L’exécution du juge infernal Egzekucja Sędziego Piekieł SPEKTAKL AKTORÓW OPERY PEKIŃSKIEJ I TEATRU CIENI Kontakty : Grupa Le Bal Rebondissant : Sarah Oppenheim - (00 33) 6 25 56 17 35 / (00 86) 13671057410 / [email protected] Grupa Han Feizi : Han Chi – (0086) 13611021153 / [email protected] Cross-Media Culture / (00 33) 1 45 89 06 31 / [email protected] « Dzięki otrzymanemu stypendium artystycznemu CulturesFrance – Hors les Murs, od stycznia do czerwca 2009 r. przebywałam w Pekinie w towarzystwie grupy marionetkarzy Han Feizi piying jushe oraz aktorów i muzyków Akademii Opery Pekińskiej. Nasza wspólna praca była okazją do skonfrontowania różnych punktów widzenia na scenę oraz poszukiwania odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób moglibyśmy rozwijać sposób wystawiania tradycyjnego teatru chińskiego. Po tych sześciu miesiącach przedstawiliśmy w ramach Festiwalu Croisements / Jiaoliu wynik naszej współpracy: spektakl Egzekucja Sędziego Piekieł (L’exécution du Juge Infernal), adaptację tradycyjnej sztuki o duchach, przedstawionej tutaj przez marionetkarzy i aktorów. Ten pierwszy etap pracy i wspólnych poszukiwań przekonał nas o konieczności ożywienia klasycznego teatru w Chinach i poza Chinami oraz wyciągnięcia sztuk klasycznych z szuflady z etykietą « sztuka muzealna », tak aby usłyszeć je zupełnie na nowo oraz przedstawić ich wydźwięk w dzisiejszych czasach. Zamierzamy zatem w naturalny sposób kontynuować naszą pracę, przejść do etapu dzieła ukończonego i wystawiać spektakl w Chinach, w Azji oraz w Europie. Próbujemy rozwijać sztukę wystawiania tradycyjnych teatrów chińskich, tak aby dać poznać wartość przedstawienia poprzez reguły i metajęzyk tych teatrów. Zamierzamy również wpływać na ewolucję ich percepcji przez różne publiczności, aby widzowie mogli ponownie odkryć siłę oddziaływania teatrów, które mogą być malownicze lub egzotyczne, a niekoniecznie tylko żywą skamieniałością, gdyż teatry te mogą być również miejscem i źródłem dialogu w dzisiejszych czasach. Przedstawienie Egzekucja Sędziego Piekieł (L’Exécution du Juge infernal) jest nierozerwalnie związane z miejscem i czasem, w którym powstało. Dotyczy również istotnej misji chińskich «zanikających» teatrów rytualnych i ludowych: umożliwić widzom zrozumienie, skąd pochodzą i zapewnić więź między przeszłością i przyszłością. Dlatego też mamy szczerą nadzieję, że uda się nam przedstawić ten spektakl również w chińskich wioskach, małych miasteczkach i miastach, które były niegdyś ojczyzną teatru marionetek, a następnie świadkiem zaniku tej sztuki.» Sarah Oppenheim Egzekucja Sędziego Piekieł (L’exécution du juge infernal) (adaptacja z 铡判官) Egzekucja Sędziego Piekieł jest wspólną produkcją grup Le Bal Rebondissant i Han Feizi mu’ou piying jushe przy współpracy z Akademią Opery Pekińskiej w Pekinie. Spektakl został przygotowany specjalnie na festiwal Croisements Jiaoliu 2009 (Chiny) przy wsparciu Departamentu Sztuki Ambasady Francji w Chinach, CulturesFrance, Fundacji La Ferthé oraz EDF. Czas trwania spektaklu: 1h30 bez przerwy Spektakl w języku chińskim (możliwe napisy w języku francuskim i angielskim) Libretto : Han Feizi Muzyka : Ai Bing Reżyseria : Sarah Oppenheim Doradcy sceniczni : Zhang Shaohua (Opera Pekińska) Qi Yongheng (marionetki