Gf - Powiat Kartuski
advertisement
1 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO POWIATU KARTUSKIEGO 2006 – 2015 Kartuzy 2006 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Wydawca ZARZĄD POWIATU KARTUSKIEGO 83-300 Kartuzy, ul. Dworcowa 1 Tel. 0-58 681-03-28 fax 058 681-36-43 www.kartuskipowiat.com.pl Praca zespołowa pod redakcją MARIUSZA MÓWKI I WOJCIECHA OKROJA Współpraca GABRIELA GOŁATA BARBARA KAPICA ALICJA MAZUR MARCIN ZIELIŃSKI Korekta HALINA GOSTKOWSKA Projekt okładki i druk Studio BERDA Wydanie I © Copyright by Starostwo Powiatowe w Kartuzach ISBN ……………. 2 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Spis treści 1.Powiat Kartuski w roku 2006 5 1.1 Położenie i podstawowe cechy przestrzeni powiatu 5 1.2 Uwarunkowania demograficzne 7 1.3 Edukacja 8 1.4 Rynek pracy 9 1.5 Pomoc społeczna 12 1.6 Warunki życia mieszkańców w tym poziom bezpieczeństwa 14 1.7 Tożsamość kulturowa 16 1.8 Środowisko przyrodnicze, rolnictwo i leśnictwo 19 1.9 Gospodarka oraz infrastruktura drogowa 21 2. Cel i zakres opracowania 25 2.1 Podstawy merytoryczne 25 2.2 Zakres opracowania i metoda 26 2.3 Uczestnicy 23 3. Misja 29 4. Obszary problemowe i cele strategii 30 5. Obszar problemowy: Gospodarka i infrastruktura 31 5.1 Zakres obszaru problemowego 31 5.2 Diagnoza 32 5.3 Analiza SWOT i technika „luki strategicznej” 34 5.4 Matryca SWOT 38 5.5 Struktura celów w obszarze „Gospodarka i infrastruktura” 39 5.6 Cele szczegółowe i kierunki działania 40 5.7 Wskaźniki realizacji celów 43 5.8 Potencjalni partnerzy 44 5.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi 45 6. Obszar problemowy: Ekologia i przestrzeń 46 6.1 Zakres obszaru problemowego 46 6.2 Diagnoza 47 3 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6.3 Analiza SWOT i technika „luki strategicznej” 53 6.4 Matryca SWOT 56 6.5 Struktura celów w obszarze „Ekologia i przestrzeń” 58 6.6 Cele szczegółowe i kierunki działania 58 6.7 Wskaźniki realizacji celów 62 6.8 Partnerzy 64 6.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi 64 7. Obszar problemowy: Społeczność 65 7.1 Zakres obszaru problemowego 65 7.2 Diagnoza 66 7.3 Analiza SWOT i technika „luki strategicznej” 68 7.4 Matryca SWOT 72 7.5 Struktura celów w obszarze „Społeczność” 73 7.6 Cele szczegółowe i działania 73 7.7 Wskaźniki realizacji celów 78 7.8 Partnerzy 79 7.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi i programami operacyjnymi 80 8. Zgodność strategii ze strategią wojewódzką i Regionalnym Programem Operacyjnym 82 9. Monitoring i ewaluacja strategii 84 10. Cele i kierunki działania Strategii – wersja tabelaryczna 87 11. Uchwała Rady Powiatu Kartuskiego 94 4 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. POWIAT KARTUSKI W ROKU 2006 1.1 Położenie i podstawowe cechy przestrzeni powiatu Powiat kartuski jest jednym z 16 powiatów ziemskich województwa pomorskiego ósmym co do wielkości. Zajmuje obszar 1120 km2. Prawie w całości położony jest w granicach Pojezierza Kaszubskiego. Stolicą tej krainy są Kartuzy, w których mieszka prawie 17 tys. osób. Miasto było siedzibą powiatu wcześniej (od 1818 r.) niż uzyskało oficjalnie prawa miejskie (1923 r.). W skład powiatu wchodzi osiem gmin: - 2 miejsko-wiejskie: Kartuzy i Żukowo, - 6 wiejskich: Chmielno, Przodkowo, Sierakowice, Somonino, Stężyca, Sulęczyno. Obszar powiatu kartuskiego zamieszkuje dzisiaj 108.600 ludzi, z czego w miastach żyje prawie 22 tys. osób. Pozostali mieszkają w 191 wsiach i osadach. Ogólna powierzchnia użytkowa gruntów wynosi ponad 112 tys. ha, z czego na użytki rolne przypada 56,1%, a na lasy 30,3%. Najbardziej lesiste są okolice Kartuz, zaś największą powierzchnię użytków rolnych posiada gmina Przodkowo. Blisko połowę ogólnej powierzchni powiatu kartuskiego (48,3%) stanowią obszary podlegające różnym formom ochrony. Powiat kartuski dawniej utrzymywał się głównie z rolnictwa, rybołówstwa i leśnictwa. Dzisiaj zmienia swe oblicze. Położony blisko Trójmiasta, z dobrą komunikacją, staje się ważnym zapleczem dynamicznie rozwijającej się aglomeracji. Rozwija się turystyka sezonowa i odpoczynek sobotnio - niedzielny. W Kartuskiem istnieje około 60 obiektów, które stanowią stałą bazę noclegową. Agroturystyka staje się docenianą już szansą zwiększania dochodów ludności i podniesienia atrakcyjności regionu. W powiecie znajduje się ponad 6500 indywidualnych gospodarstw rolnych. Wielu mieszkańców pracuje w handlu, przemyśle i budownictwie. Działa tu ponad 4700 przedsiębiorstw, z czego blisko 86% należy do osób fizycznych. W najbardziej zróżnicowanej krajobrazowo części powiatu, od Kartuz w stronę Kościerzyny, znajduje się najwyższe wzniesienie na Niżu Środkowoeuropejskim: Wieżyca (328,6 m n.p.m.). Przez powiat kartuski przebiegają dwie ważne rzeki województwa pomorskiego: Łeba i Słupia. Na obszarze powiatu mają swe źródła dwie inne, bardzo istotne rzeki: Radunia 5 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 i Wierzyca. Są one prawdziwą atrakcją tego regionu. Dolina Raduni z jej przełomem pod Babim Dołem od lat urzeka turystów. Polodowcowe rynny przecinają powiat kartuski w wielu miejscach, tworząc przepiękne jeziora, stąd nazwy „Pojezierze Kaszubskie” i „Szwajcaria Kaszubska” tak dobrze i obrazowo określają tę malowniczą część Pomorza. Do najbardziej atrakcyjnych jezior w powiecie kartuskim należą: Jezioro Raduńskie (Górne i Dolne) długości ponad 16 km, Jezioro Mausz (460 ha powierzchni) i Jeziora Gowidlińskie i Ostrzyckie o długości 7 km każde. Żyje w nich blisko 40 gatunków ryb. Niezaprzeczalnym atutem regionu są mieszane lasy (graby, jesiony, olchy i wiązy) z wyraźną przewagą buka. Natomiast na piaszczystych glebach rosną lasy sosnowe. Interesująca jest cała występująca tutaj roślinność – od krzewów, traw i mchów, skalnic torfowiskowych, porostów, bylin jeziornych, glonów po grzyby, których obfitość stanowi jesienią dużą atrakcję turystyczną. W lasach i na łąkach łatwo spotkać sarny, dziki, jelenie, a rzadziej łosie, borsuki, jenoty, piżmaki. W tych okolicach występuje około 170 gatunków ptaków, z których ponad 120 tu gniazduje. Wśród najcenniejszych zaobserwować można czaplę siwą, żurawia, brodźca samotnego, orzechówkę, a z ptaków drapieżnych myszołowa, krogulca, jastrzębia gołębiarza i rybołowy. W powiecie kartuskim istnieje 14 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 847,96 ha. Jedenaście znajduje się w Kaszubskim Parku Krajobrazowym. W powiecie wydzielono również trzy obszary chronione krajobrazu: kartuski, gowidliński i Dolinę Raduni oraz kilka pięknie ukształtowanych zespołów przyrodniczo-krajobrazowych: Rynna Potęgowska, Rynna Kamieniecka, Dolina Łeby, Rynna Mirachowska, Obniżenie Chmieleńskie, Rynna Brodnicko - Kartuska, Rynna Raduńska i Rynna Dąbrowsko-Ostrzycka. Powiat kartuski ma również 113 pomników przyrody, są to pojedyncze okazy lub całe grupy drzew, a także głazy narzutowe. Największy, nazwany „Diabelskim kamieniem”, znajduje się on nad Jeziorem Kamiennym w Starej Hucie. Najwięcej głazów oznaczono w gminie Żukowo (40) oraz w gminach ST,ężyca (26) i Kartuzy (25). 6 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Ze względu na duże wyniesienie ponad poziom morza oraz otoczenie klimat Pojezierza Kaszubskiego charakteryzuje się stosunkowo niskimi temperaturami latem (średnia temp. lipca do 17 °C) i zimą (średnia temp. stycznia do –2,5 °C), niską średnią roczna temperaturą powietrza – około 6,5 °C, stosunkowo dużą liczbą dni mroźnych i bardzo mroźnych, wysokimi opadami średnio rocznie 600-700 mm, dużą wilgotnością względną powietrza wynoszącą ponad 80 %. 1.2 Uwarunkowania demograficzne Ludność powiatu kartuskiego liczy niemal 109 tysięcy mieszkańców (80% mieszka na wsi) co sprawia, że powiat plasuje się na czwartym miejscu pod względem zaludnienia wśród powiatów ziemskich województwa pomorskiego. Średnia wieku kształtuje się na poziomie średniej województwa pomorskiego, a więc jest niższa od średniej krajowej i unijnej. Powiat jako jeden z nielicznych w województwie odnotowuje: - dodatni przyrost naturalny (największy w województwie pomorskim), - dodatnie saldo migracji, - wzrost liczby mieszkańców ( na przestrzeni ostatnich 7 lat o 9%). Do 2015 roku będzie następował regularny przyrost ludności, zwłaszcza w wieku produkcyjnym, co ma istotne znaczenie dla rynku pracy. Prognozowany jest również niewielki przyrost mieszkańców w wieku emerytalnym, a więc poprodukcyjnym. W związku z tym proporcje między liczbą osób w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym ulegną zmianie, co może mieć istotny wpływ na problemy społeczne. 7 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Prognoza liczby ludności w wieku produkcyjnym w powiatach kaszubskich (wg stanu na 31 grudnia 2005) przyrost/spadek (w w tys. przyrost/spadek (%) tys.) Powiaty 2000- 2015- 2000- 2015 2030 2030 2015 2030 2030 2000=100 2015=100 2000=100 44,0 4,1 -5,7 -1,6 9,0 -11,5 -3,5 59,5 55,0 5,4 -4,5 0,9 10,0 -7,6 1,7 35,9 38,0 33,1 2,1 -4,9 -2,8 5,8 -12,9 -7,8 Gdański 47,3 55,7 53,9 8,4 -1,8 6,6 17,8 -3,2 14,0 Kartuski 58,1 72,2 70,8 14,1 -1,4 12,7 24,3 -1,9 21,9 Kościerski 39,1 43,8 40,5 4,7 -3,3 1,4 12,0 -7,5 3,6 Lęborski 40,2 44,0 40,5 3,8 -3,5 0,3 9,5 -8,0 0,7 Pucki 42,8 49,0 47,2 6,2 -1,8 4,4 14,5 -3,7 10,3 Słupski 58,0 63,7 56,6 5,7 -7,1 -1,4 9,8 -11,1 -2,4 Wejherowski 104,2 122,7 122,0 18,5 -0,7 17,8 17,8 -0,6 17,1 2000 2015 2030 Bytowski 45,6 49,7 Chojnicki 54,1 Człuchowski 1.3 Edukacja W powiecie kartuskim działa siedem publicznych zespołów szkół ponadgimnazjalnych oraz dwa specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, w których łącznie kształci się ponad 5.500 uczniów i słuchaczy. Szkoły dysponują bogatą ofertą edukacyjną zarówno w zakresie kształcenia zawodowego jak i ogólnokształcącego. Młodzież i dorośli mogą dokonywać wyboru oferty edukacyjnej spośród 4 liceów ogólnokształcących, 5 techników, 6 liceów profilowanych, 5 szkół zawodowych, 3 techników dla dorosłych, 3 liceów ogólnokształcących dla dorosłych i 2 szkół policealnych. Struktura kształcenia w szkołach, zainteresowanie w poszczególnych typach szkół ofertą edukacyjną oraz liczebność uczniów wskazują na tendencję zmierzającą do powrotu popularności kształcenia zawodowego. Tendencję tą potwierdza procentowy udział uczniów w poszczególnych typach szkół. W szkołach dla młodzieży niecałe 30% stanowią uczniowie liceów ogólnokształcących, natomiast odpowiednio ponad 25 % oraz ponad 30% w technikach oraz szkołach zawodowych. Uczniami szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez powiat kartuski są głównie jego mieszkańcy, tylko niewiele ponad 4% ogółu uczniów zamieszkuje poza terenem powiatu. W zakresie migracji uczniów zauważalny stał się niewielki wzrost uczniów z terenu powiatu kartuskiego korzystających z oferty edukacyjnej Trójmiasta. 8 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Należy podkreślić, iż w zakresie edukacji na uwagę zasługuje szczególnie bogata oferta dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, które mogą korzystać nie tylko z propozycji 2 specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, ale także z ofert 3 ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych. W powiecie kartuskim aktywnie działają placówki wspomagające szkoły: Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Kartuzach oraz Powiatowy Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli w Kartuzach. Oferta Powiatowego Ośrodka Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli w Kartuzach skierowana nie tylko do nauczycieli, pedagogów i wychowawców czyni z niego jedną z najprężniej działających placówek tego typu w regionie. Mimo dotychczasowej wieloletniej współpracy w zakresie edukacji dorosłych z Kaszubskim Uniwersytetem Ludowym w Wieżycy Powiat zauważa potrzebę rozbudowy i wzbogacenia oferty kształcenia ustawicznego dla dorosłych. Baza lokalowa oraz wyposażenie placówek wymaga sukcesywnej modernizacji. Dzięki dotychczasowym działaniom, finansowanym w dużym zakresie z funduszy unijnych, podniesiono standard substancji szkolnej. Finansowanie zewnętrzne pozostaje również nie bez znaczenia w zakresie pomocy materialnej skierowanej do uczniów. Programy pomocowe dla uczniów znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji finansowej są uzupełnieniem funkcjonującego w Powiecie Kartuskim motywacyjnego programu stypendialnego obejmującego Stypendium Starosty Kartuskiego przyznawanego studentom oraz Nagrodę Starosty Kartuskiego dla szczególnie uzdolnionych uczniów. Odrębnym członem, uzupełniającym publiczną edukację dorosłych są 4 szkoły niepubliczne dla osób pragnących podwyższyć swoje kwalifikacje ogólne i zawodowe. Szkoły te jako, że posiadają uprawnienia szkół publicznych, otrzymują dotacje z budżetu powiatu . 