Jelito cienkie i grube - Anatomia - Nerulka

Jelito cienkie i grube.doc
(2763 KB) Pobierz
JELITO CIENKIE I GRUBE
Jelito
cienkie i grube, są zwykle określane krótko mianem jelit. Rozróżnia się jelito cienkie - o
małej średnicy i płynnej zawartości - oraz jelito grube - o większej średnicy i zawartości o konsystencji mniej lub
bardziej gęstej zawiesiny.
Jelito cienkie
Jelito grube
1) dwunastnica (duodenum)
1) jelito ślepe (caecum)
2) jelito czcze (jejunum)
2) okrężnica (colon)
3) jelito biodrowe (ileum)
3) prostnica (rectum)
Podobny plan budowy: śluzówka, mięśniówka, surowicówka.
Błona śluzowa dwunastnicy pokryta jest kosmkami. Są to palcowatego kształtu uwypuklenia błony
śluzowej, wystające do światła jelita. Służą one zwiększeniu powierzchni błony śluzowej. Do zwiększenia powierzchni
całkowitej błony śluzowej dwunastnicy przyczyniają się:
1) fałdy błony śluzowej (3-krotnie),
2) kosmki błony śluzowej (l0-krotnie),
3) mikrokosmki komórek nabłonka dwunastniczego (20-krotnie).
W ten sposób powierzchnia błony śluzowej dwunastnicy zwiększa się 600 razy.
W centrum kosmka położona jest tętnica, żyła i naczynie limfatyczne. Oprócz tego w błonie śluzowej jelita
cienkiego znajdują się gruczoły jelitowe właściwe (gruczoły Lieberktihna, gll. intestinales), zagłębiające się w niej w
formie gruczołów cewkowych. W początkowym odcinku jelit cienkich w warstwie podśluzowej położone są tzw.
gruczoły podśluzowe (gruczoły Brunnera, gll. duodenales). Błona śluzowa jelita cienkiego i gruczoły jelita cienkiego
zawierają liczne komórki kubkowe, produkujące śluz jelitowy, którego zadaniem jest ochrona błony śluzowej przed
samo strawieniem, a także ułatwienie przesuwania treści pokarmowej.
W błonie śluzowej jelita grubego kosmki występują jedynie w okresie płodowym. Część z nich zanika
jeszcze przed urodzeniem, część już w okresie pourodzeniowym. Wykształcone są jedynie gruczoły jelitowe. Zarówno
one, jak i błona śluzowa zawierają ogromną liczbę komórek kubkowych. Błona śluzowa jelit grubych musi wytwarzać
dużo śluzu, aby zagęszczone masy kałowe mogły się przesuwać. Błona śluzowa jelita biodrowego ma charakter
przejściowy, jej kosmki stają się niższe, a zwiększa się liczba komórek kubkowych.
W warstwie właściwej błony śluzowej jelita znajduje się bardzo wiele limfocytów, zbierających się w mniej lub
bardziej rozbudowane grudki chłonne. Mogą one sięgać aż do warstwy podśluzowej. Szczególnie silnie wykształcone
są one w jelicie biodrowym, gdzie tworzą kępki Peyera.
Błona mięśniowa jelita składa się z wewnętrznej warstwy mięśni okrężnych i zewnętrznej warstwy
mięśniówki podłużnej. Warstwa mięśniówki podłużnej w jelitach grubych konia i świni jest w niektórych odcinkach
ograniczona jedynie do tzw. taśm (taenia). Pomiędzy nimi znajdują się obszary pozbawione tej warstwy mięśniowej,
które ulegają uwypukleniu. Tworzą one tzw. garby, podobne trochę do wyłogów w rozcięciach spodni czy też kurt
lancknechtów (żołnierzy dawnych formacji piechoty niemieckiej - przyp. tłum.). Zwiększają one powierzchnię błony
śluzowej, a obecność przewężeń powoduje, że transport treści pokarmowej może ulegać spowolnieniu.
