Zarówno przemoc jak i nadu*ycia seksualne s

Zarówno przemoc jak i nadużycia seksualne są przestępstwem. Są zabronione i
karane przez prawo. Są to gwałt, czynności seksualne z osoba bezradną lub
niepoczytalną, czynności seksualne z dzieckiem, kazirodztwo oraz przestępstwo
znęcania się.
Przestępstwo gwałtu (art. 197 kodeksu karnego) polega na doprowadzeniu innej
osoby przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem do obcowania płciowego albo do
poddania się innej czynności seksualnej. Przez obcowanie płciowe należy rozumieć
stosunek oraz inne akty zastępcze takie jak np. stosunki oralne czy analne. Inne
czynności seksualne to takie zachowanie się zaspokajającego popęd seksualny,
które nie mieszczą się w pojęciu obcowania płciowego (np. masturbacja,
obmacywanie o charakterze seksualnym). W orzecznictwie Sądu Najwyższego
przyjęto, że inna czynność seksualna to zachowanie niemieszczące się w pojęciu
obcowania płciowego, które związane jest z szeroko rozumianym życiem płciowym
człowieka, polegające na kontakcie cielesnym sprawcy z pokrzywdzonym lub
przynajmniej na cielesnym i mającym charakter seksualny zaangażowaniu ofiary.
Współsprawcą takiego przestępstwa może być osoba, która sama nie obcuje płciowo
ani nie wykonuje innej czynności seksualnej, lecz np. doprowadza ofiarę do stosunku
płciowego z inną osobą. Gwałt może zdarzyć się również w związku małżeńskim.
Kodeks przewiduje także kwalifikowane formy gwałtu, które mają miejsce w
przypadku, gdy sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną
osobą (gwałt zbiorowy). Doprowadzenie do obcowania płciowego zagrożone jest
karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, doprowadzenie do innych czynności
seksualnej karą od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, gwałt zbiorowy karą nie
niższa niż 3 lata pozbawienia wolności natomiast gwałt ze szczególnym
okrucieństwem karą nie niższą niż 5 lat pozbawienia wolności.
Przestępstwo czynności seksualnych z osobą bezradną lub niepoczytalną (art.
198 Kodeksu karnego) polega na wykorzystaniu bezradności innej osoby lub jej
niepoczytalności w celu doprowadzenia – identycznie jak przy gwałcie – do
obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do
wykonania takiej czynności. Przestępstwo zagrożone jest karą od 6 miesięcy do 8 lat
pozbawienia wolności.
Przestępstwo czynności seksualnych z dzieckiem (art. 200 Kodeksu karnego)
polega na obcowaniu płciowym z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszczeniu się
wobec takiej osoby innej czynności seksualnej bądź doprowadzeniu jej do poddania
się takim czynnościom albo do ich wykonania. Powyższy przepis ma chronić dzieci
przed nadużyciami seksualnymi ze strony dorosłych. Przestępstwo jest zagrożone
karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności. Tej samej karze podlega ten, kto w celu
zaspokojenia seksualnego prezentuje małoletniemu poniżej lat 15 wykonanie
czynności seksualnej.
Przestępstwo kazirodztwa (art. 201 Kodeksu karnego) polega na dopuszczeniu się
obcowania płciowego w stosunku do wstępnego, zstępnego, przysposobionego,
przysposabiającego, brata lub siostry. Jest zagrożone karą pozbawienia wolności od
3 miesięcy do 5 lat.
Ściganie powyższych przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego, co
oznacza, że wniosek o ściganie takiego przestępstwa należy złożyć na policji bądź w
prokuraturze a następnie odpowiednie organy - już we własnym zakresie - prowadzą
śledztwo bądź dochodzenie. Prokurator nie może ścigać sprawcy bez złożenia
wniosku przez pokrzywdzonego. Dopiero z chwilą złożenia wniosku postępuje jak
przy przestępstwach ściganych z urzędu.
Przestępstwo znęcania się (art. 207 Kodeksu karnego) polega na fizycznym bądź
psychicznym znęcaniu się nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w
stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub
osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny. Znęcanie się to
działanie lub zaniechanie polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub
dolegliwych cierpień moralnych, powtarzających się albo jednorazowych, lecz
intensywnych i rozciągniętym w czasie, np. bicie, głodzenie, straszenie, znieważanie,
wyrzucanie z mieszkania. Pokrzywdzonym może być osoba najbliższa dla sprawcy
bądź inna osoba, jeżeli jest małoletnia (nie ukończyła 18 lat) albo nieporadna (np. na
skutek kalectwa) albo pozostająca zależna od sprawcy. Stosunek zależności
zachodzi wtedy, gdy pokrzywdzony nie jest zdolny z własnej woli przeciwstawić się
znęcaniu, i znosi je z obawy przed pogorszeniem swojej sytuacji. Typem
kwalifikowanym jest znęcanie się ze szczególnym okrucieństwem bądź znęcanie się,
w następstwie którego pokrzywdzony targnął się na własne życie. Przestępstwo jest
zagrożone karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności – w przypadku znęcania
się, karą minimum 10 lat pozbawienia wolności –w przypadku znęcania się ze
szczególnym okrucieństwem oraz karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności – w
przypadku znęcania się w następstwie którego pokrzywdzony targnął się na własne
życie.
Ściganie przestępstwa znęcania się następuje z urzędu, co oznacza, że należy
zawiadomić stosowne organy ścigania – policję bądź prokuraturę – o popełnieniu
takiego przestępstwa. Do złożenia zawiadomienia obowiązana jest każda osoba,
która wie lub podejrzewa popełnienie opisanego przestępstwa. Jest to społeczny
obowiązek wynikający z przepisu art. 304 Kodeksu postępowania karnego. Ponadto,
zgodnie z tym przepisem instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze
swoją działalności dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa, są obowiązane
niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora bądź Policję oraz przedsięwziąć
niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania
przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzania, aby nie
dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.
Ściganie powyższych przestępstw przedawnia się z upływem 10 lat od ich
popełnienia.