1.4 Rynek pracy Na dzień 31 grudnia 2005 roku w rejestrze osób bezrobotnych było zarejestrowanych 6.735 osób. Stopa bezrobocia wynosiła 19,4%. Od kilku lat następuje sukcesywny spadek ilości osób bezrobotnych i tym samym zmniejsza się stopa bezrobocia. 30 czerwca 2006 roku w rejestrze osób bezrobotnych było zarejestrowanych 5.735 osób. Stopa bezrobocia wynosiła 16,9%. 9 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Bezrobocie w powiecie kartuskim charakteryzuje się (dane z dnia 30.06.2006 r.): wysokim udziałem mieszkańców wsi − 82,7%, niskim poziomem wykształcenia (wykształcenie gimnazjalne i poniżej, wykształcenie zasadnicze zawodowe) − 64,4%, wysokim wskaźnikiem osób długotrwale bezrobotnych − 61,4%, wysokim udziałem młodzieży w wieku do 25 lat − 31,5%. Według stanu na koniec czerwca 2006 r. 82,69% ogółu bezrobotnych to mieszkańcy wsi. Ich liczba wyniosła 4.742 osób. Z tej liczby 2.975 osób to kobiety i stanowiły one ponad 62% bezrobotnych mieszkańców wsi. Wśród ogółem zarejestrowanych osób bezrobotnych dużą większą populację stanowią również kobiety – 62,5% ogółu bezrobotnych. Bezrobocie w powiecie kartuskim, to przede wszystkim bezrobocie ludzi młodych. Prognozy demograficzne wskazują, iż w powiecie kartuskim do 2015 roku będzie następował wzrost ludzi młodych wchodzących na rynek pracy. Ważną cechą dla oceny szans na rynku pracy jest wykształcenie bezrobotnych. Osoby o bardzo wysokich kwalifikacjach zawodowych miały najniższy procentowy udział wśród zarejestrowanych bezrobotnych – 2,84%, 163 osoby (stan na 30.06.2006r.) BEZROBOTNI WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA Bezrobotni ogółem Wyszczególnienie w tym: Ogółem w liczbach bezwzględnych udział % w tym: mężczyźni w liczbach bezwzględnych udział % kobiety w liczbach bezwzględnych udział % 5735 100,0 2148 100,0 3587 100,0 Wyższe 163 2,84 44 2,05 119 3,32 Policealne i średnie zawodowe 1106 19,29 305 14,20 801 22,33 772 13,46 208 9,68 564 15,72 Zasadnicze zawodowe 2012 35,08 877 40,83 1135 31,64 Gimnazjalne i poniżej 1682 29,33 714 33,24 968 26,99 Średnie ogólnokształcące Im wyższe kwalifikacje i wykształcenie, tym wyższe szanse na zatrudnienie. W znacznie trudniejszej sytuacji są osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych 10 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 lub bez kwalifikacji (wykształcenie zasadnicze zawodowe, gimnazjalne i poniżej). Ich udział procentowy w ogólnej strukturze bezrobotnych wynosi 64,41%. Niepokojącym zjawiskiem bezrobocia powiatu kartuskiego jest duży procentowy udział osób długotrwale bezrobotnych, wg danych na koniec czerwca 2006r. stanowili oni ponad 61% ogółu bezrobotnych. Im dłuższy okres pozostawania bez pracy, tym trudniejszy jest powrót na rynek pracy. Dzięki środkom finansowym (krajowym i europejskim), z roku na rok wzrasta ilość osób bezrobotnych uczestniczących w różnych formach aktywizacji zawodowej, ułatwiających powrót do zatrudnienia. Liczba osób bezrobotnych objętych działaniami aktywizacyjnymi Program rynku pracy Rok 2003 Rok 2004 Rok 2005 128 393 475 Prace interwencyjne 170 239 226 Roboty publiczne 141 144 100 Refundacja wynagrodzeń absolwentów 178 100 X Staże 261 496 725 Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy X X 71 Pożyczki na utworzenie nowych miejsc pracy 35 10 X Pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 13 10 X X 28 111 X 7 70 1 0 2 927 1399 1743 Szkolenia Dotacje na podjęcie własnej działalności gospodarczej Refundacja kosztów wyposażenia i doposażenia stanowisk pracy Inne Razem: Z roku na rok wzrasta też ilość nowych miejsc pracy oraz aktywność bezrobotnych w podjęciu zatrudnienia. 11 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1.5 Pomoc społeczna Problemami pomocy społecznej w powiecie kartuskim zajmują się: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kartuzach - gminne ośrodki pomocy społecznej (8, po jednym w każdej gminie) - organizacje pozarządowe (11) - domy pomocy społecznej (3) - środowiskowe domy samopomocy - warsztaty terapii zajęciowej - ośrodek adopcyjno – opiekuńczy - Centrum Interwencji Kryzysowej w Kartuzach - Rodzinny Dom Dziecka - Klub Abstynenta - Ośrodek Informacji dla Osób Niepełnosprawnych Z danych Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wynika, iż na terenie w powiatu w roku 2005 wydano 1311 orzeczeń. W tym 879 dla dorosłych i 432 dla dzieci. W powiecie co 10 mieszkaniec, jest osobą niepełnosprawną. W tej grupie osób, 7011 to osoby płci męskiej, a 6680 płci żeńskiej. 1242 to dzieci w wieku do 16 lat. Dominującymi przyczynami niepełnosprawności w powiecie kartuskim są choroby narządu ruchu, następnie choroby psychiczne i choroby układu oddechowego. Najczęściej wnioski dot. ustalenia stopnia niepełnosprawności składano w celu uzyskania świadczeń z pomocy społecznej, odpowiedniego zatrudnienia, zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny i środki pomocnicze i ortopedyczne powiecie kartuskim, podobnie jak w województwie pomorskim problemem osób niepełnosprawnych są trudności w uczestniczeniu w życiu społecznym i zawodowym. Większość osób niepełnosprawnych mieszka na wsi, co istotnie wpływa na ograniczenie dostępu do szkoły, placówek medycznych, rehabilitacji. Mała jest też aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych. W Powiatowym Urzędzie Pracy na dzień 30 grudnia 2005 roku zarejestrowanych było 210 osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bez prawa do zasiłku i poszukujących zatrudnienia. Integracja społeczna osób niepełnosprawnych przez pracę stanowi w powiecie bardzo wymagające i trudne do realizacji wyzwania. Istnieje wiele czynników wpływających niekorzystnie na zatrudnienie osób niepełnosprawnych: słaba 12 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 motywacja do pracy, brak wiary we własne siły, zbyt niskie kwalifikacje zawodowe, niechęć pracodawców do zatrudniania osób niepełnosprawnych, trudny rynek pracy. To główne przyczyny, ciągle wysokiej liczby niepełnosprawnych biernych zawodowo. Natężenie zjawiska niepełnosprawności nasila się wraz z wiekiem. Blisko 65 % zbiorowości tych osób stanowiły osoby w wieku powyżej 45 rok życia (według danych Powiatowego Zespołu Orzekania o Niepełnosprawności). Najczęstszymi problemami z jakimi spotykają się w swojej codziennej egzystencji osoby niepełnosprawne to: brak wczesnej diagnozy i leczenia brak dostępności do rehabilitacji brak motywacji i aktywności samych niepełnosprawnych ograniczona liczba miejsc pracy bariery architektoniczne, komunikacyjne i psychologiczne. Niepełnosprawność jest też jedną z najczęstszych przyczyn trudnej sytuacji życiowej i korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych świadczona jest w formach pieniężnych, naturze, usługach a także pomocy instytucjonalnej. Na terenie powiatu funkcjonują placówki: Ośrodki Rewalidacyjno - Edukacyjno - Wychowawcze, domy pomocy społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Specjalne Ośrodki Szkolno - Wychowawcze, mieszkania chronione. Liczba zewidencjonowanych bezdomnych w powiecie systematycznie wzrasta. Według spisu bezdomnych z dnia 12.12.2005 roku, przeprowadzonych przez pracowników GOPS, Policji i Straży Miejskiej na terenie powiatu przebywało tego dnia 178 bezdomnych Zjawisko bezdomności mimo, że stanowi niewielki procent osób nim dotkniętych ze względu na swoje konsekwencje i skutki społeczne winno znaleźć się w kręgu zainteresowań pomocy społecznej. Z przeprowadzonych badań wynika, że 60% badanych to bezdomni znajdujący się poza instytucją. Większe szanse na wyjście z bezdomności mają osoby, które niedawno weszły do tej zbiorowości. Pomocą społeczną najczęściej objęte są osoby przebywające w instytucjach. Przyczyn bezdomności należy upatrywać w sytuacji mieszkaniowej, w niepełnosprawności, bezrobociu, braku środków utrzymania, a przede wszystkim w alkoholizmie, który został wykazany jako główna przyczyna bycia osobą bezdomną. 13 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Najliczniejsza grupę wśród bezdomnych stanowią osoby w wieku 51-60 lat. Niepokojący jest fakt wchodzenia w bezdomność ludzi młodych i kobiet z dziećmi. Polityka społeczna wobec zjawiska bezdomności powinna opierać się na czterech zadaniach: prewencji, wczesnej interwencji, interwencji kryzysowej oraz integracji społecznej i zawodowej. Celem działań w ramach integracji społecznej i zawodowej, powinna być intensyfikacja działań na rzecz wychodzenia z bezdomności poprzez budowanie motywacji, organizowania pomocy psychologicznej i terapii uzależnień. 1.6 Warunki życia mieszkańców w tym poziom bezpieczeństwa Warunki i jakość życia mieszkańców powiatu kartuskiego determinowane są głównie przez miejsce zamieszkania. Wiejska sieć osadnicza powiatu jest silnie zróżnicowana. Na obszarze tym słabo rozwinięta jest infrastruktura. Zdecydowanie najlepsza sytuacja występuje w miejscowościach gminnych, które posiadają odpowiednia infrastrukturę, zapewniającą obsługę mieszkańców na stosunkowo wysokim poziomie. Na poziom życia mieszkańców powiatu pozytywnie wpływa również centralne usytuowanie Kartuz jako stolicy powiatu oraz stosunkowo dobrze rozwinięty transport publiczny. W Kartuzach działa Powiatowa Komenda Policji, obejmująca swym zasięgiem działania obszar całego powiatu. W pozostałych gminach działają posterunki gminne. Pomimo ciągłego wzrostu ilości przestępstw stwierdzonych, policja kartuska odnotowała wzrost przestępstw wykrytych. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego to kolejne istotne zadanie dla KPP. Najbardziej niebezpieczna jest przebiegająca przez teren powiatu droga krajowa nr 20 Gdynia - Kościerzyna. W Komendzie Powiatowej Policji w Kartuzach realizowanych jest wiele programów prewencyjnych, które posiadają charakter edukacyjny i skierowane są do lokalnego społeczeństwa. Szeroko rozumiane ratownictwo to realizacja przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową i innym miejscowym zagrożeniom. Występujące zagrożenia w powiecie kartuskim dotyczą przede wszystkim pożarów, wypadków 14 drogowych połączonych z zagrożeniami środowiska, owadami, Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 zmieniającymi się warunkami atmosferycznymi (silne wiatry, roztopy), zagrożenia na akwenach wodnych. W Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej działa całodobowo Powiatowe Centrum Powiadamiania Ratunkowego obsługujące wszystkie zgłoszenia o zagrożeniach. W systemie tym działa jednostka taktyczna Państwowej Straży Pożarnej, 52 Ochotnicze Straże Pożarne, Pogotowie Ratunkowe, Pogotowie Energetyczne, Pogotowie Wodno – Kanalizacyjne itp. zapewniając szybką i skuteczną pomoc. Jednostki ochrony przeciwpożarowej są bardzo dobrze przygotowane do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych posiadając odpowiednią bazę, usprzętowienie i wysoki poziom wyszkolenia. Powiat kartuski zabezpiecza potrzeby zdrowotne swoich mieszkańców przede wszystkim dzięki działalności niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej oraz publicznych ZOZ które podpisały kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia. Na terenie każdej z gmin powiatu kartuskiego funkcjonuje co najmniej jeden zakład opieki zdrowotnej zabezpieczający potrzeby mieszkańców w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. W pięciu gminach (oprócz Somonina, Stężycy, Chmielna) zapewniono także ambulatoryjną opiekę specjalistyczną. Chorzy z terenu powiatu najczęściej korzystają z dostępności szpitala położonego najbliżej miejsca zamieszkania. W powiecie funkcjonują dwa szpitale: Szpital Powiatowy im. dra A. Majkowskiego w Kartuzach, dla którego organem założycielskim jest Rada Powiatu Kartuskiego, Gdańskie Centrum Rehabilitacji w Dzierżążnie – organem założycielskim jest Sejmik Województwa Pomorskiego „Program Profilaktyki i Promocji Zdrowia Powiatu Kartuskiego na lata 2007-2013” wskazuje cele polityki zdrowotnej w powiecie: - poprawa warunków zdrowotnych mieszkańców poprzez podniesienie jakości usług medycznych, - zwiększenie dostępności do usług medycznych, - usprawnienie podstawowej oraz specjalistycznej opieki zdrowotnej, - podniesienie świadomości zdrowotnej mieszkańców powiatu, 15 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 - upowszechnienie wiedzy z zakresu zdrowego stylu życia i możliwościach oddziaływania na własne zdrowie. Program finansowany będzie główne ze środków powiatu kartuskiego, samorządów gminnych, Narodowego Funduszu Zdrowia oraz środków regionalnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Najczęstszą przyczyną zgonów w powiecie są choroby układu krążenia. Choroby nowotworowe stanowią drugą przyczynę, a największą umieralność powoduje rak oskrzeli i płuc zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. Zewnętrzne przyczyny zgonów stanowią trzecią przyczynę. W tej grupie największy udział procentowy mają wypadki drogowe i samobójstwa. Dostęp do ochrony zdrowia poprawia się, choć nadal istnieją duże problemy z zapewnieniem wyspecjalizowanych usług medycznych w niektórych częściach powiatu. Infrastruktura ochrony zdrowia wymaga w wielu przypadkach modernizacji a także wymiany przestarzałej i niesprawnej aparatury medycznej i sprzętu do diagnostyki i terapii. 1.7 Tożsamość kulturowa Obszar powiatu obejmuje atrakcyjne pod względem kulturowym tereny. Powiat kartuski posiada 71 obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz 1475 w ewidencji konserwatorskiej. Obszar ten bogaty jest także w liczne znaleziska archeologiczne. Możemy poszczycić się zespołami obiektów o znaczeniu ponadregionalnym, należy do nich: układ urbanistyczny Kartuz z XIX w., zespół dawnego klasztoru Kartuzów, tzw. Kartuzja Kaszubska z XIV w. w Kartuzach, zespół klasztorny Norbertanek z XIII\XIV w. w Żukowie, rezerwat archeologiczny kamiennych kręgów w Węsiorach. Przeważająca liczba obiektów na naszym terenie o wartościach kulturowych i historycznych pochodzi z XIX w. i pierwszej połowy XX w. Są to założenia dworskoparkowe, kościoły, budynki dworców oraz poczty, zajazdy, szkoły, leśniczówki, młyny i kuźnie, a także zabudowa miejska (Kartuzy) i typowe dla krajobrazu kaszubskiego budownictwo ludowe – zagrody z drewnianymi lub murowanymi domami. 16 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Obiekty o proweniencji starszej niż XIX w. to przeważnie kościoły – sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Królowej Kaszub w Sianowie z XVI w. (gm. Kartuzy), kościół parafialny w Przyjaźni z XIV w. (gm. Żukowo), kościół parafialny w Goręczynie z XVII w (gm. Somonino), kościół parafialny w Kiełpinie z XVII w. (gm. Kartuzy) kościół filialny w Żukowie z XVII w., kościół parafialny w Chwaszczynie z XVIII w, (gm. Żukowo), kościół parafialny w Stężycy z XVIII w. – opóźnione stylistycznie w stosunku do obiektów wielkomiejskich, ale świadczące o historii tego regionu oraz dwory (zespół dworsko-parkowy w Leźnie z XVIII w. (gm. Żukowo), dwór rodziny Wybickich w Sikorzynie z przełomu XVIII i XIX w. (gm. Stężyca), dwór w Mirachowie z XVIII w. (gm. Kartuzy), które pod względem architektonicznym na tle regionu wyróżniają się dość ciekawą architekturą. Dziedzictwo kulturowe to również wartości niematerialne - język, tradycje i folklor, które w powiecie kartuskim ciągle są żywe. Nadal wydawane są różne publikacje w języku kaszubskim (od podręczników, poprzez prozę, poezję po pismo św.). Wiele lokalnych tygodników prowadzi rubryki w tym języku. Działa regionalne Radio Kaszebe nadające programy o życiu społeczno – kulturalnym m.in. powiatu kartuskiego. W Chmielnie od ponad 35 lat odbywa się konkurs prozy i poezji kaszubskiej „Rodno Mowe”. Zespoły folklorystyczne (16) oraz twórcy ludowi (około 60) nadal pielęgnują dawne tradycje kaszubskie. Niektóre zespoły działają od wielu lat: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Kaszuby” z Kartuz (60 lat), Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Bazuny” z Żukowa (35lat) i Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca „Sierakowice” (25 lat). Artyści ludowi nadal rozpowszechniają dawne rzemiosło: hafciarstwo, garncarstwo, rogarstwo, rzeźbiarstwo, malarstwo, plecionkarstwo. Aktywność społeczna, kulturalna i sportowa przybiera bardzo różne formy działalności: instytucji obsługi kultury w dużej mierze będące skutkiem realizacji zadań własnych gmin (jako część infrastruktury społecznej - np. biblioteki, domy kultury), stowarzyszenia kulturalne, społeczne, oświatowe, religijne, charytatywne, turystycznokrajoznawcze, folklorystyczne, kluby sportowe, drużyny harcerskie, wreszcie wydawanie lokalnych czasopism, czy cykliczne organizowanie imprez kulturalnych lub sportowych. Mieszkańcy gmin powiatu kartuskiego charakteryzują się znaczną 17 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 aktywnością kulturalną i sportową pomimo niezbyt dobrze rozbudowanej bazy. Zdecydowana większość instytucji kulturalnych w gminach to biblioteki publiczne (8) wraz z filiami, jak również domy kultury oraz świetlice wiejskie. W Kartuzach działa Miejsko – Powiatowa Biblioteka Publiczna realizująca, oprócz zadań statutowych, przedsięwzięcia kulturalne (wystawy, spotkania autorskie i poetyckie, konkursy). Prowadzi również jedyny w powiecie Punkt Książki Mówionej. W Kartuzach działa Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera prezentujące dorobek materialnej kultury kaszubskiej. W Muzeum Ceramiki Kaszubskiej Neclów w Chmielnie zobaczyć można oryginalne wyroby garncarskie. Od lat ogromnym zainteresowaniem mieszkańców i turystów cieszą się masowe imprezy kulturalne: Biesiada Kaszubska czyli Dni Powiatu Kartuskiego, Truskawkobranie, Ostrzyckie Lato, Mistrzostwa Polski w Zażywaniu Tabaki w Chmielnie, Jarmark Kaszubski w Kartuzach, Międzynarodowy Festiwal „Jazz w Lesie” w Sulęczynie, Kaszubska Noc pod Gwiazdami w Sierakowicach, Noc Świętojańska nad Jeziorkiem w Żukowie oraz gminne i powiatowe dożynki. Dużym zainteresowaniem cieszą się wystawy organizowane przez Galerię „Refektarz” w Kartuzach oraz w bibliotekach publicznych na terenie całego powiatu. Samorząd powiatowy współpracuje: w ramach Programu Organizacji i Rozwoju Turystyki „Kaszubski Pierścień” z kaszubskimi powiatami: bytowskim, chojnickim, kościerskim i lęborskim, w zakresie upowszechniania kultury, promocji i edukacji z powiatami tatrzańskim i łowickim. Samorządy współpracując z prywatną branżą turystyczną wspólnie realizują różne przedsięwzięcia promocyjne służące propagowaniu powiatu. Powiat wspólnie ze Stowarzyszeniem Turystyczne Kaszuby (Lokalną Organizacją Turystyczną) bierze udział w polskich i zagranicznych targach turystycznych, organizuje wycieczki studyjne dla dziennikarzy i touroperatorów, wydaje różnego rodzaju materiały promocyjne, uczestniczy w ogólnopolskim systemie informacji turystycznej. Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby wspólnie z samorządami: powiatowym i gminnymi realizuje projekty turystyczne w ramach programów GRYF i Leader+ aktywizujące lokalną społeczność oraz kształtujące produkty wokół kaszubskich atrakcji turystycznych. 18 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1.8 Środowisko przyrodnicze, rolnictwo i leśnictwo W powiecie kartuskim ustanowione są następujące formy ochrona przyrody, środowiska i krajobrazu: 1) Kaszubski Park Krajobrazowy (KPK) – w powiecie kartuskim pow. 30 985 ha, otulina o pow. 26 150 ha, 2) 14 rezerwatów przyrody, w tym 12 w KPK, o pow. łącznej 811, 49 ha, 3) 8 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, 4) 8 użytków ekologicznych, 5) 5 obszarów chronionego krajobrazu (OChK) o łącznej pow. 23 315 ha, 6) otulina Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, 7) 113 pomników przyrody, 8) teren ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej „Straszyn” oraz teren ochrony pośredniej ujęcia wód podziemnych „Osowa” w Chwaszczynie, 9) liczne obiekty wpisane do rejestru zabytków. Ogólna charakterystyka najważniejszych zasobów środowiska przyrodniczego powiatu kartuskiego przedstawia się następująco: lasy 33,9 tys. ha (339 km2), w tym prywatne 9,5 tys.ha, państwowe 24,6 tys. ha; lesistość 30,3%, wody powierzchniowe ogółem 5.393 ha (53,93 km²) co stanowi 5% powierzchni powiatu, w tym powierzchnia jezior 5 388,99 ha (53,89 km²) co stanowi ok. 4,8% pow. powiatu, łącznie 130 jezior, w tym 102 o pow. powyżej 5 ha i 28 o pow. od 1 do 5 ha; 31 cieków naturalnych i 2 kanały (5,6 km) o długości łącznej 256,3 km, grunty rolne o pow. 72,6 tys. ha (726 km2) co stanowi 64,8% pow. powiatu Użytki rolne zajmują 58% powierzchni powiatu, tj. 653 km2, z czego 23% stanowią trwałe użytki zielone, Gleby klasy V i VI stanowią 75% gruntów rolnych, pozostałe, to gleby klasy IV i niewiele klasy III, Gleby: w większości kwaśne i bardzo kwaśne o niskiej zasobności wapnia i magnezu wymagające nawożenia wapnem magnezowym i wapnowania, 19 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Niska jakość gleb, warunki klimatyczne oraz duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych, wyznaczają określone kierunki rozwoju rolnictwa: w produkcji roślinnej – uprawa zbóż, roślin strączkowych, ziemniaków, truskawek i traw, w produkcji zwierzęcej – trzoda chlewna, bydło i drób, około 37% gospodarstw to gospodarstwa do 5 ha, a aż 63% to gospodarstwa do 10 ha, przy średniej gospodarstw 8,3 ha, Na terenie powiatu istnieje ok. 420 zakładów rolno-spożywczych, a są to głównie masarnie i przetwórnie, młyny, piekarnie i fermy drobiu. Ponad 20 zakładów posiada pozwolenie na handel z krajami Unii Europejskiej. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia Nr 54/06 Wojewody Pomorskiego z dnia 15 maja 2006 r. w sprawie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego – zabrania się używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego na otwartych zbiornikach wodnych. W celu zapewnienia odpowiednich warunków akustycznych na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe wprowadzony został zakaz używania jednostek pływających wyposażonych w silniki spalinowe na jeziorach: Mausz Duży i Mausz Mały, Stacinko, Gowidlińskim. Stan czystości badanych jezior (wg WIOŚ) w powiecie kartuskim w większości przypadków plasuje je w drugiej i trzeciej klasie czystości: Jedynie jeziora kartuskie i Jezioro Czaple – prezentowały bardzo zły stan - poza klasą. Obserwowane od kilku lat stopniowe pogarszanie się stanu jezior, wokół których znacznie wzrosło zainwestowanie w postaci obiektów rekreacyjnych i turystycznych, rzadziej innych, spowodowane jest prawdopodobnie brakiem kanalizacji sanitarnej i spływem ścieków bezpośrednio lub pośrednio do tych jezior. Wymienić tu można takie jeziora jak: Gowidlińskie, Karlikowskie, Tuchomskie, Raduńskie, Stężyckie, Ostrzyckie, Tuchlińskie. Stan czystości badanych rzek wskazywał na drugą i trzecią klasę czystości. Wyjątek - Mirachowska Struga w Mirachowie – poza klasą. 