Spis treści Strona I. STAN ŚRODOWISKA 1. Jakość powietrza 2 2

Spis treści
Strona
I. STAN ŚRODOWISKA
1. Jakość powietrza
2. Jakość wód powierzchniowych
3. Jakość wód podziemnych
4. Pola elektromagnetyczne
2
7
10
10
II. ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA
1. Emisja zanieczyszczeń do powietrza
2. Emisja hałasu
3. Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych
4. Gospodarka odpadami
11
12
12
13
III. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA WIOŚ
14
IV. ZDARZENIA O ZNAMIONACH POWAŻNYCH AWARII
15
Spis tabel:
1. Charakterystyka strefy Miasto Siedlce (uwzględnianej przy ocenie ze względu na:
SO2, NO2, PM10, CO, benzen, ołów, arsen, nikiel, kadm i benzo(a)piren)
2. Podział stref w województwie mazowieckim ze względu na O3
3. Poziomy dopuszczalne, docelowe, celu długoterminowego do klasyfikacji stref - ochrona
zdrowia i ochrona roślin.
4. Roczna ocena jakości powietrza w strefie miasto Siedlce w 2009 r.
5. Metody wykorzystane do oceny w strefie miasto Siedlce w 2009 r.
6. Zestawienie przekrojów pomiarowo-kontrolnych jakości wód w okolicach miasta Siedlec
objętych monitoringiem w latach 2008-2009.
7. Ocena jakości wód płynących będących środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych
w okolicach Siedlec - 2009 rok
8. Emisja zanieczyszczeń do powietrza z Przedsiębiorstwa Energetycznego w Siedlcach w
2009 roku
9. Ładunki zanieczyszczeń odprowadzane do wód powierzchniowych w latach 2008-2009.
STAN ŚRODOWISKA
Stan środowiska jest określany na podstawie badań monitoringowych poszczególnych
komponentów środowiska ( PMŚ ) oraz wyników kontroli w zakresie przestrzegania
przepisów ochrony środowiska przez jednostki organizacyjne.
W 2009 roku został opracowany „Raport o stanie środowiska w woj. mazowieckim w 2008
roku”, który jest dostępny na stronie internetowej WIOŚ: www.wios.warszawa.pl. Na
stronie internetowej zamieszczono także „Roczną ocenę jakości powietrza w woj.
mazowieckim za 2009r.” oraz ocenę jakości wód powierzchniowych w województwie
(ostatnia za 2008 rok).
Przedstawione poniżej wyniki badań i kontroli świadczą o niewielkim zanieczyszczeniu
środowiska na terenie miasta Siedlec i w jego otoczeniu.
1. JAKOŚĆ POWIETRZA
Jakość powietrza nie budzi większych zastrzeżeń (Powiat grodzki Siedlce zakwalifikowany
został w 2009 roku do strefy A - bez przekroczeń poziomów dopuszczalnych (podobnie jak w
latach poprzednich). Jedynie ze względu na pył zawieszony PM10 stwierdzono konieczność
wzmocnienia systemu oceny (uznano zastosowane dotychczas metody oceny za
niewystarczające). Ze względu na benzo/a/piren w pyle PM10 Miasto Siedlce
zakwalifikowano do strefy C, dla której konieczne jest wykonanie Programu Ochrony
Powietrza.
Na mocy ustawy Prawo Ochrony Środowiska (art. 89) wojewódzki inspektor ochrony
środowiska co roku dokonuje oceny poziomu substancji w powietrzu w podlegających mu
strefach.
W rozumieniu ustawy strefę stanowi: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250
tysięcy, lub obszar jednego lub więcej powiatów położonych na obszarze tego samego
województwa, niewchodzący w skład aglomeracji.
Roczna ocena jakości powietrza za 2009 r. jest już ósmym tego typu opracowaniem. Została
wykonana w oparciu o nowy układ stref, określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z
dnia 6 marca 2008 r. w sprawie stref. Według zapisów ww. rozporządzenia w województwie
mazowieckim klasyfikację wykonuje się w 18 strefach: 4 powiatach grodzkich ( w tym
Miasto Siedlce), 5 powiatach ziemskich, 8 obszarach utworzonych z kilku powiatów oraz w
Aglomeracji Warszawskiej.
Klasyfikacja stref na podstawie kryteriów dotyczących ochrony roślin nie obejmuje stref:
Aglomeracja Warszawska, miasto Radom, miasto Płock, miasto Siedlce, miasto Ostrołęka.
Zakres oceny jakości powietrza w strefach od 2008 r. został poszerzony o arsen, nikiel, kadm
i benzo/a/piren, czyli zanieczyszczenia objęte dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady
2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i
wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu.
Tabela 1. Charakterystyka strefy Miasto Siedlce (uwzględnianej przy ocenie ze względu na:
SO2, NO2, PM10, CO, benzen, ołów, arsen, nikiel, kadm i benzo/a/piren)
Nazwa strefy
Kod strefy
Powierzchnia
strefy
w [km2]
Miasto Siedlce
PL.14.05.m.01
32
2
Liczba
mieszkańców
strefy
w [tys.]
76,9
Nazwa strefy
Kod strefy
Powierzchnia
strefy
w [km2]
Liczba
mieszkańców
strefy
w [tys.]
Tabela 2. Podział stref w województwie mazowieckim ze względu na O3
Liczba
mieszkańców
strefy
w tys.
Lp.
