Zadanie 1 Rolnik produkuje jęczmień o wartości 3000 PLN. Z tego 1/3 trafia bezpośrednio do hodowców a 2/3 sprzedawane są Przemysłowi Spożywczemu. Przemysł spożywczy produkuje słód o wartości 3000 PLN, który odsprzedaje browarowi. Browar kupuje także Chmiel o wartości 1000 PLN i wodę o wartości 500 PLN oraz niezbędne do produkcji piwa kadzie za 1000 PLN i produkuje piwo warte 7000 PLN, które trafia do sprzedaży. Uzupełnij tabelę oraz policz PKB na 3 sposoby. Dobro Sprzedawca Nabywca Wartość Wartość Wydatki Dochody transakcji dodana na dobra czynników finalne produkcji Jęczmień Rolnik Jęczmień Rolnik Słód Przemysł Spożywczy Chmiel Rolnik Woda Producent i dystrybutor wody Kadzie Producent Kadzi Piwo Browar Zadanie 2 W gospodarce zamkniętej działa 5 przedsiębiorstw wytwarzających: stal, gumę obrabiarki, opony i rowery. Producent rowerów sprzedaje rowery finalnym nabywcom za 800 zł. W procesie produkcji wykorzystuje opony, które kupuje za 100 zł, stal za 250 zł, i obrabiarki za 180 zł. Producent opon nabywa gumę za 60 zł, a producent obrabiarek zużywa stal za 100 zł. Oblicz Produkcję globalną oraz Oblicz PKB poprzez: 1. sumowanie wartości dodanych, 2. sumowanie wartości dóbr finalnych. Zadanie 3 Makrogospodarkę charakteryzują wielkości (w mld zł): - dochody z pracy 80, - dochody z działalności na własny rachunek 45, - podatek pośredni 26, - dochody z lokat bankowych i na rynku papierów wartościowych 18, - zyski przedsiębiorstw 30, - czynsze (z wynajmu czynników produkcji 12, - inwestycje 60. Oblicz PKB metodą dochodów. Zadanie 4 Makrogospodarkę charakteryzują wielkości (w mld zł): - wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję 100, - wydatki inwestycyjne 40, - eksport 35, - import 25, 1 -wydatki rządu 50, - kredyty 60, - dochody budżetu państwa 55 - stypendia dla studentów 30. Oblicz PKB metodą wydatków. Zadanie 5 Oblicz: 1. PNB 2. PNN 3. DN 4. DO 5. DR 6. Saldo budżetu państwa Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych Prywatne inwestycje krajowe brutto Prywatne inwestycje krajowe netto Wydatki rządowe na zakup dóbr i usług Oszczędności gospodarstw domowych netto Transfery Podatki od dochodów osobistych Dochody netto z własności za granicą Podatki pośrednie 3400 800 240 700 200 160 600 100 400 Zadanie 6 Produkt krajowy brutto = 1300, produkt narodowy brutto = 1480, dochód osobisty = 700. Ile wynosi rozporządzalny dochód osobisty, jeżeli podatki bezpośrednie (od dochodów ludności) stanowią jedną czwartą wartości dochodów z tytułu własności czynników produkcji za granicą? Zadanie 7 W Republice Bananowej 45% produktu krajowego brutto stanowi konsumpcja, zaś inwestycje wynoszą 400 mld. Rząd wydał 250 mld, z czego 60% stanowiły transfery. Republika wyeksportowała towary o łącznej wartości 200 mld, czyli o jedną trzecią więcej niż wyniósł import. Ile wynoszą w Republice Bananowej: PKB, C, G. Zadanie 8 Dane o gospodarce: C = 2300, Ibrutto = 1800, G = 1900, TR = 400, X = 600, Z = 800, dochody netto z własności za granicą = - 200, A = 200, Td = 200, Te = 300, podatki od zysków korporacji = 100, niepodzielone zyski korporacji = 50, ZUS = 50, odsetki od długu publicznego = 100. Oblicz: PKB, PNB, PNN, DN, DOD, DO. Zadanie 9 W 2006 r. PKB w pewnym kraju w cenach bieżących wynosił 362 mld j.p., a w cenach stałych z 2005 r. – 306 mld j.p. W 2005 r. wartość nominalna PKB wynosiła 288 mld. Oblicz deflator PKB w 2006 r. oraz stopę wzrostu gospodarczego. Zadanie 10 Na podstawie danych na temat kształtowania się cen i wartości produkcji, dotyczących pewnej gospodarki, a zawarty w tablicy, odpowiedz na poniższe pytania: a) jaki będzie PKB w 2012 r.? b) ile wyniósł realny PKB w 2019 r. c) jak zinterpretujesz realny PKB w 2019 r.? 2 Dobro Cena za sztukę w PLN (P) Wartość produkcji w sztukach (Q) 2008 2012 2019 2008 2012 2019 X 3 4 5 20 30 40 Y 4 6 7 10 20 30 Z 5 7 8 30 40 50 Zadanie 11 W pewnej gospodarce produkuje się parasole i leżaki. Dane o