Długość całych jelit (wg Nickela, Schummera i Seiferlego, 1987)
Małe przeżuwacze
Bydło
Świnia
Koń
5 x długość ciała
Pies
25 x długość ciała
20 x długość ciała
15 x długość ciała
10 x długość ciała
2-5,7 (7,0) m
22-43 m
33-63 m
20-27 m
25-39 m
Błona surowicza. Jelita w ogromnej większości pokryte są otrzewną trzewną. Jedynie odcinek prostnicy
przebiegający w przestrzeni pozaotrzewnowej jamy miednicznej posiada przydankę.
Dane obrazujące długość odcinków jelit czasami bardzo się różnią, ponieważ długość danego odcinka zależy w
ogromnym stopniu od stanu napięcia ściany w momencie pomiaru, a także od użytej metody pomiarowej.
Przeciętna długość poszczególnych odcinków jelita w metrach
Gatunek
Dwunastnica
Jelita cienkie
(czcze + biodrowe)
Razem
Jelito grube
(całość)
Bydło
0,9-1,2
26-48
35
10
Owca
0,6-1,2
17,5-34
25
5
Koza
0,6-1,2
17,5-34
20
5
Świnia
0,7-0,95
15-20
18
4
Koń
1-1,5
17-28
20
9
Pies
0,2-0,9
1,6-4,2
4,75
0,92
Kot
0,1-0,12
0,7-1,2
1,32
0,35
JELITO CIENKIE (INTESTlNUM TENUE)
Dwunastnica (duodeum). Jej nazwa związana jest z faktem, że u człowieka ma ona długość równą dwunastu
szerokościom palca. Rozpoczyna się przy odźwierniku, biegnie ku tyłowi od wątroby na stronę prawą (pars cranialis),
zagina się następnie ku tyłowi (flexura cranialis) i przebiega, Wznosząc się wolno w kierunku grzbietu, aż za korzeń
przedni krezki (pars aescendens). Tylnie od korzenia krezki skręca na lewo (jlexura caudalis) i przebiega ponownie
ku przodowi (pars ascendens). Na wysokości lewej nerki przechodzi w jelito czcze w flexura duodenojejunalis. Miejsce
przejścia jest charakterystyczne dzięki temu, że w nim właśnie krótka krezka jelita staje się wyraźnie dłuższa.
Dwunastnica jest najważniejszym odcinkiem jelit. W tej części do treści pokarmowej zostają domieszane enzymy
trzustki i żółć wątroby. Odczyn treści pokarmowej staje się zasadowy na skutek działania substancji buforowych (np.
jonów HCO3-) zawartych w soku trzustkowym i w żółci. Przewód żółciowy i przewód (bądź przewody) wyprowadzający
trzustki uchodzą do pars cranialis dwunastnicy.
Jelito czcze (jejunum). U martwego zwierzęcia jest prawie puste, ponieważ rzadka treść pokarmowa zostaje
przetransportowana do dalszych odcinków przewodu pokarmowego przez ruchy perystaltyczne, utrzymujące się
jeszcze przez pewien czas po śmierci. Stanowi najdłuższy odcinek jelita i w postaci licznych pętli zawieszone jest na
kształt girlandy na swej krezce. U świni i u przeżuwaczy pętle jelita czczego w formie "wieńca jelitowego" otaczają
pętle jelita grubego.
Jelito biodrowe (ileum). Stanowi przedłużenie jelita czczego, a jednocześnie swoiste przejście między jelitem
cienkim a grubym. Jest stosunkowo krótkie, łatwe do odróżnienia przez to, że zawiera naczynie krwionośne
przebiegające naprzeciw krezki (antymezenterialnie) w fałdzie otrzewnowym łączącym jelito biodrowe z jelitem
ślepym. Tam, gdzie kończy się to naczynie, rozpoczyna się jelito biodrowe. Kosmki jelitowe w jelicie biodrowym są
niższe niż w pozostałych odcinkach jelit cienkich, a liczba komórek kubkowych jest większa. Jelito biodrowe uchodzi
ujściem biodrowym (ostium ileale) do jelita grubego, na granicy między jelitem ślepym a okrężnicą. U konia uchodzi
ono do głowy jelita ślepego, wywodzącej się z części początkowej okrężnicy.
