Styczeń, 2013 r. INSTYTUT AFRYKAŃSKI - KRONIKI – NR 1 / 2013 (49) Fundacja Studiów Afrykańskich – Instytut Afrykański, KRS Nr 0000313315, Regon 100574376, NIP 7282-709-781. Skrz. Poczt. 478, 90-950 Łódź, ul. Kilińskiego 177, 90-353 Łódź, Tel. 698 854 777, Konto bank. – 33 1020 3378 0000 1102 0172 9474 ______________________________________________________________________ 1. W siedzibie Fundacji dla Somalii, ul. Chmielna 26/19 w Warszawie, w sobotę 19.12.2012 r. miała miejsce zorganizowana przez Fundację Afryka Connect (www.afrycon.org, t. 530 544 920) interesująca konferencja nt. wyzwań stojących przed afrykańską diasporą i potrzeby jej ściślejszej integracji; chodzi tu m.in. o większe zaangażowanie w rozwiązywanie problemów rozwoju, zarówno w krajach pochodzenia jak i zamieszkania. Referat pt.: „Towards the Realisation of a United and Integrated Africa and its Diaspora”, przedstawił Ambasador RPA w Warszawie, dr LS Ted Pekane ([email protected]). Obecna była także Counsellor, Z-ca Szefa Misji, pani Rasheeda Adam. Głos zabrali posłowie na Sejm: Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Afryki, Prezes Instytutu Afrykańskiego, John A. Godson, oraz Z-ca Przewodniczącego Zespołu, dr hab. Killion Munyama. Podkreślono m.in. znaczącą rolę Zespołu w aktywizowaniu różnych środowisk w szerzeniu wiedzy o Afryce oraz w rozwijaniu współpracy polskoafrykańskiej. W ożywionej dyskusji wypowiadali się m.in. b. polscy ambasadorzy w Afryce, mieszkający w Polsce Afrykańczycy, reprezentanci organizacji pozarządowych, wskazując na duże zainteresowanie, dobry klimat, znaczny potencjał i wzajemne korzyści w rozwoju wszechstronnych stosunków z Afryką. Finalizowane są formalności związane z utworzeniem Polsko-Afrykańskiej Izby Gospodarczej (PAIG), jak też trwają przygotowania, m.in. w szkołach i na uczelniach, do obchodów przypadającego w maju Dnia Afryki. W tych i innych działaniach aktywny udział biorą zamieszkali w Polsce Afrykańczycy. Przebywająca w grudniu 2012 r. w Kenii, ekipa telewizyjna Leader Film (ul. Robotnicza 45/29, 82-300 Elbląg, www.leaderfilm.pl, [email protected]), kończy prace nad najnowszym filmem o tym jakże atrakcyjnym kraju. 2. Przyjęciem 231 rezolucji i 63 decyzji, 24.12.2012 r. zakończyła się w Nowym Jorku główna część 67. Sesji ZO. Po raz pierwszy (w formie rezolucji) przyjęto Deklarację Spotkania Wysokiego Szczebla ZO ws. rządów prawa na płaszczyźnie narodowej i międzynarodowej (rez. 67/1 z 24.09.12). Inne istotne decyzje dot. m.in. poprawy przestrzegania praw człowieka, wolności religii lub wyznania, zwalczania nietolerancji, wzmocnienia ONZ-owskiego mechanizmu rozbrojeniowego i tzw. „omnibusowej rezolucji humanitarnej”. W ocenie przewodniczącego sesji Vuk Jeremić’a (Serbia) w dzisiejszym globalizującym się świecie o głębokich powiązaniach sieciowych cokolwiek by się nie wydarzyło w jednej części świata odbija się na nas wszystkich. Stąd też sesja, w toku której zgłoszono szereg inicjatyw i propozycji, przebiegała pod hasłem ‘pilnej potrzeby dalszego usprawniania pokojowych metod rozwiązywania sporów i konfliktów’. Niestety, mimo zaawansowanych negocjacji, nie udało się w tej części sesji przyjąć projektu rezolucji co do