Fronczek Ewa Czeladź 5 Marketing MARKETING IMPREZ REKREACYJNYCH JAKO PROMOCJA SZKOŁY Żyjemy w epoce marketingu! Całokształt działalności firmy zależy od wyników rynkowych, od tego czy znajdą się klienci, którzy zechcą nabyć nasze usługi, choć na rynku istnieje dużo podobnych, a może lepszych i tańszych. Musimy sami wiedzieć i poinformować swoich klientów, dlaczego mają wybrać właśnie naszą usługę. Naszą firma będzie szkoła, a klientem uczeń i rodzic. W obecnym czasie każda szkołę postrzega się jako zakład pracy, ucznia i rodzica z kolei jako klienta, który powinien być zadowolony z wyboru szkoły. Co wpływa na ten wybór?, Czy tylko poziom nauczania?. Różnie z tym bywa. Pierwszą szkołę dla dziecka wybiera rodzic. O gimnazjum decyduje głównie rodzic, ale uczeń już zaczyna mieć wpływ na ten wybór, szkołę średnią wybiera już tylko uczeń. Zajmę się tylko szkołą podstawową, ponieważ w takiej od piętnastu lat pracuję. Nie zawsze rodzic posyła dziecko do najbliższej szkoły. Co ma na to wpływ?. W pierwszej kolejności na pewno poziom nauczania, później wygląd szkoły, opinia otoczenia, może być to opinia absolwenta tej szkoły, wzmianki o sukcesach w lokalnej gazecie, w Internecie na stronie miasta itp. Dla części rodziców a także i uczniów ważne jest to, w jaki sposób szkoła zapewnia organizację czasu wolnego, czy organizuje zajęcia poza lekcyjne, czy organizuje wyjazdy, obozy, kolonie. W jaki sposób możemy przyciągnąć ucznia do naszej placówki? Na nasz marketing złożą się wszystkie działania, za pomocą, których szkoła, czyli nasze przedsiębiorstwo przystosowuje się do swojego otoczenia w sposób twórczy i zyskowny. Naszym zadaniem będzie przekształcenie potrzeb społecznych w możliwości osiągania zysku. Każda firma – szkoła tworzy własne image poprzez określoną koncepcję postępowania. Wizję naszej szkoły należy przekazać uczniom i rodzicom. Należy przede wszystkim poznać, jakie są ich potrzeby, zrozumieć, dlaczego właśnie taki są i w jaki sposób je zaspokajać. Na pewno nie będzie to trwało jeden rok, ale jest to proces długofalowy. Dlatego należy stworzyć w szkole plan marketingowy. Będzie to dokument w formie pisemnej, w którym zawarte będą zamierzenia szkoły, działania, jakie podejmiemy w celu przyciągnięcia ucznia do naszej szkoły. Niektóre działania będą trwały rok, inne nawet pięć lat. Za każde działanie musi być odpowiedzialny zespół nauczycieli. A pod koniec roku szkolnego należy ocenić realizację celów. Trzeba też pamiętać, że plan musi być poddawany ciągłym ewaluacjom, ze względu na zmieniające się warunki środowiska oraz uzyskane doświadczenie. Co daje nam taki plan marketingowy – przede wszystkim zapewnia firmie systematyczne rozpoznawanie możliwości rozwojowych, wskazuje, w jakim kierunku należy zmierzać, zmusza do myślenia kategoriami przyszłości, pomaga w pozyskiwaniu środków na działania zarówno ze źródeł wewnętrznych /szkolnych/ jak i zewnętrznych? Podstawowym elementem marketingu jest promocja. Musimy sobie zatem odpowiedzieć na trzy podstawowe pytania: Co chcemy promować, Jak chcemy promować Dlaczego chcemy promować. Z punktu widzenia szkoły świadczącej usługi marketing jest ciągłym poszukiwaniem równowagi pomiędzy potrzebą osiągania zysków w działalności a korzyściami, których oczekują konsumenci. Marketing to „..proces społeczny i menadżerski, w ramach którego jednostki uzyskują to czego pragną, w wyniku kreowania i wymiany wartości z innymi jednostkami i grupami” /Kotler 1988/. W dużej mierze promować szkołę można poprzez sport, imprezy sportowe i rekreacyjne. Z stąd nauczyciele wychowania fizycznego mają duże pole do popisu. Sport we wszystkich formach od profesjonalnego do zupełnie "niedzielnego" jest naturalną formą życia ludzkiego, oznacza bowiem ruch, odpoczynek, aktywność, radość, swobodę - te obszary życia człowieka, które kojarzą