BIO_TRANSFER: Komercjalizacja wiedzy w obszarze biotechnologii Anna Maria Serwotka Biotechnologia - interdyscyplinarna dziedzina nauki i techniki zajmująca się zmianą materii żywej i nieożywionej poprzez wykorzystanie organizmów żywych, ich części, bądź pochodzących od nich produktów, a także modeli procesów biologicznych w celu tworzenia wiedzy, dóbr i usług. 6000 p.n.e. – produkcja piwa, wina, chleba z użyciem drożdży 4000 p.n.e. – produkcja w Chinach jogurtu i sera z użyciem bakterii produkujących kwas mlekowy 1856 – Grzegorz Mendl odkrywa prawa dziedziczenia 1953 – James D. Watson i Francis Crick opisują strukturę DNA 1980 – produkcja insuliny i innych leków w formie ludzkiej w E. coli 1983 – wynalezienie PCR (polymerase chain reaction) 1994 – FDA aprobuje pierwszą genetycznie zmodyfikowaną żywność 1997 – sklonowanie owcy, nazwanej Dolly 2003 – GloFish pierwsze zmodyfikowane genetycznie zwierzę domowe trafia do sprzedaży. Biotechnologia medyczna Biotechnologia rolnicza Biotechnologia przemysłowa Biotechnologia medyczna Leki białkowe – insulina, interferon, cytokiny, … Humanizowane przeciwciała monoklonalne i ich koniugaty Terapie genowe Inżynieria tkankowa Diagnostyka Biotechnologia rolnicza GMO Wzbogacane pasze Transgeniczne zwierzęta (produkcja białek rekombinowanych; produkcja organów do ksenotransplantacji) Biotechnologia przemysłowa Enzymy, drobnoustroje i hodowle komórek roślinnych czy zwierzęcych do produkcji i przetwarzania chemikaliów, materiałów i energii Produkcja biodiesla, bioetanolu, biowodoru i ogniw paliwowych Biokatalizatory Przemysł perfumeryjno-kosmetyczny, aromaty spożywcze Witaminy, półsyntetyczne antybiotyki, biodegradowalne rozpuszczalniki Obszary zastosowań – przemysł chemiczny, farmaceutyczny, spożywczy, paszowy, celulozowo-papierniczy, włókienniczy, energetyka oraz ochrona środowiska „Biotechnologia przemysłowa daje szansę na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska i zachowanie zanikających zasobów naturalnych, a wszystko to przy zdecydowanie niższych kosztach niż w przypadku procesów przemysłowych syntezy chemicznej.” Biotechnologia na polskich uczelniach: studia magisterskie - 21 uczelni wyższych studia doktoranckie - 7 uczelni rocznie studia na kierunku biotechnologia rozpoczyna 2200 studentów, kończy - 1700 uczelniane biura karier - 30 ofert pracy dla biotechnologów rocznie… Mało firm biotechnologicznych w Polsce… • praca naukowa = praca na uczelni • „bo naukowcom nie wypada się zajmować takimi rzeczami…” • brak wiary w powodzenie komercjalizacji • nieświadomość możliwości komercjalizacji • biurokracja • granty naukowe • bardzo wysokie ryzyko niepowodzenia • koszty • koszty • koszty UNIWERSYTET prace odkrycie B+R DEDYKOWANA FIRMA BIOTECHNOLOGICZNA badania transfer prace technologii B+R przedkliniczne INNOWACJA sprzedaż licencji / patentu KORPORACJA FARMACEUTYCZNA prace B+R badania prace wprowadzenie na kliniczne B+R rynek Polska Innowacyjność, Krzysztof Klincewicz, Warszawa 2008 Liczba zgłoszonych do opatentowania w EPO (European Patent Office) wynalazków z obszaru biotechnologii w podziale na kraje pochodzenia wynalazców w latach 1990-2000. Liczba patentów w obszarze biotechnologii, udzielonych przez USPTO (United States Patent and Trademark Office) wynalazcom z określonych krajów w latach 1990-2000. Bio-Pharma Core Biotech Innovative Pharma A guide to Polish Biotech 2011 Service / Supply Companies Innovative Bio-Pharma Green / White Biotech 1. Minimum 50% całkowitej aktywności firmy to R&D. Core Biotech 2. Firma korzysta z nowych technologii, produktów, technik opartych na rekombinowanym DNA i/lub używa nowoczesnych technik biologii molekularnej, biologii komórki, inżynierii tkankowej. Innovative Bio-Pharma Firmy farmaceutyczne, które: 1. Mają własny dział R&D. 2. Prowadzą własne projekty R&D w celu projektowania nowoczesnych leków z użyciem biotechnologii. Bio-Pharma Firmy farmaceutyczne produkujące leki generyczne pochodzenia biologicznego (minimum 50% wszystkich leków produkowanych przez firmę). Innovative Pharma Firmy farmaceutyczne, które: 1. Mają własny dział R&D. 2. Prowadzą projekty R&D w celu projektowania nowych, oryginalnych leków na bazie składników chemicznych (małe cząsteczki) i/lub nowych, ulepszonych form leków generycznych o korzystniejszym działaniu terapeutycznym. Service / Supply Companies Firmy świadczące usługi eksperckie dla firm z sektora biotech oraz takie, które dostarczają profesjonalnych narzędzi do użycia w działach badawczo-rozwojowych (do tej grupy nie zalicza się firm produkujących sprzęt medyczny i laboratoryjny). Green / White Biotech Firmy biotechnologiczne działające poza sektorem ochrony zdrowia. 1. Mają własny dział R&D. 2. Własne projekty R&D. 3. Używają technologii rekombinowanego DNA, nowoczesnych technik biologii molekularnej, biologii komórki i/lub inżynierii tkankowej. 