Nazwa strefy
Kod strefy
Powierzchnia
strefy
w km2
1
Aglomeracja
Warszawska
PL.14.01.a.01
517
1 706,6
2
Strefa mazowiecka
PL.14.00.B.41
35 051
3 481,864
Obszar strefy
(nazwy powiatów,
z których składa się
strefa)
Miasto stołeczne
Warszawa
Powiaty grodzkie i
ziemskie
Celem przeprowadzenia rocznej oceny jest:
- Klasyfikacja stref w oparciu o kryteria zawarte w rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47,
poz. 281),
- Uzyskanie informacji o przestrzennych rozkładach stężeń zanieczyszczeń,
- Wskazanie wartości i obszarów przekroczeń wartości kryterialnych,
- Wskazanie potrzeb w zakresie niezbędnej modernizacji systemu monitoringu powietrza.
Wartości kryterialne do klasyfikacji stref obowiązujące w rocznej ocenie jakości powietrza w
2009 r. podano w poniższej tabeli 3.
Uwagi do tabeli 3:
Poziom dopuszczalny – jest standardem jakości powietrza, określa poziom substancji, który ma być osiągnięty
w określonym terminie i który po tym terminie nie powinien być przekraczany.
Poziom docelowy – ma być osiągnięty w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań
technicznych i technologicznych. Poziom ten określa się w celu zapobiegania lub ograniczenia szkodliwego
wpływu danej substancji na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość.
Poziom celu długoterminowego - jest to poziom substancji, poniżej którego bezpośredni szkodliwy wpływ na
zdrowie ludzi lub środowisko jako całość jest mało prawdopodobny. Poziom ten ma być osiągnięty w długim
okresie czasu, z wyjątkiem sytuacji, gdy nie może być osiągnięty za pomocą ekonomicznie uzasadnionych
działań technicznych i technologicznych.
Wymagania dotyczące metod oceny możliwych do wykorzystania w rocznej ocenie jakości
powietrza zostały określone w projekcie rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie
oceny poziomów substancji w powietrzu.
W rocznej ocenie jakości powietrza za 2009 rok wykorzystano następujące metody:
- pomiary wysokiej jakości (automatyczne ciągłe),
- codzienne pomiary manualne prowadzone w stałych punktach,
- pomiary manualne prowadzone cyklicznie w stałych punktach,
- pomiary wskaźnikowe (pasywne),
- obliczenia modelem matematycznym Calpuff z preprocesorem Calmet,
- obiektywne metody szacowania, wykorzystujące informacje o emisji zanieczyszczeń.
3
W ocenie wykorzystano zweryfikowane serie pomiarowe ze stanowisk spełniających
wymagania, co do ich lokalizacji (nie narażonych na zakłócenia lokalne).
4
Tabela 3. Poziomy dopuszczalne, docelowe, celu długoterminowego do klasyfikacji stref – ochrona zdrowia i ochrona roślin
5 µg/m3
200 µg/m3
40 µg/m3
30 µg/m3
350 µg/m3
125 µg/m3
20 µg/m3
20 µg/m3
0,5 µg/m3
-
6 ng/m3
5 ng/m3
20 ng/m3
1 ng/m3
-
Dopuszczalny
poziom
substancji
w powietrzu
powiększony
o margines
tolerancji za
2009 r.
6 µg/m3
210 µg/m3
42 µg/m3
-
-
-
120 µg/m3
dopuszcza
się 25 dni z
przekroczeni
em
Określone poziomy dla zanieczyszczeń
Nazwa
substancji
Czas uśredniania
stężeń
dopuszczalny
Benzen
Dwutlenek
azotu
Tlenki azotu
Dwutlenek
siarki
Ołów
Arsen
Kadm
Nikiel
Benzo/a/pire
n
rok
1-h
rok
rok
1-h
24-h
rok
pora zimowa
rok
rok
rok
rok
rok
max dobowe ze
stężeń 8-h
kroczących
Ozon
Pył
zawieszony
PM 10
Tlenek węgla
docelowy
długoterminowy
Dopuszczalna
częstość
przekraczania
dopuszczalnego
poziomu w roku
kalendarzowym
Dopuszczalny
poziom
substancji
w powietrzu na
obszarach
ochrony
uzdrowiskowej
18 razy
24 razy
3 razy
-
4 µg/m3
200 µg/m3
35 µg/m3
-
-
-
120 µg/m3
nie dopuszcza
się dni z
przekroczenie
m
-
-
-
18000
µg/m3xh
6000 µg/m3xh
-
-
-
350 µg/m3
125 µg/m3
0,5 µg/m3
-
wartość AOT40
obliczana ze
stężeń 1-h w
okresie maj-lipiec
24-h
50 µg/m3
-
-
-
35 razy
50 µg/m3
rok
40 µg/m3
-
-
-
-
40 µg/m3
max dob..zestężeń
8-h kroczących
10000
µg/m3
-
-
-
-
5000 µg/m3
Uwaga: Kolor zielony- ochrona roślin
6
Tabela 4.
Roczna ocena jakości powietrza w strefie Miasto Siedlce w 2009 r.
