Budowa linii elektroenergetycznej 400 kV Kozienice – Siedlce

advertisement
Budowa linii
elektroenergetycznej 400 kV
Kozienice – Siedlce Ujrzanów
Inwestycja liniowa
kto jest kim w inwestycji
Inwestor
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
www.pse.pl
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE) są operatorem
systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce. Spółka jest własnością Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla polskiej gospodarki. Forma prawna oraz zakres jej
odpowiedzialności – jako OSP – określony jest w ustawie
Prawo energetyczne.
PSE zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej siecią
przesyłową (400 kV i 220 kV o częstotliwości 50 Hz) do
wszystkich regionów kraju. Są odpowiedzialne za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem
bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenergetycznego oraz rozwojem sieci przesyłowej oraz połączeń
transgranicznych z sąsiednimi systemami. PSE są właścicielem ponad 13 400 kilometrów linii oraz ponad 100 stacji
elektroenergetycznych najwyższych napięć.
Inżynier kontraktu
PSE Inwestycje S.A.
www.pse-inwestycje.pl
To spółka, należąca do Grupy Kapitałowej Polskich Sieci
Elektroenergetycznych. Firma wykonuje szereg działań
wspierających realizację projektów inwestycyjnych, które
pozwalają osiągać statutowe cele Krajowego Operatora
Systemu Przesyłowego. Działalność PSE Inwestycje S.A.
obejmuje nadzór inwestorski nad realizowanymi inwestycjami (funkcja inżyniera kontraktu) oraz sporządzanie
projektów sieci i urządzeń elektroenergetycznych (biuro
projektów).
2
Wykonawca – konsorcjum firm
spis treści
Elfeko S.A. – lider konsorcjum
www.elfeko.pl
Jest jedną z największych polskich firm, kompleksowo
obsługującą inwestycje w energetyce i telekomunikacji.
Od ponad 20 lat wprowadza nowości technologiczne na
rynek. Zatrudniając ponad 250 pracowników jest w stanie
realizować własnym potencjałem największe inwestycje
począwszy od przygotowania koncepcji, poprzez projektowanie i prowadzenie prac formalno-prawnych, a kończąc
na budowie. Od roku 2006 posiada certyfikowane laboratorium pomiarów pól elektromagnetycznych.
Rola linii elektroenergetycznych w Krajowym Systemie
Elektroenergetycznym4
Eltel Networks Olsztyn S.A.
www.eltelnetworks.pl
Jest doświadczonym dostawcą kompletnych i nowoczesnych rozwiązań z zakresu energetyki i telekomunikacji dla
energetyki. Oferuje pełen zakres usług: przygotowanie inwestycji, projektowanie, realizację projektów sieciowych,
stacyjnych i telekomunikacyjnych, eksploatację urządzeń
telekomunikacyjnych, sprzedaż materiałów i urządzeń
elektroenergetycznych oraz specjalistyczne szkolenia nt.
bezpiecznych metod pracy przy budowie i eksploatacji linii WN i NN w unikalnym na skalę krajową Centrum Szkoleniowym.
Znaczenie inwestycji
6
Charakterystyka planowanego przedsięwzięcia
Trasa linii
Rozwiązania techniczne i technologiczne
8
8
8
Oddziaływanie linii napowietrznej na środowisko
Pole elektryczne i magnetyczne
Hałas (szum akustyczny)
10
12
12
Procedura lokalizacyjna
16
Najczęściej zadawane pytania
19
SAG Elbud Gdańsk S.A.
www.sagpolska.pl
Od ponad 60 lat zajmuje się budową, remontami linii,
stacji elektroenergetycznych wysokich i najwyższych napięć w Polsce i w Europie. Zatrudnia ponad 280 pracowników, jest jedną z największych firm budownictwa elektroenergetycznego w Polsce. Wieloletnie doświadczenie
i specjalistyczna wiedza w połączeniu z potencjałem
wykwalifikowanej kadry pozwalają Spółce na realizację
najpoważniejszych inwestycji w branży elektroenergetycznej.
Sylwetka słupa kratowego E33
3
Wstęp
Budowa linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Kozienice
– Siedlce Ujrzanów to przedsięwzięcie ważne nie tylko dla
unowocześnienia sieci przesyłowych we wschodniej części
Polski, ale również istotne dla całego Krajowego Systemu
Elektroenergetycznego. Powstaje równolegle z międzynarodowym projektem pod nazwą „Połączenie elektroenergetyczne Polska – Litwa”, do którego zalicza się jedenaście
inwestycji realizowanych w północno–wschodniej Polsce.
Ich powstanie stworzy nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego tego regionu oraz podniesie jego atrakcyjność inwestycyjną. Przyczyni się również do poprawy zasilania Mazowsza, a szczególnie aglomeracji siedleckiej.
