KLASA 4 JA I MOJE OTOCZENIE str. 7-30 w podręczniku SPOŁECZNOŚĆ POTRZEBA POTRZEBY NATURALNE Grupa ludzi, których łączy np. miejsce zamieszkania, wykonywany zawód, podobne zainteresowania czy wyznawana religia. Odczuwają je wszyscy ludzie, mają wpływ na nasze zachowanie. To np. głód, pragnienie, sen. Musimy je zaspokoić, żeby żyć. POTRZEBA BEZPIECZEŃSTWA Unikamy sytuacji niebezpiecznych dla zdrowia lub życia. Dbamy też o bezpieczeństwo bliskich. POTRZEBA PRZYNALEŻNOŚCI Lubimy przebywać z innymi ludźmi, chcemy założyć rodzinę, mieć przyjaciół i znajomych. POTRZEBA UZNANIA I SZACUNKU Lubimy być doceniani, szanowani, wygrywać zawody i konkursy. POTRZEBA SAMOREALIZACJI Rozwijamy swoje zainteresowania, zdobywamy nowe umiejętności. RODZINA Najmniejsza i najważniejsza grupa społeczna. Najczęściej tworzą ją ojciec, matka i dzieci mieszkający w jednym domu. RODZINA NIEPEŁNA Powstaje np. w wyniku rozwodu lub śmierci jednego z rodziców. Składa się z dzieci i z jednego z rodziców. RODZINA WIELOPOKOLENIOWA Istniały dawniej. W jednym domu zamieszkiwali rodzice, dzieci, dziadkowie, a nawet wujkowie i ciocie. OBOWIĄZEK Musimy go wykonać, np. wyprowadzić psa na spacer, wynieść śmieci. SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA Należą do niej uczniowie, nauczyciele, rodzice. DYREKTOR RADA PEDAGOGICZNA RADA RODZICÓW Zarządza pieniędzmi szkoły, odpowiada za poziom nauczania. W jej skład wchodzą wszyscy nauczyciele pracujący w szkole. Decydują np. o dopuszczeniu ucznia do nauki w następnej klasie. Składa się z reprezentacji Rodziców uczniów danej szkoły. Wspomaga Dyrektora i Radę Pedagogiczną w procesie nauczania. STATUT SZKOŁY SAMORZĄD UCZNIOWSKI PRAWA UCZNIA Dokument określający zadania szkoły. Mówi też o obowiązkach i prawach osób związanych ze szkołą. Należą do niego wszyscy uczniowie szkoły. Reprezentuje interesy uczniów. Przysługują wszystkim uczniom szkoły, np. poprawa oceny niedostatecznej (1). OBOWIĄZKI UCZNIA Wszystko, co uczeń musi, np. uzupełnić braki, jeśli nie było go w szkole. TOLERANCJA Szacunek dla innych zachowań, poglądów, wyglądu innych osób. UPRZEJMOŚĆ Okazywanie grzeczności i życzliwości. SPRAWIEDLIWOŚĆ Kierowanie się uczciwością i nie ocenianie ludzi krzywdząco. KONFLIKT Sytuacja, w której ludzie różniący się między sobą nie mogą dojść do porozumienia. OJCZYZNA Kraj, w którym się urodziliśmy i spędziliśmy znaczną część życia. MAŁA OJCZYZNA To nasz wieś, dzielnica, osiedle, miasto. Tam żyję. PATRIOTYZM Miłość i przywiązanie do własnego kraju. PATRIOTYZM LOKALNY To troska o własną miejscowość, np. o Koziegłowy. HERB Symbol miejscowości. NARÓD Grupa ludzi, których łączy wspólna historia, tradycja, kultura i język. SYMBOLE NARODOWE Godło, flaga i hymn. ŚWIĘTA PAŃSTWOWE MIEJSCA PAMIĘCI NARODOWEJ GODŁO POLSKI Upamiętniają ważne wydarzenia z przeszłości: 03.05. - Konstytucja 3. Maja 15.08. - Bitwa warszawska 11.11. - Odzyskanie niepodległości Przypominają o ważnych wydarzeniach z historii, np. Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie. FLAGA POLSKI HYMN POLSKI Mazurek Dąbrowskiego, słowa: Józef Wybicki REGIONY POLSKI Kilkanaście krain historycznogeograficznych w Polsce, np. Wielkopolska, Małopolska, Warmia i Mazury. MNIEJSZOŚCI NARODOWE MNIEJSZOŚCI ETNICZNE POLONIA Grupa ludzi, która posiada państwo, ale z różnych przyczyn w nim nie mieszka, np. Niemcy, Ukraińcy, Białorusini w Polsce. Grupa ludzi, która nie posiada własnego państwa i zamieszkuje na terenie różnych krajów, np. Karaimi, Łemkowie, Tatarzy i Romowie w Polsce. Grupa Polaków zamieszkująca za granicami państwa na stałe. Z HISTORIĄ str. 31-50 w podręczniku NA TY HISTORIA Nauka zajmująca się tym, co działo się kiedyś, czyli w przeszłości. BAŚŃ To wymyślona opowieść, która nie ma określonego czasu (Dawno, dawno temu...) i miejsca (Za siedmioma górami, za siedmioma lasami...). Ważna jest rola magii. LEGENDA Nawiązują do prawdziwych wydarzeń historycznych, ale pojawiają się w nich zmyślone postacie i wydarzenia. PRZYCZYNA Odpowiada na pytanie: DLACZEGO COŚ SIĘ WYDARZYŁO? SKUTEK Odpowiada na pytanie: CO NAM DAŁO WYDARZENIE? ŹRÓDŁO HISTORYCZNE Wszystkie ślady pozostawione przez ludzi, np. dokumenty, zabawki, książki. ARCHEOLOG Naukowiec pracujący na wykopaliskach. Poszukuje ruin budowli, grobowców, starych naczyń itd. ARCHEOLOG PODWODNY Szuka śladów działalności człowieka pod wodą. ŹRÓDŁA PISANE Kroniki, pamiątki, wspomnienia, dokumenty itd. ŹRÓDŁA NIEPISANE Obrazy, biżuteria, zabawki, zdjęcia, filmy. ŹRÓDŁA NIEMATERIALNE NIEMATERIALNE - nie można ich dotknąć, np. legendy i obyczaje. ZABYTEK To źródło historyczne, które ma dużą wartość. MUZUEM Przechowuje się tam zabytki. SKANSEN Muzeum na wolnym powietrzu. ARCHIWUM Przechowuje się tam stare dokumenty. SALA MULTIMEDIALNA Sala w muzeum, w której można obejrzeć filmy. SALA WYSTAWOWA Sala w muzeum, w której ogląda się eksponaty. PRACOWNIA KONSERWATORSKA W tej sali zabytki poddaje się zabiegom chroniącym. PRACOWNIA NAUKOWA W tej sali pracują historycy. Mogą obejrzeć i zbadać eksponaty muzealne. MAGAZYN W tym miejscu przechowuje się eksponaty. ZNAK ZABYTEK CHRONIONY PRAWEM PAMIĄTKI RODZINNE To stare zdjęcia, dokumenty, listy, odznaczenia, które przechowywane są często w domach. RÓD W jego skład wchodzą przedstawiciele kolejnych pokoleń rodziny, którzy wywodzą się od wspólnego przodka. TRADYCJE RODZINNE Zwyczaje, które pielęgnujemy w naszych domach. GENEALOGIA Zajmuje się badaniem historii rodziny. DRZEWO GENEALOGICZNE Przedstawia graficznie rodzinę. CZAS I MAPA str. 51-70 w podręczniku W HISTORII CHRONOLOGIA Nauka, zajmująca się ustalaniem kolejności wydarzeń. DATA Oznaczenie czasu wydarzenia. Używamy do tego dnia, miesiąca i roku. OŚ CZASU Linia, na której przedstawiamy kolejność zdarzeń. PRZED NASZĄ ERĄ Tak określamy wydarzenia, które miały miejsce przed narodzeniem Jezusa. Dodajemy skrót p.n.e., np. 25 r. p.n.e. NASZA ERA Wydarzenia miały miejsce po narodzeniu Jezusa. W skrócie zapisujemy n.e. ERA Okres kilku wieków zapoczątkowany ważnym wydarzeniem, np. narodzinami Jezusa Chrystusa. WIEK 100 lat. TYSIĄCLECIE 1000 lat. ROK Podstawowa jednostka, której używamy do obliczania czasu. EPOKA HISTORYCZNA Etap w dziejach zapoczątkowany i zakończony ważnym wydarzeniem. PRAHISTORIA Czas w historii do 4000 r. p.n.e. wynalezienie pisma. STAROŻYTNOŚĆ Czas w historii od 4000 r. p.n.e. (wynalezienie pisma) do 476 r. n.e. (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego). 4000 r. p.n.e. Wynalezienie pisma. 476 r. n.e. Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego. ŚREDNIOWIECZE Czas w historii od 476 r. n.e. (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) do 1492 r. (odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba). NOWOŻYTNOŚĆ Czas w historii od 1492 r. (odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba) do 1914 r. (wybuch I wojny światowej). 1492 r. Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. 1914 r. Wybuch I wojny światowej WSPÓŁCZESNOŚĆ Czas w historii od 1914 r. (wybuch I wojny światowej) do dziś. KALENDARZ MUZUŁMAŃSKI Inna rachuba czasu. 622 r. początek kalendarza. Rok jest w nim o 11 dni krótszy. Cały rok w kalendarzu posiada 354 dni. MAPA Pokazuje graficznie dany obszar. PLAN Pokazuje mniejszą powierzchnię, np. miasto, szkolną salę. KARTOGRAF Zajmuje się opracowaniem map i planów. KARTOGRAFIA Nauka zajmująca się opracowaniem map i planów. LEGENDA Wyjaśnia znaczenie symboli użytych na mapie. SKALA Pokazuje jak bardzo pomniejszono dany teren na mapie bądź planie. Z NAJDAWNIEJSZYCH DZIEJÓW str. 71-92 w podręczniku PRACZŁOWIEK Przodek człowieka, który pojawił się na świecie ok. 4 milionów lat temu w Afryce. AFRYKA Jeden z siedmiu kontynentów. To z niego pochodzi człowiek, tutaj się pojawił. PIĘŚCIAK To kamienne narzędzie o ostrych krawędziach i wielkości ludzkiej dłoni. Praczłowiek używał go np. do cięcia skór. ok. 200 tysięcy lat temu Pojawił się człowiek rozumny. OGIEŃ przygotowanie pieczonego mięsa, odstraszał dzikie zwierzęta, daje ciepło, ludzie spędzają koło ognia czas - powstaje mowa i wspólnota. KOCZOWNICZY TRYB ŻYCIA Pierwsi ludzie przemieszczali się z miejsca na miejsce, szukając jedzenia. Mieszkali w jaskiniach, zajmowali się myślistwem i zbieractwem. BLISKI WSCHÓD Rejon świata na styku trzech kontynentów: Europy, Afryki i Azji. Tutaj powstały pierwsze cywilizacje. 100 tys. lat temu Praludzie opuścili w tym czasie Afrykę i powędrowali na inne kontynenty. 9000 lat temu W rejonie Bliskiego Wschodu pojawiło się rolnictwo. OSIADŁY TRYB ŻYCIA Człowiek nauczył się uprawy zboża i zaczął hodować zwierzęta. Mieszkał w ziemiankach. Nie przenosił się już z miejsca na miejsce. EPOKA KAMIENIA Człowiek pierwsze narzędzia wytwarzał z kamienia. Były to: noże, siekiery i groty oszczepów. do ok. IV tysiąclecia p.n.e. EPOKA BRĄZU EPOKA ŻELAZA Epoka kamienia. Ludzie nauczyli się wytapiać metale. Najpierw miedź, a potem cynę. Połączyli te dwa metale i otrzymali stop - brąz. Robili z niego trwalsze narzędzia. Żelazo jest trwalsze niż brąz, dlatego człowiek zaczął wytwarzać narzędzia z żelaza. Wykuwano z niego: sierpy, siekiery, ostrza oszczepów i biżuterię. 1200 lat p.n.e. DYMARKA CYWILIZACJA Początek epoki żelaza. Piec służący do wytapiania żelaza. Rozwinięte społeczeństwo, które stworzyło własne państwo, budowało miasta oraz posługiwało się pismem. MEZOPOTAMIA EGIPT KANAŁY NAWADNIAJĄCE Cywilizacja, która rozwinęła się nad dwoma rzekami: Tygrysem i Eufratem. Cywilizacja, która powstała nad rzeką Nil. Doprowadzały wodę z rzeki do pól uprawnych. SUMER 3500 lat p.n.e. BABILONIA Państwo, które powstało na terenie Mezopotamii. Powstanie państwa Sumerów. Państwo, którego stolicą było miasto Babilon. Powstało w rejonie Mezopotamii. BABILON Miasto-państwo KODEKS