Odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na

MINISTERSTWO
Warszawa, 6triu//tut.go 2016 r.
Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Elżbieta Bojanowska
Podsekretarz Stanu
DPS-V.5
1 1 1.
1.3.2016.WW
Pan
Marek Kucab
Przewodniczący
XXXII
Sprawozdawczo - Wyborczego
Okręgowe go Zjazdu Delegatów
Małopolskiej okręgowej lzby
Pielęgniarek i Położnych
w Krakowie
L,,**^
y l
o'u'ro
.ł*** W,,,97
odpowiadaj4c na.pismo z dnia 18 grudnia 2015 r,, znak MOI-VII.I31] '2015, skierowane
do Ministra Rodziny, Pracy
i
Polityki Społecznej, przekazujące Apele XXXIII Zjazdu
Delegatów Małopolskiej okręgowejIzby Pielęgniarek i Położnych w sprawie podjęcia działan
legislacyjnych mających na celu poprawę s1tuacji zawodowej pielęgniarek, Ministerstwo
ptzekazuje ponizsze wyjaśnieniaw zakresie swoich kompetencji.
W
sprawie dotyczącej wzrostu wynagrodzeń pielęgniarek
i
poł.oŻnych w zwiqzku
z ukończonymiprzeznie formami kształcenia podyplomowego w postaci specja|tzacji, kursów
kwalifikacyjnych, kursów specjalistycznych orazw sprawie równego traktowania pielęgniarek
nięzaleznie od miejsca pracy' przedstawionych w Apelu Nr 3
i Apelu Nr
10, Ministerstwo
informuje:
Problematykę dotyczącą zasad wynagradzania pielęgniarek
i
połoŻnych, w tym również
możliwościpodwyzszania wynagrodzennalezałoby rczpatrywać na tle przepisów regulujących
status prawny tej grupy pracowników oraz status prawny zatrudniających ich pracodawców
(zuwzględnieniem zasad gospodarki finansowej poszczegolnych zahJadów pracy
fi
i
sposobu
nansowania wynagro dzei pracowniczych).
Status prawny pielęgniarek i połoznych regulują przepisy szczegolne, w tym m. irr. ustawa
z
dnia 15 kwietnia 20IL t. o dziątąlnościleczniczej (Dz.U.
z 20L5 t. poz,
618, poźn' zm.)
orazustawa
z
dnia 15 lipca f01I r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z2014
r.
poz. 1435, zpoźn.zm.).
Zgodnie z art. 19 ust. I ustawy o zawodach pielęgniarki
i
potożnej mogą one wykonywać
zaulódwramach: umowy o pracę' stosunku służbowego' umowy cywilnoprawnej, wolontariatu
orazpraktyk zawodowych wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt2 ustawy o działalnościleczniczej.
W tej ustawie zawartę są regulacj e doĘczące m.in. czasu pracy pracowników wykonujących
zawody medyczne, niektórych uprawnień płacowych pracowników zatrudnionych
w samodzielnych publicznych zakŁadach opieki zdrowotnej (do dodatku za wysługę lat,
nagrody jubileuszowej, odprawy emeryta1no-rentowej).
W
zakresie Spraw wynikających
zwlw ustawy właściwymjest Minister Zdrowru'
Ponadto pielęgniarki i położne mogą byÓ zatrudnione także w samorządowych jednostkach
orgatizacyjnych. Mają wówczas status pracowników samorządowych w rozumieniu ustałuy
z dnia ]8 marca 2009 r. o pracownikach samorzqdowych (Dz. U.
z2014 r. poz, L786), której
przepisy wrazzwydanym na jej podstawie rozporzqdzeniem Rady Ministrów z dnia ]8 marcą
2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorzqdowych (Dz.U. z2014 r. poz' 1786,
określają podstawowe uprawnienia płacowe.
Pracodawcy samorządowi maJą swobodę
w
wynagrodzenia pracowników, stosownie do potrzeb
i
zakresie kształtowania wysokoŚci
możliwoŚci finansowych otaz zasad
prowadzonej zakładowej polityki płac w ramach obowiązujących regulacji prawnych.
Przy okreŚlaniu poziomu wynagrodzei pracowników,
w tym
pielęgniarek, pracodawca
samorządowy musi pod uwagę środkifinansowe, którymi dysponuje. Instrumentem prawnym
umożliwiającym okreŚlanie tychzasadw jednostce jestregulaminwynagradzania, wydawany
na podstawie art. 39 wlw ustawy o pracownikach samorzqdowych, w którym pracodawca
samorządowy określa m. in. szczegół'owe warunki v,rynagradzania, w tym maksymalny poziom
wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę
(ust.l). Ponadto w regulaminie pracodawca moze okreŚlić warunki przyznawaniaoraz warunki
i sposób wypłacaniapremii i nagród innych niznagrodajubileuszowa,atakze warunki i sposób
przyznawania dodatku funkcyjnego' specjalnego orazinnych oraz innych dodatków.
W kolejnej sprawie dotyczącej podjęcia działań legislacyjnych zmieniających przepisy
ustawy o pomocy społecznej w zakresie świadczenia usług pielęgnacyjnych w domach pomocy
społecznej, a tym Samym za|egallzowania stanowiska pielęgniarki we wszystkich takich
jednostkach, przedstawionej w Apelu Nr 11, Ministerstwo wyjaŚnia:
obowipująca obecnie ustawa z dnia If marca2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z20I5
r. poz, 163,
ze zm.) orazrczporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dtia27 sierpnia
w Sprawie domów pomocy społecznej
(Dz.U. z20I2
r.
poz.96Ą dĄą możliwośózatrudntania
pielęgniarek w domach pomocy społecznej, ptzy czym decyzję w tej sprawie podejmuje
kierujący jednostką, niezaleŻnie od tego czy organem prowadzącym jest samorząd terytorialny,
czy na jego zlecenie - inny podmiot, określonyw art. 57 ust. I ustawy
Zgodnie z aft. 55 ust.