produkcji i cenach przedstawia poniższa tabela: Dobro 2009 2010 Ilość Cena Ilość Cena Parasole 30 15 40 16 Leżaki 20 30 18 32 Oblicz nominalny PKB tego kraju w 2009 r. i 2010 r. Oblicz stopę wzrostu gospodarczego w 2010 r. Zadanie 12 W danej gospodarce wartość produkcji liczonej w cenach stałych z roku 2018 wynosiła 155 mld zł w roku 2019 i 162 mld zł w roku 2020. Produkcja nominalna liczona w cenach bieżących wyniosła 150 mld zł w roku 2018, 160 mld zł w roku 2019 oraz 175 mld zł w roku 2020. Na podstawie powyższych danych uzupełnij podaną tabelę: Lata Produkcja Stopa wzrostu Produkcja Stopa wzrostu realna (mld zł) produkcji nominalna (mld produkcji realnej (%) zł) nominalnej (%) 2018 2019 2020 3 ZADANIA DODATKOWE Zadanie Browar kupił jęczmień o wartości 10 oraz beczki do produkcji piwa o wartości 5. W procesie produkcyjnym potrzebna jest również energia elektryczna (20). W ten sposób produkowane piwo jest sprzedawane do hurtowni za 80. Hurtownik sprzedaje je w dalszej kolejności do sklepiku osiedlowego za 90 i ten wystawia je na sprzedaż za 100. Ile wynosi suma wartości dodanej? wydatki na dochody z wartość wartość dobro sprzedawca nabywca dobra czynników transakcji dodana finalne produkcji jęczmień rolnik browar energia elektrownia browar elektryczna beczki przemysł browar drzewny piwo browar hurtownia piwo hurtownia sklep piwo sklep konsumenci Suma Zadanie Gospodarstwo rolne produkuje buraki cukrowe, które sprzedaje za 3 000 cukrowni. Następnie są one przerabiane na cukier o wartości 6 000, z czego 1/3 trafia bezpośrednio do handlu, a pozostałe 2/3 do przemysłu spożywczego, gdzie dalej jest przetwarzany, a cała produkcja zostaje sprzedana na rynku za 8 000. Proszę policzyć PKB na trzy sposoby. dobro sprzedawca wartość nabywca transakcji buraki rolnik cukrownia cukier cukrownia cukier cukrownia przemysł spożywczy konsumenci wyroby spożywcze przemysł spożywczy wartość dodana wydatki na dochody z dobra czynników finalne produkcji konsumenci Suma Zadanie Producent stali wytwarza stal o wartości 4000, z czego ¼ jest sprzedawana producentowi maszyn, a ¾ - producentowi samochodów. Maszyny są sprzedawane producentowi samochodów za 2000. Producent samochodów kupuje również opony od producenta za 500. W efekcie powstają samochody warte 5000, z czego 1/5 trafia na eksport. Proszę policzyć PKB na trzy sposoby. 4 dobro sprzedawca nabywca stal producent stali stal producent stali maszyny producent maszyn opony producent opon samochody samochody producent samochodów producent samochodów wartość wartość transakcji dodana wydatki na dochody z dobra czynników finalne produkcji producent maszyn producent samochodów producent samochodów producent samochodów konsumenci krajowi konsumenci zagraniczni (eksport) Suma Zadanie Tabela przedstawia kolejne etapy produkcji samochodu. a. Uzupełnij tabelę. b. O ile jednostek pieniężnych zostałby zawyżony PKB, gdyby do jego obliczenia wykorzystano wszystkie wpływy ze sprzedaży, a nie tylko samą wartość dodaną? Stadium produkcji samochodu Ruda żelaza Stal Elementy konstrukcyjne Samochód Razem Wpływy ze sprzedaży Koszty materiałowe Wartość dodana dóbr pośrednich 700 0 1 600 3 000 4 800 Zadanie Podana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących: Składniki PKB Wartość (mln jednostek pieniężnych) Wydatki konsumpcyjne 300 000 Inwestycje 182 000 Wydatki państwa na produkty i usługi 95 000 Subsydia 10 000 Podatki pośrednie 65 000 Dochody netto z własności za granicą 12 000 Eksport 90 000 Import 120 000 Amortyzacja 50 000 Oblicz: a. PKB w cenach rynkowych. 5 b. c. d. e. a. b. PKB b.w cenach czynników produkcji. c. PNB w cenach rynkowych.d. PNB w cenach czynników produkcji. PNN w cenach rynkowych. PNN w cenach czynników produkcji. Dochód Narodowy Załóżmy, że dodatkowo zyski niepodzielone wynoszą 9 tys., CIT jest równy 80 tys., PIT wynosi 70 tys., a transfery 30 tys. Oblicz DO, DD i poziom oszczędności w tej gospodarce. 6
