syllabus-rzymskie-st..

SYLABUS PRZEDMIOTU
PRAWO RZYMSKIE
studia stacjonarne i niestacjonarne
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Nazwa jednostki prowadzącej
przedmiot
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Grupa treści kształcenia, w ramach
której przedmiot jest realizowany
Typ przedmiotu
Rok studiów, semestr
Imię i nazwisko osoby (osób)
prowadzącej przedmiot
Imię i nazwisko osoby (osób)
egzaminującej bądź udzielającej
zaliczenia w przypadku, gdy nie jest
nim osoba prowadząca dany
przedmiot
Formuła przedmiotu
Wymagania wstępne
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
15.
Liczba pkt ECTS przypisana
przedmiotowi
Czy podstawa obliczenia średniej
ważonej?
Założenia i cele przedmiotu
16.
Metody dydaktyczne
17.
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu, w tym zasady
dopuszczenia do egzaminu,
zaliczenia z przedmiotu, a także
formę i warunki zaliczenia
poszczególnych form zajęć,
13.
14.
Opis
prawo rzymskie
Zakład Prawa Rzymskiego UJ
WPA-10.P-120,WPA-10.P-223, WPA-10.PZ-120,
WPA-10.PZ-223
polski
grupa treści podstawowych
fakultatywny – ograniczonego wyboru
I rok studiów, dwa semestry
ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, prof. UJ
dr Łukasz Marzec
ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, prof. UJ
dr Łukasz Marzec
wykłady ćwiczenia
bez wymagań wstępnych
studia stacjonarne: wykład 60h, ćwiczenia 60h
studia niestacjonarne: wykład 42h, ćwiczenia 42h
11
tak, 11 punktów ETCS jako mnożnik
Celem przedmiotu jest wszechstronne wprowadzenie
w zagadnienia prawa prywatnego i w historię prawa
prywatnego; przedstawić pojęcia i instytucje prawa
rzymskiego w ich historycznym rozwoju; nauczyć
rozumowania prawniczego przez studium
rozwiązywania konkretnych problemów społecznych.
W ramach przedmiotu prawo rzymskie prowadzone są
wykłady i ćwiczenia. Powszechnie dostępne wykłady
stanowią przewodnik po proponowanych do
przestudiowania zagadnieniach z zakresu rzymskiego
prawa prywatnego. Podczas ćwiczeń analizuje się
źródła, rozwiązuje problemy prawne przedstawiane
głównie w postaci kazusów, szczegółowo dyskutuje i
utrwala materiał. Uczestnictwo w wykładach nie jest
obowiązkowe, lecz zalecane, zwłaszcza że program
ćwiczeń jest wobec nich komplementarny.
Egzamin – pisemny, ilość punktów za pracę
egzaminacyjną: 100.
Wykłady i ćwiczenia zaplanowano w taki sposób, aby
regularnie w nich uczestniczący musieli jedynie
1
wchodzących w zakres danego
przedmiotu
powtórzyć przed egzaminem przestudiowany dotąd i
przećwiczony materiał. Dla tych, co zdecydują się
uczestniczyć w cotygodniowych ćwiczeniach, każdy
ich semestr kończy się zaliczeniem; w drugim
semestrze może to być ocena. Można je uzyskać na
podstawie obecności na ćwiczeniach, aktywności w
trakcie zajęć oraz pozytywnego wyniku z
przeprowadzonych w I semestrze dwóch kartkówek.
Pierwsza jest z 58 łacińskich paremii i odbywa się w
pierwszym pełnym tygodniu po 11 listopada, o ile jest
w bezpośredniej bliskości soboty i niedzieli zjazdu
studiów niestacjonarnych. Lista paremii wraz z ich
łacińskim tłumaczeniem podana zostanie przez
prowadzących ćwiczenia oraz udostępniona na stronie
Zakładu Prawa Rzymskiego UJ. Druga kartkówka
dotyczy lektury, wybranej przez studentkę czy
studenta z listy podanej przez prowadzących
ćwiczenia oraz udostępnionej na stronie Zakładu
Prawa Rzymskiego UJ. Odbyć się powinna w
pierwszym pełnym tygodniu stycznia, o ile jest w
bezpośredniej bliskości soboty i niedzieli zjazdu
studiów niestacjonarnych. Ponadto w drugiej połowie
marca podczas ćwiczeń przeprowadza się sprawdzian
pisemny. Nie służy on jednak jako kolejna podstawa
do zaliczenia semestru, dlatego też nie przewiduje się
prowadzenia go poza jedynymi, wskazanymi do tego
celu zajęciami w danej grupie. Jest ćwiczeniem, które
ma ukazać charakterystykę egzaminu pisemnego z
prawa rzymskiego. Pozwala studentkom i studentom
zorientować się co do stanu wiedzy oraz
zaawansowania ich przygotowań do egzaminu – w
warunkach maksymalnie do niego zbliżonych.
Uzyskanie dobrego wyniku z marcowego sprawdzianu
pozwala wcześniej zaliczyć ćwiczenia z oceną
przynajmniej dobrą, co upoważnia, aby przystąpić do
egzaminu przedterminowego. Egzamin ten,
planowany już na koniec kwietnia, jest ustny.
Wcześniej, bo z początkiem kwietnia, laureaci
i wyróżnieni w konkursie prawa rzymskiego uzyskają
oceny z przedmiotu. W ścisłej współpracy z Zakładem
Prawa Rzymskiego UJ, konkurs przygotowuje i
przeprowadza założone w 1851 roku studenckie koło
naukowe: Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa.