HAMMURABIEGO Stolica Babilonii. W starożytności państwem nazywano miasta wraz z otaczającymi je murami. To tak jakby powiedzieć dziś, że Poznań jest osobnym państwem. Pierwszy kodeks prawny. Powstał w Babilonii. Wszystkie przepisy oparte w nim były o zasadę: "oko za oko, ząb za ząb". MUMIFIKACJA MUMIA SARKOFAG Egipcjanie w starożytności wierzyli, że człowiek musi zachować po śmierci ciało. Usuwano wnętrzności (serce, płuca, jelita) żeby ciało się nie rozkładało. Powstaje podczas mumifikacji. Egipska trumna. PIRAMIDA RAMZES II FARAON Wielkie grobowce, wznoszone dla faraona. Najsłynniejszy władca Egiptu. Władca Egiptu. KAPŁANI Zajmowali się w Egipcie sprawami religijnymi. Prowadzili także obserwacje astronomiczne. URZĘDNICY Tylko oni w starożytnym Egipcie potrafili pisać i czytać. . RZEMIEŚLNICY Wytwarzali broń, narzędzia i ozdoby. CHŁOPI Pracowali przy kanałach nawadniających, a także wznoszeniu piramid i światyń. POLITEIZM Wiara w wielu bogów. Taką wyznawali starożytni Egipcjanie. TUTENCHAMON Jeden z władców Egiptu, którego mumię odnaleziono w 1922 r. 1922 r. Wielkie odkrycie dokonane przez Howarda Cartera - mumia Tutenchamona. HOWARD CARTER Egiptolog, który odkrył mumię Tutenchamona. EGIPTOLOG Badacz dziejów starożytnego Egiptu. 4000 lat p.n.e. Wynalezienie pisma. PISMO OBRAZKOWE Słowom odpowiadały konkretne rysunki, tzw. piktogramy. PIKTOGRAM Obrazek w piśmie obrazkowym. PISMO KLINOWE Powstało w Sumerze. Zastąpiono obrazki prostymi do kopiowania szablonami. HIEROGLIFY Rodzaj pisma obrazkowego, używany w starożytnym Egipcie. PISMO ALFABETYCZNE Wynaleźli je Fenicjanie ok. XI w. p.n.e. Zauważyli, że słowa składają się z dźwięków, które dziś nazywamy głoskami. Tym głoskom przyporządkowali znaki - litery. SAMOGŁOSKI GLINIANE TABLICZKI PAPIRUS Dodali je Grecy do alfabetu stworzonego przez Fenicjan. Na nich zapisywali różne rzeczy starożytni Sumerowie. Starożytni Egipcjanie używali papirusu do zapisywania tekstów. Robili go z rośliny - cibory papirusowej. PERGAMIN Używano go w średniowieczu. Powstawał z wyprawionej skóry zwierzęcej. W średniowieczu książki przepisywano. JAN GUTENBERG Opracował ruchomą czcionkę drukarską. Dzięki temu można było książki drukować. HELLADA Inaczej starożytna Grecja. HELLENOWIE AKROPOL AGORA Tak starożytni Grecy nazywali samych siebie. Ateńskie wzgórze świątynne. Rynek w starożytnych Atenach. KOLONIA KOLONIZACJA POLIS Posiadłość zamorska danego państwa. Zakładanie kolonii. Greckie państwo-miasto. TRIERA Grecki statek. DEMOKRACJA System rządów, w którym decyzje dotyczące państwa podejmują wszyscy obywatele Aten. USTRÓJ PAŃSTWA Sposób sprawowania rządów. ZGROMADZENIE LUDOWE OSTRACYZM PERYKLES Spotykają się tam wszyscy obywatele polis ateńskiego. Dyskutują o sprawach państwamiasta. Inaczej sąd skorupkowy. Obywatele Aten mogą wygnać na 10 lat osobę, która ich zdaniem zagraża demokracji. Twórca demokracji ateńskiej. TEATR VI w. p.n.e. AKTOR GRECKI Jedna z rozrywek starożytnych Greków. Powstał teatr grecki. Nosił: maskę, koturny, kostium, perukę. 