20 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Wody podziemne (na podstawie informacji z WIOŚ Gdańsk) ze względu na ich duże zasoby oraz wysoką jakość są bardzo ważnym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę pitną. Sytuacja w zakresie zaopatrzenia w wodę w 2006 roku w powiecie kartuskim przedstawiała się następująco : udział mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej wynosi 97,4 %, ilość stacji uzdatniania wody wynosi 64 orientacyjna długość rur azbestocementowych w sieci wodociągowej wynosi około 160 km. Natomiast w zakresie kanalizacji sanitarnej i deszczowej: udział mieszkańców korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej wynosi 37 %, ilość czynnych gminnych oczyszczalni ścieków wynosi 8, ilość przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi 63, ilość separatorów w gminnej sieci kanalizacji deszczowej wynosi 8, ilość separatorów kanalizacji deszczowej z innych terenów ok. 30. 1.9 Gospodarka oraz infrastruktura drogowa Powiat kartuski jest regionem o dużym potencjale rozwojowym. Różnorodność walorów społeczno-ekonomicznych i specyfika poszczególnych części tego terenu sprzyjają wielu formom aktywności gospodarczej. O atrakcyjności inwestycyjnej powiatu decydują między innymi następujące czynniki: • położenie na obrzeżach aglomeracji Trójmiasta - dostęp do chłonnego rynku wewnętrznego i zagranicznego, infrastruktury okołobiznesowej, • dogodne połączenia komunikacyjne - bliskość lotniska międzynarodowego w Gdańsku (przy granicy powiatu), niewielka odległość od węzłów komunikacyjnych (porty morskie, linie kolejowe, planowana autostrada A-1), • niskie koszty prowadzenia działalności gospodarczej: duże zasoby wykwalifikowanej i niedrogiej siły roboczej, atrakcyjne ceny nieruchomości, • wyjątkowe walory przyrodniczo-krajobrazowe sprzyjające rozwojowi całorocznej turystyki i rekreacji oraz agrobiznesu, • sprzyjający klimat społeczny, aktywność i tradycje gospodarności. 21 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Walory te nie zostały jeszcze w pełni wykorzystane, co nadal zachęca do lokalizacji przedsięwzięć na tym terenie. Dobrą bazą dla rozwoju przedsiębiorczości i różnorodnych inwestycji jest stosunkowo wysoki standard infrastruktury technicznej. WYBRANE DANE GOSPODARCZE Ludność 108.600*** Stopa bezrobocia w % 16,9**** Liczba podmiotów gospodarczych ok. 7100** Liczba sklepów ok. 900** Miejsca noclegowe ok.5.300** Drogi publiczne o nawierzchni twardej w km 493** Sieć wodociągowa w km 1.227 ** Abonenci telefoniczni na 1000 mieszkańców 226* * dane z 30.10.2005 r. ** dane z 30.09.2005 r. *** dane z 31.03 2006 r. ****dane z 30.06.2006r. Na terenie powiatu działa ponad 7.000 podmiotów gospodarczych, z czego 268 to spółki prawa handlowego, w tym 86 z kapitałem zagranicznym. Do ważniejszych sektorów gospodarki zalicza się przetwórstwo rolno - spożywcze, przemysł drzewny i meblarski, budownictwo, handel oraz usługi związane z turystyką i rekreacją. Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą korzystać z szerokiej oferty instytucji finansowych. Miejscowe banki udostępniają m.in. różnorodne preferencyjne linie kredytowe. Branżowe organizacje przedsiębiorców, instytucje okołobiznesowe oraz ośrodki wspierania biznesu oferują pomoc w zakresie doradztwa, szkoleń oraz informacji gospodarczej. Plany rozwojowe powiatu kartuskiego poparte są wnikliwymi analizami strategicznymi, w których najbardziej atrakcyjne perspektywy rysują się w obszarach: • kompleksowe usługi turystyczne i rekreacyjne - szeroko pojęte technologie ekologiczne, 22 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 • produkcja żywności w oparciu o ekologiczne metody i zasoby naturalne. W tym zakresie służby powiatowe oraz samorządy gminne oferują wsparcie dla potencjalnych inwestorów w doborze terenów inwestycyjnych, szybką i sprawną obsługę procesu inwestycyjnego oraz pomoc w promocji gospodarczej. Stan rozwoju komunikacji danego obszaru stanowi obecnie jedno z podstawowych kryteriów determinujących jego rozwój. W wielu dziedzinach gospodarki transport wciąż odgrywa pierwszorzędną rolę jako główny czynnik lokalizacji danego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Z tego względu stan infrastruktury transportowej jest jednym z najważniejszych kryteriów oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego danego regionu, jak również ważnym stymulatorem wzrostu ekonomicznego. Z kolei brak sieci komunikacyjnej o właściwym standardzie stanowi w tej chwili najpoważniejszą barierę rozwojową danego obszaru, ograniczającą istniejące możliwości wykorzystania szans rozwoju gospodarki. Całkowita długość dróg publicznych w powiecie kartuskim wynosi: 1909 km, co dawało wskaźnik gęstości sieci drogowej na poziomie 170 km dróg na 100 km2. Wielkość ta znacznie przekraczała ten wskaźnik mierzony na poziomie całego kraju (115 km dróg publicznych na 100 km2), co może świadczyć o dobrze rozwiniętej sieci drogowej w powiecie. Infrastruktura drogowa w powiecie jest dobrze rozwinięta. Przez jego teren przebiegają dwie tranzytowe drogi krajowe o łącznej długości 46 km. Sieć dróg uzupełniają: drogi wojewódzkie: 154 km, powiatowe: 316,6 km, i gminne: 1394 km. Strukturę udziału dróg poszczególnych kategorii w powiecie kartuskim przedstawia poniższy wykres. 23 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Drogi krajowe 2.5% Drogi woj. 8% Drogi powiat. 16,1% Drogi gminne 73.4% Rys. Struktura dróg w powiecie według kategorii. Innym wskaźnikiem odzwierciedlającym stan rozwoju komunikacji drogowej w powiecie jest porównanie gęstości dróg w km długości drogi na 100 kilometrów kwadratowych powierzchni na tle kraju. W odniesieniu do danych krajowych – powiat kartuski charakteryzuje się niskim udziałem dróg powiatowych na 100 km2. Wskaźnik ten na terenie powiatu jest o 30 % mniejszy niż średnia wielkość dla kraju. W konsekwencji udział pozostałych dróg jest większy od średniej krajowej. Dotyczy to zwłaszcza dróg gminnych. Sytuacja ta ma swoje odzwierciedlenie w stanie dróg. Jakość dróg - mierzona stanem ich nawierzchni - jest bowiem najniższa w przypadku dróg gminnych oraz powiatowych i wzrasta wraz ze wzrostem kategorii drogi. W przypadku powiatu kartuskiego 86 % dróg powiatowych ma nawierzchnię utwardzoną; pozostałe drogi są drogami gruntowymi. Taki stan rzeczy powoduje znaczne niedogodności dla mieszkańców obszarów zamieszkujących miejscowości oddalone od dróg wojewódzkich czy krajowych. Drogi powiatowe są czasami dla nich jedynymi możliwymi trasami komunikacyjnymi. Zapewniają również dojazd do wielu terenów inwestycyjnych. Powyższa analiza wskazuje na konieczność dążenia do stworzenia funkcjonalnego ciągu połączeń komunikacyjnych na terenie całego powiatu; skomunikowanie dróg powiatowych z drogami wyższego rzędu. 24 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 2. Cel i zakres opracowania „Strategia Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 –2015”, jest dokumentem, który określa cele strategiczne rozwoju społeczno- gospodarczego powiatu. Za najważniejszy, długofalowy cel rozwoju powiatu kartuskiego – jego misję, uznano hasło: „Powiat kartuski miejscem dla przedsiębiorczości i wypoczynku, bogaty pięknem krajobrazu i tradycji kaszubskiej”. Cel ten, sformułowany bardzo szeroko, nadal zachowuje aktualność. Niezbędne modyfikacje wynikają przede wszystkim z konieczności dostosowania do zmieniającej się rzeczywistości. Wyzwania związane z programowaniem nowego budżetu UE na lata 2007-2013, większe możliwości korzystania ze środków unijnych dla realizacji zadań zawartych w Strategii sprawiły, iż postanowiono dokonać aktualizacji dokumentu. Uznano, że zaktualizowana strategia powinna być w większym stopniu zgodna ze Strategią Rozwoju Województwa Pomorskiego i innymi dokumentami strategicznymi na poziomie regionalnym, jak również skorelowana z głównymi programami i strategiami powiatowymi. Wychodząc naprzeciw wymienionym potrzebom, Zarząd Powiatu Kartuskiego w dniu 15 lutego 2006r., podjął decyzję o przystąpieniu do aktualizacji Strategii. 2.1 Podstawy merytoryczne Konieczność aktualizacji strategii rozwoju powiatu jest spowodowana szeregiem czynników: politycznych, systemowych, społecznych i funkcjonalnych, w tym: dostosowania celów strategii do założeń dokumentów strategicznych na lata 20072013, na szczeblu krajowym i wojewódzkim, zbudowania klarownej struktury celów rozwoju w powiązaniu do i z istniejącymi dokumentami o charakterze strategicznym bądź operacyjnym, jakie powstały od roku 2000, w powiecie. Niektóre z zapisanych w Strategii celów i kierunków działania straciło swoją aktualność, inne wymagały nowej redakcji. 25 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Celem merytorycznym prac nie było zbudowanie odmiennej do dotychczasowej Strategii, lecz na jej bazie dokonanie aktualizacji. 2.2 Zakres opracowania i metoda Proces aktualizacji strategii miał charakter społeczny. Zorganizowano 4 warsztaty planowania strategicznego, do udziału, w których zaproszono przedstawicieli gmin i partnerów społecznych z terenu powiatu. Powołano oraz koordynatora liderów trzech ds. zespołów aktualizacji roboczych strategii: p. Wojciecha odpowiadających trzem Okroja obszarom problemowym strategii: p. Barbara Kapica – Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Kartuzach - zespół „Społeczność” p. Alicja Mazur – Dyrektor Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Kartuzach - zespół „Ekologia i przestrzeń” p. Wojciech Okroj – Dyrektor Wydziału Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach - zespół „ Gospodarka i infrastruktura” Moderację warsztatów oraz opracowanie raportów cząstkowych i projektu końcowego dokumentu strategii powierzono zewnętrznemu ekspertowi (p. Mariusz Mówka „MPROJEKT Szkolenia i doradztwo”). Aktualizacja strategii była realizowana w oparciu o model partycypacyjny (społeczno partnerski). Pozwoliło to połączyć wiedzę i doświadczenie członków Zespołów, poszczególnych ekspertów oraz partnerów społecznych reprezentujących zarówno instytucje, jak i podmioty gospodarcze czy organizacje pozarządowe. Pole strategii obejmuje obszar kompetencji powiatu oraz w pewnym stopniu obszary działań wymagające zdaniem uczestników koordynacji i zintegrowania w relacji powiat – gminy. Zakres czasowy aktualizacji obejmuje okres do roku 2015. Jest to okres nowego budżetu UE na 2007 – 2013 plus kolejne dwa lata wynikające z unijnej zasady (n+2). 26 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 2.3 Uczestnicy Lista uczestników warsztatów i seminariów poświęconych opracowaniu Strategii Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Powiatu Kartuskiego GOSPODARKA Lp. 1 Imię i nazwisko Wojciech Okroj 2 Jan Geras 3 Stanisław Pawełczak 4 5 Franciszek Pospieszyński Dariusz Tryzna 6 Grzegorz Łepkowski 7 Olga Walaszkowska 8 9 Andrzej Hinc Hubert Lewna 10 11 Ryszard Mielewczyk Zygmunt Konkol Instytucja Wydziału Kultury Starostwa Powiatowego w Dyrektor i Promocji Kartuzach Zastępca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Kartuzach Dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzki w Kartuzach Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych Przewodniczący Sejmiku Gospodarczego Powiatu Kartuskiego Dyrektor Centrum Wspierania Biznesu w Kartuzach Podinspektor Wydziału Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach Inspektor Urzędu Gminy Sierakowice Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska Rady Powiatu Kartuskiego Zastępca Burmistrza Gminy Kartuzy Stowarzyszenie Kolegiata Kartuska SPOŁECZNOŚĆ Lp. 1 Imię i nazwisko Barbara Kapica 2 Gabriela Gołata 3 4 Mirosława Lehman Jolanta Tersa 5 Józef Hudela 6 7 8 Józefa Byczkowska Rafał Hewelt Edmund Kwidziński 9 Aleksandra Maciborska – Pytka Instytucja Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Kartuzach Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Członek Zarządu Powiatu Kartuskiego Dyrektor Wydziału Edukacji Starostwa Powiatowego w Kartuzach Dyrektor Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego Powiatowy Rzecznik Konsumentów Powiatowa Komenda Policji w Kartuzach Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Kartuzach Przewodniczący Rady Powiatu Kartuskiego Dyrektor Centrum Kultury Kaszubski Dwór w Kartuzach 27 