Dlatego też budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów budzi zainteresowanie władz wojewódzkich i samorządowych oraz mieszkańców gmin, przez które planowana jest inwestycja.
Mamy nadzieję, że treść niniejszej publikacji pozwoli Państwu zapoznać się ze specyfiką i znaczeniem przedmiotowej inwestycji. Folder będzie również dostępny w urzędach
oraz na stronach internetowych gmin objętych inwestycją.
Wszelkie kwestie z nią związane, które mogą Państwa zainteresować, poruszamy również na stronie internetowej
www.linia-kozienice-siedlce.pl. Publikujemy na niej informacje o postępie prac, a także za jej pośrednictwem zachęcamy do kontaktów z przedstawicielami wykonawcy.
Z poważaniem
Tomasz Feil
Prezes Zarządu Elfeko S.A.
4
Rola linii
elektroenergetycznych
w Krajowym Systemie
Elektroenergetycznym
Energia elektryczna wytworzona w elektrowniach przesyłana jest siecią linii napowietrznych o różnych poziomach
napięć do odbiorców, w tym do naszych domów. Kluczowe
znaczenie mają w tym względzie linie najwyższych napięć
(220 kV i 400 kV), którymi prąd elektryczny z elektrowni
przepływa do tzw. systemowych stacji transformatorowych
o tym samym napięciu. Następnie liniami 110 kV przesyłany jest do stacji rozdzielczych o napięciu górnym 110 kV,
gdzie następuje obniżenie napięcia do wartości 15 kV (tzw.
średnie napięcie). Poprzez sieć linii napowietrznych, a następnie niskiego napięcia (400/230 V) prąd elektryczny
dopływa do odbiorców, spośród których znaczącą grupę
tworzą gospodarstwa domowe wykorzystujące energię
elektryczną o napięciu 400/230 V.
Droga energii elektrycznej od wytwórcy do odbiorcy
Legenda
NN – najwyższych napięć (220kV,
400 kV, 750 kV)
WN – wysokich napięć (110 kV)
SN – średnich napięć (15 kV, 20 kV)
nn – niskich napięć (400/230 V)
Wspomniana infrastruktura techniczna (tj. linie i stacje elektroenergetyczne o różnym poziomie napięć) tworzy tzw.
Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE). W Polsce jest
ponad 13 400 km linii elektroenergetycznych oraz ponad
100 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć.
Linie i stacje elektroenergetyczne są ze sobą powiązane.
Awaria jednego z elementów systemu przesyłowego wpływa na pracę całego systemu. Brak możliwości przesłania
energii elektrycznej innymi liniami może skutkować długotrwałymi przerwami w zasilaniu nie tylko pojedynczych
odbiorców, lecz całych regionów. Dlatego konieczna jest
rozbudowa Krajowego Systemu Elektroenergetycznego
o nowe linie i stacje elektroenergetyczne najwyższych napięć.
5
Znaczenie inwestycji
Znaczenie krajowe
W ciągu ostatnich lat wzrosło zapotrzebowanie na energię
elektryczną we wschodniej Polsce. Wiąże się to z dynamicznym rozwojem Mazowsza oraz województwa lubelskiego
i podlaskiego. Prognozy wskazują, że ta tendencja będzie
się utrzymywała. Konieczna zatem jest modernizacja i budowa linii przesyłowych oraz stacji elektroenergetycznych
w tym regionie. To jeden z podstawowych elementów podnoszących jego atrakcyjność gospodarczą.
Obecnie wschodnia część Mazowsza, w tym aglomeracja
siedlecka, zasilana jest jedną linią 220 kV relacji Kozienice
– Siedlce. Jest ona mocno wyeksploatowana i może pracować na napięciu nie wyższym niż 110 kV. Zdarza się, że
występują spadki napięcia w domowych instalacjach elektrycznych, a to w konsekwencji może doprowadzić do ich
uszkodzeń. W razie anomalii pogodowych może też dojść
do uszkodzenia linii i przerwania dostaw prądu, co skutkuje stratami materialnymi i finansowymi zakładów przemysłowych zlokalizowanych na tym terenie.
Bezpieczeństwo energetyczne aglomeracji siedleckiej nie
może opierać się na jednej, istniejącej od 40 lat, linii elektroenergetycznej. W Europie standardem jest, że podobne aglomeracje zasilane są dwoma niezależnymi połączeniami o napięciu 400 kV.
Dlatego też oprócz budowanej już linii 400 kV relacji Miłosna – Siedlce Ujrzanów i stacji elektroenergetycznej
Ujrzanów zlokalizowanej w gminie Siedlce niezbędna
jest budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów.
Fragment Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) z zaznaczeniem planowanej linii
400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów
6
Ukończenie powyższych inwestycji wpłynie korzystnie na
zwiększenie pewności i niezawodności zasilania wszystkich odbiorców wschodniego Mazowsza.