534 r. p.n.e. Wystawienie pierwszej tragedii greckiej. TRAGEDIA Utwór teatralny, który porusza ważne problemy, np. konflikty między ludźmi i bogami. KOMEDIA Utwór teatralny o żartobliwym charakterze. SOFOKLES Jeden z najwybitniejszych twórców tragedii w starożytnej Grecji. ARYSTOFANES Jeden z najwybitniejszych twórców komedii w starożytnej Grecji. DIALOG Rozmowa dwóch lub więcej osób. Na dialogach opiera się teatr. POLITEIZM OLIMP MITY Wiara w wielu bogów. Taką wyznawali starożytni Grecy. Najwyższa góra starożytnej Grecji. Według wierzeń starożytnych Greków miała być domem najważniejszych bogów. Opowieści o życiu bogów i herosów greckich. MITOLOGIA ATENA HERMES Zbiór mitów. Grecka bogini mądrości. Opiekunka Aten. Posłaniec bogów. ZEUS Najważniejszy bóg starożytnych Greków. Władca wszystkich bogów i ludzi. HADES Władca świata zmarłych. HEFAJSTOS Bóg ognia i kowali. Wykuwa pioruny dla Zeusa. HERA Żona Zeusa. Opiekunka małżeństw. APOLLO Bóg sztuki. AFRODYTA Najładniejsza z bogów greckich. Opiekunka zakochanych. ARES Bóg wojny i męstwa. POSEJDON Bóg świata morskiego. Opiekun mórz i oceanów. HEROS Grecki półbóg. Syn boga i kobiety. Najsłynniejszym herosem był Herakles. HERAKLES Najsłynniejszy z herosów greckich. HOMER Autor Iliady i Odysei. ILIADA Jedno z dzieł Homera, opowiadające o wojnie trojańskiej. ODYSEJA TROJA KOŃ TROJAŃSKI Dzieło Homera, które opowiada o powrotach Greków z wojny trojańskiej. Miasto znajdujące się w dzisiejszej Turcji, Grecy bardzo chcieli je zdobyć. Zajęło im to 10 lat. Ostatecznie wykorzystali konia trojańskiego. Podstęp Greków, użyty w trakcie oblężenia Troi. W drewnianym koniu podarowanym Trojańczykom schowali się żołnierze greccy. FILOZOFIA Rozmyślania nad powstaniem świata, przeznaczeniem człowieka, prawdą i pięknem. SOKRATES Jeden z najwybitniejszych filozofów greckich. PLATON Jeden z najwybitniejszych filozofów greckich. Dobro, prawda i piękno to według niego najważniejsze wartości. ARYSTOTELES Jeden z najwybitniejszych filozofów greckich. Uczeń Platona. HIPOKRATES Jeden z pierwszych lekarzy greckich. Do dziś lekarze składają przysięgę Hipokratesa. Jej naczelną zasadą jest: Nie szkodzić. PITAGORAS Grecki matematyk. Jego twierdzenia wykorzystywane są do dzisiaj. TALES Grecki matematyk. Jego twierdzenia wykorzystywane są do dzisiaj. 776 r. p.n.e. Pierwsze starożytne igrzyska olimpijskie. GIMNAZJON Specjalne budynki przeznaczone do ćwiczeń. IGRZYSKA OLIMPIJSKIE Zawody sportowe wymyślone przez starożytnych Greków. Odbywają się do dzisiaj. OLIMPIADA Czas pomiędzy igrzyskami olimpijskimi. OLIMPIA Miejscowość, w której znajdował się najsławniejszy stadion olimpijski w starożytności. PIĘCIOBÓJ OLIMPIJSKI Dyscyplina, w której rywalizowali starożytni Grecy. Należały do niej: biegi, skok w dal, zapasy, rzut dyskiem, rzut oszczepem. NAGRODA W IGRZYSKACH Starożytni Grecy otrzymywali: wieniec laurowy, pieniądze i wieczną sławę. MYRON Grecki rzeźbiarz. Uwieczniał zwycięzców igrzysk olimpijskich. 