że wzorcowym białkiem jest białko: a) roślin strączkowych b) chudej cielęciny c) całego jaja d) mleka 6. Najwięcej niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) jest się w: a) oleju sojowym i słonecznikowym →k.s. b) oleju rzepakowym i oleju z oliwek ??? c) smalcu i słoninie d) maśle i margarynie mlecznej 7. Do bodźców pokarmowych zwiększających w największym stopniu czynność żołądka, należą: a) mleko, ser b) alkohol, ostre przyprawy, kofeina, wyroby mięsne c) kasza manna, gotowana ryba d) twaróg, cielęcina gotowana, ziemniaki 8. Co podwyższa przyswajanie wapnia?: a) obecność magnezu 1 b) stosunek Ca:P 1:1 c) stosunek Ca:P 1:3 d) wysoka zawartość błonnika 9. Spożywanie masła i marchwi zapobiega: a) próchnicy zębów b) zwałowi i miażdżycy c) niedoborom witaminy A d) niedoborom witaminy C 10. Noworodek powinien być karmiony?: a) co 2 godz b) co 3 godz c) co 4 gzodz d) kiedy manifestuje głód 11. Co w racji pokarmowej zwiększa przyswajanie żelaza niehemowego? a) obecność witaminy C b) polifenole w herbacie c) obecność witaminy A d) otręby 12. Wskaż zestaw produktów zawierających najlepsze źródła witaminy C: a) ziemniaki, cebula, groch b) kapusta, porzeczki, truskawki c) pomidory, ogórki, sałata d) selery, pory 13. Przy stosowaniu diety ubogoenergetycznej najwcześniej wyczerpują się zasoby ustrojowe?: a) tłuszczu b) glikogenu c) białek d) witaminy A 14. Wskaż prawidłowy odsetek energii pochodzący z podstawowych składników pokarmowych w dziennej racji pokarmowej dorosłego człowieka: a) 20% białka, 40% węglowodanów, 40% tłuszczu b) 10% białka, 40% węglowodanów, 50% tłuszczu c) 12 % białka, 58% węglowodanów, 30% tłuszczu ??? d) 40% białka, 9% węglowodanów, 51% tłuszczu 15. Która z wymienionych witamin posiada właściwości antyoksydacyjne? a) tiamina – B1 b) kwas askorbinowy c) pirydoksal – B6 d) kwas pantotenowy 16. Do produktów bezglutenowych należą: 2 a) b) c) d) pieczywo żytnie mąka pszenna płatki kukurydziane płatki owsiane 17. Białko występuje w dużych ilościach w: a) daktylach, bananach b) grochu, fasoli, soi c) cykorii, ogórkach, pomidorach d) cytrynach, winogronach, arbuzach 18. Utleniacze to zanieczyszczenia wtórne powietrza atmosferycznego powstającego w drodze reakcji fotochemicznych podstawowych zanieczyszczeń. Zalicza się do nich: a) ołów b) azot c) tlenek węgla d) chlor 19. Z dotychczasowych badań wiadomo, że z czterech możliwych sposobów oddziaływania substancji toksycznych obecnych w powietrzu atmosferycznym najczęstszym jest działanie: a) niezależne b) sumujące się c) antagonistyczne d) synergistyczne 20. Największe zagrożenie dla człowieka stanowią wziewne pyły o średnicy: a) b) 10 – c) d) 21. Działaniem alergizującym odznaczają się pyły: a) wełny i bawełny b) sierści zwierząt c) drzewa d) wszystkie wyżej wymienione 22. Przyczyną wysokiego wskaźnika śmiertelności w Polsce upatruje się między innymi w zanieczyszczeniu środowiska. Wskaźnik ten dla Polski wynosi? a) 6 b) 10 c) 16 ??? d) 22 23. Degradacja gleby jest wynikiem: a) stosowania nadmiernej ilości nawozów sztucznych b) stosowania nadmiernej ilości środków ochrony roślin 3 c) zatruwania gleb substancjami toksycznymi z przemysłu i transportu d) wszystkie wyżej wymienione 24. Wśród zanieczyszczeń chemicznych gleby, niebezpieczne dla człowieka są: a) węglowodory b) chlorki c) związki metali ciężkich d) związki żelaza i miedzi 25. Pokwitaniowy skok w przyroście wysokości wynosi przeciętnie: a) 1 – 3 cm b) 4 – 6 cm c) 7 – 10 cm d) 11 – 15 cm 26. Akceleracja to zjawisko: a) zaburzenia rozwoju b) nieharmonijnego rozwoju c) przyspieszonego rozwoju d) opóźnionego rozwoju 27. Jakie niedobory groziłyby człowiekowi przy wyłącznym żywieniu mlekiem? a) niedobory żelaza i witaminy C b) niedobory witaminy B2 i wapnia c) niedobory lizyny i magnezu d) żadne, gdyż mleko jest bardzo dobrym źródłem wszystkich składników odżywczych 28. Poradnictwem czynnym lekarskim objęte są następujące grupy ludności: a) dzieci i młodzież b) kobiety ciężarne i w okresie laktacji c) żadna z wyżej wymienionych d) grup tych jest więcej 29. Badania bilansowe wykonywane są u dzieci w wieku: a) 1, 3, 5, 7, 9, 11, 15 b) 0, 2, 4, 6, 10, 14, 18 c) 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 d) 0, 4, 6, 10, 12, 14, 16 30. Najsilniej determinują rozwój fizyczny człowieka czynniki: a) środowiskowe b) genetyczne c) paragenetyczne matczyne d) własna aktywność fizyczna 31. Z jakiego języka pochodzi nazw przedmiotu higiena: a) greckiego b) łacińskiego 4 c) arabskiego d) angielskiego 32. Które z podanych jednostek chorobowych przy obecnym stanie nauki i techniki medycznej nie potrafimy wyeliminować przez prowadzenie szczepień ochronnych: a) błonica b) krztusiec c) grypa d) AIDS 33. Diety alkalizujące lub zakwaszające mocz stosuje się w: a) zaburzeniach dróg moczowych b) chorobie trzewnej c) stanach złego odżywienia d) stanach gorączkowych 34. Kwasica jako zespół objawów towarzyszy: a) niedokrwistości b) głodzeniu c) zapaleniu wsierdzia d) oparzeniom 35. Genetycznie uwarunkowana długość życia człowieka wynosi około: a) 80 lat b) 120 lat c) 160 lat d) 200 lat 36. Obszar pojęciowy „medycyna” obejmuje: a) leczenie b) zapobieganie i leczenie c) zapobieganie, leczenie i rehabilitacja d) zapobieganie, leczenie, rehabilitacja i opiekuńczość 37. Najsilniej oddziaływującym na rośliny zanieczyszczeniami powietrza są: a) pyły b) związki azotu c) formaldehyd d) związki siarki 38. Przy długotrwałym odstępowaniu od jedzenia mięsa, mogą grozić niedobory: a) białka b) Ca2+ c) Fe 2+ d) witamin 39. Czym można zastąpić mleko? 5 a) b) c) d) wędliny, mięso, ryby, jajka warzywa, owoce, pieczywo razowe, jaja, fasola sery żółte, jogurt, sery homogenizowane masło, margaryna, śmietana 40. Aminokwasami ograniczającymi wartość odżywczą roślin strączkowych są: a) lizyna i walina b) arginina i histydyna c) tryptofan i leucyna d) metionina i cysteina 41. Wskaż zdanie fałszywe: a) do najczęściej spotykanych zakażeń szpitalnych na oddziałach dziecięcych należą zakażenia bakteriami przewodu pokarmowego wywoływanych przez Salmonella i E. coli oraz zakażenia dróg oddechowych wywoływanych przez Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa b) zakażeniom szpitalnym można zapobiegać przez profilaktyczna antybiotykoterapie, szczególnie u chorych po zabiegach chirurgicznych c) do zakażeń szpitalnych zalicza się m.in. tzw. zakażenia autogenne (wywołane przez drobnoustroje pochodzące z wtórnej flory bakteryjnej chorego d) do osób szczególnie narażonych na zakażenia należą: małe dzieci, osoby starsze, chorzy na OIOM-ie, pacjenci z zaawansowaną chorobą nowotworową 42. Niedobory przy braku mleka: a) witaminy C, Fe 2+ b) witamina B i Ca2+ 2 c) lizyny i Mg 2+ d) żadne, gdyż mleko jest zbędne 43. Który z wymienionych aminokwasów może być wytwarzany w organiźmie człowieka na drodze endogennej syntezy: a) lizyna b) tryptofan