Można też zadać pytanie o korzyści dla gmin, przez które będzie przebiegała inwestycja. Będą one znaczące, jeśli uwzględni się, że bezpośrednie wpływy z tytułu podatku płaconego
przez inwestora (Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.) wynosić będą około 2% wartości inwestycji. Należność ta, wypłacana co roku, stanowić będzie poważną pozycję w budżecie
każdej z gmin, przez którą przebiegać będzie linia, a wypłacana kwota zależna będzie od długości odcinka linii w danej
gminie. Korzyści z budowy linii napowietrznej relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów mają także wymiar ponadlokalny. Powyższe połączenie jest bardzo ważne dla zwiększenia zdolności przesyłowej Krajowego Systemu Elektroenergetycznego
pomiędzy wschodnimi i zachodnimi regionami kraju.
Znaczenie międzynarodowe
Budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów jest
istotną inwestycją powstającą równolegle z międzynarodowym projektem pod nazwą „Połączenie elektroenergetyczne Polska – Litwa”. Projekt obejmuje 11 inwestycji
realizowanych na terenie północno-wschodniej Polski.
Dotyczy budowy lub modernizacji stacji i linii elektroenergetycznych. Zadaniem projektu jest połączenie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego z systemem
przesyłowym Litwy oraz wzmocnienie polskiej sieci przesyłowej. Rozbudowa sieci przesyłowej w tym regionie
kraju i zwiększenie gwarancji przesyłu energii elektrycznej stworzy nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego
północno-wschodniej Polski oraz zwiększy jej atrakcyjność gospodarczą.
Inwestycje realizowane w ramach „Połączenia elektroenergetycznego Polska – Litwa”
7
Charakterystyka
przedsięwzięcia
Rozwiązania techniczne
Trasa linii
Projektowana linia napowietrzna będzie dwutorowa, a napięcie znamionowe każdego toru będzie wynosić 400 kV.
Przewody fazowe obu torów zostaną zawieszone na łańcuchach izolatorowych mocowanych do poprzeczników
każdego ze słupów kratowych rozmieszczonych w odległościach ok. 400 m. Na projektowanej linii przewiduje się
zastosowanie potrójnej wiązki przewodów stalowo – aluminiowych, dzięki czemu skutecznie zostanie obniżony
poziom szumów akustycznych wytwarzanych przez linię.
W celu ochrony linii przed skutkami wyładowań atmos-
Przy projektowaniu trasy linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów brano pod uwagę wiele czynników, między innymi
maksymalną odległość od zabudowy mieszkaniowej oraz
możliwość wykorzystania korytarza istniejącej linii 220
kV przy przejściu przez kompleksy leśne lub obszary zabudowane niemożliwe do racjonalnego ominięcia. Nowy
projekt zakłada też ominięcie Siedlecko – Węgrowskiego
Obszaru Chronionego Krajobrazu.
i technologiczne
ferycznych nad przewodami fazowymi – na wierzchołku
każdego słupa – zostaną zamontowane przewody odgromowe.
Ponadto dla zapewnienia odpowiednich warunków do eksploatacji linii wzdłuż jej trasy zostanie wyznaczony tzw. „pas
technologiczny”, którego szerokość wynosić będzie 70 m.
W obszarze pasa technologicznego obowiązywać będą
ograniczenia w zagospodarowaniu terenu. Zostaną one
wyszczególnione w umowach zawieranych z właścicielami
nieruchomości, przez które przebiegać będzie inwestycja.
W celu zmniejszenia wartości magnetycznej natężenia
pola elektrycznego i magnetycznego zaplanowano, że
najmniejsza odległość od ziemi przewodów linii wynosić
będzie powyżej 10 m. Zapewni to bezpieczeństwo przy
poruszaniu się maszyn rolniczych, w tym wielkogabarytowych.
W zwartych kompleksach leśnych przewiduje się zastosowanie konstrukcji nadleśnych, które minimalizują konieczność wyłączenia gruntów z produkcji leśnej i wycinki drzewostanu wyłącznie do obszarów niezbędnych do budowy
słupów i dróg dojazdowych.
W uzasadnionych przypadkach, w miejscach gdzie zastosowanie konstrukcji nadleśnych będzie niemożliwe lub
nieuzasadnione, wykorzystane zostaną tzw. słupy leśne
Planowana długość odcinków linii 400 kV
relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów
w poszczególnych gminach
Trasa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów
8
L.p.