Cel ochrona zdrowia
substancja
Dwutlenek siarki
Dwutlenek azotu
Pył zawieszony PM10
Ołów
Benzen
Tlenek węgla
Arsen w pyle PM!0
Nikiel w pyle PM10
Kadm w pyle PM10
Benzo/a/piren w pyle PM10
Ozon*
klasa strefy
A
A
A
A
A
A
A
A
A
C
A/C
Uwaga:
- klasa C – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o
margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy
docelowe, poziomy celów długoterminowych,
- klasa B – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie przekraczają
poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji,
- klasa A – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy nie przekraczają poziomów dopuszczalnych, poziomów
docelowych, poziomów celów długoterminowych.
* - dotyczy całej strefy mazowieckiej
- klasa A/C –(klasa A - stężenia zanieczyszczeń nie przekraczają poziomu docelowego / C – stężenia
przekraczają poziom celu długoterminowego)
Zgodnie z art. 91 ustawy - Prawo ochrony środowiska dla stref, w których stwierdzono
przekroczenia dopuszczalnych poziomów, poziomów dopuszczalnych powiększonych o
margines tolerancji oraz poziomów docelowych, konieczne jest opracowanie Programów
Ochrony Powietrza (POP), mających na celu doprowadzenie do osiągnięcia standardów
jakości powietrza w danej strefie. W 2009 roku zostały opracowane min. Programy Ochrony
Powietrza obejmujące obszar całego województwa mazowieckiego dla benzo(a)pirenu
(termin zakończenia 31.12.2013r.) oraz dla strefy mazowieckiej dla ozonu (termin
zakończenia 31.12.2010r.). Programy są dostępne na stronie internetowej Mazowieckiego
Urzędu Marszałkowskiego: www.mazovia.pl.
W wyniku rocznej oceny jakości powietrza za 2009 r. dla zanieczyszczeń mających określone
poziomy dopuszczalne strefę Miasto Siedlce zakwalifikowano do strefy A (bez przekroczeń
standardów imisyjnych). Natomiast w całym województwie zidentyfikowano w obrębie
dziesięciu stref obszary przekroczenia standardów imisyjnych dla pyłu PM10 wg kryteriów
ochrony zdrowia: Aglomeracja Warszawska, miasto Ostrołęka, miasto Radom, miasto Płock,
powiat legionowski, powiat otwocki, powiat wołomiński, powiat piaseczyński, strefa
ciechanowsko-mławska i pruszkowsko-żyrardowska. W Aglomeracji Warszawskiej wystąpiły
również przekroczenia wartości średniorocznej dla NO2. Dla pozostałych zanieczyszczeń
(SO2,CO, benzen i ołów) standardy imisyjne na terenie wszystkich stref były dotrzymane.
Dla zanieczyszczeń mających określone poziomy docelowe obszar całego województwa (18
stref, tak więc również strefa Miasto Siedlce) otrzymała klasę C ze względu na przekroczenie
poziomu docelowego dla benzo/a/ pirenu według kryterium ochrony zdrowia. Przyczyną
przekroczeń są komunikacja i indywidualne paleniska domowe tzw. niska emisja. Wysokie
stężenia benzo/a/pirenu występują w okresie grzewczym, natomiast w okresie letnim,
utrzymują się na ogół poniżej granicy oznaczalności.
Dla pozostałych zanieczyszczeń, dla których określone są poziomy docelowe (arsen, kadm,
nikiel oznaczane w pyle PM10 oraz ozon) normy były dotrzymane. Na wszystkich
stanowiskach pomiarowych ozonu zanotowano dni z przekroczeniami poziomu docelowego
(najwięcej przekroczeń na stacjach: Belsk Duży i Granica. Liczba dni z przekroczeniami była
jednak mniejsza od 25).
Poziomy celów długoterminowych dla ozonu (analiza za lata 2005-2008) według kryterium
ochrony zdrowia były przekroczone. Wobec powyższego jednym z celów programów
ochrony środowiska tworzonych dla województwa powinno być osiągnięcie wartości
kryterialnych dla ozonu w 2020 roku. Przyczyny przekroczeń w ozonie to: komunikacja,
warunki pogodowe, naturalne źródła emisji lub zjawiska, napływ zanieczyszczeń
(prekursorów ozonu) spoza granic województwa, kraju.
Tabela 5. Metody wykorzystane do oceny w strefie Miasto Siedlce w 2009 r.
Substancja
Metoda
Lokalizacja stacji
Dwutlenek azotu
- Stałe stanowisko
pomiarowe
- Modelowanie
matematyczne
Siedlce
ul. Poniatowskiego
Benzen
- Pomiary pasywne
Siedlce
- ul. Woszczerowicza 9
/tło/
Dwutlenek siarki
Modelowanie
matematyczne
Wyniki pomiarów w
2009r
Stężenia średnioroczne:
16,9 g/m3
Stężenia średnioroczne:
- 1,6 g/m3
Wykonujący
pomiary
WSSE w
Warszawie/pomi
ary manualne, 85
%
zatwierdzonych
wyników/
WIOŚ Warszawa
/8 pomiarów w
roku/
Pył zawieszony
PM10
Ołów
Modelowanie
matematyczne
Podobieństwo stref,
metody szacunkowe,
szacowanie na
podstawie danych o
emisji
Arsen
j.w.
Nikiel
j.w.
Kadm
j.w.
Benzo/a/piren/
modelowanie
Tlenek węgla
j.w..
Ozon
j.w.
Na podstawie stacji:
S śr µg/m3 (liczba dni**)
(strefa
- Belsk Duży,
52,2
(20)
- IG PAN,
mazowiecka)
- Granica*
46,0
(22*)
- KPN
- Legionowo
43,9
(12)
- IMGW
- Maszewo
serie unieważnione
- PKN ORLEN
- Tłuszcz*
47,3
(13*)
- WIOŚ
- Radom
42,4
(9)
-WIOŚ
Uwagi: * - serie nie spełniały wymagań co do kompletności.