cieni) Obsada : Wang Xuehua : You Liugui Wu Haoyi : Liu Jinchan Huang Chen : Zhang Hong Li Yang : Baogong Peng Xiaoliang : duch Dublerzy marionetek : You Qi : Yan Chasan Liang Junwei : Zhang Bao Li Xuechong: zapalacz latarni Marionetkarze : Han Chi, Han Xing, Zhao Baozhu, Zhao Shuqin, Su Hongbin, Han Jie, Li Mengni Muzycy : Muzyka na żywo: zespół perkusyjny Opery Pekińskiej pod dyrekcją Ma Shuai. Nagrania dźwiękowe: zespół smyczkowy Opery Pekińskiej pod dyrekcją Shi Yingjun. Przygotowanie ekranów : Zhao Chenglu i Han Xing Przygotowanie marionetek : Han Chi, Yan Haihai, Han Xing, Zhao Chenglu Oświetlenie : Benjamin Crouigneau O spektaklu : W Święto Latarni zostaje zamordowana młoda dziewczyna, a narzeczony, któremu ojciec odmawia ręki córki, zostaje niesłusznie oskarżony i skazany na śmierć. Egzekucja Sędziego Piekieł należy do chińskiego kanonu « sztuk o duchach sądowych » i jest jedną z najbardziej pasjonujących z nich: jej intryga splata wiele wątków, miłosnych i sądowych, w niepowtarzalny sposób spotykają się w niej słynny Sędzia Baogong oraz Sędzia Piekieł. Sztuka ta nasycona wieloma zwrotami jest jednocześnie historią miłosną i krytyką sądową, sztuką społeczną i fantastyczną. Baogong i duchy są postaciami oporu, które sprzeciwiają się pustce śmierci, a przede wszystkim niesprawiedliwości bez kary. Wciągają nas w świat, w którym protest jest prawem każdej osoby, i to prawem, które nie zgadza się na żadne ograniczenia. Słowo o intencji twórców : Egzekucja Sędziego Piekieł łączy w sobie przedstawienie teatru cieni i teatru aktorów. Nigdy dotąd było takiej realizacji, to połączenie jest innowacją na chińskiej scenie artystycznej. Nie usuwamy cech charakterystycznych dla sposobu wystawiania sztuk przez Operę Pekińską lub teatr cieni na rzecz gry « zachodniej » i « nowoczesnej ». Pracujemy na bazie szczególnych cech obu tych teatrów, bawiąc się iskrzeniem, jakie może wywołać ich wzajemne przenikanie. Mamy nadzieję, że ta praca da drugie życie tym sztukom teatralnym, obecnie folklorystycznym, oraz pozwoli im nawiązać dialog z teraźniejszością, nie odcinając się jednak od korzeni ich tradycji. Na scenie miesza się gra aktorów i marionetek, cienie odpowiadają sobie wzajemnie. Ciało podobne do ludzkiego, marionetka w zawieszeniu między dwoma światami, między życiem i śmiercią, aktywnie i biernie, blisko i daleko od widza. Oddzielona od nas zasłoną, na której odcina się wyraźnie lub jak przez mgłę, przynosi zapach z daleka, zapach nierzeczywistości. Żywa osoba grana przez marionetkę jest odrealniona, nabywa taki sam stopień obcości jak żywy aktor grający zmarłego lub ducha. W tym świecie, gdzie ziemia i piekło są wzajemnym odbiciem dla siebie, gdzie marionetki z ludzkimi gestami i aktorzy z przesadzonymi ruchami lalek odpowiadają sobie wzajemnie, gdzie są rzeczywistość i iluzja? Śnijmy o zaświatach, jesteśmy snem, może nawet koszmarem piekieł? « Pewnego dnia Tchouang Tseu marzył , że jest motylem, motylem zadowolonym z tego, że żyje. Ale wkrótce się obudził i spostrzegł, że jest Tchouang-Tseu. Nie wiedział już, czy śnił, że jest motylem, czy też był motylem śniącym, że jest Tchouang-Tseu. » Biografie: Sarah Oppenheim - reżyseria : Absolwentka Ecole Normale Superieure na kierunku Studia teatralne i Sinologia, Sarah