Scenariusz lekcji fizyki Agnieszka Zaręba Temat: Powtórzenie wiadomości z dynamiki. Cel poznawcze i kształcące: Uczeń zna: jednostki siły, masy zna II zasadę dynamiki Newtona i potrafi ja wykorzystać w przykładach z życia codziennego zna I i III zasadę dynamiki Newtona Uczeń potrafi: rozpoznać na przykładach zjawisko bezwładno¶ci intuicyjnie posługiwać się zasadą zachowania pędu ( zna pojęcie odrzutu) odczytać wartość siły za pomocą siłomierza rozróżnić oddziaływania bezpośrednie (mechaniczne) i na "odległo¶ć" rozwiązywać problemy jakościowe związane z oporami ruchu, II zasadą dynamiki przekształcać jednostki Cele wychowawcze: Wdrażanie uczniów do pracy w grupie Uświadomienie uczniom korzy¶ci płynących z dobrze zaplanowanej pracy w grupie Materiały, środki dydaktyczne: Karty z pytaniami Wybrany sprzęt laboratoryjny (siłomierz, magnesy, gwoździki, linijka plastikowa, balonik) Metoda: Ćwiczenia uczniowskie Przebieg lekcji: 1.Czę¶ć nawiązująca: wyjaśnienie celów lekcji powtórzeniowej po realizacji działu, znaczenie powtórzenia i utrwalenia wiadomo¶ci przed sprawdzianem podanie tematu lekcji i określenie jej celów, wyjaśnienie na czym będzie polegała ich praca na zajęciach zabawa "Łańcuszek" i " Kółko- krzyżyk", podział na grupy wykonanie działań zgodnie z planem "Łańcuszek" - Klasa zostaje podzielona na 2 grupy. Każdy z uczniów wybiera nr pytania, na które udziela odpowiedzi. Za prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 pkt, za brak lub udzielenie złej odpowiedzi nie otrzymuje punktu (wówczas grupa udziela poprawnej odpowiedzi, aby łańcuszek pytań mógł być kontynuowany). Wygrywa ta z grup, która uzyska większa ilość punktów. Nauczyciel na bieżąco koryguje błędy, jeżeli takie powstaną przy odpowiedzi na pytania. Pytania: 1. Z podanych niżej skutków oddziaływań podkreśl tylko skutki dynamiczne: o o o o o stłuczenie szyby odbicie piłeczki tenisowej złapanie piłki przez bramkarza kopnięcie piłki start rakiety 1. Dlaczego zimą ulice posypuje się piaskiem? Odpowiadając na pytanie użyj słowa tarcie. 2. Podaj kilka przykładów znanych ci wzajemnych oddziaływań ciał: o o Wymagających bezpośredniego kontaktu ciał " na odległość" 1. Uzasadnij konieczno¶ć używania samochodowych pasów bezpieczeństwa. 2. Co to znaczy, że siła jest wielkością wektorową? 3. Samochód z ładunkiem ślizga się po oblodzonej jezdni. Które z działań nie pozwoli ruszyć z miejsca: a. posypanie jezdni piaskiem b. zmniejszenie ładunku c. podłożenie pod koła deski d. założenie na koła łańcuchów 4. Masz do dyspozycji 2 jajka. Jedno ugotowane" na twardo", a drugie surowe. Jak odróżnić, nie rozbijając skorupki? 5. W kolarstwie górskim zachodzi często konieczno¶ć nagłego zahamowania roweru. Dlaczego w takiej sytuacji niebezpieczne może być zastosowanie hamulca tylko na przednim kole roweru ? Jak nazywał się człowiek, który odkrył zjawisko bezwładności? Co nazywamy pędem ciał? Podaj wymiar jednostki pędu. Jak brzmi III zasada dynamiki? Z łuku wypuszczono strzały z jednakowa prędkością początkową. Która strzała przebędzie dłuższa drogę w wodzie czy w powietrzu? 10. Jak nazywa się przyrząd służący do pomiaru wartości sił? 11. W jakich jednostka podajemy wartości siły ? 12. Podaj 3 przykłady z życia codziennego kiedy tarcie jest pożyteczne? 