c) kwas glutaminowy d) metionina 44. Która z witamin po przekształceniu w formę koenzymu uczestniczy w procesach utleniania tłuszczy? a) tiamina (B1) b) kwas askorbinowy (C) c) pirydoksal (B6) d) kwas pantotenowy (acetylokoenzym A) 45. Ilość energii jaką uzyskuje organizm człowieka po spożyciu posiłku zawierającego 10 g tłuszczu, 30 g węglowodanów i 20 g białka? a) 90 kcal 6 b) 190 kcal c) 290 kcal d) 390 kcal 46. Dorosły człowiek powinien w ciągu dnia jeść: a) 1 obfity posiłek b) 2 posiłki c) min. 3 posiłki d) tyle razy ile odczuwa głód 47. Spożywane zwyczajowo przeciętne racje pokarmowe dostarczają ok. 15 g NaCl dziennie. Dawka toksyczna dla dorosłego człowieka wg komitetu ekspertów WHO wynosi: a) 5 – 7 g b) 10 – 12 g c) 13 – 15 g d) 15 – 20 g 48. Na co można zamienić mięso w dziennej racji pokarmowej: a) mięsa nie można zamienić żadnymi produktami b) mięso można zamienić mlekiem i jego produktami, pieczywem, kaszą jęczmienna, płatkami c) mięso można zamienić spożywając duże ilości owoców i/lub warzyw d) mięso można zastąpić jajami, rybami, mlekiem 49. Wartość wskaźnika A. A. Sc określającego ilość białka wyraża się wzorem: a) (białko zatrzymane w organizmie[g]/ilość spożytego białka [g])*100 b) (mg aminokwasów w 1 g badanego białka/mg aminokwasów w 1 g standardów)*100 c) (energia zatrzymana w ciele w postaci białka w kcal/ilość całkowitej energii spożywanej diety w kcal)*100 d) azot zatrzymany w organizmie w [g]/ilość azotu spożytego w [g] e) przyrost masy ciała w [g]/ilość spożytego białka [g] 50. Zawartość błonnika w pożywieniu ludzi dorosłych nie powinna być mniejsza niż: a) 30 g/dobę b) 7 g/dobę c) 20 g/dobę d) 15 g/dobę e) 10 g/dobę 51. Który z wymienionych aminokwasów należy do endogennych? a) walina b) treonina c) tyrozyna d) fenyloalanina 7 52. Przy trzech posiłkach dziennie obiad powinien pokrywać: a) 35 – 40% ilości energii na dobę b) 30 – 45% c) 40 – 45% 53. Dobrym źródłem wit. B1 jest: a) mięso, produkty zbożowe b) mięso, śmietana c) warzywa i owoce bogate w wit. C 54. Grupa „inne tłuszcze” jest dobry źródłem: a) wit. ADEK b) energii c) soli mineralnych 55. Udział energii tłuszczów nie powinien przekraczać: a) 30% b) 45% c) 20% d) 40% 56. Zalecaną minimalną ilość NNKT określa się na: a) 3% b) 11% c) 10% d) 15% 57. Najwięcej NNKT występuje w: a) oleju słonecznikowym i sojowym b) oleju rzepakowym c) smalcu i margarynie d) oliwie z oliwek 58. który z wymienionych kwasów tłuszczowych należy do NNKT? a) kwas palmitynowy b) kwas linolowy c) kwas stearynowy d) kwas oleinowy 59. do produktów zakwaszających należą: a) mleko, warzywa b) mięso, ryby, jaja, produkty zbożowe c) mięso, ryby, warzywa d) warzywa, ryby, jaja, sery 60. do składników mineralnych podstawowych należą: a) Cl, P, S b) Ca, Mg, Na, K 8 c) Cl, Fe, P d) Ca, Mg, Na, S 61. sacharoza w stosunku do całodobowego zaopatrzenia energii powinna dostarczać nie więcej niż: a) 40% energii b) 80% c) 20% d) 10% e) 15% 62. Aby określić zapotrzebowanie energetyczne met. FAO należy uwzględnić: a) wiek b) ciężar ciała c) praca i czynności ze związaną pracą ??? 