gmina
planowana długość
odcinka linii (km)
powiat
1
Kozienice
3,0
kozienicki
2
Maciejowice
11,8
3
Sobolew
14,5
4
Żelechów
7,8
5
Miastków Kościelny
9,0
6
Wodynie
1,2
7
Domanice
9,1
8
Wiśniew
14,4
9
Zbuczyn
3,6
10
Siedlce
0,6
11
Stoczek Łukowski
18,3
12
Łuków
0,2
Suma
województwo
garwoliński
mazowieckie
siedlecki
łukowski
lubelskie
93,4
9
Porównanie natężeń pola elektrycznego (E) 50 Hz wytwarzanego poprzez:
natężenie
kV/m
Linie napowietrzne
Pod liniami najwyższych napięć (220–400
kV)
Pod liniami wysokiego
napięcia (110 kV)
Schemat przęsła: rozpiętość, odległość przewodów fazowych od ziemi, pas technologiczny linii
o zmniejszonym do minimum odstępie między skrajnymi
przewodami fazowymi. Użycie wspomnianych słupów pozwoli na ograniczenie wycinki leśnej oraz istotnie zniweluje wizualny wpływ linii na istniejący krajobraz.
Oddziaływanie linii
napowietrznej
na środowisko
Doświadczenie wskazuje, że sąsiedztwo linii i stacji elektroenergetycznych może budzić wśród mieszkańców wiele
pytań i wątpliwości. Dotyczą one przede wszystkim kwestii
dotrzymania standardów jakości środowiska, tj. poziomów
pola elektromagnetycznego i hałasu, na terenach, na których zlokalizowane są budynki mieszkalne.
Należy jednak podkreślić, że ochrona środowiska, a w
szczególności ochrona zdrowia ludzi zamieszkujących
w sąsiedztwie linii napowietrznej, podlega nieustannej
kontroli, która prowadzona jest począwszy od fazy projektowania linii, aż do momentu jej likwidacji. Na każdym
z etapów procesu inwestycyjnego (projektowanie, budowa, eksploatacja, likwidacja) właściwe organy (Regionalny
Dyrektor Ochrony Środowiska, Marszałek Województwa,
10
Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowy
Inspektor Sanitarny, organy nadzoru budowlanego) sprawdzają oraz kontrolują dotrzymywanie przez inwestora wymogów nałożonych w decyzji środowiskowej oraz w decyzjach o pozwoleniu na budowę i użytkowanie obiektu.
Dotyczy to w szczególności kwestii dotrzymania poziomów pola elektromagnetycznego i hałasu poniżej wartości
dopuszczalnych.
Praca napowietrznej linii elektroenergetycznej, tak jak
funkcjonowanie każdego urządzenia czy sprzętu elektrycznego powszechnego użytku, wiąże się z występowaniem:
pola elektromagnetycznego o niskiej częstotliwości
50 Hz, posiadającego dwie składowe: elektryczną (E)
i magnetyczną (H)
szumów akustycznych (hałasu)
zakłóceń radioelektrycznych.
Wymienione czynniki mają decydujący wpływ na ocenę
oddziaływania linii napowietrznych wysokiego napięcia na
środowisko, w tym przede wszystkim na ludzi, którzy po
wybudowaniu linii będą zamieszkiwać w jej bezpośrednim
sąsiedztwie. Rozpatrując te kwestie uwzględnić należy
przede wszystkim czas przebywania ludzi (mieszkańców,
rolników itd.) w polu elektromagnetycznym.
Pod liniami średniego
napięcia (10–30 kV)
Na zewnątrz stacji
wysokiego napięcia
1–10
Urządzenia elektryczne
powszechnego użytku
Pralka automatyczna
0,13
w odległości
30 cm
Żelazko
0,12
w odległości
30 cm
Odkurzacz
0,13
w odległości
30 cm
Maszynka do golenia
0,7
w odległości
5 cm
Suszarka do włosów
0,8
w odległości
10 cm
0,5–4
poniżej 0,3
0,1–0,3
natężenie
kV/m
Porównanie natężeń pól magnetycznych 50 Hz wytwarzanych w sąsiedztwie:
Linii napowietrznych
Pod liniami najwyższych
napięć (220–400 kV)
Pod liniami wysokiego
napięcia (110 kV)
Pod liniami średniego
napięcia (10–30 kV)
Na zewnątrz stacji wysokiego napięcia
natężenie A/m
0,8–40
poniżej 16
0,8–16
poniżej 0,2
Urządzeń elektrycznych
powszechnego użytku
natężenie A/m
Pralka automatyczna
0,3
w odległości
30 cm
Żelazko
0,2
w odległości
10 cm
Monitor komputerowy
0,1
w odległości
30 cm
Odkurzacz
5
w odległości
5 cm
Maszynka do golenia
12–1200
w odległości
3 cm
Suszarka do włosów
4 w odległości
10 cm
11
W wielu krajach na świecie, w tym także w Polsce, opracowane zostały przepisy, w których ustalono wartości
poszczególnych składowych pola elektromagnetycznego
(składowa elektryczna E i magnetyczna H), które nie mogą
być przekroczone w miejscach dostępnych dla ludzi, a także na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową.