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Lp. 10 Imię i nazwisko Anna Dereń 11 12 Piotr Górecki Gabriela Jóskowska 13 14 Tomasz Fopke Kazimiera Nowicka 15 Irena Kulwikowska 16 Daniel Dobka 17 Hanna Kajeta 18 Wanda Kiedrowska 19 20 Aleksandra Kuczkowska Dorota Ziegert 21 Andrzej Klasa 22 Krzysztof Szymik Instytucja Dyrektor Powiatowego Ośrodka Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenie „Podaruj Trochę Słońca Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chmielnie Zastępca Burmistrza Gminy Żukowo Dyrektor Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kartuzach Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Sierakowicach Inspektor Wydziału Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach Kierownik Biura Wojewódzkiego Zrzeszenia Handlu i Usług o\Kartuzy Radna Powiatu Kartuskiego, Przewodnicząca Komisji ds. Edukacji, Kultury, Turystyki i Sportu Rady Powiatu Kartuskiego Referent w Wydziale Zdrowia Starostwa Powiatowego w Kartuzach Referent w Wydziale Zdrowia Starostwa Powiatowego w Kartuzach Prezes Stowarzyszenia Producentów Truskawek Powiatowa Komenda Policji w Kartuzach PRZESTRZEŃ I EKOLOGIA Lp. 1 Imię i nazwisko Alicja Mazur 2 3 4 5 Iwona Gołembiowska Jolanta Soliwoda Maria Kurek Kumańska Witold Sieciechowski 6 7 Jacek Spyła Czesław Szczygieł 8 9 10 Alicja Szwaba Tomasz Maszke Kamil Formela 11 12 13 Regina Kleina Ignacy Majkowski Irena Majkowska 28 Instytucja Dyrektor Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Kartuzach Powiatowy Konserwator Zabytków Geodeta Powiatowy Dyrektor Wydziału Budownictwa Starostwa Powiatowego w Kartuzach Dyrektor Kaszubskiego Parku Krajobrazowego w Kartuzach Sekretarz Urzędu Gminy Chmielno Kierownik Terenowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Kartuzach Sekretarz Urzędu Gminy Przodkowo Podinspektor Urzędu Gminy Sierakowice Podinspektor Wydziału Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach Doradca Rolniczy w gminie Żukowo Doradca Rolniczy w gminie Somonino Kierownik Referatu Inwestycji w Urzędzie Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 14 Aleksandra Rasielewska 15 Jacek Hoffman 16 Jerzy Pobłocki Gminy w Żukowie Kierownik Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Gminy Kartuzy Autor Programu Ochrony Środowiska Powiatu Kartuskiego Dyrektor Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego w Kartuzach ZARZĄD POWIATU KARTUSKIEGO: Janina Kwiecień Jerzy Żurawicz Mirosława Lehman Janusz Bystron 3. Misja „Powiat kartuski miejscem dla przedsiębiorczości i wypoczynku, bogaty pięknem krajobrazu i tradycji kaszubskiej.” Uznano, że sformułowany w 2000 r. długofalowy cel rozwoju powiatu nie wymaga korekty. WARTOŚCI Otwartość - przyjęto zasadę, iż będzie to dokument „otwarty”, podlegający dalszym modyfikacjom i korektom w zależności od tempa zmian zachodzących w bliższym i dalszym otoczeniu powiatu. Monitorowanie procesu wdrożeniowego strategii będzie dokonywane na podstawie określonych wskaźników realizacji celów w trzech sferach: gospodarczej, społecznej oraz ekologiczno-przestrzennej. Wyniki oceny będą podstawą dla samorządu powiatu do wprowadzania ewentualnych zmian i dalszej aktualizacji Strategii. Nadrzędność – Strategia ma charakter nadrzędny nad innymi dokumentami o charakterze strategicznym i operacyjnym. Oznacza to konieczność uzgadniania i badania zgodności celów tych programów pod katem zgodności z zapisami niniejszej strategii. 29 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Koncentracja – Strategia będzie się opierać na ograniczonej liczbie celów dotyczących trzech, a nie pięciu obszarów problemowych. 4. Obszary problemowe i cele strategii W efekcie dyskusji ustalono, że prace nad aktualizacją strategii będą skoncentrowane w trzech obszarach problemowych: gospodarka i infrastruktura ekologia i przestrzeń społeczność Struktura celów zaktualizowanej strategii opiera się na następującym schemacie: Misja Cel główny Cel szczegółowy Kierunki działania Programy / projekty realizacyjne Obszar problemowy 30 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 5. Obszar problemowy: Gospodarka i infrastruktura 5.1 Zakres obszaru problemowego Uczestnicy zespołu „Gospodarka i infrastruktura” określili pole obszaru problemowego, obejmujące następujące zagadnienia: Infrastruktura techniczna Transport i komunikacja Drogi Przedsiębiorczość Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich Turystyka Promocja Przedsiębiorczość. Drogi. Promocja. Transport i komunikacja. Gospodarka i infrastruktura Infrastruktura techniczna. Turystyka. Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich 31 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 5.2 Diagnoza Badanie ankietowe Uczestnicy warsztatów mieli za zadanie odpowiedzieć na pytanie poniższej ankiety: Który z poniższej listy celów/problemów strategii jest nadal ważny i aktualny? Postaw (x), używając następującej skali ocen: 0 1 2 3 Zdecydowanie Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie tak GOSPODARKA Cele/ problemy strategii 0 1 2 3 Liczba odpowiedzi Wykorzystanie znakomitego położenia 0 0 5 11 0 0 0 15 Promocja powiatu w kraju i za granicą. 0 1 6 10 Poprawa infrastruktury ochrony 0 0 7 10 0 0 6 10 0 0 6 11 gospodarczego i walorów krajobrazowych w celu rozwoju gospodarczego powiatu. Budowa i poprawa stanu technicznego dróg. środowiska. Stworzenie dogodnych warunków do funkcjonowania całorocznej turystyki (rozwój infrastruktury turystycznej i kultury fizycznej). Wspieranie budowy infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej. 32 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/ problemy strategii 0 1 2 3 Liczba odpowiedzi Promocja walorów turystycznych 0 0 9 9 0 2 9 6 0 0 4 10 5 11 4 5 8 3 5 5 7 14 1 16 2 14 1 7 8 2 6 7 Współpraca z grupami producenckimi. 1 7 8 Edukacja rolników, przedsiębiorców. 1 6 9 całosezonowych. Edukacja turystyczna, a zwłaszcza w zakresie agroturystyki. Stworzenie warunków do tworzenia małych i dużych przedsiębiorstw. Współdziałanie samorządów, preferencje ulgi w strefach aktywności gospodarczej . Tworzenie ośrodków wspierania biznesu (INKUBATOR). Turystyczne zagospodarowanie obszaru wokół Wieżycy. Podjęcie działań umożliwiających 1 skuteczne wykorzystanie środków unijnych. Budowa opracowanie projektów z udziałem funduszy unijnych. Współpraca z powiatami w regionie dla 1 realizacji wspólnych przedsięwzięć. Inicjowanie edukacji w zakresie uzyskania środków pomocowych i przedakcesyjnych. Podjęcie działań w celu tworzenia bazy do przetwórstwa produktów rolnych. 33 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/ problemy strategii 0 1 2 3 Wspieranie w pozyskaniu środków. 3 13 Stworzenie warunków dla rozwoju 5 7 2 1 9 2 7 7 1 8 6 1 5 10 5 11 4 11 Liczba odpowiedzi rolnictwa. Uznanie Kaszub jako strefy górskiej 3 Współdziałanie w celu tworzenia grup producenckich Wspieranie prekwalifikacji zawodowej rolników w obszarach rolnictwa zanikającego. Promocja rozwoju rolnictwa ekologicznego – agroturystyka. Dostosowanie form edukacji do potrzeb regionu. Stworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości w oparciu o najnowsze dostępne technologie, skuteczne zmniejszające bezrobocie. 5.3 Analiza SWOT Sformułowanie celu głównego rozwoju w obszarze „Gospodarka i infrastruktura” oraz celów szczegółowych nastąpiło na podstawie analizy SWOT (Silnych, Słabych stron; Szans/Możliwości i Zagrożeń). Zastosowano szereg technik pracy grupowej, w tym techniki „luki strategicznej”, techniki „awers/rewers” i inne. 34 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Wymagająca modernizacji i rozbudowy infrastruktura technicznej; dostępna dla każdego (oczyszczalnie ścieków z siecią mieszkańca powiatu (sieci wodno-kanalizacyjną, sieć teleinformatyczne, komunalne, gazownicza, sieć przewodowa gazowe...) i bezprzewodowa (uzbrojenie terenu, uporządkowana oświatowe, szpital powiatowy, gospodarka przestrzenna). oraz kultury fizycznej. Uporządkowana gospodarka Brak transportu kolejowego. Ograniczone możliwości transportu towarowego (drogi, mosty). oświatowa. Liderem w pozyskiwaniu środków na rozwój infrastruktury technicznej. Ogólnodostępne i tanie powiązania komunikacyjne / duże ośrodki autobusowych (racjonalizacja wzrostu (metropolia trójmiejska + połączeń wewnątrz powiatu). słupska) oraz wewnątrz powiatu linie Brak obwodnic Kartuz, Żukowa, autobusowe, szynobusy, koleje/ Transport bezpieczny, bez wąskich Niedostateczny dostęp gardeł komunikacyjnych, komunikacyjny do Trójmiasta. nieuciążliwy. Zły stan techniczny całej Dywersyfikacja przewoźników. infrastruktury drogowej. Szerokie, bezpieczne, utwardzone Brak konsekwencji w realizacji wizji drogi powiatowe (sieć) w rozwoju lokalnej gospodarki. powiązaniu z siecią dróg krajowych Słaba współpraca samorządów przy (dostęp do metropolii trójmiejskiej realizacji zadań regionalnych i słupskiej). (ponadgminnych). Dostępna i rozwinięta infrastruktura Dostateczna sieć połączeń Sierakowic. Rozwój odnawialnych źródeł energii – powiat proekologiczny. energetyczna. Powiat atrakcyjny inwestycyjnie telekomunikacyjna, obiekty obiekty pomocy społecznej i kultury Nowoczesna sieć infrastruktury Brak zachęt dla inwestorów Sprawne zarządzanie siecią dróg powiatowych. 35 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? zewnętrznych. i średnich przedsiębiorstw pasma. przedsiębiorstwa. współpracy samorządów przedsiębiorczości. Dostępność systemów kredytowych, Niewystarczający rozwój obszarów liderem w wykorzystaniu środków wiejskich. dla małych i średnich przedsiębiorstw. Dobry rozwój przetwórstwa Brak grup producenckich. Niewystarczająca edukacja rolnicza. Słaba infrastruktura turystyczna. Niewystarczające wykorzystanie zasobów regionu dla tworzenia Rozwinięta agroturystyka. Niewystarczająca efektywność zewnętrznych! Słaba promocja powiatu w Trójmieście. Rozwinięte rolnictwo, przetwórstwo spożywcze oraz usługi rzemieślnicze. Wieś z jakością (wyszkolony rolnik, rozwinięta infrastruktura, zróżnicowana produkcja Dobra współpraca z sektorem i regionami. Powiat wolny od uciążliwego przemysłu. działań promocyjnych. pozarządowym, innymi powiatami Powiat atrakcyjny i zachęcający do inwestowania bez migracji produktów turystycznych. 36 Powiat bez monopoli, zrównoważony rozwój Dobrze wypromowane małe i średnie Brak instytucji (koordynatora) produktów rolno-spożywczych. Łatwość organizowania przedsiębiorstw (dostępność). Słaba edukacja ku terytorialnego i gospodarczego. Brak szerokiego dostępu do środków przedsiębiorczości. Powiat kartuski ważnym ośrodkiem w regionie – droga 211-krajowa – 2 finansowych. Bariery dla rozwoju małych (lokalnych). Jak powinno być w 2015? w rolnictwie). Powiat liderem w wykorzystaniu środków na rozwój wsi i rolnictwa. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Słaba promocja na zewnątrz kraju. Analiza SWOT przy użyciu techniki „Awers – Rewers”. Przedstawione rezultaty pracy grupy, przed redukcją (głosowanie), z podziałem na czynniki wewnętrzne i zewnętrzne). W – czynnik wewnętrzny Z – czynnik zewnętrzny 5 – liczba głosów + - Bliskość Trójmiasta – 5; W Zasoby krajobrazowo-przyrodnicze Trójmiasta – 5; Z – 3; W W Słabo wykwalifikowana kadra. Zasoby ludzkie (pracowitość, Złe prawodawstwo (ustawy o gospodarność, tożsamość kulturowa) zamówieniach publicznych, prawo – 3; W podatkowe – bariery prawne) – 3; Z Położenie w centrum województwa; W Słaba dostępność komunikacyjna do Słabo rozwinięta sieć kanalizacyjna – 2; Z Bliskość portów lotniczego i Brak wysypiska śmieci – 1; Z morskich; Z Ograniczona dostępność do sieci Bliskość autostrady A-1 – 2; Z Rozwinięta agroturystyka – 2; W Jedność kulturowa; W Język; W Zły stan dróg powiatu; W Rozwój budownictwa – 2; W Brak szybkich sieci informatycznych Silnie rozwinięte przetwórstwo gazowniczej; Z Wysokie koszty energii ciepłowniczej; Z – 2; Z rolno-spożywcze – 3; W Niska klasa gleb (słabe rolnictwo); W Ciekawe produkty lokalne; W Brak wsparcia dla inicjatyw osób 37 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 + Umiejętność pozyskiwania środków przedsiębiorczych (uregulowany zewnętrznych – 3; W system) – 1; Z Rozwój partnerstwa P – P – 1; W Słabe oznakowanie dróg; W Racjonalne gospodarowanie Niedostateczne zagospodarowanie turystyczne jezior – 1; Z budżetem; W Bliskość chłonnego trójmiejskiego Z rynku; Z Słaba infrastruktura turystyczna – 5; Atrakcyjność turystyczna; W Ograniczenia wynikające z faktu lokalizacji obszarów chronionych; Z Zanikający transport kolejowy – 2; Z Brak turystyki całorocznej; Z Brak środków na promocję – 1; W Niskie dochody powiatu – 1; Z Niskie dochody mieszkańców; W Zły stan dróg gminnych, wojewódzkich i krajowych – 5; Z Brak instytucji MŚP; W 5.4 Matryca SWOT Poniżej przedstawiono wynikową matrycę SWOT po redukcji. Silne Słabe Bliskość Trójmiasta. Atrakcyjność turystyczna. Zasoby ludzkie (pracowitość, Słabe rolnictwo, niska klasa gleb. gospodarność, tożsamość Zły stan dróg powiatowych. kulturowa). Brak środków na efektywną 38 Umiejętność pozyskiwania środków Niedostosowana kadra dla potrzeb rynku pracy. promocję. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 zewnętrznych. Brak instytucjonalności (koordynatora) dla wsparcia M.Ś.P Silnie rozwinięte przetwórstwo rolno-spożywcze (głównie pochodzenia zwierzęcego). Rozwój budownictwa. Rozwój potencjału agroturystycznego. Dobra współpraca z sąsiednimi powiatami (np. „Kaszubski Pierścień”). Szanse/możliwości Zagrożenia Bliskość chłonnego trójmiejskiego Trójmiasta. rynku. Możliwość wspierania rozwoju Zły stan dróg. gospodarki oraz infrastruktury Słaba infrastruktura turystyczna. Bariery prawne. Zanikający transport kolejowy. Brak szybkich sieci z funduszy zewnętrznych. Turystyka priorytetem rozwoju regionu (województwa). Bliskość autostrady A-1. Sąsiedztwo portów: lotniczego informatycznych. i morskich. Słaba dostępność komunikacyjna do Dobra współpraca regionalna Słabo rozwinięta sieć wodnokanalizacyjna. Niedostateczne zagospodarowanie jezior dla turystyki. 5.5 Struktura celów w obszarze „Gospodarka i infrastruktura” Na podstawie przeprowadzonej analizy uczestnicy sformułowali cel główny, w sposób następujący: 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 39 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 5.6 Cele szczegółowe i kierunki działania Cele szczegółowe Kierunki działania 1.1. Rozwój przedsiębiorczości 1.1.1. Wspieranie otoczenia biznesu celem szerszego dostępu do funduszy UE 1.1.2. Wspieranie działań na rzecz skutecznej organizacji rynków zbytu dla produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spożywczego 1.1.3. Ułatwienie dostępu do kształcenia ustawicznego dla potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) 1.1.4. Rozwijanie partnerstwa publiczno – prywatnego 1.1.5. Zwiększenie dostępu do technologii i usług społeczeństwa informacyjnego dla rozwoju powiatu 1.2. Rozwój turystyki poprzez poprawę 1.2.1. Stworzenie warunków dla rozwijania stanu infrastruktury i aktywną promocję produktów turystycznych w celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej Szwajcarii Kaszubskiej Wspieranie rozwoju turystyki wiejskiej 1.2.2. Rozwój infrastruktury turystycznej 1.2.3. Likwidacja barier w turystyce 1.2.4. Kompleksowe zagospodarowanie jezior 1.2.5. Wzmocnienie działań promocyjnych 1.2.6. Stworzenie dogodnych warunków do funkcjonowania turystyki całorocznej 1.2.7. Wspieranie kształcenia potrzeb rozwoju turystyki 40 kadr dla Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele szczegółowe Kierunki działania 1.3. Poprawa dostępności powiatu 1.3.1 Poprawa stanu dróg 1.3.2. Rozwój sieci dróg o nawierzchni twardej 1.3.3. Wspieranie działań na rzecz przywrócenia połączeń kolejowych, w tym z Trójmiastem 1.3.4. Wspieranie współpracy samorządów na rzecz rozwoju infrastruktury technicznej 1.3.5. Poprawa dostępności do środków transportu publicznego 1.3.6. Rozwój sieci dróg do obsługi ruchu tranzytowego 41 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel głów ny: Rozw ój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich Rozwój prze dsi ębi orczo ści Wspieranie otoczenia biznesu celem szerszego dostępu do funduszy UE Wspieranie działań na rzecz skutecznej organizacji rynków zbytu dla produkcji rolnej i przetwórstwa rolnospożywczego Ułatwienie dostępu do kształcenia ustawiczneg o dla potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) Rozwijanie partnerstwa publiczno prywatnego Zwiększenie dostępu do technolog ii i usług społeczeństwa informacyjnego dla rozwoju powiatu Stworzenie warunków dla rozwijania produktów turystycznych w celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej Szwajcarii Kaszubskiej Wspieranie rozwoju turystyki wiejskiej Cel głów ny: Rozw ój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich Rozwój tu rystyki po przez p oprawę stanu i nfrastru ktu ry i aktywną p ro mocj ę Rozwój infrastruktury turystycznej Likwidacja barier w turystyce Kompleksowe zagospodarowanie jezior Wzmocnienie działań promocyjnych Stworzenie dogodnych warunków do funkcjonowania turystyki całorocznej 42 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Poprawa stanu dróg Rozwój sieci dróg o nawierzchni twardej Wspieranie działań na rzwecz przywrócenia połączeń kolejowych, w tym z Trójmiastem Cel głów ny: Rozw ój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich Poprawa do stę pn ości po wi atu Wspieranie współpracy samorządów na rzecz rozwoju infrastruktury technicznej Poprawa dostępności do środków transportu publicznego Rozwój sieci dróg do obsług i ruchu tranzytowego 5.7 Wskaźniki realizacji celów Definicja celu głównego Wskaźniki realizacji w obszarze Rozwój gospodarki, infrastruktury Stopa bezrobocia oraz zasobów ludzkich Liczba powstających podmiotów gospodarczych Udział podatku od osób prawnych i fizycznych w budżecie powiatu i budżetach gmin Nośność dróg Nośność mostów Długość wybudowanych dróg Długość zmodernizowanych dróg Długość sieci energetycznej Powierzchnia terenów uzbrojonych pod inwestycje 43 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Definicja celu głównego Wskaźniki realizacji w obszarze Liczba oddanych mieszkań Liczba produktów turystycznych Kwoty środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych 5.8 Potencjalni partnerzy PARTNER POTENCJAŁ WAŻNE INTERES / CELE/ CECHY UWARUNKOWANIA BRAKI +/– Urząd w materiałach w materiałach w materiałach Marszałkowski roboczych roboczych roboczych Zarząd Dróg w materiałach w materiałach w materiałach Wojewódzkich roboczych roboczych roboczych Zarząd Dróg w materiałach w materiałach w materiałach Powiatowych roboczych roboczych roboczych Powiatowy Urząd w materiałach w materiałach w materiałach Pracy roboczych roboczych roboczych Fundusz w materiałach w materiałach w materiałach Rehabilitacji Osób roboczych roboczych roboczych Polskie Koleje w materiałach w materiałach w materiałach Państwowe roboczych roboczych roboczych w materiałach w materiałach w materiałach roboczych roboczych roboczych Państwowy Niepełnosprawnych Jednostki samorządu terytorialnego 44 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Małe i średnie w materiałach w materiałach w materiałach przedsiębiorstwa roboczych roboczych roboczych w materiałach w materiałach w materiałach roboczych roboczych roboczych w materiałach w materiałach w materiałach roboczych roboczych roboczych Organizacje pozarządowe (NGO) Szkoły wyższe 5.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi Cele szczegółowe Istniejące / planowane programy 1.Rozwój przedsiębiorczości Powiatowy Program Promocji i Zatrudnienia oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy 2. Rozwój turystyki Strategia Rozwoju Turystyki poprzez poprawę Program Organizacji i Rozwoju Turystyki Kaszubski stanu infrastruktury i aktywną promocję Pierścień Program Ochrony Jezior Raduńskich Program Rozwoju Kultury Fizycznej Powiatu Kartuskiego Program Opieki Nad Zabytkami Program Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi 3.Poprawa Wieloletni Program Inwestycyjny dostępności powiatu Program Rozwoju Gospodarki Strategia Rozwoju Sieci Drogowej Plan Rozwoju Lokalnego 45 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6. Obszar problemowy: Ekologia i przestrzeń 6.1 Zakres obszaru problemowego Uczestnicy zespołu „Ekologia i przestrzeń” określili pole obszaru problemowego, obejmujące następujące zagadnienia: Polityka przestrzenna. Budownictwo i planowanie przestrzenne Geodezja i gospodarka gruntami, Obszary chronione, Ochrona zabytków. Ekologia Ochrona środowiska naturalnego, Działania, inwestycje proekologiczne, Edukacja i informacja ekologiczna. Budo wnictwo i Budo wnictwo pl anowani e i pl anowani przestrzen ne.e przestrzen ne. Pol ityka Pol ityka przestrzen na. przestrzen na. Ge odezja i Ge odezja i gospodarka gospodarka gruntami . gruntami . Ob szary Ob szary. chronione chronione . Ochrona Ochrona zabytków. zabytków. Ekol ogia i Ekol ogia i przestrzeń przestrzeń Ochrona Ochrona środo wiska środonego. wiska natural natural nego. Ekol ogia. Ekol ogia. Dzi ałan ia, Dzi ałaneia, i nwestycj i nwestycj e proekologi czne. proekologi czne. Edukacj a i Edukacj i nforma cj aa i i nforma cj a ekolo giczna. ekolo giczna. 46 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6.2 Diagnoza Badanie ankietowe Uczestnicy warsztatów mieli za zadanie odpowiedzieć na pytania poniższej ankiety: Który z poniższej listy celów/problemów strategii jest nadal ważny i aktualny? Postaw (x), używając następującej skali ocen: 0 1 2 3 Zdecydowanie Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie tak EKOLOGIA Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów Podjęcie działań mających na celu 0 0 1 4 0 4 1 1 0 0 3 3 0 1 2 3 0 0 kompleksowe rozwiązanie problemów ochrony środowiska. Zwiększenie lesistości powiatu kartuskiego, zagospodarowanie gruntów nieużytecznych i poprawa gospodarki leśnej. Stworzenie warunków i podstaw prawno-ekonomicznych do działań proekologicznych. Stworzenie kompleksowego systemu edukacji ekologicznej społeczeństwa powiatu -centrum edukacyjne. Podjęcie działań w celu wykorzystania 6 naturalnych walorów krajobrazowo- 47 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów przyrodniczych. Stworzenie bazy i sieci turystycznej na 0 0 6 0 0 1 5 0 0 1 5 0 0 6 0 0 6 0 0 1 5 0 0 1 5 terenie powiatu. Promocja i marketing w kraju i zagranicą walorów środowiska naturalnego powiatu. Pozyskanie inwestorów strategicznych i środków pomocowych Banku Światowego i Unii Europejskiej na kontynuację przedsięwzięć proekologicznych. Podjęcie działań do stworzenia nowoczesnej gospodarki wodnościekowej, gospodarki odpadami w oparciu o prawidłowo prowadzoną politykę przestrzenną powiatu. Budowa oczyszczalni ścieków i kolektorów sanitarnych w ramach określonych projektów międzygminnych. Kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami w powiecie, budowa składowiska łącznie z segregacją odpadów. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego uwzględniających prawidłową gospodarkę wodnościekową. 48 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów Umożliwienie wszystkim chętnym 0 1 3 2 0 0 2 4 0 0 3 3 0 1 2 3 0 1 3 2 0 0 3 3 0 0 1 5 0 0 4 1 0 1 2 3 0 0 4 2 0 0 1 5 możliwości montażu odnawialnych źródeł energii. Opracowanie programów na realizację działań proekologicznych. Zabezpieczenie części środków finansowych w budżecie na realizację projektów pilotażowych. Szeroka promocja technik i możliwości inwestowania w odnawialne źródła energii Podjęcie działań wspierających ekologiczne cele strategiczne leżące poza obszarem kompetencji powiatu Unowocześnienie technologii zakładów przemysłowo-produkcyjnych. Modernizacja systemów grzewczych na proekologiczne. Stworzyć system zachęt finansowych dla instytucji i osób fizycznych. Uporządkowanie gospodarki energetycznej powiatu. Stworzyć powiatowy program wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Wykorzystanie środków pomocowych z istniejących źródeł finansowych. 