** - liczba dni z przekroczeniem poziomu docelowego w roku kalendarzowym uśredniona w ciągu
kolejnych trzech lat.
W 2009 roku WIOŚ kontynuował na terenie miasta Siedlce pomiary stężeń benzenu w
powietrzu metodę pasywną z wykorzystaniem specjalnych próbników Radiello (badania
rozpoczęte w 2002r.). Badania wykonywano w jednym punkcie na terenie Siedlec wybierając
lokalizację typową dla danego obszaru (tzw. tło - pomiary przy ul. Woszczerowicza 9).
8
Pomiary przeprowadzono w ośmiu seriach pomiarowych, rozłożonych równomiernie w całym
roku.
Średnioroczne stężenie wynosi g/m3.Tak więc, nie stwierdzono przekroczeń
dopuszczalnego poziomu benzenu (wartość średnioroczna 5 g/m3, zaś margines tolerancji na
2009 r. dodatkowo – 1 g/m3).
2. JAKOŚĆ WÓD POWIERZCHNIOWYCH
Podstawowym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osiągnięcie dobrego stanu wód do
2015 roku. Lata 2004-2009 były okresem przejściowym, w którym wdrażano nowe zasady
monitoringu, a także szereg nowych oznaczeń w szczególności biologicznych. Konieczność
określenia stanu(potencjału) ekologicznego rzek wymusza bowiem wykonywanie przede
wszystkim badań biologicznych min. badań bezkręgowców bentosowych, makrofitów,
fitoplanktonu.
W 2009 roku w rejonie Siedlec kontynuowano badania wód w rzekach: Liwiec, Helenka,
Muchawka. Próby do analiz pobierano raz w miesiącu. Liczba oznaczeń była zróżnicowana w
zależności od przekroju pomiarowego (od 23 do 42 wskaźników, najwięcej w p.p.k. Chodów)
W przekroju Chodów oznaczano niektóre wskaźniki z listy substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (np. arsen, chrom, selen, cynk, miedź) oraz z listy
substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (np. kadm, rtęć, nikiel, WWA). W
przekroju tym wykonywano także badania pod kątem przydatności wód do bytowania ryb.
Tabela 6. Zestawienie przekrojów pomiarowo-kontrolnych jakości wód w okolicach miasta
Siedlce objętych monitoringiem w latach 2008-2009.
lp.
Rzeka
Nazwa przekroju
kontrolno-pomiarowego
Km
lokalizacji
Stan (potencjał)
ekologiczny w
2008 r.
umiarkowany
Strzała- droga Borki Siedleckie
93,7
– Strzała
/poniżej uj. Starej Rzeki//
2
Chodów
89,9
umiarkowany
3 HELENKA
Purzec
1,1
umiarkowany
/przekrój ujściowy/
4 MUCHAWKA Rakowiec
14,8
umiarkowany
/poniżej ujścia Myrchy/
5
Żytnia*
0,5
umiarkowany
/ przekrój ujściowy/
Uwaga: Wszystkie wymienione w tabeli odcinki rzek są traktowane jako silnie zmienione.
Potencjał ekologiczny określono w oparciu o jeden wskaźnik biologiczny- chlorofil „a”.
* - nie prowadzono badań monitoringowych w 2009r.
1
LIWIEC
Stan ogólny
wód w 2008
zły
zły
zły
W roku bieżącym zgodnie z opracowanym Programem monitoringu na lata 2010-2012 są
prowadzone badania tylko dla rzeki Liwiec w przekroju Mokobody oraz w przekroju
ujściowym w m. Kamieńczyk.
OCENA JAKOŚCI WÓD
Ocena jakości wód za 2008 rok w oparciu o nowe rozporządzenie z dnia 20 sierpnia 2008
roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz.
162, poz. 1008) została wykonana na zlecenie GIOŚ przez IMGW Ośrodek Monitoringu
Jakości Wód w Katowicach (dostępna na stronie internetowej www.wios.warszawa.pl).
Obecnie trwają prace nad oceną za 2009 rok.
9
Ocena za 2008 rok wskazuje na umiarkowany potencjał ekologiczny badanych rzek w pobliżu
miasta Siedlce i ogólny zły stan wód powierzchniowych przede wszystkim ze względu na
oznaczenia fizyko-chemiczne takie jak: OWO, azot Kjeldahla (stężenia przekraczające
dopuszczalne dla klasy 2 odpowiadającej dobrej jakości wód). Należy zaznaczyć, że jest to w
dalszym ciągu wstępna ocena, która może ulec zmianie (po wykonaniu wymaganych
oznaczeń wskaźników biologicznych oraz po przeprowadzeniu oceny hydromorfologicznej).
Oceniając ogólnie badania fizyko-chemiczne i bakteriologicznie w 2009 roku oraz
porównując je do badań z 2008 roku nie stwierdzono większych zmian w jakości wód,
jedynie w okresie letnim (w pierwszych dniach lipca) w związku z utrzymującymi się
niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi (wysokie temperatury, ulewne deszcze i burze)
w wielu rzekach wystąpiły spadki zawartości tlenu rozpuszczonego poniżej 4 mg/l.