753 r. p.n.e. Założenie Rzymu. RZYM Największe imperium starożytności, założone na płw. Apenińskim. ROMULUS I REMUS Bracia bliźniacy, którzy według legendy założyli miasto Rzym. Wykarmiła ich wilczyca. KRÓLESTWO Jeden z ustrojów starożytnego Rzymu. Rządził w nim król. REPUBLIKA Ustrój starożytnego Rzymu. Władzę w republice sprawują mieszkańcy Rzymu. ZGROMADZENIE LUDOWE Spotykali się na nim mieszkańcy Rzymu i wybierali urzędników oraz ustanawiali nowe prawa. CESARSTWO Ustrój państwa rzymskiego, w którym władzę sprawuje cesarz. GAJUSZ JULIUSZ CEZAR Jeden z najsławniejszych Rzymian. Zdobył prawie nieograniczoną władzę. Zamordowano go w 44 r. p.n.e. PATRYCJUSZE Bogaci mieszkańcy Rzymu. Sprawowali najważniejsze urzędy i posiadali specjalne prawa. PLEBEJUSZE Wolni obywatele Rzymu. Rzemieślnicy, kupcy i biedota. NIEWOLNICY Nie mieli żadnych praw. Ich zadaniem było służyć patrycjuszom. Nie mogli decydować sami o sobie. PROWINCJA Terytorium zdobyte przez Rzym, ale leżące poza Italią. IMPERIUM RZYMSKIE Ogromne państwo, które powstało w wyniku rzymskich podbojów. LEGIONY Rzymska armia. ŻÓŁW Rzymski szyk bojowy. BARBARZYŃCY Dla starożytnych Greków i Rzymian każdy kto żyje poza ich ojczyzną. 476 r. n.e. Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego (RZYMU). Koniec starożytności. KATAPLULTA Maszyna oblężnicza. Służyła do burzenia murów i szturmowania miast. BAZYLIKA W starożytnym Rzymie budynek, który wykorzystywany był jako sąd lub hala targowa. TERMY W starożytnym Rzymie łaźnie publiczne. FORUM ROMANUM Główny plac w centrum Rzymu. Znajdowały się tam świątynie, budynek senatu. GLADIATOR Niewolnik walczący na arenie. AMFITEATR Odbywały się w nich walki gladiatorów. KOLOSEUM Jeden z najsławniejszych amfiteatrów znajdujący się w starożytnym Rzymie. Jego ruiny stoją w tym mieście do dziś. AKWEDUKT Rzymski wodociąg. ŁUK TRIUMFALNY Wznoszono je w starożytnym Rzymie na cześć wybitnych dowódców legionów oraz wielkich cesarzy. RZYMSKIE DROGI Starożytni Rzymianie jako pierwsi budowali sieć dróg. Z czasów starożytnych pochodzi też powiedzenie: "Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu" KAMIENIE MILOWE Stawiano je przy drogach. Pokazywały odległość do Rzymu. PRAWO ZWYCZAJOWE Prawo ustne, oparte na tradycji. PRAWO XII TABLIC Przepisy prawa zwyczajowego zebrano i spisano na 12 tablicach. Porozstawiano je w różnych częściach Rzymu. KODEKS JUSTYNIANA Powstał w VI w. n.e. Kodeks prawny stworzony przez cesarza Justyniana. JEZUS Z NAZARETU Wielu starożytnych uznało go za Mesjasza i Zbawcę świata. Jego działalność doprowadziła do powstania chrześcijaństwa. MESJASZ Zbawiciel. APOSTOŁ Uczeń Jezusa z Nazaretu. CHRZEŚCIJAŃSWTO Wiara w zbawienie dokonywane za sprawą Jezusa z Nazaretu. 33 r. n.e. Ukrzyżowanie Jezusa z Nazaretu. CHRYSTOGRAM RYBA PRZEŚLADOWANIA CHRZEŚCIJAN Chrześcijanie nie brali udziału w uroczystościach ku czci cesarzy. Najsłynniejsze prześladowanie - 64 r. n.e. cesarz Neron oskarżył ich o podpalenie Rzymu. 64 r. n.e. Wielki pożar Rzymu, oskarżono o niego chrześcijan. NERON Cesarz rzymski, który obwinił chrześcijan o podpalenie Rzymu. 313 r. n.e. Edykt mediolański - można swobodnie wyznawać każdą religię w starożytnym Rzymie. Koniec prześladowań chrześcijan. KONSTANTYN WIELKI Cesarz, który zezwolił na wyznawanie chrześcijaństwa. 380 r. n.e. Chrześcijaństwo stało się główną religią wyznawaną w cesarstwie rzymskim. TEODOZJUSZ WIELKI Cesarz, który wydał edykt, dzięki któremu chrześcijaństwo stało się religią panującą w Rzymie. POGANIE Tak nazywano w starożytności ludzi nie wierzących w Jezusa Chrystusa. BIBLIA Święta księga chrześcijaństwa. W STAROŻYTNEJ GRECJI Str. 93 do 118 w podręczniku. W STAROŻYTNYM RZYMIE Str. 119 do138 w podręczniku.