13. Wymień znane ci wielkości wektorowe. 14. Siła wypadkowa to: a. siła zastępująca działanie dwóch lub więcej sił b. siła wyporu c. siła ciężkości d. siła, której wartość równa jest 0 N. 15. Jakim ruchem poruszają się ciała spadające z pewnej wysokości? (opór ośrodka pomijamy) 16. Ciężar ciała o masie 50 kg wynosi około: a. 50 N b. 0,5 kN c. 5 N d. 0,05 N 17. Aby określić wektor, należy podać: a. jego długo¶ć 6. 7. 8. 9. b. długo¶ć i zwrot c. początek wektora (punkt przyłożenia) d. wszystkie cechy wymienione w punktach a, b, c 18. Magnes przyciąga żelazną sprężynę wskutek oddziaływania: a. sprężystego b. grawitacyjnego c. elektrostatycznego i magnetycznego d. magnetycznego 19. Zmiana kształtu ciała to skutek: a. statyczny działania siły b. dynamiczny działania siły c. statyczny i dynamiczny jednocześnie d. ani statyczny, ani dynamiczny 20. Na rysunku za pomocą wektorów przedstawiono 2 siły. Siły te mają: a. punkt przyłożenia b. punkt przyłożenia, kierunek i zwrot c. kierunek, warto¶ć i punkt przyłożenia d. punkt przyłożenia i warto¶ć 21. Na filmach na pewno widziałeś strzelające działo. Zachowanie działa w chwili wystrzelenia pocisku jest dowodem słuszno¶ci zasady zachowania pędu. Co wówczas się dzieje z działem? 26. Odczytaj wartość siły za pomocą siłomierza. 27. Przed wyrzuceniem piłki chłopiec i wózek na którym siedział znajdowały się w spoczynku. W chwili wyrzucenia piłki wózek cofa się z: 1. większą szybkością niż piłka 2. mniejsza szybko¶ci± niż piłka "Kółko- krzyżyk" Klasa zostaje podzielona na 2 grupy. Uczniowie wybieraj± dowolne pola pod, którymi znajduj± się polecenia do wykonania. Każda z grup ma swój symbol O lub +, który wstawia na wybranym miejscu po poprawnej odpowiedzi. Wygrana drużyna zostaje nagrodzona plusami lub ocenami za aktywno¶ć. 1. Jakie znasz rodzaje oddziaływań ? wymień je i zademonstruj każde z nich za pomoc± sprzętu laboratoryjnego. 2. Samochód o masie 1tony poruszaj±cy się z szybko¶ci± 2m/s uderza w stoj±cy samochód o masie 1200 kg. Z jak± szybko¶ci± poruszaj± się oba samochody tuż po zderzeniu? 3. Szybko¶ć motorówki o masie 20 sekund wzrasta od zera do 72 km/h. Oblicz warto¶ć siły wypadkowej nadaj±cej motorówce przyspieszenie. 4. Na ciało o masie 4 kg działa siła F= 6N oraz siła oporu w wyniku działania tych sił ciało porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym. Czy siły działaj±ce na ciało się równoważ±? Ile wynosi warto¶ć siły oporu? 5. Na Ziemię spadaj± równocze¶nie 3 ciała. Ciało A to odważnik o masie m1 = 1 kg Ciało B to torba z jabłkami o masie m2 = 2 kg Ciało C to doniczka z kwiatkiem o masie m3 = 3 kg Jak± sił± Ziemia przyci±ga te ciała. Wskaż poprawn± odpowiedĽ. a. FA =10 N, FB = 20 N, F3 =30 N b. FA= FB= FC = stała = 10N c. FA =30 N, FB = 20 N, F3 =10 N 7. Czy łucznik pragn±cy trafić w ¶rodek tarczy powinien celować dokładnie w ten ¶rodek? Uzasadnij odpowiedĽ. 8. Dlaczego łatwiej jest wyskoczyć na brzeg z ciężkiej łodzi stoj±cej na wodzie przy brzegu niż z lekkiego kajaka? a(m/s2) Podsumowanie uczniowie dokonuj± samooceny, mówi± co sprawiło im największe trudno¶ci przy rozwi±zywaniu zadań nauczyciel podsumowuje pracę w grupach i udziela wskazówek, które tre¶ci nauczania wymagaj± jeszcze uzupełnienia i utrwalenia przed sprawdzianem ocenia aktywno¶ć klasy