Spowodowało to zjawisko tzw. „przyduchy” (deficyt tlenowy i objawy duszności u ryb),
czego efektem były obserwowane śnięcia ryb min. w rzekach Liwiec i Muchawka. Zjawisko
to występowało na znacznym obszarze województwa mazowieckiego, szczególnie na
wschodnich jego terenach. WIOŚ prowadził dodatkowe badania na zawartość tlenu
rozpuszczonego w wodzie w wielu przekrojach pomiarowych na rzekach: Liwiec, Muchawka,
Kostrzyń/. Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Mazowieckiego Urzędu
Wojewódzkiego w Warszawie opracował „Raport opisujący działania związane ze
zwalczaniem skutków śnięcia ryb w rzekach i akwenach wodnych w województwie
mazowieckim”.
Wstępna ogólna ocena wód w rzekach w 2009 roku:
LIWIEC
- p.p.k. Strzała
Stwierdzono podwyższone stężenia azotu Kjeldahla, ogólnego węgla organicznego (OWO).
Wystąpiły spadki tlenu rozpuszczonego w rzece w pierwszych dniach lipca.
W stosunku do 2008 obserwowano wyższe stężenia w wielu wskaźnikach zanieczyszczeń, w
szczególności w OWO, BZT5, w fosforze ogólnym i w fosforanach oraz większe
zanieczyszczenie bakteriologiczne wód.
- p.p.k. Chodów
Stwierdzono podwyższone stężenia azotu Kjeldahla i ogólnego węgla organicznego (OWO)
oraz selenu, rtęci i WWA /suma benzo(g,h,i)perylen i indeno(1,2,3-cd)piren/.
Spadki tlenu rozpuszczonego wystąpiły w pierwszych dniach lipca.
Ocena przydatności wód Liwca do bytowania ryb w warunkach naturalnych (na podstawie
rocznych zbiorów badań) wypadła także niekorzystnie. Stwierdzono wodę nie odpowiadającą
normom. Przekroczenia wystąpiły w stężeniach: tlenu rozpuszczonego, azotynów, azotu
amonowego i niezjonizowanego amoniaku, fosforu ogólnego (mg PO4/l), chloru całkowitego
pozostałego (tabela 7).
O niskiej jakości wód w tym przekroju świadczą także wskaźniki mikrobiologiczne: ogólna
liczba bakterii grupy coli oraz coli typu kałowego. Obecnie wskaźniki te nie są uwzględniane
w ogólnej ocenie stanu wód (nie są określone dla nich wartości graniczne).
W stosunku do badań przeprowadzonych w 2008 roku stwierdzono nieznacznie wyższe
stężenia wskaźników zanieczyszczeń (w szczególności OWO i biogenów), natomiast
mniejsze zanieczyszczenie bakteriologiczne wód.
10
11
Tabela 7. Ocena jakości wód płynących będących środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych w okolicach Siedlec - 2009 rok
Rzeka
Liwiec
Nazwa
punktu
pomiarowokontrolnego
Km
biegu
rzeki
Chodów
89,90
Wyniki pomiarów wskaźników i substancji, które zadecydowały
o jakości rzek w poszczególnych punktach pomiarowych
Klasa ogólna
non
nazwa wskaźnika
jednostka
Tlen rozp.
Azot amonowy
Niezjon. amoniak
Azotyny
Fosfor ogólny
Chlor całk. poz.
mg O2/l
mg N/l
mg NH3/l
mg NO2/l
mg PO4/l
mg HOCl/l
średnioroczne
stężenie
maksymalne
minimalne
8,672
0,328
0,0076
0,141
0,573
0,015
12,3
1,63
0,045
0,295
0,981
0,015
4,22
0,05
0,0005
0,033
0,215
0,015
MUCHAWKA
Rzeka była badana w jednym przekroju w m. Rakowiec.
Stwierdzono podwyższone stężenia azotu Kjeldahla, ogólnego węgla organicznego (OWO).
Spadki tlenu obserwowano w pierwszych dniach lipca w wielu przekrojach pomiarowych na
tej rzece.
W stosunku do badań przeprowadzonych w 2008 roku stwierdzono nieznacznie wyższe
stężenia wskaźników zanieczyszczeń, natomiast mniejsze zanieczyszczenie bakteriami coli
typu kałowego.
HELENKA
Rzeka była badana w jednym przekroju w m. Purzec
Stwierdzono podwyższone stężenia azotu Kjeldahla, ogólnego węgla organicznego (OWO).
W stosunku do badań przeprowadzonych w 2008 roku stwierdzono nieznacznie wyższe
stężenia wskaźników zanieczyszczeń, natomiast mniejsze zanieczyszczenie bakteriologiczne
wód.
Osady rzeczne
Badania osadów wodnych w ramach sieci krajowej, prowadził do 2006 roku Państwowy
Instytut Geologiczny w Warszawie. W chwili obecnej trwają prace nad nowym programem
monitoringu osadów rzecznych.
3. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH
Ujęcia wód podziemnych będące źródłem zaopatrzenia ludności w wodę pitną znajdują się
pod stałą kontrolą Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Jakość wód podziemnych jest badana także w ramach:
- monitoringu krajowego (badania prowadzone przez Państwowy Instytut Geologiczny);
- monitoringu lokalnego np. wokół składowisk odpadów (obowiązek nałożony na
eksploatatorów składowisk).
