Sylabus do programu kształcenia obowiązującego od roku akademickiego 2014/15 Nazwa przedmiotu Elementy topologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Matematyka Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne Rodzaj przedmiotu podstawowy Rok i semestr studiów II rok, III semestr Imię i nazwisko koordynatora dr hab. Mirosława Zima, prof. UR przedmiotu Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób dr hab. Mirosława Zima, prof. UR prowadzących) zajęcia z przedmiotu Cele zajęć z przedmiotu 1. 2. 3. Zapoznanie z podstawowymi pojęciami topologii. Zapoznanie z podstawowymi metodami dowodowymi stosowanymi w topologii. Zapoznanie z podstawowymi technikami obliczeniowymi stosowanymi w topologii. Wymagania wstępne Efekty kształcenia Wiadomości szkolne, wiadomości z teorii mnogości oraz rachunku różniczkowego z I roku studiów. Wiedza: - definiuje klasyczne pojęcia i formułuje podstawowe twierdzenia z zakresu topologii - posiada wiedzę dotyczącą metod dowodowych stosowanych w topologii - posiada wiedzę dotyczącą różnych sposobów wprowadzania topologii - zna równoważne definicje ciągłości odwzorowań w przestrzeniach topologicznych Umiejętności: - posługuje się pojęciami: przestrzeni metrycznej, kuli w przestrzeni metrycznej; wnętrza, domknięcia, brzegu i punktu skupienia zbioru w przestrzeni metrycznej; zbioru otwartego i domkniętego w przestrzeni metrycznej; ciągu zbieżnego w przestrzeni metrycznej; ciągu Cauchy’ego; przestrzeni topologicznej; rodziny otwartej; rodziny domkniętej; bazy przestrzeni topologicznej; wnętrza i domknięcia zbioru; zbioru: gęstego, brzegowego, nigdziegęstego, I kategorii, II kategorii; funkcji ciągłej; homeomorfizmu; przestrzeni: ośrodkowej, zwartej, spójnej, zupełnej; zbioru: zwartego, spójnego - potrafi sprawdzać, czy funkcja jest metryką oraz wyznaczać kule otwarte i domknięte w przestrzeniach metrycznych - potrafi wyznaczyć średnicę zbioru i odległość punktu od zbioru - umie badać zbieżność ciągów w przestrzeniach metrycznych 1 - potrafi sprawdzać, czy rodzina podzbiorów danej przestrzeni jest rodziną otwartą, domkniętą - wyznacza wnętrza, domknięcia, brzegi i zbiory punktów skupienia zbiorów - umie badać ciągłość funkcji w przestrzeniach topologicznych - potrafi sprawdzać homeomorficzność zbiorów Kompetencje społeczne: - samodzielnie wyszukuje informacje w literaturze i właściwie je stosuje - potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień topologii - zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia - pracuje w grupie Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Wykład – 30 godzin Ćwiczenia audytoryjne – 30 godzin Treści programowe A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne Przestrzenie metryczne: przestrzeń metryczna, definicja, przykłady; kula otwarta, domknięta w przestrzeni metrycznej; wnętrze, domknięcie i brzeg zbioru w przestrzeni metrycznej; zbiory otwarte, zbiory domknięte; odległość punktu od zbioru; średnica zbioru. Liczba godzin 4 Przestrzenie metryczne: zbieżność ciągów w przestrzeni metrycznej, podstawowe twierdzenia; ciąg Cauchy’ego, przestrzeń metryczna zupełna; twierdzenie Banacha o punkcie stałym. 4 Przestrzenie topologiczne: definicja i przykłady przestrzeni topologicznych; różne sposoby zadawania topologii (równoważność tych sposobów); rodzina otwarta, rodzina domknięta, baza przestrzeni topologicznej. 6 Przestrzenie topologiczne: wnętrze, domknięcie, brzeg i zbiór punktów skupienia zbioru w przestrzeni topologicznej; różne rodzaje zbiorów w przestrzeni topologicznej: zbiór gęsty, brzegowy, nigdziegęsty, zbiory pierwszej i drugiej kategorii. Przestrzenie topologiczne: aksjomaty oddzielania i warunki równoważne; przestrzenie Hausdorffa, przestrzenie regularne, przestrzenie normalne. 