63. Wielkość zapotrzebowania na składniki odżywcze w proporcyjnych standardach zależy od: a) wieku, płci, masy ciała b) wykształcenie, pochodzenie społeczne c) warunków klimatycznych i miejsca pracy 64. Do składników służących do budowy tkanek ustroju należą: a) białko, sole mineralne, woda b) aminokwasy, tłuszcze c) nienasycone kwasy tłuszczowe, woda, sole mineralne 65. Aby określić zapotrzebowanie energetyczne met. Pyke’a należy uwzględnić: a) podstawowa przemianę materii b) rodzaj wykonywanej pracy zawodowej c) obciążenie wysiłkiem fizycznym poza pracą zawodową d) wszystkie wyżej wymienione 66. Białka pełnowartościowego dostarczają: a) warzywa b) rośliny strączkowe c) jaja 67. Do składników energetycznych zależą: a) tłuszcze b) warzywa c) mleko 68. Który z węglowodanów jest wytwarzany w organizmie człowieka na drodze endogennej syntezy? a) sacharoza b) skrobia c) celuloza 9 d) laktoza 69. poziom cholesterolu w surowicy wzrasta najbardziej przy wysokim spożyciu: a) cukru b) masła c) fasoli d) oleju rzepakowego 70. aby wzbogacić rację pokarmową w Wit. z grupy B zaleca się: a) ograniczyć spożycie mięsa wieprzowego b) zwiększyć spożycie owoców c) zwiększyć spożycie ciemnego pieczywa d) zwiększyć spożycie warzyw 71. Dobrym źródłem vit B1 jest: a) mięso b) mleko i śmietana c) warzywa i owoce 72. przy 3 posiłkach dziennie obiad powinien pokrywać: a) 35-40 % b) 30-35 % c) 40-45% 73. które z białek ma najwyższa wartość energetyczna ? a) mleka krowiego b) całego jaja kurzego c) polędwicy wołowej 74. Mleko kobiece ustepuje krowiemu pod względem: a) białka b) kalorii c) tłuszczu 75. „Norma interpolowana” ??? to norma dla statystycznej osoby z danej populacji, zapotrzebowania na składniki odżywcze, zależy od: a) wiek, płeć, ciężar ciała b) ciężkość pracy, pochodzenie, wykształcenie c) rodzaj, miejsce, warunki pracy, warunki klimatyczne Uporządkuj patogeny występujące zaczynając od najczęstszych: bakterie gram’-‘, grzyby, wirusy……inne toksyny Graniczna dawka soli 6 g./dobę Badania bilansowe dzieci 0,2,4,6,10, 13,16,18 Co to są grupy dyspanseryjne? Powszechnym sposobem zakażania się HIV jest wesz, komar, mucha, pluskwa żadna z tych lub pchła Wiek oczekiwany 17- latka to K i M, czy ile lat będzie jeszcze żył Najszersze pojęcie to : opieka medyczna nie pediatryczna czy dentystyczna 10 Największe zagrożenia Niedobór jakiej witaminy ujawnia się najpóźniej: B1, B2,B6, D, B12 Procentowy udział białka w diecie :10-15% Oleje w diecie śródziemnomorskiej – oliwa z oliwek Co głównie zanieczyszcza powietrze w Polsce : transport, przemysł, górnictwo i hutnictwo Smog kwaśny Londyn,miesiące zimowe,redukujący i fotochemiczny Los Angeles Błonnik – 20-40g na dzień Wskaźnik : śmiertelnośc – wzór????? Procentowy udział zjawisk warunkujących zdrowie styl 51,1%,środowisko 21,1%,genetyka 19%,zdrowie 10% Wydatki na opiekę zdrowotną (RKB w Polsce w 2002r – 3,8% Cechy krajów rozwiniętych np. zmniejszająca się liczba noworodków , starzenie się społeczeństwa Zdanie fałszywe Gruźlicę leczy się tak samo u osób chorych na AIDS i u osób „zdrowych” i daje takie same efekty Jakość zdrowotna żywności (cechy)- zawartość odżywcza, organoleptyczna, bezpieczeństwo dla konsumenta. Podstawowe zasady bezpieczeństwa żywności w Polsce Czy profilaktyka I fazy to np.:podawanie kwasu foliowego TAK Działanie prewencyjne to: badania bilansowe , okresowe, przesiewowe, kontrolne, wszystkie Negatywne aspekty wegetarianizmu niedobór wit B12, żelaza Antybiotyki i terapia antybiotykami???? Częstośc zgonów z powodu chorób zakaźnych : 0,5 Dieta w czasie ciąży : chyba normobiałkowa i niskosodowa Zapotrzebowanie na żelazo u kobiety dorosłej 10(18-55lat)-15(miesiaczka) mg Zapotrzebowanie na kwas foliowy u kobiety ciężarnej wzrasta 4-krotnie!!!!!!!! Przeciwciała w mleku matki