Oppenheim głównie skupiła się nad studiami nad teatrem chińskim i kanonem sztuk teatralnych o duchach oraz napisała dwie prace na ten temat „Traversée littéraire et scénique de L’exécution du juge infernal”’ i „Le fantôme, personnage de la traversée: la représentation du fantôme amoureux dans le théâtre chinois”. Równolegle do tej pracy naukowej, przygotowała reżyserię trzech przedstawień: „BarbeBleue, espoir des femmes“ Dea Lohera (2004), „Mademoiselle Julie“ Augusta Strindberga (2005), „Les boutiques de cannelle“ wg Brunona Schulza (2006). Pracowała z reżyserami takimi jak Lukas Hemleb, Bernard Sobel i Mireillle Larroche. W 2007 r. nakręciła film dokumentalny o teatrze rytualnym w chińskich wsiach: „Le Masque et la Marionnette”. W 2008 r. została laureatką nagrody «Villa Medicis Hors les Murs» CulturesFrance. « Han Feizi piying jushe » - grupa teatru cieni : Założona w 1992 r. w Harbin przez dramaturga i poetę Hana Feizi, grupa Han Feizi jest jedną z dwóch zawodowych trup teatralnych marionetek cieni istniejących obecnie w Pekinie. Jest jedyną grupą nierządową i niezależną. Stworzona wokół wielkich mistrzów teatru, takich jak słynny Qi Yongheng, grupa wystawia sztuki marionetek cieni, ale również pacynek i indonezyjskich lalek na sznurkach. Grupa Han Feizi gościła na wielu festiwalach artystycznych w Chinach (Pekin, Harbin, Szanghaj) i za granicą (Korea, Japonia, etc). Grupa wystawiła również spektakl podczas Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Dashanzi w 2007 r. Wang Xuehua – aktor Opery Pekińskiej : Aktor od najmłodszych lat, w 1997 r. Wang Xuehua zdobył dyplom Pekińskiej Szkoły Operowej, a następnie rozpoczął studia w Akademii Opery w Pekinie, gdzie specjalizował się w rolach Klauna Wojownika. W swojej karierze grał role w sztukach klasycznych i często wyróżniał się rolą Sun Wukonga, słynnego Małpiego Króla. Grał również w wielu sztukach fantastycznych i « o duchach », m.in. wcielając się w role Zhang Wenxuan w „Sanlang saisi vivant” oraz You Liugui w „L’exécution du juge infernal”. Brał udział w wielu międzynarodowych tournee z grupą Opery Pekińskiej oraz grupą International Monkey Troupe. Zhang Shaohua – doradca artystyczny Opery Pekińskiej : Mistrz Zhang Shaohua specjalizuje się w rolach Klauna Wojownika, jednej z najbardziej wymagających ról Opery Pekińskiej. Jest uczniem Zhang Chunhua, legendarnego Klauna Wojownika. Zdobył sławę grając w Operze Pekińskiej. W niej występował przed takimi osobistościami jak prezydent Nixon i Mao Zedong. Profesor Akademii Tradycyjnego Teatru Chińskiego, obecnie na emeryturze, bierze udział w nowoczesnych projektach teatralnych. W przeszłości uczestniczył w produkcjach International Monkey Troupe oraz był doradcą artystycznym przy realizacji „L’exécution du Juge infernal”. Qi Yongheng – doradca artystyczny teatru cieni : Mistrz Qi Yongheng, były dyrektor słynnej grupy marionetek cieni miasta Tangshan, znany jest w Chinach jako « Mei Lanfang teatru cieni ». Pochodzi z rodziny marionetkarzy, obecnie ma 77 lat, od 13 lat obecny na scenie. Przez całe życie starał się rozwijać sztukę marionetek jednocześnie zachowując tradycję. Brał udział w wielu międzynarodowych tournee. W latach 80-tych wygłaszał konferencje i wykłady w Europie na zaproszenie UNESCO.