Pole elektryczne i magnetyczne
Od lat trwają intensywne badania nad wpływem pól elektromagnetycznych przede wszystkim na zdrowie ludzi
mieszkających blisko linii napowietrznych. Prowadzone są
one przez placówki naukowo-badawcze na całym świecie.
Nie stwierdzono, by pole elektromagnetyczne występujące w otoczeniu linii napowietrznych o napięciu 400 kV
wpływało niekorzystnie na zdrowie ludzi. Potwierdzają to
wnioski zawarte w obszernej monografii wydanej przez
Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization – WHO), w której podsumowano wyniki kilkuset badań
z tej dziedziny.
Wartości dopuszczalne
pól elektromagnetycznych
Wartości dopuszczalne obu składowych pola elektromagnetycznego, tj. elektrycznej (E) i magnetycznej (H), podano w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003 nr 192 poz.
1883). Zgodnie z zapisami zawartymi w tym rozporządzeniu dopuszczalne w środowisku poziomy obu składowych
pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz nie powinny przekraczać w miejscach dostępnych dla ludzi następujących wartości granicznych:
natężenie pola elektrycznego (E) – 10 kV/m
natężenie pola magnetycznego (H) – 60 A/m
Należy zwrócić uwagę, że polskie przepisy są znacznie bardziej rygorystyczne od obowiązujących w wielu krajach
europejskich.
12
Wyniki pomiarów, które wykonano na wielu krajowych
liniach napowietrznych o napięciu 400 kV, wskazują, że
wartości obu składowych pola pod takimi liniami oraz
w ich otoczeniu są znacznie mniejsze od dopuszczalnych
(10 kV/m i 60 A/m). Potwierdzają to także wyniki obliczeń,
które przeprowadzono przy przyjęciu projektowanych danych technicznych dwutorowej linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów.
Pozwala to na stwierdzenie, że pole elektryczne i magnetyczne o częstotliwości 50 Hz, jakie wystąpi w otoczeniu
linii napowietrznej 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów, nie będzie oddziaływać niekorzystnie na żaden z elementów środowiska (rośliny, zwierzęta, wodę i powietrze).
Przede wszystkim jednak nie będzie miało negatywnego
wpływu na zdrowie ludzi przebywających w jej sąsiedztwie. Przywołane wyżej rozporządzenie Ministra Środowiska uwzględnia też sytuacje, w których przebywanie
w polu elektromagnetycznym wytwarzanym przez linie napowietrzne może trwać bardzo długo. W przypadku ludzi
mieszkających w budynkach usytuowanych w sąsiedztwie
linii może to być okres nawet kilkudziesięciu lat. Aby uchronić ludzi przed jakimikolwiek niekorzystnymi skutkami
zdrowotnymi działania pola, wspomniane przepisy ograniczają dopuszczalne natężenie pola elektrycznego (E) na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową do
wartości 1 kV/m. Przeprowadzone analizy, uwzględniające
dane techniczne linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów,
wykazały, że na tego rodzaju terenach wartość ta (1 kV/m)
nie zostanie przekroczona.
Hałas (szum akustyczny)
Pracy napowietrznej linii elektroenergetycznej w określonych warunkach atmosferycznych towarzyszy specyficzny rodzaj dźwięku zwany szumem akustycznym.
Zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie Prawo ochrony środowiska określany on jest jako hałas, czyli zespół
dźwięków słyszalnych przez człowieka. Na obszarach,
gdzie hałas wytwarzany przez różne źródła (maszyny
i urządzenia, samochody – hałas komunikacyjny) może
niekorzystnie wpływać na zdrowie ludzi, obowiązujące
w kraju przepisy nakazują, by nie przekraczać określonych poziomów dźwięku, ustalonych w zależności od
funkcji terenu.
Najwyższe dopuszczalne w środowisku natężenie
pola magnetycznego (H) wg przepisów i zaleceń niektórych krajów
oraz wg zaleceń organizacji międzynarodowych
Kraj
Organizacja
międzynarodowa
Wartość dopuszczalna
natężenia pola magnetycznego (H)
Uwagi
Zalecenia odnośnie stosowania wartości dopuszczalnej
Austria
80
Tzw. poziom odniesienia
Belgia
—
Wartość dopuszczalna obowiązuje tylko dla składowej elektrycznej pola (E)
Chorwacja
80
Wartość identyczna z zalecaną przez ICNIRP
Czechy
80
Wartość identyczna z zalecaną przez ICNIRP
Dania
—
Brak przepisów; zalecane tzw. podejście ostrożnościowe, tj. ograniczanie Budowy linii
napowietrznych blisko budynków mieszkalnych i odpowiednio – wznoszenia budynków w sąsiedztwie linii istniejących
Estonia
80
Wartość zalecana przy ekspozycji długotrwałej wg Recommendation 1991/519/EC
80
Wartość rekomendowana przy ekspozycji długotrwałej
400
Wartość rekomendowana przy ekspozycji krótkotrwałej
Francja
80
Wartość rekomendowana dla ekspozycji w polach wytwarzanych przez nowe i przebudowane obiekty oraz instalacje systemu elektroenergetycznego pracujące w normalnych warunkach
Hiszpania
—
Brak przepisów dla pól o częstotliwości 50 Hz
96
Zalecenie Rady ds. Zdrowia Holandii (wartość kontrolowana)
80
Zalecenie rządowe dla władz lokalnych i kompanii energetycznych
Finlandia
Holandia
0,32
Wartość uśredniona w ciągu 1 roku; zalecenie rządowe dla władz lokalnych i kompanii
energetycznych w przypadku miejsc długotrwałego przebywania dzieci (mieszkania,
szkoły); zalecenie dla nowych linii napowietrznych, pod warunkiem, że jest możliwe
do zrealizowania
80
Wartość rekomendowana dla ekspozycji w polach wytwarzanych przez obiekty i instalacje systemu elektroenergetycznego (linie napowietrzne i kablowe,
stacje elektroenergetyczne itp.)