49 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów Wspieranie gospodarstw domowych w 0 1 3 2 0 0 2 4 0 0 1 5 0 0 3 3 0 1 2 3 zakresie racjonalizacji gospodarki energią. Stworzenie lokalnego produktu turystycznego na bazie zespołu poklasztornego z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Stworzenie lokalnych produktów turystycznych na bazie istniejących obiektów przyrodniczych (rezerwaty przyrody, punkty widokowe, kamienne kręgi, kurhan). Podjecie działań w celu niedopuszczenia do uciążliwego przemysłu. PRZESTRZEŃ Cele/problemy strategii Liczba głosów Podjęcie działań w kierunku 0 0 0 5 narciarskie, 0 0 0 5 Stworzyć bazy kwalifikowanej turystyki 0 0 0 5 0 0 1 4 właściwego wykorzystania walorów turystycznych i krajobrazowych terenu. Trasy rowerowo-piesze, biegowe. wodnej. Budowa kompleksów sportoworekreacyjnych. 50 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów Podjęcie działań w celu stworzenia 0 0 1 4 0 0 1 4 0 0 2 3 0 0 2 3 układu 0 0 0 5 Ubieganie się o środki pozabudżetowe 0 0 0 5 Budowa obwodnic. 0 0 0 5 Modernizacja i rozbudowa istniejącej 0 0 0 5 0 0 1 4 0 0 3 2 0 0 3 2 0 0 1 4 polityki przestrzennej wszystkich sferach powiatu we działalności we współdziałaniu z gminami powiatu. Opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego. Opracowanie programu zrównoważonego rozwoju powiatu. Promocja, edukacja, wypracowanie zasad budownictwa regionalnego oraz jego wspieranie. Stworzenie funkcjonalnego komunikacyjnego. na modernizację dróg. sieci dróg oraz budowa drogi Gdańsk – Kartuzy – Sierakowice. Podjęcie działań w celu skutecznej likwidacji nielegalnego budownictwa. Zwiększenie środków finansowych na działalność nadzoru budowlanego. Podniesienie świadomości i brak akceptacji społecznej dla nielegalnych działań budowlanych. Podjęcie działań w celu skutecznego 51 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele/problemy strategii 0 1 2 3 Liczba głosów egzekwowania prawa. Rozwój partnerskiej współpracy 0 1 1 3 partnerskiej 0 1 3 3 0 1 3 1 polonią 0 1 3 1 Stworzenie warunków do integracji i 0 0 2 3 powiatowo- 0 0 3 2 środków 0 0 1 4 Pielęgnowanie i promowanie tradycji 0 0 1 4 dla 0 0 1 4 systemu 0 0 2 3 międzyregionalnej. Nawiązanie współpracy z regionami południowej Polski w celu wspólnej promocji i współdziałania w różnych sferach życia społecznogospod. Znalezienie regionu partnerskiego poza granicami kraju. Nawiązanie łączności z kaszubską głównie w Kanadzie. współdziałania gmin. Stworzenie forum gminnego. Wspólne pozyskanie finansowych z zewnątrz. regionalnej -kaszubszczyzny. Stworzenie podstaw prawnych inwestycji w gminach powiatu. Zachowanie spójnego obszarów chronionych. 52 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6.3 Analiza SWOT i technika „luki strategicznej” Sformułowanie celu głównego rozwoju w obszarze „Ekologia i przestrzeń” nastąpiło przy użyciu techniki „Awers – rewers”, na podstawie konfrontacji stanu bieżącego z wizją przyszłości. Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Brak ładu przestrzennego Racjonalna gospodarka gruntami. wynikający z braku planów Nowoczesne budownictwo, zagospodarowania przestrzennego dostosowane pod względem w gminach lub z opracowań ekologicznym i architektonicznym, fragmentarycznych planów. nawiązujące do architektury Brak elektronicznego zapisu ustaleń regionalnej. planów zagospodarowania przestrzennego oraz powszechnego lokalizacja stref mieszkaniowych dostępu drogą internetową. i usługowych, rekreacyjnych Brak estetyki budownictwa i przemysłowych. i nawiązania do budownictwa regionalnego, nielegalna zabudowa w sąsiedztwie jezior. wybudowano obwodnice. Zapewniono dostęp społeczeństwa do informacji graficznej z zasobu Żukowo, Kartuzy, Sierakowice. geodezyjno – kartograficznego Brak planów ochrony terenów wzbogaconego o plany prawnie chronionych i planów zagospodarowania przestrzennego. Niespójność zapisów danych w ewidencji gruntów i budynków Pełna informatyzacja zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Prowadzone są rejestry obszarów ze stanem faktycznym oraz innymi chronionych (istnieją szczegółowe dokumentami (np. Księgi plany ochrony tych obszarów). Wieczyste). Poprawiono komunikację – Brak obwodnic na terenie gmin ochrony zabytków. Wyodrębniona przestrzennie Brak informatyzacji zasobów geodezyjno-kartograficznych. Opracowano katalogi wzorów budownictwa regionalnego. Przywrócono dawną świetność 53 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Brak ogólnodostępnych katalogów zabytkom i prawidłowo regionalnego budownictwa. zagospodarowano ich otoczenie. Brak właściwej gospodarki ściekowa w każdej miejscowości, skala segregacji odpadów w zbiórka i segregacja odpadów oraz gminach, brak odpowiednich właściwe ich zagospodarowanie . rekultywacja terenów azbestu, odzysku gruzu zdegradowanych. przepisów prawa przez mieszkańców gmin. Zanieczyszczone jeziora, niedostateczny rozwój sieci Czyste jeziora i rzeki. Zagospodarowano opuszczone tereny poprzemysłowe. energetycznej, elektrownie wodne, zagospodarowanie zlewni jezior kotłownie na zrębki drewna, baterie (spływy wód opadowych z dróg, pól, parkingów...), brak obszarów buforowych wokół jezior. w zakresie odnawialnych źródeł energii, ekologicznych działaniach w rolnictwie, przemyśle (nowe technologie), itp. Niska świadomość ekologiczna - turystów - mieszkańców + ubóstwo mieszkańców - przedsiębiorców 54 słoneczne). Brak centrum informacji i edukacji Nowoczesne zakłady emitujące znikome ilości zanieczyszczeń Brak dobrej informacji o możliwościach inwestycyjnych Duża ilość pozyskiwanej energii odnawialnej (uprawa trzciny sanitarno-kanalizacyjnej, złe Prowadzona jest sukcesywna kompostownia, składowiska budowlanego); nie respektowanie Oczyszczalnia ścieków, kanalizacja odpadami w gminach, zbyt mała obiektów (segregownia, Jak powinno być w 2015? i odpadów szkodliwych. Wysoka świadomość ekologiczna społeczeństwa. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? ekologicznej o zasięgu powiatowym. Obszary zdegradowane przez wyrobiska i inne. Analiza SWOT przy użyciu techniki „Awers – Rewers”. Przedstawiono rezultaty pracy grupy, przed redukcją (głosowanie), z podziałem na czynniki wewnętrzne i zewnętrzne). W – czynnik wewnętrzny Z – czynnik zewnętrzny 5 – liczba głosów + - Występują obiekty nawiązujące do świadomości Atrakcyjny i urozmaicony krajobraz, przestrzenne o ważności problemu; Z Wzrost zainteresowania Duże planowanie Nieskuteczne egzekwowanie kar za samowole budowlane; W+Z ochroną zainteresowanie za osób odpowiedzialnych środowiska; W Brak architektury regionalnej; Z czyste powietrze; W Problemy lokalizacji obwodnic - złe planowanie przestrzenne, gmin środkami zewnętrznymi; Z - brak środków finansowych, Oczyszczalnia w każdej gminie; Z - Rozbudowa sieci W Brak uciążliwego przemysłu. Brak środków własnych w budżetach gmin; W+Z Bariery w pozyskiwaniu środków unijnych; W+Z Podejmowanie działań edukacyjnych w zakresie ekologii; W Dość dobre rozpoznanie stanu jezior Raduńskich; W różnych podmiotów; Z sanitarno- kanalizacyjnej; Z interesów konflikt Brak kompleksowych inwestycji z zakresu gospodarki wodno- ściekowej; Z 55 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 + - Położenie powiatu w regionie; Z Atrakcje archeologiczne, zabytki, zagospodarowania pomniki przyrody, obszary gminach; Z chronione; Z Słabo rozwinięty system segregacji i odpadów w Niedostatecznie rozwinięty system Bogate złoża kopalin pospolitych; Z oczyszczania ścieków komunalnych; Ścieżki Z edukacyjne, szlaki turystyczne; Z Bogactwo flory i fauny; Z Rozbudowa systemu segregacji odpadów; Z 6.4 Matryca SWOT Silne strony Słabości Atrakcyjny i urozmaicony krajobraz, w pozyskiwaniu środków unijnych. czyste powietrze. Dostęp do informacji geodezyjnej (część w opisowa Brak środków własnych i bariery i graficzna) zintegrowanym systemie Brak dobrej informacji o możliwościach inwestycyjnych w zakresie inwestycji informatycznym EWID 2000. proekologicznych. Brak uciążliwego przemysłu. Atrakcje archeologiczne, zabytki, ekologicznej o zasięgu powiatowym pomniki przyrody, obszary – niska świadomość ekologiczna. chronione. Rozwój agroturystyki. Dość dobre rozpoznanie 56 Słabe rozpoznanie zasobów kulturowych. stanu środowiska. Brak centrum informacji i edukacji Pozytywny wpływ na gospodarkę (szczegółowe) Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 rolną programów rolno- środowiskowych i ONW. Wzrost zainteresowania i podejmowanie działań w zakresie ochrony środowiska. Podejmowanie działań edukacyjnych w zakresie ekologii. Szanse / możliwości Rozbudowa Zagrożenia sieci sanitarno- Rozbudowa systemu Ścieżki problemu edukacyjne, Atrakcje archeologiczne, zabytki, pomniki przyrody, obszary Położenie powiatu w regionie. Duże zainteresowanie obiekty rozwój Brak środków własnych w budżetach Zanieczyszczone jeziora, brak obszarów buforowych wokół jezior. gmin Problemy lokalizacji obwodnic. - złe planowanie przestrzenne. - brak środków finansowych nawiązujące - do architektury regionalnej. Oczyszczalnia w każdej gminie. Bogactwo flory i fauny. Bogate złoża kopalin pospolitych. Wdrażanie zasad Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej. wolniejszy środków zewnętrznych. środkami zewnętrznymi. Występują – gmin i bariery w pozyskiwaniu chronione. i inwestycji. szlaki turystyczne. radnych planowanie przestrzenne o ważności segregacji i zagospodarowania odpadów. świadomości decydentów odpowiedzialnych za kanalizacyjnej. Brak konflikt interesów różnych kompleksowych planów podmiotów. Brak gospodarki wodno-ściekowej. Niska świadomość ekologiczna. Nieskuteczność w likwidacji samowoli budowlanej. Braki kadrowe w służbach ochrony środowiska (gminy!!). 57 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6.5 Struktura celów w obszarze „Ekologia i przestrzeń” Tak przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie celu głównego w obszarze: 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu 6.6 Cele szczegółowe i kierunki działania Cele szczegółowe Działania 2.1. Redukcja emisji 2.1.1. Utworzenie powiatowego centrum zanieczyszczeń edukacji i inicjatyw ekologicznych we współpracy z organizacjami pozarządowymi. 2.1.2. Wprowadzenie diagnozowania i systemu monitoringu stanu środowiska. 2.1.3. Działania na rzecz ograniczenia zanieczyszczeń wód powierzchniowych. 2.1.4. Działania na rzecz właściwego zagospodarowania i utylizacji odpadów. 2.1.5. Promowanie rozwiązań technicznych i technologicznych przyjaznych środowisku oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 2.1.6. Szkolenie kadr ochrony środowiska. 58 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele szczegółowe Działania 2.2. Zwiększenie powierzchni 2.2.1.Współdziałanie powiatu objętej miejscowymi opracowywania planami zagospodarowania zagospodarowania przestrzennego. gminy powiatu kartuskiego. 2.2.2. na miejscowych planów przestrzennego Koordynacja przyspieszenia rzecz działań na budowy przez rzecz obwodnic w powiecie. 2.3. Zwiększenie dostępu do 2.3.1. informacji o terenie i terenach i możliwościach inwestowania w możliwościach inwestowania. oparciu o zasób geodezyjny, opracowania Utworzenie banku informacji o planistyczne i informacje o środowisku i zasobach kulturowych. 2.3.2. Promowanie terenów inwestycyjnych dostępnych w granicach powiatu. 2.4. Wspieranie działań na rzecz 2.4.1. Propagowanie wzorców budownictwa ochrony walorów przyrodniczych, regionalnego. krajobrazowych i kulturowych. 2.4.2. Wykorzystanie powiatowego programu opieki nad zabytkami. 2.4.3. Promowanie gospodarstw eko- i agroturystycznych oraz rolnictwa ekologicznego. 2.4.4. Działanie na rzecz rekultywacji obszarów zdegradowanych. 2.4.5. Podnoszenie inwestycyjnej atrakcyjności poprzez rozbudowę infrastruktury i ochrony środowiska. 2.4.6. Podejmowanie działań na rzecz zrównoważonej gospodarki leśnej. 