Od 2008 roku są wykonywane badania wód podziemnych według nowego Programu
Monitoringu. Ocena stanu wód podziemnych jest wykonywana w oparciu o klasyfikację
jakości 5- klasową na podstawie nowego rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia
23.07.2008r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143,
poz. 896).
W latach 2008-2009 na terenie miasta Siedlce nie prowadzono badań.
4.
POLA ELEKTROMAGNETYCZNE
W ramach monitoringu są wykonywane okresowe badania kontrolne poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku, na podstawie których WIOŚ prowadzi rejestr
zawierający informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku.
W 2009 roku prowadzono pomiary monitoringowe pól elektromagnetycznych w Siedlcach.
przy ul. Sokołowskiej (róg Katedralnej). Pomiary nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych, których wartości są podane w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz. U. z 2003 r. nr192, poz.1883).
II. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ DO ŚRODOWISKA
Od 01.01.2004r. WIOŚ gromadzi informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz
wysokości należnych opłat. Do przesyłania tego typu informacji do WIOŚ, podmioty
korzystające ze środowiska są zobowiązane art. 286 ust 1b ustawy Prawo Ochrony
Środowiska. Za I półrocze 2009 roku informacje nadesłały 163 podmioty z terenu Siedlec.
Dane gromadzone są w bazie EKOINFONET.W roku 2009 wygenerowany został raport dla
całego województwa o wielkościach emisji zanieczyszczeń do powietrza, do wód oraz
poborze wód podziemnych.
1. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA
Na stan powietrza w mieście Siedlce mają wpływ zanieczyszczenia z energetyki zawodowej,
z zakładów przemysłowych (zanieczyszczenia z procesów energetycznego spalania paliw
oraz zanieczyszczenia technologiczne), a także zanieczyszczenia komunikacyjne oraz z
palenisk domowych.
Według danych GUS za 2008 rok emisja zanieczyszczeń z zakładów szczególnie
uciążliwych w mieście Siedlce, wynosiła 100 Mg zanieczyszczeń pyłowych i 132,9 tys. Mg
zanieczyszczeń gazowych w tym:
 dwutlenek siarki
300 Mg
 tlenki azotu
200 Mg
 dwutlenek węgla
- 132100 Mg
Od kilku lat w WIOŚ prowadzona jest własna Baza Emisyjna, głównie dla potrzeb
sporządzania rocznych ocen jakości powietrza w poszczególnych strefach (powiatach). W
Bazie tej zgromadzono dane o emitorach energetycznych oraz emisji technologicznej z
zakładów z terenu miasta Siedlce. Zebrano także informacje dotyczące emisji ze stacji paliw i
ze środków transportu.
Największe ilości zanieczyszczeń do powietrza na terenie Siedlec są emitowane z
Przedsiębiorstwa Energetycznego Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo jest zobowiązane do składania
raportu z weryfikacji emisji dwutlenku węgla w systemie handlu emisjami do KASHUE.
Tabela 8. Emisja zanieczyszczeń do powietrza z kotłowni PE Sp. z o.o. w Siedlcach
w 2009 r.
Rodzaj
zanieczyszczenia
SO2
NOx
CO
Pyły ze spalania paliw
Ogółem
Ilość [kg]
spalanie węgla
309 001
877 956
196 195
105 754
1488 906
spalanie gazu
919
57 436
6 203
333
64 891
Znaczne ilości zanieczyszczeń są emitowane także z " DROSED” S.A. Łączna emisja w 2009
roku z tego zakładu wynosiła 65,771 Mg, w tym 18 % stanowiły zanieczyszczenia pyłowe.
Stosunkowo dobra jakość powietrza w Siedlcach wynika z niewielkiego uprzemysłowienia
oraz stosunkowo dobrego stanu technicznego urządzeń chroniących powietrze w zakładach
przemysłowych. W lokalnej skali, w dalszym ciągu na stan powietrza oddziałują małe
kotłownie węglowe zlokalizowane w obrębie zabudowy mieszkaniowej.
14
Zanieczyszczenia technologiczne (pyły zawierające metale ciężkie: żelazo, cynk, kadm, ołów
oraz zanieczyszczenia gazowe: CO, NOx, węglowodory alifatyczne i aromatyczne,
chlorowodór) emitują: '' POLIMEX-MOSTOSTAL Siedlce '' S.A., Fabryka Narzędzi
Skrawających „Fenes” S.A., ZPP AUTO Sp. z o.o. oraz Zakład Mechaniczny „PZL-WOLA
Sp. z o.o. W instalację do redukcji zanieczyszczeń gazowych SO2 i NO2 wyposażony jest"
DROSED” S.A. , zaś do redukcji HCl „POLIMEX-MOSTOSTAL Siedlce” S.A. Pozostałe
zakłady posiadają tylko instalacje odpylające.
W 2009 roku WIOŚ przeprowadził pomiary emisji zanieczyszczeń do powietrza w
TERMOORGANIKA Sp. z o.o. Przeprowadzone pomiary wykazały przekroczenie
dopuszczalnej emisji styrenu z emitora blokarki określonej w decyzji Prezydenta Miasta
Siedlce. Ustalono wymiar kary biegnącej za stwierdzone przekroczenie. Zakład przedstawił
wyniki pomiarów wykonane przez akredytowane laboratorium. Wyniki te nie wykazały
przekroczeń dopuszczalnych wielkości. WIOŚ wydał decyzję umarzającą postępowanie
administracyjne w sprawie wymierzenia kary za przekroczenie dopuszczalnej emisji styrenu,
ponieważ wysokość kary nie przekroczyła 800 zł.