utworzenia Grupy Roboczej dot. celów trwałego rozwoju po roku 2015 – jednego z głównych postulatów Konferencji Rio+20. Prace w tym względzie będą kontynuowane. Na przedyskutowanie w formie debat tematycznych wysokiego szczebla oczekiwać też będą w dalszej części sesji sprawy dot.: - jakiejś formy bardziej systematycznej interakcji między ZO a G-20 w sprawach ekonomicznych; - wspólnie z Organizacją Państw Amerykańskich (OAS), kwestii nierówności społecznej; - roli międzynarodowego sądownictwa karnego w działaniach na rzecz pojednania narodowego; - kultury i rozwoju; - instrumentów pokojowego rozwiązywania konfliktów w Afryce; - zmian klimatu, zielonej energii i trwałego zaopatrzenia w wodę. Zdaniem Jeremcić’a, o ile wymienione tematy zasługują niewątpliwie na omówienie przez Zgromadzenie, to kraje członkowskie powinny koncentrować się na bezwzględnej realizacji tego co zostało już uzgodnione, jako podstawowej zasady (core principle) skutecznego multilateralizmu w XXI w. Przesądzać to będzie bowiem o sile Zgromadzenia Ogólnego NZ. (www.un.org?News/Press/docs//2012/ga11335.doc.htm z 24.12.12). 3. Oceniając burzliwy rok 2012, Sekretarz Generalny NZ Ban Ki-moon powiedział na konferencji prasowej 19.12.12 r. m.in., że generalnie uzyski roku 2012 pozwalają na budowanie na nich dalszego postępu. Wykorzystaliśmy niektóre szanse, choć ponieśliśmy i wiele porażek. Zbyt dużo z dorobku trwonione jest przez konflikty, bądź pozostaje niewykorzystanych z niedostatku inwestycji, czy niedotrzymywania zobowiązań. Zbyt mały nacisk kładziony jest na prewencję, wiarę w geniusz człowieka, czy poczucie globalnej obywatelskości. Zbyt często myślenie na krótką metę przesłania wizję w dłuższej perspektywie. Dobiegający końca rok był świadkiem napięć od Syrii po Sahel, i od Wsch. Konga po Półwysep Koreański. Zawirowania polityczne wystawiały na próbę nasze podstawowe zadanie jakim jest neutralizowanie konfliktów i budowanie pokoju. Jednocześnie ONZ kładała podwaliny pod dalszy postęp w zmaganiu się z głównym wyzwaniem XXI w. – walką o trwały rozwój. 2 Warto skonfrontować te oceny z ogłoszoną przez Ban Ki-moon’a 25.01.12 Action Agenda (s.12) na drugie jego pięciolecie (2012-16). www.un.org Czytaliśmy w niej m.in.: Prądy zmian przekształcają naszą ludzką i fizyczną geografię.Transformacja demograficzna, wyłanianie się nowych centrów dynamizmu gospodarczego, postępujące rozwarstwienie wewnątrz i między narodami, wyzwania wobec istniejącej umowy społecznej formułowane przez pozbawione iluzji, aktywizujące się społeczeństwa, technologiczne i organizacyjne innowacje bezpośrednio jednoczące ludzi jak nigdy dotąd, i zmiany klimatu, stawiają fundamenty naszego świata i naszego globalnego systemu pod bezprecedensowo silnym pręgierzem. Prowadzą nie do stopniowych (incremental), lecz gwałtownie zwielokrotnionych w swym wymiarze zmian (exponential change). Ponadto, są one ściśle ze sobą powiązane i w swej naturze coraz bardziej kompleksowe. Po to by nasze i przyszłe pokolenia mogły wykorzystać szanse jakie kryją się w tej rzeczywistości i były w stanie ograniczyć związane z nimi ryzyka, globalna społeczność musi zgodnie ze sobą współpracować i to w sposób nie mający dotychczas