160
J/w, lecz przy ekspozycji trwającej krócej niż 1,2 godziny na dobę
Polska
60
Przebywanie w polu bez ograniczeń czasowych
Portugalia
80
Wartość rekomendowana przy ekspozycji długotrwałej
8
Na terenach szczególnej ochrony (miejsca lokalizacji budynków mieszkalnych, szkół,
szpitali, centrów wypoczynku itp.)
80
Na pozostałych terenach
Niemcy
Słowenia
13
Linia napowietrzna nad terenami rolnymi
Rozporządzenie Ministra Środowiska 14 czerwca 2007 r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. z 2014 r. poz. 112) wprowadza na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej oraz
zabudowy zagrodowej i zamieszkania zbiorowego, następujące poziomy graniczne hałasu, którego źródłem są napowietrzne linie elektroenergetyczne:
dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A – pora
dnia, przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom –
50 dB(A),
dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A – pora
nocy, przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom
- 45 dB(A).
Źródłem szumu akustycznego (hałasu) wytwarzanego
przez napowietrzne linie elektroenergetyczne jest przede
wszystkim ulot z elementów linii będących pod napięciem,
głównie z przewodów fazowych. Ulot jest zjawiskiem polegającym na wyładowaniu elektrycznym zachodzącym tuż
przy powierzchni przewodu pod napięciem. Pojawia się,
14
gdy wartość maksymalna natężenia pola elektrycznego na
powierzchni przewodu przekroczy wartość krytyczną. Zjawisko to może być obserwowane wyłącznie w porze nocnej, jako „świecąca otoczka” na przewodach linii.
150
Oddziaływanie linii elektroenergetycznych na ludzi i środowisko – hałas
145
125
120
W prawidłowo zaprojektowanej linii napowietrznej o napięciu 400 kV podczas dobrych warunków atmosferycznych, tj. wtedy, gdy przewody są suche, zjawisko ulotu nie
występuje. Natomiast w czasie występowania złych warunków atmosferycznych (duża wilgotność, mżawka, średnio
intensywny opad, sadź), które w Polsce występują przez
ok. 36 dni w roku, pojawia się zjawisko ulotu. Sprawia ono,
że poziom hałasu w bezpośredniej bliskości linii o napięciu 400 kV może osiągać wartość 45 dB (poziom dopuszczalny w porze nocy dla terenów zabudowy mieszkaniowej).
Przeprowadzone obliczenia wykazały, że w otoczeniu (na
granicy pasa technologicznego) linii 400 kV Kozienice –
Siedlce Ujrzanów poziomy dźwięku niezależnie od pogody nie przekroczą dopuszczalnej normy (45dB).
Dopuszczalne poziomy hałasu:
uzdrowiska, szpitale, szkoły – 45–40 dB
zabudowa mieszkaniowa, tereny
wypoczynkowe i usługowe – 50–45 dB
105
90
60
55
30
35
12
0
start
odrzutowców
budowa
dyskoteka
rozmowa
linie przesyłowe
NN
las
15
Procedura lokalizacyjna
Realizacja każdej inwestycji, a więc także budowa dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji
Kozienice – Siedlce Ujrzanów, podlega wielu procedurom
administracyjnym opisanym w obowiązujących przepisach
prawa. W ramach tych procedur, przed rozpoczęciem prac
budowlanych, konieczne jest uzyskanie przez wykonawcę
wielu uzgodnień, pozwoleń i opinii wydawanych przez różne organy administracji publicznej.
ne wszystkie warunki, jakie muszą zostać spełnione przez
projektowaną linię, aby możliwe było jej wybudowanie
i późniejsze użytkowanie.
Przed złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia na budowę wykonawca zobowiązany jest do pozyskania prawa
do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane.