Kontrole przeprowadzone przez WIOŚ wykazały w kilku zakładach różnego rodzaju
zaniedbania z zakresu ochrony powietrza:
- nie uregulowanie strony formalno-prawnej w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza;
- nie zapewnienie właściwego utrzymania eksploatowanej instalacji odpylającej
użytkowanej na potrzeby kotłowni zakładowej;
- nie prowadzenie zgodnie z warunkami decyzji badań w zakresie wielkości pyłów i gazów
wprowadzanych do powietrza.
2. EMISJA HAŁASU
Najbardziej uciążliwy dla mieszkańców miasta jest niewątpliwie hałas komunikacyjny, co
potwierdzają wyniki pomiarów wykonanych przez WIOŚ w latach 2001-2006.
W 2009 roku WIOŚ nie prowadził tego typu pomiarów, wykonał natomiast pomiary
interwencyjne hałasu przemysłowego emitowanego do środowiska przez SUPER TRANS w
Siedlcach. Pomiary przeprowadzone w dniu 21 lipca 2009 roku podczas wjazdów,
manewrowania i wyjazdów pojazdów samochodowych nie wykazały przekroczeń emisji
określonej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) dla sąsiadujących
z firmą terenów mieszkalnych.
3. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ DO WÓD POWIERZCHNIOWYCH
Miasto jest wyposażone w oczyszczalnię mechaniczno-biologiczną z podwyższonym
stopniem usuwania biogenów o przepustowości 23 000 m3/dobę oraz podczyszczalnię
biologiczną “Strzała” o przepustowości 5 000 m3/dobę.
Łączna przepustowość urządzeń wynosi 28 000 m3/dobę.
Eksploatacją zajmuje się Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w
Siedlcach. Oczyszczalnię przyjmowane są także ścieki z okolic Siedlec (wisie Żelków i
Iganie).
Ogółem w 2009 r. odprowadzonych zostało z Oczyszczalni do wód powierzchniowych
7 378 tys. m3 ścieków w tym:
15
- 6 154 tys. m3 z oczyszczalni (w roku 2008 – 5 630 tys. m3);
- 1 224 tys. m3 z podczyszczania (w roku 2008 - 1 042 tys. m3)
Dobowo do Liwca odprowadzanych było średnio 20 210 m3 ścieków.
Ładunki zanieczyszczeń odprowadzane do odbiornika oraz średni stopień redukcji
zanieczyszczeń przedstawia poniższa tabela.
Tabela 9.
Ładunki zanieczyszczeń odprowadzane do wód powierzchniowych w latach 2008-2009
Oczyszczalnia
Podczyszczalnia
Wskaźnik
BZT5
CHZT-Cr
Zawiesina ogólna
Azot ogólny
Fosfor ogólny
ładunek w kg/rok
2008
2009
45 173
49 493
284 937 354 806
88 217
99 801
57 427
68 306
3 756
4 431
redukcja w %
2008
2009
98,3
98,1
94,7
93,5
96,3
95,6
86,2
84
95,1
93,8
ładunek w kg/rok
2008
2009
3 811
3 474
36 990
30 940
8 730
8 283
21 155
18 735
951
906
redukcja w %
2008
2009
96,9
97,6
86,5
90,6
89,9
95,8
44,7
49,3
78,2
77,2
W stosunku do 2008 roku stwierdzono wzrost o 10,5% w ilości odprowadzanych ścieków.
Nastąpił także wzrost ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych z Oczyszczalni do wód
powierzchniowych. Nieznaczny spadek obserwowano jedynie w ładunkach zanieczyszczeń
odprowadzanych z Podczyszczalni „Strzała”.
Eksploatacja Miejskiej Oczyszczalni nie budzi większych zastrzeżeń, co potwierdza kontrola
przeprowadzona przez WIOŚ w 2009 roku. Oczyszczalnia osiąga wysoką redukcją
zanieczyszczeń w zakresie fosforu ogólnego oraz nieco niższą redukcję w zakresie azotu
ogólnego.
Konieczna jest jednak dalsza modernizacja i rozbudowa Miejskiej Oczyszczalni w Siedlcach
umożliwiająca przyjęcie ścieków odprowadzanych rowem „Strzała” oraz rozbudowa
kanalizacji. W Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych Aglomeracja
Siedlce (miasto i gmina Siedlce - 175 000 RLM) z oczyszczalnią ścieków komunalnych w
Siedlcach posiada termin realizacji zadania - 2009 rok).
4. GOSPODARKA ODPADAMI
W zakresie gospodarki odpadami konieczne są dalsze działania w kierunku:
- zwiększenia efektywności selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”,
- zmniejszenia ilości odpadów opakowaniowych oraz wdrażania systemów selektywnego
zbierania tych odpadów,
- sukcesywne ograniczenie ilości składowanych odpadów, w szczególności odpadów
ulegających biodegradacji tak aby nie było składowanych:
w 2010 r. więcej niż 75%,
w 2013 r. więcej niż 50 %,
w 2020r. więcej niż 35 %.
masy odpadów wytworzonych w 1995r.