mu się z wolnością. Rekreacja - to grupa usług związanych z aktywnymi formami wypoczynku. Organizując imprezę rekreacyjna możemy ją skierować do dzieci , a także do rodziców. Należy poprzedzić ją intensywna kampanią promocyjną. Marketing w rekreacji /podobnie jak w sporcie, turystyce, rozrywce/ musi być szczególnie ściśle powiązany z analizą funkcji, które musi spełniać dla indywidualnie traktowanego klienta. Marketing to przede wszystkim: Identyfikacja wymagań klientów oraz analiza ich potrzeb, Wyszukiwanie produktu, który sprosta tym wymaganiom Ustanowienie odpowiedniej struktury usługi dla jak najlepszej jej dystrybucji, oraz należytej promocji, nakłaniającej potencjalnego klienta do skorzystania z proponowanej oferty, i w konsekwencji, zagwarantowanie usługodawcy oczekiwanego efektu. Klasyczne podejście dla marketingu ujmuje w mieszance marketingowej następujące elementy: Produkt /w przypadku naszej usługi może nim być ona sama/ Cenę Promocję Dystrybucję PRODUKT – w naszej promocji szkoły może obejmować rodzaje aktywności: aktywność ruchową służącą utrzymaniu kondycji fizycznej – mogą to być wspólne sobotnie bieganie rekreacyjne, imprezy masowe – np. dni otwarte szkoły. Festyn rodzinny, turnieje szkół i miast, turniej z okazji Dnia Dziecka i inne, tydzień sportu sporty rekreacyjne – np. turnieje ojciec z synem Środki niezbędne do osiągnięcia podstawowych celów w obszarze rekreacji obejmują: - środki finansowe – szkoła może je pozyskać od sponsorów, reklamodawców, lokalnych bizmesmenów - urządzenia sportowe – imprezę należy dostosować do możliwości szkoły i jej zaplecza - odpowiednio przygotowanie animatorów – mogą nimi zostać uczniowie klas starszych - media – prasa, telewizja, radio – myślę że warto na duże imprezy zaprosić lokalna gazetę, oraz zamieścić zdjęcia i krótki komentarz na stronie miasta i oczywiście szkoły. CENA – „Znaczenie problematyki cen w marketingu wynika stąd, że są one, z jednej strony – istotnym kryterium wyboru przy nabywaniu produktów przez kupujących, a z drugiej – znaczącym czynnikiem określającym efekty działalności przedsiębiorstw sprzedających te produkty” /Witulska, 1993/. Oczywiście nasze imprezy rekreacyjne raczej musza być bezpłatne, nam bardziej chodzi o prestiż szkoły, a tym samym o przysłanie do niej swojego dziecka. Wiadomo im więcej uczniów w szkole tym większe subwencje i oczywiście zapewniona praca dla nas – nauczycieli. Ostatnio modne się stało przyciąganie uczniów do szkoły poprzez reklamę np. dajemy książki za darmo. Jeżeli jest to szkoła z klasami sportowymi, to może być reklama o dofinansowaniu do obozów, zwrot kosztów przejazdu do szkoły. PROMOCJA – celem promocji jest: poinformowanie publiczności o istnieniu firmy, o organizowanie imprez rekreacyjnych, zachęcenie do korzystania z usług, przyciąganie klientów. Do podstawowych elementów strategii promocyjnej zaliczamy: reklamę, która może być płatna – radio, telewizja. W szkole trudno nam będzie przeznaczyć na nią pieniądze. Może być reklama także bezpłatna. Przez nią rozumiem: przyciągnięcie uwagi dziennikarzy lokalnych gazet, wręcz ich zaproszenie. Celem reklamy może być informowanie, nauczanie, przypominanie lub nakłanianie. Jeżeli zamieścimy np. reklamę o szkole, o imprezach na którą chcemy zaprosić rodziców, to tym samym rodzice będą mieli lepsze zadnie o naszej szkole. Reklama zamieszczana w gazecie jest najskuteczniejszą metoda dotarcia do dorosłych odbiorców. Dobra reklama powinna się „rzucać w oczy”. Reklamując imprezę rekreacyjną tym samym reklamujemy szkołę. Reklama prasowa musi być zrozumiała dla naszego odbiorcy, musi go zachęcić do przyjścia na nasz festyn, do naszej szkoły na dni otwarte itp. Najskuteczniej działa reklama bez tzw. udziwnień. Lepiej unikać w nich humoru bo to co nas bawi nie zawsze musi bawić czytelnika. Odbiorca