1
o
pomocy spotecznej.
powyższej ustawy dom pomocy społecznej świadczyusługi b1towe,
opiekuńcze' wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu' w zakresie
iformach wynikających z indyr,vidualnych potrzeb osób w nim przebywających,
Z
ko\ęi
i zdefiniowano je jako pomoc
w art. 50 ust. 3 ustawy okreŚlono zakres usług opiekuńczych
wzaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, za|econąprzezlekarza
pielęgnacj ę oraz' w miarę możliwoŚci, zapewnienie kontakt ow
z otoczeniem.
Na podstawie art. 55 ust. 2 tej ustawy organizacjajednostki, zakres i poziom świadczonych
usług muSZą uwzględniać w szczególnoŚci stopień fizycznĄ
i
psychicznej sprawności
mieszkańców. Personel danego podmiotu musi więc składać się z pracowników niezbędnych
do prawidłowej realizacji usług określonych w ustawie o pomocy społecznej trozporządzeniu,
dostosowanych do potrzeb i możliwościmieszkańców Ponadto w $ 4 ust'
w sprawie domów pomocy spotecznej okreŚlono'
I
ze struktura organizacyjna
rozpotządzenia
i
szczegółowy
zakres zadai, w tym niezbędna kadra domu, są ustalone w opracowanym przez dyrektora
reguiaminie orgatizacyjnym, przyjętym przez zarząd jedrrostki samorządu terytoriainego.
W
jednostkach
$ 5 ust.
tych mogą byó świadczone usługi pielęgnacyjne na
I pktZlit. b powyŻszego rozporządzenia. Jeżeli więc
w
podstawie
okreŚlonym typie domu
pomocy społecznej konieczne okaie się zatrudnienie na stale pielęgniarki obowiązujące
regulacje prawnę nie tylko nie uniemożIiwiajątego, ale wprost wskazują, że jest to niezbędne.
Należy równiez wskazaó'
ie
zgodnie
z art. 54 ust. 3 ilw ustawy osoba
vtymagająca
wzmożonej opieki medycznej kierowana jest na podstawie art.33a ustawy z dnia27 sierpnia
2004
r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
(Dz. U , z 2015 r. poz, 58I , ze zm.) do zaL<ładu opiekuńczo
-
ze
środków publicznych
|eczniczego lub pielęgnacyjno
-
opiekuńczego. Sposób i tryb kierowania do tych jednostek określarozporządzenie Ministra
Zdrowiazdnia}5 czerwca2\ILr.w sprawie kierowania
i
pielęgnacyjno
-
do zaWadów opiekuńczo
-leczniczych
opiekuńczych (Dz. U. z20I2 r. poz.73I).
Zatem w sytuacjach opisanych w Apelu
Nr
11 osoby wymagaj4ce całodobowej opieki
medycznej w większym zakresie nie powinny byó kierowanę do domów pomocy społecznej,
bowiem jednostka taka nie moze zapewnic odpowiednich świadczeńmedycznych, co zresńą
zostało wskazane w Apelu.
Jednocześnie naleŻy podkreślió, iz art. 58 ustawy o pomocy społecznej zobowiązuje dom
pomocy społecznej do umożliwienia
i
zotganizowania mieszkańcom pomocy w korzystaniu
zeświadczeń zdrowotnych przysługujących na podstawie odrębnych przepisów (tj. ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz.IJ . z fOI5 r. poz. 58I, ze zm,). Dom pomocy społecznej moŻe także pokryó
wydatki ponoszone na niezbędne usługi pielęgnacyjne w zakresie wy|<raczĄącym poza
uprawnienia wynikaj ące
z
przepisów
o
Świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
zę Środków publicznych. Zatem mieszkańcy tych jednostek mają takie same uprawnienia
w zakręsie dostępu
do opieki medycznej, w tym pielęgniarskiej, jak pozostałe osoby
ubezpieczone.
jest
Ponadto na podstawie przywołanej wyżej ustawy o dziąłąlnościlecznicze7 mozliwe
w ramach struktury organizacyjnej podmiotu leczniczego - jednostki
wydzielenie
-
organizacyjnej w celu świadczeniausług zdrowotnych np. na terenie domu pomocy społecznej,
dzięki czemu mieszkańcy mogliby mieć łatwiejszy dostęp do Świadczeń opieki zdrowotnej.
Niestety w praktyce takię działania nie są podejmowane' mimo Żewzrosty środkiprzeznaczafię
na świadczenia opieki zdrowotnej dostępne w tych podmiotach.
Zgodnie
z
Zarz4dzeniem Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowta
Nr 6912013lDSoZ
zdnia 27 iistopacla2aB t. w Sprawie o|rreślenia warunków zawierania i realiząc.ii. umóul
zdrowotna
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju., podstawowa opieka
(ZarządzenieNr32/2015/BP zdnia29czerwca20l5r.)stawkakapitacyjnadlapodopiecznych
zdrowotnei
domów pomocy społecznej zadeklarowanych do lekarza podstawowej opieki
wynosi f,5, a do pielęgniarki
-
3'5.
lo,cUoaa'tia'tm/
I