- stworzenie wojewódzkiego systemu unieszkodliwiania odpadów przemysłowych,
- stworzenie systemu selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych występujących w
strumieniu odpadów komunalnych (np. przeterminowane leki, baterie, akumulatory, środki
16
ochrony roślin, i ich opakowania, farby, tusze, rozpuszczalniki, drewno zawierające
substancje niebezpieczne itd.). Zakłada się, że w 2011 roku osiągnięty zostanie 20% odzysk
w tych odpadach;
- opracowanie programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest (cel zakładany
do 2032r.).
Odpady komunalne
Ogółem szacuje się, że w ciągu roku z terenu Siedlec wywożonych jest 31,4 tys. Mg
(stałych) odpadów komunalnych (dane GUS za 2008 r.).W stosunku do 2007 roku
odnotowano wzrost o 2,2 %.
Miasto Siedlce posiada składowisko odpadów komunalnych zlokalizowane w Woli
Suchożebrskiej (gm. Suchożebry). Składowisko to w WPGO wymieniane jest jako jedno z
dwóch składowisk regionalnych (obok składowiska w Łosicach) na obszar siedlecki
(obejmujący gminy powiatów: m. Siedlce, garwolińskiego, łosickiego, siedleckiego,
sokołowskiego, węgrowskiego).
Eksploatacją składowiska zajmuje się Zakład Utylizacji Odpadów Spółka z o.o. w Siedlcach,
który w dniu 15.10.2007r. uzyskał pozwolenie zintegrowane na ww. instalację ważne do
14.10.2017r. Zakład ten prowadzi także selektywną zbiórkę odpadów na terenie miasta.
Zbiórkę odpadów prowadzą także PUK Siedlce Sp. z o.o. i REMONDIS Sp. z o.o. Warszawa.
Powierzchnia składowiska w Woli Suchożebrskiej wynosi około 6,2 ha. Obiekt wyposażony
jest w urządzenia zabezpieczające środowisko przed zanieczyszczeniem (jedynie “stara
część” wysypiska o powierzchni ok.1 ha nie posiada uszczelnienia podłoża).
Nagromadzenie odpadów na składowisku wg stanu na dzień 31.12.2009 r. wynosiło 465 tys.
Mg. W ciągu roku przyjęto do unieszkodliwiania prawie 19,2 tys. Mg (tj. o 8,5 % mniej niż
w 2008 r.).
Eksploatacja składowiska nie budzi większych zastrzeżeń. Prowadzone są badania
monitoringowe w zakresie wód podziemnych (6 piezometrów), powierzchniowych (rz.
Sosenka), badań odcieków, gazu składowiskowego, ilości opadów atmosferycznych.
Wykonywane są także 1 raz w roku pomiary geodezyjne osiadania powierzchni złoża
odpadów, stateczności zboczy składowiska oraz badania struktury i składu masy
składowanych odpadów. W ciągu roku wywieziono do oczyszczalni 2918 m3 odcieków
(więcej o 12,7 % niż w 2008r.).
Ważną inwestycją w zakresie gospodarki odpadami na terenie miasta i okolic jest Zakład
Utylizacji Odpadów na składowisku w Woli Suchożebrskiej (oddany do eksploatacji w 2007
r.) z sortownią odpadów o mocy przerobowej 30 000 Mg/rok - odpadów zmieszanych, 3000
Mg/rok - selektywnie zbieranych oraz pryzmową kompostownią odpadów zielonych i
kuchennych (o projektowanej mocy przerobowej 7 000 Mg/rok).
Planowana jest także do 2010 roku budowa instancji odgazowującej na składowisku z
odzyskiem biogazu.
W 2009 roku na sortownię przyjęto 24 896,1 Mg, w tym 91,3% stanowiły odpady zmieszane.
Kompostowaniu poddano ogółem 5700,1 Mg odpadów, w tym 3504,8 Mg osadów
ściekowych.
III. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA WIOŚ
W ewidencji kontrolnej WIOŚ wg stanu na 31.12. 2009 r. znajdowało się 116 jednostek
organizacyjnych zlokalizowanych na terenie miasta Siedlce.
17
Pięć zakładów:
- POLIMEX MOSTOSTAL Siedlce S.A.,
- Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach Sp. z o.o.
- „DROSED” S.A.,
- ZPP AUTO Sp. z o.o.
- Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o.(składowisko odpadów w Woli Suchożebrskiej)
zostało zakwalifikowanych do mogących powodować znaczne zanieczyszczenie
poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości i zobowiązanych do
uzyskania pozwoleń zintegrowanych (wg rozporządzenia MŚ z dnia 26.07.2002 r. z późn.
zm.)
W latach 2006-2007 wszystkie ww. zakłady uzyskały wymagane pozwolenia.
W 2009 roku kontrolą objęto 12 zakładów z terenu miasta Siedlce.
Ogółem przeprowadzono 12 kontroli w tym:
- 8 problemowych,
- 2 kompleksowe,
- 2 interwencyjne.
Ze względu na stwierdzone nieprawidłowości z zakresu ochrony środowiska wydano 11
zarządzeń pokontrolnych oraz jeden mandat karny. Najwięcej zarządzeń dotyczyło
gospodarki odpadami (m.in. magazynowania odpadów), kilka zaś dotyczyło gospodarki
wodno-ściekowej oraz ochrony powietrza.
IV. ZDARZENIA O ZNAMIONACH POWAŻNYCH AWARII
W 2009 roku na terenie miasta Siedlce nie wystąpiły zdarzenia o znamionach poważnych
awarii. Nie wpłynęły także do Delegatury WIOŚ w Mińsku Mazowieckim zgłoszenia o
interwencje.
18