4 2 2 Funkcje ciągłe w przestrzeniach topologicznych: definicja i przykłady funkcji ciągłych, warunki równoważne ciągłości; złożenie funkcji ciągłych; homeomorfizmy – definicja, przykłady; odwzorowania otwarte i domknięte. 6 Różne rodzaje przestrzeni topologicznych: przestrzenie ośrodkowe, przestrzenie zupełne, przestrzenie zwarte, charakteryzacja zbiorów zwartych w przestrzeniach metrycznych; przestrzenie spójne; własności funkcji ciągłych na zbiorach spójnych. 4 Suma godzin 30 B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych Treści merytoryczne Przestrzenie metryczne: przestrzeń metryczna, definicja, przykłady; kula otwarta, domknięta w przestrzeni metrycznej; Przestrzenie metryczne: wnętrze, domknięcie i brzeg zbioru w przestrzeni metrycznej; zbiory otwarte, zbiory domknięte; odległość punktu od zbioru, średnica zbioru. Przestrzenie metryczne: zbieżność ciągów w przestrzeni metrycznej, podstawowe twierdzenia i ich zastosowanie. Przestrzenie metryczne: ciąg Cauchy’ego, przestrzeń metryczna zupełna; twierdzenie Banacha o punkcie stałym. Przestrzenie topologiczne: definicja i przykłady przestrzeni topologicznych Przestrzenie topologiczne: rodzina otwarta, rodzina domknięta Przestrzenie topologiczne: wnętrze, domknięcie, brzeg i zbiór punktów skupienia zbioru Przestrzenie topologiczne: baza przestrzeni topologicznej. Przestrzenie topologiczne: różne rodzaje zbiorów w przestrzeni topologicznej: zbiór gęsty, brzegowy, nigdziegęsty, zbiory pierwszej i drugiej kategorii. Przestrzenie topologiczne: aksjomaty oddzielania i warunki równoważne; przestrzenie Hausdorffa, przestrzenie regularne, przestrzenie normalne. Funkcje ciągłe w przestrzeniach topologicznych: definicja i przykłady funkcji ciągłych, warunki równoważne ciągłości; złożenie funkcji ciągłych. Funkcje ciągłe w przestrzeniach topologicznych: homeomorfizmy – definicja, przykłady. Funkcje ciągłe w przestrzeniach topologicznych: odwzorowania otwarte i domknięte. Różne rodzaje przestrzeni topologicznych: przestrzenie ośrodkowe, przestrzenie zupełne. Różne rodzaje przestrzeni topologicznych: przestrzenie zwarte, charakteryzacja zbiorów zwartych w przestrzeniach metrycznych; przestrzenie spójne; własności funkcji ciągłych na zbiorach spójnych. Suma godzin Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 2 2 2 2 2 30 3 Metody dydaktyczne Wykład, rozwiązywanie zadań. Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę na podstawie 2 sprawdzianów pisemnych w semestrze oraz aktywności na zajęciach. Egzamin: część pisemna - zadaniowa i część ustna – teoretyczna. Nakład pracy studenta Całkowity nakład pracy studenta Aktywność w godz. potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach wykład 30 oraz punktach ECTS ćwiczenia 30 udział w konsultacjach 6 przygotowanie do kolokwiów 15 przygotowanie do ćwiczeń 45 przygotowanie do egzaminu 20 udział w egzaminie 4 SUMA GODZIN 150 LICZBA PUNKTÓW ECTS 6 Język wykładowy polski Praktyki zawodowe w ramach nie dotyczy przedmiotu Literatura 1. A.W. Archangielski, W.I. Ponomariow, Podstawy topologii ogólnej w zadaniach, PWN Warszawa 1986. 2. D. Brydak, E. Turdza, Zbiór zadań z teorii mnogości, teorii przestrzeni topologicznych i metrycznych, Wyd. Nauk. WSP, Kraków 1982. 3. R. Engelking, Topologia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012. 4. K. Jänich, Topologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996. 5. J. Krzyszkowski, E. Turdza, Elementy topologii, Wyd. Nauk. Akademii Pedagogicznej, Kraków 2001. 6. K. Kuratowski, Wstęp do teorii mnogości i topologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. 7. H. Patkowska, Wstęp do topologii, PWN Warszawa, 1979. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki 4