Scenariusz lekcji - Władza wykonawcza w Polsce 1. Cele lekcji a. Wiadomości Uczeń: Wie, co to jest władza wykonawcza i kto ją sprawuje. Wie, jak wygląda kadencja prezydenta, jakie niesie ze sobą konsekwencje oraz jakie są uprawnienia prezydenta. Wie, co to jest rada ministrów, kto to jest prezes rady ministrów oraz kim są ministrowie. Zna pojęcie wotum nieufności. Wie, które organy odpowiedzialne są za porządek oraz bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Zna takie pojęcia, jak kontrasygnata i prerogatyw. b. Umiejętności Uczeń: Potrafi powiedzieć, w jaki sposób w Polsce została podzielona władza wykonawcza. Potrafi odpowiedź na takie pytania, jak: ile trwa kadencja prezydenta i w jaki sposób zostaje on powołany na swoje stanowisko, w jakich przypadkach może dojść do cześniejszego zakończenia prezydentury i jakie są kompetencje prezydenta. Jednocześnie uczeń potrafi scharakteryzować wszystkie kompetencje. Wie, jakie zadanie ma do wykonania prezes rady ministrów, orientuje się w ilości oraz rodzajach ministerstw w Polsce, wie, czym się różni minister posiadający ministerstwo od ministra bez teki. Wie, jaki jest proces powoływania rządu oraz w którym momencie może dojść do dymisji rady ministrów. Potrafi powiedzieć, co należy do zadań rady ministrów. Umie krótko scharakteryzować organy odpowiedzialne za porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. 2. Metoda i forma pracy Praca z podręcznikiem oraz tekstami źródłowymi, odwoływanie się do przypadków z życia codziennego uczniów. 3. Środki dydaktyczne Podręcznik: Maleska J., Smutek Z., Surmacz B., Wiedza o społeczeństwie. Zakres rozszerzony. Część pierwsza, OPERON, Gdynia 2004. 4. Przebieg lekcji Lekcja ma formę wykładu. Pierwszym etapem będzie wyjaśnienie, co to jest władza wykonawcza i do kogo ona należy. Nauczyciel powinien także wspomnieć o tym, jaki zapis Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej reguluje tego rodzaju władzę i co stanowi ten zapis. Drugim etapem jest przedstawienie uczniom, jak wygląda kadencja prezydenta, ile czasu ona trwa, w jaki sposób prezydent zostaje powołany na swoje stanowisko, jakie są powody wcześniejszego zakończenia prezydentury. Nauczyciel mówi, jaką odpowiedzialność ponosi prezydent oraz jakie ma kompetencje w stosunku do rady ministrów, władzy sądowniczej, w zakresie stosunków międzynarodowych, w zakresie zwierzchnictwa sił zbrojnych i obronności państwa. Nauczyciel wyjaśnia, jakie są inne tradycyjne uprawnienia głowy państwa, czyli: nadawanie obywatelstwa, orderów, odznaczeń, tytułów naukowych profesora, korzystanie z prawa łaski. Trzecim etapem lekcji będzie przedstawienie uczniom, czym jest Rada ministrów, kto ją tworzy, kim jest Prezes Rady Ministrów, jakie ma zadania i kompetencje (organizuje i kieruje pracami rządu, kontroluje prace członków rządu, sprawuje zwierzchnictwo nad korpusem służby cywilnej, sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym z punktu widzenia legalności oraz stanowi prawo w formie rozporządzeń), jakie mamy rodzaje ministrów (kierujących określonym ministerstwem oraz tzw. ministrów bez teki) oraz w jaki sposób zostaje powoływany rząd i kiedy może dojść do jego dymisji. Dodatkowo prowadzący zajęcia mówi, jaką odpowiedzialność ponosi rada ministrów i co należy do jej zadań. Czwartym etapem jest przedstawienie uczniom zasad działania policji jako organu odpowiedzialnego za porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne kraju, tego, jakie zadania do niej należą (np. ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu lądowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania, wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców itd.) wspomina także o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu. 5. Bibliografia Podręcznik: Maleska J., Smutek Z., Surmacz B., Wiedza o społeczeństwie. Zakres rozszerzony. Część pierwsza, OPERON, Gdynia 2004. 6. Załączniki Prezentacja multimedialna. Praca domowa: uczniowie mają wypisać wszystkich prezydentów Polski począwszy od prezydentów II RP aż do czasów obecnych oraz wszystkich Prezesów Rady Ministrów od 1989 roku.