Podczas gdy funkcją jelita czczego jest przede wszystkim wchłanianie strawionego pokarmu, jelito biodrowe należy
uważać za śluzę pomiędzy jelitem cienkim a grubym. Zapobiega cofaniu się bogatej w bakterie treści pokarmowej
jelita grubego do ubogiego we florę bakteryjną jelita cienkiego. Znajduje się tu także wiele węzłów chłonnych w
krezce jelita i wiele grudek limfatycznych w błonie śluzowej (kępki Peyera), szczególnie u świni. W jelicie biodrowym
resorbowana jest także duża ilość kwasów żółciowych (enterohepatyczne krążenie kwasów żółciowych).
JELITO GRUBE (INTESTINUM CRASSUM)
Jelito ślepe (caecum). Jest początkowym odcinkiem jelita grubego. Jak określa to nazwa, przypomina ono ślepo
zakończony worek szczególnie duże jest u konia, u którego wraz z okrężnicą wielką stanowi komorę fermentacyjną
w procesie trawienia celulozy. Także u przeżuwaczy może osiągać znaczne rozmiary. Wyrostek robaczkowy (appendix
vermiformis), ukształtowany tak jak u człowieka, nie występuje u zwierząt domowych (mają go jednak królik i zając).
U wszystkich zwierząt domowych jelito ślepe połączone jest z jelitem biodrowym fałdem otrzewnowym, w którym
przebiega naczynie krwionośne.
U konia jelito ślepe ma ok. 1 m długości i przeciętną objętość 33 l (16-68 l). Położone jest po prawej stronie ciała
przy dole głodowym i sięga od tego miejsca aż do okolicy chrząstki mieczykowatej mostka. Wyróżnia się w nim głowę
(basis), duży trzon (corpus) i wierzchołek (apex). Tak jak i w innych odcinkach jelita grubego konia, mięśniówka
podłużna jelita ślepego tworzy taśmy, między którymi ściana jelita uwypukla się w formie garbów.
Głowa układa się do tyłu od prawej nerki w prawym dole głodowym, w części także wewnątrzpiersiowo. Zrasta się
z prawą nerką i częściowo także z trzustką.
Duże jelito ślepe konia służy jako komora fermentacyjna, porównywalna z przedżołądkami bydła. Zaburzenia
funkcjonowania z objawami zagęszczenia treści pokarmowej prowadzą do tzw. kolek jelita ślepego.
U przeżuwaczy jelito ślepe rozciąga się jako rurowaty narząd od przodu ku tyłowi. Wierzchołek jelita ślepego leży,
w zależności od stanu wypełnienia, przed lub już w jamie miednicznej.
U świni jelito ślepe leży po lewej stronie ciała, brzusznie od lewej nerki, rozciągając się aż do lewej okolicy
pachwinowej. Podobnie jak u konia występują taśmy i garby.
Okrężnica (colon). Jest ona specyficznie wykształcona u różnych gatunków naszych zwierząt domowych.
Poniżej zostanie przedstawiony najprostszy schemat budowy okrężnicy mięsożernych, odpowiadający stosunkom
obserwowanym u człowieka. Od jelita ślepego okrężnica wstępująca (colon ascendens) przebiega w kierunku
dogłowowym po prawej stronie ciała, osiągając przedni brzeg korzenia krez...
Plik z chomika:
Nerulka
Inne pliki z tego folderu:

 kon_kosciec.doc (1026 KB)
RODZAJE POŁĄCZEŃ KOŚCI.pps (430 KB)
 szkielet ptak.doc (152 KB)
 KOSCIEC_GLOWY_db.doc (60 KB)
 STAWY.pptx (639 KB)
Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
choroby
Diagnostyka
 testy