IgA, specyficzne IgG, leukocyty, lizozym, interferon, laktoferyna Cechy mleka kobiecego np. więcej białka serwatkowego / więcej laktoglobuliny mniej kazeiny/ ogólnie mniej bialka Humanizacja mleka???????? Codzienna dawka witaminy D3 dla niemowlaka : 400j. Od którego roku życia dziecka dawka energii różni się dla dziewczynek i chłopców W którym miesiącu dodajemy żółtko jaja kurzego do posiłku niemowlaka : 7 miesiąc Do 3 lat podajemy dzieciom – masło Procesy patologiczne u 65- latków : -zmniejszenie przepływu kłębuszkowego , - masy ciała, - sprawnośc intelektualna (chyba fałsz) Racjonalne stosowanie antybiotyków Higieniczne mycie rąk powoduje zmniejszenie od 100 razy liczbę drobnoustrojów personelu medycznego 11 Książka Grzybowskiego i Jehowa zalecana na higienie to: „Medycyna zapobiegawcza i środowiska ‘’ Pojęcie czułości testu - zdolność testu do prawidłowego rozpoznania choroby tam, gdzie ona występuje. Etapy programu zdrowotnego Dopuszczalna ilośc dB w klasach do 80db!!!! Rozkład zajęc określa się na podstawie (fałsz) –ilośc lekcji w zależności od wieku , - ilośc lekcji w zależności od zdolności, - ilośc i długośc przerw, ciężkośc zajęc Placówki kształcenia nie musza być wyposażone w: gaz, wode, kanalizację, oświetlenie dzienne Klasa z oknami na jednej ścianie nie może być skierowana na północ Zanieczyszczenia wewnątrzdomowe Patogeny obecne w glebie będące najczęściej przyczyną zagrożeń Zanieczyszczenia roślin Zanieczyszczenia gleb AIDS: jakie limfocyty niszczy itd. ; fałsz (chyba) że ten wirus HIV traci zaraźliwośc w makrofagach Co to jest bioklimatologia___ Bioklimatologia zajmuje się oceną wpływu czynników atmosferycznych na organizmy żywe!!!!!!!! Patologiczna reakcja pogodowa polega na zaostrzeniu się istniejących już schorzeń Wpływ różnych stanów pogodowych na człowieka Wybierz zdanie fałszywe: prom. Podczerwone nie wywołuje żadnych skutków Specyficzne cechy środowiskowych zagrożeń zdrowia Rola węglowodanów Zmniejsza wchłanianie tłuszczów, soli mineralnych, Zwiększa wchłanianie cholesterolu, Przyspiesza trawienie tłuszczów, Przyspiesza pasaż jelit (fermentacji) – przyspieszenie trawienia 1. są źródłem łatwo przyswajalnej energii 2. nadając produktom spożywczym cechy organoleptyczne ( smak, barwa, zapach, konsystencja ), oddziałują na zmysły 3. dostarczają włókna pokarmowego ( błonnika ), regulującego procesy zachodzące w przewodzie pokarmowym ( ruchy perystaltyczne, skład mikroflory jelitowej, wydalanie cholesterolu, detoksykacja organizmu ) 4. umożliwiają syntezę aminokwasów i prawidłowy przebieg spalania związków ketonowych 5. są składnikami glikolipidów i glikoprotein błon komórkowych Kwasy omega -6 linolowy oraz arachidonowy i omega -3 linolenowy oraz EPA, DHA Kwasy omega -3 nie występują w rybach (fałsz) TAK** ryby, olej rzepakowy, sojowy, lniany, orzechy wloskie Utrudnia wchłanianie jodu : kapusta, brokuły, kalafiory Gdzie jest najwięcej Wit.A : papryka, marchewka 12 13 Co powodują składniki antyodżywcze:-naturalne !!! utrudniaja wykorzystywanie witamin ( tiaminaza , askorbinaza, awidyna) bialka( inhibitory enzymow) itp Rola substancji dodatkowych Żywnośc funkcjonalna- gr produktow spożywczych o podwyższonej jakości zdrowotnej wynikającej z obecności w skladzie specyficznych bioaktywnychsub. Ocena żywienia i odżywiania : wywiad , pomiary ciała, wskaźniki wagowe BM /=26 –to 1* nadwagi Otyłośc andriodalna i cechy – fałsz – odkładanie tłuszczu na udach