Do uczestnictwa w prowadzonych przez TBSP
zajęciach samokształceniowych oraz w konkursie
zachęca się wszystkie studentki i wszystkich
studentów.
Zaliczenie ćwiczeń na ocenę przynajmniej
dobrą – nawet, jeśli nie wcześniejsze, które pozwala
przystąpić do ustnych egzaminów przedterminowych
2
– pozostaje nie bez wpływu na wynik egzaminu
pisemnego w sesji letniej. Oceny dobra z ćwiczeń
pozwalają dopisać 10 punktów egzaminacyjnych,
ocena dobra plus – 12 punktów. Ocena bardzo dobra z
ćwiczeń pozwala dopisać 15 punktów
egzaminacyjnych.
Zapisy do grup ćwiczeniowych i na egzamin w
systemie USOS:
A) przedtermin
B) sesja letnia – dwa terminy
C) sesja poprawkowa – dwa terminy
18.
Treści merytoryczne przedmiotu
oraz sposób ich realizacji
SEMESTR PIERWSZY
1.
Dlaczego prawo rzymskie? – wprowadzenie w
zagadnienia podstawowe, specyfika przedmiotu.
Unikalność prawa rzymskiego na tle innych praw
antycznych, rzymskie podziały prawa –
szczególnie na prawo publiczne i prywatne,
elementy trwałe ustroju i systemu źródeł prawa
rzymskiego, szczególna rola prawa
jurysprudencyjnego.
2.
Historia źródeł prawa I: prawo archaiczne, okres
przedklasyczny.
3.
Historia źródeł prawa II: klasyczne prawo
rzymskie, prawo poklasyczne.
4.
Prawo procesowe I: pozasądowa ochrona, typy
rzymskiego procesu, ramy organizacyjne procesu,
actio.
5. Prawo procesowe II: przebieg procesu.
6.
Prawo procesowe III: egzekucja, polubowne
zakończenie sporu.
7.
Czynności prawne, zdolność do czynności
prawnych,
8.
Rodzina i majątek I: władza ojcowska i
małżeństwo rzymskie.
9.
Rodzina i majątek II: władza ojcowska i
podmiotowość majątkowa: osoby sui iuris;
peculium; peculium castrense i quasi castrense;
odpowiedzialność noksalna.
10. Rodzina i majątek III: piecza prawna – opieka i
kuratela.
11. Prawo spadkowe I: wartości, zasady i reguły
prawa spadkowego.
12. Prawo spadkowe II: dziedziczenie
3
beztestamentowe.
13. Prawo spadkowe III: dziedziczenie testamentowe.
14. Prawo spadkowe IV: legaty i fideikomisy,
interpretacja testamentu.
15. Prawo spadkowe V: dziedziczenie
przeciwtestamentowe, nabycie spadku.
SEMESTR DRUGI
1.
Prawo rzeczowe I: rzeczy, własność.
2.
Prawo rzeczowe II: posiadanie, nabycie i utrata
posiadania, ochrona posiadania.
3.
Prawo rzeczowe III: nabycie i utrata prawa
własności.
4.
Prawo rzeczowe IV: ochrona prawa własności,
służebności.
5.
Prawo rzeczowe V: zastaw, emfiteuza,
superficies.
6.
Prawo zobowiązaniowe I: podział zobowiązań,
podmioty, przedmiot, modyfikacje świadzenia,
odpowiedzialność za szkody, kontrakty i pacta.
7.
Prawo zobowiązaniowe II: kontrakty realne.
8.
Prawo zobowiązaniowe III: kontrakty werbalne,
kontrakty literalne.
9.
Prawo zobowiązaniowe IV: kontrakty
konsensualne – kupno sprzedaż.
10. Prawo zobowiązaniowe V: kontrakty
konsensualne – najem, spółka, zlecenie.
11. Prawo zobowiązaniowe VI: contractus innominati
i pacta, donatio, zobowiązania quasi ex contractu.
12. Prawo zobowiązaniowe VII: zobowiązania ex
delicto.
13. Prawo zobowiązaniowe VIII: zobowiązania quasi
ex delicto.
14. Prawo zobowiązaniowe IX: umocnienie,
przeniesienie i umorzenie zobowiązań.
15. Wartości i zasady prawa rzymskiego.
19.
Wykaz literatury podstawowej i
uzupełniającej, obowiązującej do
zaliczenia danego przedmiotu
Literatura podstawowa – podręcznik:
W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier,
Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego
4
Lektury dodatkowe:
1) W. Dajczak, Rzymska res incorporalis a
kształtowanie się pojęć „rzeczy” i „przedmiotu praw
rzeczowych” w europejskiej nauce prawa prywatnego,
Poznań 2007;
2) A. Dębiński, Kościół i prawo rzymskie, wyd. 1,
Lublin 2007, wyd. 2, Lublin 2008;
3) F. Longchamps de Bérier, Nadużycie prawa w
świetle rzymskiego prawa prywatnego, wyd. 1,
Wrocław 2004; wyd. 2, Wrocław 2007;
4) F. Longchamps de Bérier, Fideikomis uniwersalny.
O elastyczność prawa rzymskiego, Warszawa 2007;
5) R. Wojciechowski, Societas w twórczości
glosatorów i komentatorów, Wrocław 2002.
5