Spór zbiorowy z pracodawcą rzeczywistym

Spór zbiorowy z pracodawcą rzeczywistym
Wprowadzenie definicji tzw. pracodawcy rzeczywistego na użytek ustawy o rozwiązywaniu
sporów zbiorowych – umożliwi to prowadzenie sporu z podmiotem, który podejmuje istotne
decyzje
dla
pracowników,
zatrudnionych
u
pracodawcy
zależnego.
Należy wprowadzić możliwość prowadzenia sporu z rzeczywistym pracodawcą lub
podmiotem, który ma faktyczne władztwo w sferze kształtowania warunków zatrudnienia, a
nie tylko w zakresie zarządu pracownikami (tzw. pracodawca pozorny). Spór zbiorowy
będzie mógł odbywać się z udziałem „rzeczywistego" pracodawcy, który kształtuje
wynagrodzenia dla danej grupy zawodowej oraz podejmuje istotne decyzje dla
pracowników.
Pracodawca – aktualna definicja kodeksowa: Art. 3 K. p. - Pracodawcą jest jednostka
organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli
zatrudniają one pracowników.
Podejście do konstrukcji prawnej pracodawcy:
- przyjęty przez polskiego ustawodawcę tzw. model zarządczy, tj. posiadanie uprawnień do
zarządzania daną jednostką w sferze przedmiotowo - podmiotowym jest niepełny, jeżeli
mówimy o powiązaniach właścicielskich i kapitałowych oraz związanych z tym uprawnień.
- bardziej właściwym jest konstrukcja prawna oparta o tzw. model właścicielski
– posiadanie tytułu prawnego do przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (i tego
modelu odnoszą się nasze propozycje do zmiany w ustawie o rozwiązywaniu sporów
zbiorowych). Rzeczywisty pracodawca (w oparciu o model właścicielski)
– spółka dominująca może zawrzeć porozumienie w imieniu nominalnego pracodawcy,
tj. spółki zależnej. W warunkach polskich były zawierane takie porozumienia, np. w
przedmiocie pakietu socjalnego PKP. Są również orzeczenia Sądu Najwyższego, gdzie Sąd
nawiązywał do definicji pracodawcy zawartej w art. 59 ust. 2 Konstytucji RP, z której
wywodził uprawnienie spółki dominującej do zawarcia określonej grupy porozumień, które
będą wiążące dla pracodawców.
W związku z powyższym konieczne jest poszerzenie katalogu podmiotów, z którymi można
prowadzić spór zbiorowy. Proponujemy zatem następujące zapisy w tym zakresie:
• nowe brzmienie art. 1: „ Art. 1. Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą, przedsiębiorcą
sprawującym kontrolę nad innym przedsiębiorcą lub podmiotem mającym rzeczywiste
decyzyjne władztwo w kwestii warunków zatrudnienia może dotyczyć warunków pracy, płac
lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup,
którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych".
• zmiana w art. 7: „Art. 7. 1. Spór zbiorowy istnieje od dnia wystąpienia przez podmiot
reprezentujący interesy pracownicze do podmiotu określonego w art. 1 w sprawach
dotyczących warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności
związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w
związkach zawodowych, jeżeli podmiot względem którego skierowane jest wystąpienie nie
uwzględnił wszystkich żądań w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 3 dni".
• po art. 9 dodaje się art. 91 w następującym brzmieniu: „Art. 91. W przypadku sporu
zbiorowego wszczętego z więcej niż jednym podmiotem, określonym w art. 1, podpisanie
porozumienia kończącego spór z jednym z nich jest równoważne z zakończeniem sporu z
pozostałymi".