Oznacza to konieczność uzyskania zgody poszczególnych
właścicieli nieruchomości na przeprowadzenie przez ich
działki projektowanej linii oraz na posadowienie na niektórych z nich słupów. Zgodę taką uzyskuje się poprzez
Pierwszym krokiem zmierzającym do uzyskania zgody na
realizację planowanej inwestycji jest jej wprowadzenie do
dokumentów planistycznych gmin – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (SUiKZP)
oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP). W gminach, w których inwestycja nie jest
uwzględniona w studium i planie miejscowym, wykonawca występuje z wnioskiem do wójta/burmistrza o zmianę
powyższych dokumentów lub ich sporządzenie.
Po uchwaleniu przez radnych poszczególnych gmin oraz
opublikowaniu w dzienniku urzędowym województwa
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
wykonawca występuje z wnioskiem o wydanie decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach. Dla budowy napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów decyzję wydaje Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie w uzgodnieniu z Regionalnym
Dyrektorem Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym. Wcześniej
z udziałem społeczeństwa przeprowadzana jest ocena
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (OOŚ). Podstawowym dokumentem umożliwiającym jej przeprowadzenie jest raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Na jego podstawie Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska w Warszawie określa, analizuje oraz ocenia
wpływ planowanej inwestycji na środowisko, a przede
wszystkim na zdrowie i warunki życia ludzi, którzy zamieszkiwać będą w sąsiedztwie wybudowanej linii. Z raportem
może zapoznać się każdy zainteresowany i zgłosić do niego uwagi. Jeśli zostaną spełnione wszystkie wymagania
dotyczące ochrony środowiska, w szczególności dotyczące
ochrony zdrowia ludzi, rozpatrzone wszystkie uwagi, zostaje wydana decyzja środowiskowa. Będą w niej określo-
16
Schemat działań zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę
linii elektroenergetycznej
Wprowadzenie linii (trasy) do miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego gmin
Opracowanie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia
na środowisko (OOŚ)
Złożenie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach (decyzja środowiskowa)
Postępowanie z udziałem społeczeństwa w sprawie oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (postępowanie OOŚ)
Wydanie przez odpowiedni organ decyzji środowiskowej
Złożenie wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę
wraz z oświadczeniem o dysponowaniu nieruchomościami
na cele budowlane
Wydanie przez właściwy organ decyzji o pozwoleniu na budowę
Sylwetka słupa E33
17
ustanowienie na każdej nieruchomości tzw. służebności
przesyłu, co oznacza notarialne potwierdzenie zgody właścicieli gruntów na prowadzenie prac budowlanych i eksploatacyjnych w tzw. pasie technologicznym linii o szerokości 70 m. W związku z tym, że przeprowadzenie linii
napowietrznej przez nieruchomość wiąże się z pewnymi
ograniczeniami w użytkowaniu terenu na obszarze pasa
technologicznego, za ustanowienie służebności właścicielowi gruntu wypłaca się jednorazowe wynagrodzenie. Straty w uprawach oraz ewentualne zniszczenia, jakie mogą
powstać w czasie prowadzenia prac budowlanych oraz
eksploatacyjnych przy linii, są pokrywane poprzez wypłatę
odrębnych odszkodowań.
Należy zwrócić uwagę, że pomimo ustanowienia służebności przesyłu na części każdej z działek objętych inwestycją nie zmienia się prawo własności. Oznacza to, że cały
teren pod linią, w tym także obszar pasa technologicznego, pozostaje we władaniu dotychczasowego właściciela
nieruchomości. Ograniczone zostają jedynie możliwości
zagospodarowania terenu objętego pasem technologicznym, przy czym ograniczenia te określone są w umowie
zawartej pomiędzy wykonawcą a właścicielem nieruchomości. Pozostały obszar działki może być wykorzystany
w dowolny sposób, zarówno do upraw polowych, jak
również do budowy domu mieszkalnego, czy też innych
zabudowań, w tym budynków gospodarczych.
Najczęściej zadawane
pytania
Jak będzie wyglądała procedura przyznawania
wynagrodzeń za ustanowienie służebności przesyłu?
Procedura przyznawania wynagrodzenia składa się z następujących etapów:
Przedstawiciele terenowi indywidualnie prezentują właścicielom warunki umowy wraz z informacją o wysokości
wynagrodzenia. Za posadowienie słupa przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Wynagrodzenia dla każdej nieruchomości zostaną indywidualnie określone przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego.
Po akceptacji i zawarciu umowy cywilno-prawnej właściciele otrzymują pierwszą ratę wynagrodzenia.
Wypłata drugiej raty następuje po zawarciu aktu notarialnego, który gwarantuje Inwestorowi dostęp do terenu i linii.
Ponadto, niezależnie od wynagrodzeń za ustanowienie służebności, przyznawane są odszkodowania za uszkodzenia
i straty powstałe podczas prowadzenia prac budowlano-montażowych.