precedensu. Wydaje się, że celowe byłoby spoglądać na mający miejsce rozwój sytuacji także przez pryzmat ocen i sposobów postępowania przedstawionych w powyższej Agendzie, tak na płaszczyźnie indywidualnej, lokalnej, krajowej, regionalnej czy globalnej – sporządzając przy tym okresowy bilans zysków i porażek, jak to czyni SG NZ. (www.un.org/apps/news/printnews.asp?nid=43807) 4. Przechodząc na grunt spraw afrykańskich, na szczególną uwagę zasługiwałyby następujące dokumenty: - „Joint Communication” Komisji Europejskiej i Wysokiej Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 19.12.12 r. w sprawie ściślejszej współpracy i integracji regionalnej Maghreb’u: Algieria. Libia, Mauretania, Maroko i Tunezja (s. 17). (20121219_joint_comm.pdf) - Rezolucja Rady Bezpieczeństwa NZ, S/RES/2085(2012) z 20.12.12 r. ws. Mali (s.7), przewidująca m.in. w p. 9 ustanowienie Afrykańskiej Międzynarodowej Misji Wsparcia w Mali (African-led International Support Mission in Mali – AFISMA). Obydwa akty, odnoszące się do newralgicznego ostatnio regionu Afryki, zawierają elementy zarówno oceny sytuacji, jak i jej możliwych implikacji, mogą być przydatne m.in. przy rozważaniu ew. zaangażowania się w przedstawione w nich inicjatywy, odpowiednio UE i NZ, jak i w trybie dwustronnym. 5. Wybrane publikacje, spotkania, projekty, w tym dot. Afryki: - Główne punkty zakończonej 19.12.12 r. w Doha 18. Konferencji Stron (COP-18) Ramowej Konwencji Zmian Klimatu (UNCCC) to: - zobowiązanie do zawarcia do 2015 r. nowego powszechnego porozumienia dot. redukcji gazów cieplarnianych obowiązującego od 2020 r.; - przedstawienie do marca 2013 r. inicjatyw i propozycji zwiększenia zobowiązań w okresie przed 2020 r.; - potwierdzenie zobowiązań krajów rozwiniętych wpłaty do Green Climate Fund w wysokości $100md rocznie przed 2020 r.; - utworzenie Climate Technology Center przy konsorcjum kierowanym przez UNEP; - przedłużenie Protokołu z Kyoto na okres 8 lat (2013-20), z pierwszym przeglądem zobowiązań redukcji gazów cieplarnianych w 2014 r.; - odłożenie dalszych szczegółów do Konferencji COP-19 w Warszawie w grudniu 2013 r. www.devex.com/en/news/79953/print - Instytut Nauk Politycznych UWM w Olsztynie w ramach cyklu Naukowych Spotkań z Afryką zaprasza na Spotkanie nt. Konteksty Bezpieczeństwa w Afryce. Termin: 20-21.05.2013 r. (poniedziałek-wtorek). Problematyka do zaprezentowania w szerokiej perspektywie badawczej. Zainteresowani proszeni są o wypełnienie formularza zgłoszeniowego i przesłanie go do 30.01.2013 r. na adres: dr Wojciech Kotowicz (emeil: [email protected]) lub pocztą na INP UWM w Olsztynie. Opłata 250 lub 300 zł.(do 1.05.2013). - Lesław Michnowski: „Konieczność ekohumanistycznego dialogu i współpracy”, www.kte.psl.pl/wpubllm.htm 6. Ogłoszenia: - Organizacja imprez i warsztatów afrykańskich – www.karibupolska.pl, [email protected] t.696 831 687; 608 246 691, S 0513 540 114; - Specjalista drobiarstwa - [email protected] - z ponad 20-letnią praktyką w Afryce poszukuje inwestorów (w Polsce i Afryce) do produkcji chrupek kukurydzianych w Kenii. Redakcja Kronik IA zaprasza do dzielenia się uwagami i wspierania działalności Instytutu [email protected], www.ia.org.pl, [email protected]