Stare Miasto Wzgórze Świątynne Kopuła na Skale Meczet Al-Aksa Cytadela Dawida Zaułki i bramy Starego Miasta Kopuła na Skale Święta Skała Meczet Al-Aksa Modły w Noc Przeznaczenia (Laylat al Qadr). Cytadela Dawida Widok z Cytadeli Dawida Zaułki Starego Miasta Damon Lynch Jerusalem_2.jpg Damon Lynch Jerusalem_2.jpg Damon Lynch Jerusalem_2.jpg Damon Lynch Jerusalem_2.jpg Brama Jafska Brama Nowa Brama Damasceńska Brama Heroda Brama Lwów (Brama św. Szczepana) Brama Złota Brama Gnojna Brama Dawida Brama Heroda Jerozolima Via Dolorosa Stare Miasto Tradycyjna Brama Damasceńska Wg. S.Gibsona Dzielnica muzułmańska Dzielnica chrześcijańska Brama Lwów Brama Nowa Kopuła na Skale Wzgórze Świątynne Bazylika Grobu Brama Jafska Cytadela Dawida Meczet Al-Aksa Brama Gnojna Ściana Płaczu Dzielnica ormiańska Brama Dawida Dzielnica żydowska ENTER Kopuła na Skale - jedno z najważniejszych muzułmańskich sanktuariów, położone na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie. Jest to jeden z najlepiej znanych punktów orientacyjnych miasta. Budowla ta jest czasami zwana meczetem Omara, mimo że nie jest typowym meczetem, ale czymś w rodzaju pomnika i osłony dla świętej skały. Razem z meczetem Al-Aksa tworzy ona jedno z trzech najświętszych miejsc islamu, ustępując jedynie Mekce i Medynie. Została zbudowana po śmierci kalifa Omara za rządów kalifa Abd al-Malika (ukończono ją w 691). W Kopule na Skale muzułmanie nie odprawiają modłów zbiorowo - do tego celu służy meczet Al-Aksa wybudowany tuż obok. Wznosi się na środku prawie kwadratowej platformy o wysokości 3 m, na którą wchodzi się z czterech stron po ośmiu schodach. Na kopule wykaligrafowano koraniczną surę Al-Ichlas. Kopuła przykrywa skałę, na której - według BibliiAbraham chciał złożyć w ofierze Bogu swego syna Izaaka. Według Koranu zaś miał złożyć swego pierworodnego syna Izmaela, od którego pochodzą Arabowie. Z tej samej skały wedle wierzeń muzułmanów Mahomet miał doznać wniebowstąpienia w czasie swego objawienia al-isrā. Tutaj też Jakub miał zobaczyć drabinę wiodącą do nieba. W jej wnętrzu w litej skale znajduje się grota. Według tradycji muzułmańskiej to pod nią ukryta jest studnia dusz, w której duchy gromadzą się dwa razy na tydzień, by się modlić. Cała platforma Wzgórza Świątynnego, którą przypisuje się Herodowi Wielkiemu, jest przez muzułmanów uważana za miejsce modlitwy, za meczet. Złota kopuła była kopiowana w wielu meczetach w różnych krajach, stając się jednym ze znaków rozpoznawczych islamskiej architektury. Podczas chrześcijańskiego panowania w Jerozolimie (1099-1187 i 1229-1244) Kopuła na Skale służyła jako kościół. ENTER Meczet Al-Aksa, jest jedną z najważniejszych świątyń muzułmańskich na świecie. Znajduje się w Jerozolimie na Wzgórzu Świątynnym - miejscu świętym zarówno dla żydów, jak i muzułmanów (jest to trzecie najświętsze miejsce islamu po Mekce i Medynie).Meczet Al-Aksa został zbudowany wraz z Kopułą na Skale w latach 660–691 n.e. Obie budowle muzułmanie wznieśli na pamiątkę nocnej podróży proroka Mahometa do Tronu Bożego zwanej Al-Isrā, w którą, wedle tradycji, zabrał proroka archanioł Gabriel i późniejszego wniebowstąpienia Al-Miradż. Meczet Al-Aksa to największa świątynia w Palestynie, mieści do 30 000 wiernych. Niektórzy historycy architektury uważają, że meczet Al-Aksa ma typową budowę rzymskiej bazyliki i sugerują, że zbudowano go w 536 roku na rozkaz cesarza Justyniana jako kościół Świętej Marii. Arabowie nazywają zresztą dolinę Cedronu, która oddziela Wzgórze Świątynne od Góry Oliwnej - doliną Naszej Pani Marii (Wadi Sitt Maryam). Niewykluczone jest więc, że to właśnie chrześcijanie w ponad 450 lat od zburzenia Świątyni Jerozolimskiej znów uczynili Wzgórze Świątynne miejscem kultu. Bazylikowy charakter meczetu Al-Aksa może też być wynikiem wzorowania się jego budowniczych na budowlach chrześcijańskich. W tym okresie architektura islamska nie była jeszcze wykształcona, a w budowie meczetu oraz Kopuły na Skale uczestniczyli bizantyjscy rzemieślnicy. W 1951 w zamachu podczas wizyty w meczecie zginął król jordański Abdullah I. Zamachowiec usiłował także zabić jego wnuka, późniejszego króla Husajna, ale ten uszedł z życiem. W 1969 chrześcijański turysta Denis Michael Rohan podłożył ogień pod meczet. W pożarze przepadła bezpowrotnie wspaniała mównica z drzewa cedrowego, dar sułtana Saladyna. Od tego meczetu przyjęła miano Druga intifada, nazwana intifada Al-Aksa, czyli powstaniem w obronie najświętszego dla muzułmanów meczetu w Jerozolimie. ENTER Cytadela Dawida - historyczne i archeologiczne miejsce w obrębie Starego Miasta. Jest to twierdza turecka z XVI wieku, wzniesiona na miejscu wcześniejszych fortyfikacji z około roku 37 p.n.e. W tym miejscu stały ogromne wieże chroniące położony opodal pałac królewski Heroda Wielkiego. Zburzyło je wojsko cesarza Hadriana, które zajęło miasto w 135 roku. Średniowieczni pielgrzymi widzieli w ich pozostałościach ruiny pałacu biblijnego króla Dawida, który właśnie tutaj miał ułożyć starotestamentalne Psalmy. W rzeczywistości pałac Dawida znajdował się zapewne na Ofelu. Miejsce, w którym dzisiaj znajduje się Cytadela Dawida, było w czasach Dawida niezamieszkane (X wiek p.n.e.). Wzniesiona przez Turków cytadela stanowiła część systemu obronnego starego miasta Jerozolimy, w zachodniej linii murów. Została wzniesiona z rozkazu Sulejmana II Wspaniałego w roku 1532, jako twierdza zabezpieczająca jedną z ważniejszych bram Jerozolimy – Bramę Jafską. W 1930 otworzono w cytadeli muzeum palestyńskiego folkloru. Jednak po 1948 wojska jordańskie zniszczyły ekspozycje i przemieniły twierdzę w ufortyfikowany punkt obrony. Dopiero po 1967 Izraelczycy wskrzesili kulturową rolę twierdzy. Muzeum otworzono ponownie w 1988. W muzeum znajdują się ekspozycje przedstawiające 4 000 lat historii Jerozolimy. Eksponaty są uporządkowane chronologicznie. Wystawę wzbogacono mapami, zapisami video, hologramami, rysunkami, makietami i modelami. Z jej wieży i szańców rozciąga się widok na starą i nową część Jerozolimy ENTER Brama została wybudowana w 1588. W roku 2000 wjechał przez nią papież Jan Paweł II w czasie swojej pielgrzymki jubileuszowej po Ziemi Świętej. Przez Bramę Jafską wchodzi do starego miasta w uroczystym orszaku każdy nowo wybrany Kustosz Ziemi Świętej, najwyższy przełożony franciszkanów sprawujących pieczę nad sanktuariami Palestyny. Arabowie nazywają ją Bramą Przyjaciela, ze względu na kierunek, w którym udawali się przez nią wyjeżdżający - na południe do Hebronu do miasta, w którym znajduje się grób biblijnego patriarchy Abrahama, nazywanego przez Stary Testament i Nowy Testament przyjacielem Boga. Brama Jafska Otwarta w 1889, by umożliwić lepszą komunikację pomiędzy instytucjami chrześcijańskimi, mającymi swoje siedziby poza murami starego miasta Jerozolimy i klasztorami i patriarchatami dzielnicy chrześcijańskiej. Brama Nowa Brama Damasceńska Wykopaliska archeologiczne pokazały, że już w 44 r. istniała w tym samym miejscu antyczna brama miejska. Po obu jej stronach, tak jak obecnie, znajdowały się dwie potężne wieże obronne. Obecna budowla pochodzi z czasów Sulejmana