i biodrach Pierwotne wady w żywieniu Niedobór i nadmiar ich w organizmie Otyłośc – przyczyny i czynniki sprzyjające Choroby układu krążenia – jednostka chorobowa występująca najczęściej program walki Ocena stanu odżywiania Ocena stanu czystości środowiska Niedobory i nadmiar Wit. C Żywnośc funkcjonalna Czynniki żywieniowe wpływające na pozostanie i przebieg zmian miażdżycowych Plan lekcji Cele promocji zdrowia Wady żywieniowe Zanieczyszczenia wody Najczęstsze przyczyny zakażeń szpitalnych – wybrac odpowiednią kolejnośc: grzyby, wirusy, bakteria G (-) , gruźlica, inne Współczynnik zapadalności Dzienna porcja soli: 2,4,8,6,10g Immunoglobulina z mleka matki Substancje antyodżywcze Powierzchnia klasy przypadająca na 1 ucznia - 2,2 Przeciętne dalsze trwanie życia dla kobiety i mężczyzny w wieku 17 lat 80,70L Przewlekłe choroby w wieku dziecięcym można dostrzec w badaniach : okresowym, bilansowym, przesiewowym, kontrolnym i jakimś tam Postępowania prewencyjne w przypadku podejrzenia zakażenia HIV Jaki procent pacjentów w szpitalach jest izolowanych ze wskazań medycznych Wartośc PKB przeznaczona na zdrowie w Polsce ok 3,9% % dzieci szczepionych p.grużlicy do 1 roku życia CJD , BSE, - pytanie cel Sylwii % zgonów na choroby zakażenia Dzienne zapotrzebowanie na żelazo kobiet w ciąży i karmiących 20 I/ 30-40-II / 60-III Zanieczyszczenia w pomieszczeniach zamkniętych Jakie służby , jednostki kontrolują żywnośc 14 Czy w ostatnim 10-leciu zachorowań na salmonellozy się zmieniła rośnie spada Zakażenia (czym) z gleby Kto może promowac zdrowie w szkole podst. Kwasy tłuszczowe Dzienne zapotrzebowanie na białka W jakich produktach jest błonnik chleb pełnoziarnisty, owoce, warzywa, rośliny strączkowe Dzieci: masło czy margaryna Książka Badanie 4-latków (które nie jest prawdziwe): a) ciśnienie tętnicze b) Bad.stanu – próchnica zębow stałych* , c) mowa ,d) psychoruchowa , e) coś z koordynacją W jakim kraju najmniejsza zachorowalnośc na gruźlicę Szwecja Norwegia Niemcy Zachorowalnośc na WZWB , w Polsce odp. Wykazuje tendencję spadkową Szczepionki przeciwko jakim typom WZW są dostępne A, B, D Z powodu powikłań WZWB co roku na świecie umiera : odp. Ok.1,2mln osób Ryzyko zakażeń HCV po jednorazowym ukłuciu nieznaną(brzydką) igłą odp.1:30 Ryzyko zakażeń HIV ‘’----------------------------------------------------------‘’ odp.1:300 W Polsce zakażonych WZWC jest odp.600tys. Kraje o najmniejszym ryzyku WZWB odp. Hiszpania, Włochy, Australia, Norwegia Nosiciele WZW B jest – odp. Ok.350mln „ Żółty tydzień” – wszystkie odp.prawidłowe Ile % dzieci do 15 r.ż. nie ma przeciwciał chroniących przed żółtaczką pokarmową odp.93% Sposoby oceny stanu odżywiania Niedobory przy diecie wegetariańskiej Dieta radykalnie wegetariańska Mikroflora na dłoniach personelu Staphylococcus 60 – 80%, Micrococcus 40 – 50% Czego nie można ocenic badaniami antropometrycznymi – chyba % wody w organizmie Stawonogi – główna rola w przenoszenia HIV a) komary, b) kleszcze, c) pchły, d)wszy , e)żadna – odp. Nie jest prawidłowa Co jest brane pod uwagę przy układaniu planu żywieniowego Największe skażenia żywności pestycydy chloroorganiczne, chlorowane bifentyle, furany, dioksyny – najbardziej toksyczne. Najwięcej jest azotanów i azotynów. Tłuszcz używany w diecie śródziemnomorskiej Gdzie występuje witamina B12 jaja mleko produkty miesne retardacja - zwolnienie procesów inwolucyjnych ilość zachorowań na WZW, błonnice, gruźlicę