4. Produkują lub wprowadzają nowe produkty lub usługi w zakresie szeroko pojętej biologii / biotechnologii dla partnerów spoza sektora biotech. Kutno, 2007 HUMANIZOWANE PRZECIWCIAŁA MONOKLONALNE - lek o roboczej nazwie Mabion CD20 używany w leczeniu nowotworów krwi, chłoniaków i białaczek, jak również w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów. - lek o roboczej nazwie Mabion HER2 przeznaczony do terapii raka piesi. Lek jest na etapie rozwoju procesu wytwarzania i metod analitycznych. - rozwój kliniczny dwóch kolejnych przeciwciał, anty VEGF i anty EGFR, jest planowany na lata 2013 – 2014. 28.02.2014 – Komisja DSMB (Data and Safety Monitoring Board) pozytywnie oceniła kolejny etap badań klinicznych leku Mabion CD20 Wrocław, 2010 ODCZYNNIKI I BIAŁKA REKOMBINOWANE według swojego katalogu oraz na zamówienie USŁUGI NA ZAMÓWIENIE inżynieria białka, analizy białek i peptydów: pomiary stabilności konformacyjnej, oddziaływania między białkami i ich ligandami, kinetyka enzymatyczna wielu układów, pełen proces „od sekwencji DNA do białka”, analizy bioinformatyczne, consulting SELEKCJA PRZECIWCIAŁ – FAGE DISPLAY PROJEKTY BADAWCZE diagnostyka weterynaryjna diagnostyka nowotworów (selekcja aptamrów i przeciwciał) Wrocław, 2009 Stem Cells Spin S.A. jest spółką biotechnologiczną zawiązaną w 2009r. przez naukowców Akademii Medycznej we Wrocławiu. Projekt pt: „Opracowanie prototypów wyrobów medycznych na bazie surowców otrzymanych z porożogennych komórek macierzystych.” dofinansowany przez NCBiR w ramach Przedsięwzięcia pilotażowego Wsparcie badań naukowych i prac rozwojowych w skali demonstracyjnej Demonstrator+ VELVETYNA to innowacyjna seria weterynaryjnych środków pielęgnacyjnych dla koni i zwierząt towarzyszących, powstała na bazie komórek macierzystych MIC-1. REVITACELL to seria biodermokosmetyków wykorzystująca regeneracyjne właściwości komórek MIC-1. Preparaty zdobyły trzecie miejsce w kategorii Best Skincare and Toiletries w konkursie „Natural Pharmacy Awards 2013” w Wielkiej Brytanii Namysłów, 1990 - inżynieria genetyczna i biotechnologia, - postęp biologiczny w hodowli zwierząt, - działalność gospodarcza na rzecz ochrony środowiska, - prowadzi prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie nauk biologicznych i środowiska naturalnego, oraz w dziedzinie nauk leśnych, rolniczych i weterynaryjnych. - Poza produkcją biopreparatów na bazie namnażanych i odpowiednio utrwalanych mikroorganizmów (probiotyki, bioutylizatory, biostatyki), firma zajmuje się produkcją biopreparatów roślinnych oraz preparatów zwiększających odporność roślin na niskie temperatury (przymrozki). - Przedsiębiorstwo prowadzi także działalność szkoleniową i wydawniczą. - Jako jedna z 5 firm na świecie BIO-GEN prowadzi tzw. biofarmę medyczną, na której hodowane są metodą laboratoryjną pijawki lekarskie Hirudo medicinalis oraz Hirudo verbana. Firma BIO-GEN organizuje kursy hirudoterapii, poruszając tematy takie jak stawianie pijawek i prowadzenie efektywnej terapii z wykorzystaniem pijawki. Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polska Akademia Nauk Badania nad aktywnością substancji o potencjalnym działaniu przeciwnowotworowym prowadzone są w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN we Wrocławiu od 1969 roku. Wymiernym efektem tych wieloletnich badań było wyselekcjonowanie szeregu preparatów o aktywności przeciwnowotworowej, w tym wprowadzenie oryginalnego leku Ledakrin do kliniki oraz racemicznego chlorobromofosfamidu (preparat CMB-4A) do I/II fazy badań klinicznych oraz uruchomienie wytwarzania pięciu leków przeciwnowotworowych według technologii opracowanej w kraju. W Laboratorium NeoLek prowadzone są kompleksowe badania przedkliniczne potencjalnych preparatów przeciwnowotworowych, mające na celu ocenę aktywności biologicznej, cech farmakologicznych, farmakokinetycznych czy dostępności biologicznej oraz tolerancji i toksyczności u zwierząt. Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polska Akademia Nauk Tworzone Centrum stanowić będzie ośrodek gdzie badania podstawowe i osiągnięcia naukowe wykorzystywane będą dla tworzenia rozwiązań i produktów znajdujących zastosowanie w praktyce medycznej i farmaceutycznej. W Centrum Immunovum IITD prowadzone będą badania podstawowe oraz wdrożeniowe w dziedzinie immunologii, immunochemii, onkologii doświadczalnej, mikrobiologii i terapii doświadczalnej. Powstanie szereg pracowni świadczących wysoce wyspecjalizowane, unikalne w skali kraju, usługi badawcze i diagnostyczne. W ramach Centrum powstanie Ośrodek Referencyjny Mikroorganizmów przy istniejącej Polskiej Kolekcji Mikroorganizmów PCM oraz Referencyjna Kolekcja Linii Komórkowych do testowania potencjalnych leków. Anna Maria Serwotka [email protected]