Czy po ustanowieniu służebności przesyłu i wybudowaniu
linii inwestor staje się właścicielem gruntu?
Nie zmienia się właściciel gruntu. Dzięki ustanowieniu służebności przesyłu inwestor uzyskuje jedynie ograniczone
prawo do korzystania z gruntów pod linią w związku z budową i późniejszą eksploatacją linii. Służebność przesyłu
ustanawiana jest w formie aktu notarialnego. Nie wiąże się
z przeniesieniem własności.
Komu i za co przysługuje wynagrodzenie?
Wynagrodzenia otrzymają wszyscy właściciele działek,
przez które przechodzić będzie pas technologiczny. Wysokość kwoty wynagrodzenia uzależniona będzie od obszaru
działki objętego pasem technologicznym. Dodatkowe wynagrodzenie przysługuje właścicielom działek, na których
zostaną posadowione słupy.
Linia napowietrzna nad terenami rolnymi
18
Jakie będą uciążliwości dla mieszkańców, właścicieli
działek w okolicy, w związku z budową linii?
Całość inwestycji będzie tak realizowana, aby minimalizować jakiekolwiek uciążliwości towarzyszące budowie
linii. Przedmiotem szczególnej troski jest bezpieczeństwo
mieszkańców oraz dbałość o nienaruszanie środowiska naturalnego. W trosce o mieszkańców będą wyznaczone najmniej uciążliwe trasy przewozu materiałów niezbędnych do
wykonania inwestycji. Wszelkie prace budowlane prowadzone będą w ściśle określonych godzinach, bez względu na
etap i zaawansowanie budowy linii.
Czy bezpieczne jest wypasanie zwierząt pod linią
elektroenergetyczną?
W Polsce jest kilkanaście tysięcy kilometrów linii elektroenergetycznych najwyższych napięć, a w całej Europie ponad sto tysięcy kilometrów. Niektóre z nich eksploatowane
są od ponad trzydziestu lat. Przede wszystkim lokalizuje się
je na terenach rolniczych. Nie stwierdzono, by wypas zwierząt pod linią najwyższego napięcia miał na nie negatywny
wpływ.
Czy pod linią można korzystać z maszyn rolniczych?
Tak, nie zaobserwowano żadnego wpływu linii na pracę maszyn rolniczych. Projekt budowlany uwzględnia, że pod liniami będą mogły być prowadzone normalne prace rolnicze.
Odległość przewodów od ziemi w najniższym punkcie będzie
wynosiła od 10 do kilkunastu metrów, co umożliwi korzystanie z każdego rodzaju maszyn używanych w rolnictwie.
W jakich odległościach od projektowanej linii można
budować domy?
Na trasie dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów planuje się wyznaczenie
pasa technologicznego, którego szerokość wynosić będzie
70 m. Granice tego pasa wyznaczają obszar, na który może
oddziaływać linia i w którym mogą wystąpić ograniczenia
w sposobie zagospodarowania terenu. Z całą pewnością na
obszarze pasa technologicznego obowiązywać będzie zakaz lokalizacji budynków przeznaczonych na pobyt ludzi.
Ograniczenia te wynikają z obowiązujących przepisów
w zakresie dopuszczalnych w środowisku poziomów pól
elektroma-gnetycznych oraz hałasu. W przypadku linii 400
kV nie ma żadnych przeciwwskazań do lokalizacji zabudowy mieszkaniowej w odległości większej niż 35 metrów od
osi linii. Zarówno poziom pól elektrycznych, magnetycznych, jak i szum linii, będą wyraźnie poniżej dopuszczalnych norm określonych w polskich przepisach. Na przedmieściach dużych miast taka odległość jest standardem.
19
Wydawca:
Polskie Sieci
Elektroenergetyczne S.A.
ul. Warszawska 165
05-520 Konstancin-Jeziorna
[email protected]
www.pse.pl
Wykonawca – konsorcjum firm:
Eltel Networks Olsztyn S.A.
Elfeko S.A.
Gutkowo 81 d
ul. Hutnicza 20 a
11-041 Olsztyn
81- 061 Gdynia
tel. 89 522 25 00
tel. 58 663 16 64
fax. 89 523 81 98
fax 58 623 00 50
[email protected]
[email protected]
www.eltelnetworks.com
www.elfeko.pl
SAG Elbud Gdańsk S.A.
ul. Marynarki Polskiej 87
80-557 Gdańsk
tel. 58 769 48 00
fax 58 343 11 70
[email protected]
www.sagpolska.pl
Zdjęcia:
Archiwum Elfeko S.A.
SAG Elbud Gdańsk S.A.
Eltel Networks Olsztyn S.A.
Strona inwestycji:
www.linia-kozienice-siedlce.pl
Konstancin-Jeziorna 2014
Download