z reguły czyta tytuł lub ogląda ilustracje, niż czyta sam tekst, dlatego tytuł naszej imprezy powinien przyciągać. W związku z tym każda przez nas zorganizowana impreza powinna nazywać się, być realizowana pod jakimś hasłem, tytułem. Dobrze jeżeli jest zamieszczone zdjęcie np. z poprzedniego roku, jeżeli dany festyn, piknik rodzinny odbywa się corocznie. Pamiętajmy, że każdą reklamę należy ocenić. Należy zadać sobie pytanie czy przyniosła ona zamierzone korzyści, czyli w naszym przypadku czy przybyło na nasz festyn tyle ludzi ile spodziewaliśmy się. Szkoła powinna organizować imprezy rekreacyjne na najwyższym poziomie oraz skutecznie promować siebie. Organizacja jakichkolwiek imprez, a w szczególności imprez sportowych i rekreacyjnych to z jednej strony zagwarantowanie jej uczestnikom maksimum wrażeń i dobrej zabawy, z drugiej zaś to odpowiedzialność i czuwanie nad powodzeniem przedsięwzięcia i bezpieczeństwem jego uczestników. Organizując imprezy staramy się aby były one jedyne i niepowtarzalne, przede wszystkim bezpieczne podczas którego wszyscy świetnie się bawią i wypoczywają. Jedna z ważniejszych imprez dla szkoły są tzw. Dni Otwarte Szkoły, czy Festyn Rodzinny. Pierwsza impreza jest bardzie otwarta dla rodziców, jej celem jest jak najlepsze zaprezentowanie się szkoły, co nie znaczy że uczniowie maja stać na baczność i patrzeć na zwiedzających. W tym dniu mogą odbywać się przeglądy kabaretów, konkurs piosenki, miniplay show, maraton uśmiech itp. Na boiskach szkolnych powinny odbywać się zawody uczniów, turnieje klasowe, przeciąganie liny. Szkoła nie może w tym dniu być „martwa”, ale ma tętnić życiem. W czasie imprezy szkoła powinna być otwarta, winny być wystawione puchary i dyplomy jako osiągnięcia uczniów, warto zrobić wystawę zdjęć np. pod hasłem to się u nas działo, powinny być przygotowane foldery z podstawowymi informacjami o szkole. Festyn Rodzinny powinien być impreza plenerową, nawołującą do wspólnej zabawy. Najlepiej zorganizować go pod koniec roku szkolnego w sobotę, bo wtedy możemy liczyć na większa frekwencją rodziców. Powinien on odbywać się na zasadzie wspólnej zabawy, w przyjemnej atmosferze i przy dobrej muzyce. Mogą to być poustawiane na całym placu szkolnym stacje z różnymi konkurencjami, w których uczniowie wraz z rodzicami zdobywają punkty do końcowej klasyfikacji, na samym boisku może odbywać się mecz w piłkę nożną ojciec z synem. Warto tu wspomnieć o public relations. Istnieje wiele definicji, ale do najczęściej stosowanych należy: Public relations jest planowaniem i organizowaniem wysiłków przedsiębiorstw lub instytucji, zakładających korzyści publiczne ze wzajemnej współpracy /Agge 1985/. Warto także przytoczyć jeszcze jedną definicję, brytyjskiego „Institute of Public Relations” – działanie w dziedzinie public relations polega na przemyślanych, planowanych i systematycznych wysiłkach w celu wzajemnego zrozumienia pomiędzy organizacją a społeczeństwem /Zemler, 1992/. Public relations to dbałość, o wyobrażenie w naszym przypadku o szkole, dbałość o jej image. Dlatego poprzez organizację imprez rekreacyjnych w szkole pozyskujemy społeczeństwo, kształtujemy pozytywne image szkoły. Ponieważ szkoła nie dysponuje dostateczna ilością pieniędzy, aby korzystać na szersza skalę z płatnych form promowania swojej oferty, dlatego tez swoja uwagę kieruje na public relations, działalności równie skutecznej, nie mniej ważnej dla szkoły i zdecydowanie mniej kosztownej. Do głównych narzędzi public relations zalicza się publikacje, imprezy, wiadomości, przemówienia, działalność publiczną /charytatywną/, budowanie świadomości. Jednym z tych narzędzi są nasze imprezy rekreacyjne, festyny, turnieje, wycieczki a nawet wystawy. Jeżeli w szkole będziemy stosowali marketing, a w ramach niego public relations, to sukces musi być osiągnięty.