Wspaniałego. Przez kilka stuleci brama ta była oficjalnym wejściem na teren Jerozolimy dla znakomitych gości i pielgrzymów. W starożytności wyruszający przez tę bramę podróżni kierowali się ku Damaszkowi, stąd ogólnie przyjęta przez Europejczyków nazwa bramy. Przez tę bramę wchodzi się na teren dzielnicy muzułmańskiej.. Bierze swą nazwę od imienia izraelskiego króla, budowniczego świątyni jerozolimskiej, Heroda Wielkiego. Arabowie nazywają ją Bramą Kwiatów, ze względu na kamienne ozdobniki umieszczone w jej zewnętrznej fasadzie. Przez tę bramę wchodzi się na teren dzielnicy muzułmańskiej. Brama Heroda ENTER Brama Lwów Jedyna otwarta ku wschodowi brama starej Jerozolimy. Nazwana Bramą Lwów ze względu na symbole rodowe sułtana Bajbarsa umieszczone na jej fasadzie od strony zewnętrznej. Nazwa arabska nawiązuje do tradycyjnego miejsca narodzin Matki Chrystusa, które pokazywane jest w położonym w pobliżu we wnętrzu miasta kościele św. Anny. Chrześcijanie zwykli nazywać ją Bramą św. Szczepana, ukamienowanego poniżej bramy miejskiej w Dolinie Cedronu. Przez tę bramę wchodzi na teren starego miasta uroczysta procesja upamiętniająca wjazd Chrystusa do Jerozolimy na osiołku. Brama Złota Jedyna brama prowadząca na teren Wzgórza Świątynnego, na którym w starożytności wznosiła się żydowska świątynia, sięgająca swymi początkami czasów biblijnego króla Salomona. To przez tę bramę wjechał Chrystus tuż przed swoją męką - chrześcijanie obchodzą pamiątkę tego wjazdu w niedzielę palmową każdego roku. W średniowieczu przed Bramą Złotą modlili się Żydzi, podobnie jak to czynią dzisiaj pod Ścianą Płaczu. Mniej więcej od VII wieku datuje się muzułmańska tradycja chowania w jej pobliżu zmarłych. Wyznawcy Islamu, powołując się na surę koraniczną wierzą, iż to właśnie tutaj będzie miał miejsce eschatologiczny sąd Allacha nad światem. Brama Złota posiada dwa łuki. Północny nazywany jest Łukiem Żalu, południowy Łukiem Miłosierdzia. Tędy, według tradycji żydowskich, wjedzie do Jerozolimy oczekiwany Mesjasz i tędy, według niektórych tradycji chrześcijańskich, wjedzie Chrystus powtórnie do miasta. Po wycofaniu się z Jerozolimy krzyżowców brama została zamurowana i pozostaje nieczynna. ENTER Brama otwarta jest dla ruchu pieszego i kołowego. To przez nią wchodzą w obręb murów starego miasta ortodoksyjni Żydzi, udający się pod Ścianę Płaczu (hebr. Kotel). Nazwa bramy występuje w biblijnej Księdze Nehemiasza (Brama Śmietników w tłum. Biblii Tysiąclecia). Przez tę bramę wchodzi się na teren dzielnicy żydowskiej. Brama Gnojona Bierze swą nazwę od imienia biblijnego króla Dawida, którego domniemany grób tradycja żydowska i muzułmańska, a wcześniej chrześcijańska widzieć chciała w cenotafium (symbolicznym grobowcu) ustawionym w synagodze pod salą górną Wieczernika. Przez bramę wchodzi się na teren dzielnicy żydowskiej. Po zewnętrznej stronie bramy znajdują się: Wieczernik, niedokończony kościół ormiański Najświętszego Zbawiciela z pozostałościami Domu Kajfasza, klasztor franciszkański, opactwo benedyktynów niemieckich oraz szereg cmentarzy chrześcijańskich. Brama Dawida NOC PRZEZNACZENIA czyli Laylat al qadr jest określeniem nocy w której rozpoczął się profetyzm Mahometa (czyli inaczej pierwsze objawienie). Jej upamiętnienie przypada na 27. dzień Ramadanu. Przez muzułmanów "świętowana" jest na modlitwach oraz tradycyjnie wypowiadane są życzenia z nadzieją na ich uwzględnienie w boskich planach. Święto nazywa się eid el fitr (3 ostatnie dni Ramadanu), a początkiem obchodu tych świąt jest właśnie Noc Przeznaczenia.