59 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel głów ny:Popraw a stanu środow iska i ładu przestrzennego oraz zachow anie w alorów przyrodniczych i krajobrazow ych i kulturow ych pow iatu Redu kcja e mi sji za ni eczyszczeń 60 Zwi ększen ie p owie rzchn i po wi atu ob j ętej mi ej scowymi p la na mi za gosp oda ro wa ni a prze strzen neg o Zwi ększen ie d ostęp u do i nformacj i o te re ni e i możli wości ach i nwestowan ia Wspi eran ie dzia ła ń na rzecz ochrony wal orów przyrod ni czych , kraj obrazowych i kul turowych Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel główny:Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych i kulturowych powiatu Redu kcj a emi sj i zani eczyszczeń Utworzenie powi atowego centrum edukacji i i nicj atyw ekolo gicznych Wprowadzenie systemu di agnozowani a i monitori ngu stanu środo wiska Dzi ałani a na rzecz ograniczeni a zani eczyszczeń wód powi erzchn iowych Dzi ałani a na rzecz wł aściwego zagospodarowani a i utyli zacj i odpad ów Promowani e rozwiązań technicznych i technologi cznych przyj aznych środo wisku oraz wykorzystania odnawial nych źró deł energii Szkol enie kadr ochrony środo wiska Cel głów ny:Popraw a stanu środow iska i ładu przestrzennego oraz zachow anie w alorów przyrodniczych i krajobrazow ych i kulturow ych pow iatu Zwi ększen i e powi erzchn i po wi atu o bj ętej mi ej scowymi p l ana mi za gosp oda ro wa ni a prze strzen ne go Współdziałanie na rzecz opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego przez gminy powiatu kartuskiego Koordynacja dzia ła ń na rzecz przysp ie szen ia bu do wy ob wo dn ic w po wi ecie Zwi ększen i e dostęp u do i nformacj i o te re ni e i możli wości ach i nwestowan ia Utworze ni e ba nku i nformacj i o teren ach i możli wości ach i nwestowani a w op arci u o zasó b ge od ezyj ny, op ra cowan ia pl an i styczne i i nformacj e o środo wi sku i za so ba ch kul turowych Pro mowan ie teren ów i nwestycyj nych do stę pn ych w gran i cach po wi atu 61 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel główny:Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych i kulturowych powiatu Wspi eranie dzi ałań na rzecz ochrony wal orów przyrodni czych, kraj obrazowych i kulturowych Propagowanie wzorców budownictwa regiona lnego Wykorzystani e powi atowego programu opi eki nad zabytkami Dzi ałan ie na rzecz rekul tywacji obszaró w zdegradowanych Promowani e gospodarstw ekoi agrotu rystycznych oraz rolni ctwa ekolo gicznego Podn oszeni e atrakcyjno ści i nwestycyj nej poprzez rozbudowę i nfrastruktury i ochrony środo wiska Pode jmowani e dzi ałań na rzecz zró wnoważonej gospodarki l eśne j. 6.7 Wskaźniki realizacji celów Definicja celu głównego w obszarze Wskaźniki realizacji Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych i Ilość wykonanych termomodernizacji w obiektach komunalnych % powierzchni powiatu objętej krajobrazowych i kulturowych aktualnymi planami miejscowymi powiatu. planami zagospodarowania przestrzennego Ilość odpadów poddawana segregacji Ilość mieszkańców objętych zorganizowanym systemem zbiórki odpadów Ilość mieszkańców objętych zorganizowanym systemem segregacji odpadów 62 Jakość wód powierzchniowych Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Definicja celu głównego w obszarze Wskaźniki realizacji % obszarów chronionych objętych planami ochrony Ilość obiektów zabytkowych objętych czynną ochroną konserwatorską Ilość wykonanych płyt obornikowych i zbiorników na gnojowicę Ilość wykonanych przydomowych oczyszczalni ścieków Ilość zutylizowanego azbestu Powierzchnia obszarów zrekultywowanych Ilość zrealizowanych / realizowanych programów rolno – środowiskowych Ilość zrealizowanych programów edukacji ekologicznej Ilość gospodarstw ekologicznych Ilość uchwalonych gminnych programów ochrony zabytków Ilość gospodarstw domowych objętych systemem kanalizacji sanitarnej Ilość przeszkolonych w zakresie ochrony środowiska 63 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 6.8 Partnerzy PARTNER WAŻNE INTERESY POTENCJAŁ CECHY CELE BRAKI UWARUNKO WANIA w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Fundusze: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, Narodowy Fundusz w materiałach Ochrony Środowiska roboczych Przedsiębiorcy Bank Ochrony Środowiska Samorząd wojewódzki Samorządy gminne w materiałach roboczych w materiałach roboczych Gminy Kaszubski Park Krajobrazowy Lasy państwowe Organizacje pozarządowe 6.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi Cele szczegółowe 2.1. Redukcja emisji zanieczyszczeń Istniejące / planowane programy Program Ochrony Jezior Raduńskich (powiat/gminy) Plany Rozwoju Sieci Kanalizacji Sanitarnej w Gminach Powiatu 2.2. Zwiększenie Plan Gospodarki Odpadami Program Ochrony Środowiska Plany Zagospodarowania powierzchni powiatu objętej miejscowymi planami zagospodarowania 64 Przestrzennego Gmin - fragmentarycznie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gmin Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele szczegółowe Istniejące / planowane programy przestrzennego 2.3. Zwiększenie dostępu Program Informatyzacji Zasobu Geodezyjnego do informacji o terenie i Program „Bank Informacji o Terenie” 2.4. Wspieranie działań na Program Opieki Nad Zabytkami rzecz ochrony walorów Plan Ochrony Kaszubskiego Parku Krajobrazowego przyrodniczych, Programy Rolno-Środowiskowe Program Szkoleniowy Ośrodka Doradztwa Rolniczego Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Kartuskiego Plany gminne i Strategie Rozwoju Gmin możliwościach inwestowania krajobrazowych i kulturowych 7. Obszar problemowy: Społeczność 7.1 Zakres obszaru problemowego Uczestnicy zespołu „Społeczność” określili pole obszaru problemowego, obejmujące następujące zagadnienia: Polityka rynku pracy Edukacja Zdrowie Polityka społeczna Społeczeństwo obywatelskie Kultura Sport i rekreacja Bezpieczeństwo Społeczeństwo informacyjne 65 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Polityka społeczna Bezpieczeństwo Zdrowie Sport i rekreacja Społeczeństwo informacyjne Społeczność Polityka rynku pracy Edukacja Społeczeństwo obywatelskie Kultura 7.2 Diagnoza Badanie ankietowe Uczestnicy warsztatów mieli za zadanie odpowiedzieć na pytanie poniższej ankiety: Który z poniższej listy celów/problemów strategii jest nadal ważny i aktualny? Postaw (x), używając następującej skali ocen: 0 1 2 3 Zdecydowanie Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie Stworzenie warunków do powstania różnorodnej nowoczesnej opieki zdrowotnej i społecznej. Poprawa infrastruktury i jakości usług w zakresie służby zdrowia. Stworzenie systemu zapewniającego kompleksową opiekę nad osobami niepełnosprawnymi i rodzin potrzebujących wsparcia. Podjęcie działań w zakresie nowoczesnej profilaktyki społecznozdrowotnej. 66 tak 0 1 1 0 2 1 3 11 0 1 1 11 0 1 7 6 1 1 4 8 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Stworzyć warunki do szerokiej oferty edukacyjnej na najwyższym poziomie. Ukierunkowanie systemu kształcenia na potrzeby regionu. Ciągłe podnoszenie jakości procesu kształcenia. Zmiana sposobu finansowania szkolnictwa ponadpodstawowego dla szerokiego upowszechnienia tej edukacji. Podjęcie działań w kierunku utworzenia polityki promocyjnej powiatu. Tworzenie systemu promocji oraz kształtowanie rozwoju infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej i sportowej. Kreowanie wizerunku gospodarczego i rozwój partnerskiej współpracy międzyregionalnej. Podjęcie działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa publicznego. Zwiększenie ilości etatów w policji i straży. Stworzenie jednolitego systemu powiadamiania i alarmowania sił oraz środków ratowniczych. Bieżące dostosowanie wyposażenia technicznego, wykształcenia służb ratowniczych i policji do zmniejszających się zagrożeń. Podjęcie działań w kierunku likwidacji bezrobocia. Ściąganie inwestorów, którzy stworzą nowe miejsca pracy. System ulg. Stworzenie systemu szkoleń dla osób poszukujących pracy. Podjęcie działań w kierunku uzyskania maksymalnych środków na zatrudnienie stażystów. Pozyskanie środków pomocowych (pozabudżetowych). Wyszkolić specjalistów do pisania programów pomocowych. Składać programy pomocowe do wielu podmiotów w oparciu o opracowaną strategię. Racjonalne wykorzystanie środków własnych w połączeniu z dotacjami. Stworzyć warunki do efektywnej 0 0 1 0 2 6 3 7 0 1 9 4 0 0 6 8 0 3 5 4 0 2 3 7 0 2 5 7 0 1 5 8 0 2 3 7 1 1 8 4 1 2 6 5 0 3 6 5 0 0 3 9 1 1 3 9 0 1 8 5 0 1 9 4 0 1 1 9 1 2 4 7 1 1 3 9 1 2 4 7 1 0 6 7 67 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 działalności organizacji pozarządowych. Podjęcie działań w kierunku budownictwa socjalnego. Pielęgnowanie dziedzictwa kulturowego i wzmacnianie tożsamości regionalnej. 0 1 2 3 1 3 6 4 1 0 5 8 7.3 Analiza SWOT i technika „luki strategicznej” Sformułowanie celu głównego rozwoju w obszarze „Społeczność” nastąpiło przy użyciu techniki „Awers – rewers”, na podstawie konfrontacji stanu bieżącego z wizją przyszłości. Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Zbyt wysokie bezrobocie. Mała mobilność i aktywność, Niskie bezrobocie do 5%. Miejsce pracy dla każdego. pasywność. Wysoki poziom wykształcenia. Mały udział w życiu społecznym. Likwidacja barier miasto / wieś, biedni / Wysokie uzależnienie od pomocy społecznej. Niskie bogaci. kwalifikacje i kompetencje zawodowe. Wysoki Dobre kwalifikacje i kompetencje. Autorytet nauczyciela – polityka władz lokalnych. procent osób żyjących w ubóstwie. Wysoka jakość świadczeń lekarskich i powszechny dostęp do usług Brak systemu profilaktyki zdrowotnej. medycznych. Ograniczony Wysoki poziom edukacji zdrowotnej. dostęp do opieki medycznej. Brak możliwości permanentnej edukacji (także nieformalnej). Duży odsetek osób niepełnosprawnych. Brak rekreacyjnej. 68 Wysoki status rodziny tradycyjnej. Sprawny i skuteczny, prozatrudnieniowy system pomocy społecznej. infrastruktury sportowo – Godne życie emeryta. Duża ilość stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Słaba oferta w zakresie rekreacji i kultury fizycznej. Jednolita oferta imprez masowych. Bariery liczba języka osób w Zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu (w tym zabytki). architektoniczne, Wysoka powszechność kaszubskiego. psychologiczne. Pełna Pełna dostępność do kultury we wszystkich formach. wieku poprodukcyjnym. Niewystarczająca infrastruktura Wysoki poziom sprawności fizycznej. Powszechny dostęp do stworzonej pełnej infrastruktury sportowej. zdrowotna i rehabilitacyjna. Mały dostęp do informacji. Każdy obywatel czuje się bezpieczny. Niska wartość wykształcenia. Pełny dostęp do informacji. Najlepsza policja w województwie, ale Mnóżmy się. czy wystarcza? Posiadamy szpital i GOZ. Duża liczba klubów sportowych, ale mała liczba innych stowarzyszeń – silnych organizacyjnie. Brak mechanizmów skutecznie wspierających liderów lokalnych. Słaba struktura informatyczna. Niewystarczająca dostępność do dóbr kultury. Niewystarczające korzystanie z zasobów kultury. Brak równowagi między promocją a edukacją. Brak przełożenia etapów edukacji na kolejne (współpraca) – tak samo samorządy. 69 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Jak jest dzisiaj? Jak powinno być w 2015? Brak obiektów i miejsc do spotkań (konsumpcja i demokratyzacja). Brak systemu wspierania zainteresowań i potrzeb dzieci i młodzieży. Myślenie prowincjonalne. Spadek urodzeń. Migracja edukacyjna do dużych centrów – ubożenie intelektualne. Napływ „do sypialni” – czy tylko w tym celu? Ogólne zniechęcenie ludzi. „Czarnowidztwo” Brak współdziałania mediów ze społeczeństwem. Analiza SWOT przy użyciu techniki „Awers – Rewers”. Przedstawiono rezultaty pracy grupy, przed redukcją (głosowanie), z podziałem na czynniki wewnętrzne i zewnętrzne). W – czynnik wewnętrzny Z – czynnik zewnętrzny 5 – liczba głosów + - Położenie geograficzne; Z Bliskość Trójmiasta; Z Młode społeczeństwo; W Większe środki zawodową; Z 70 na Brak opieki usług okołomedycznych; W aktywizację Niewystarczająca infrastruktura; W Biurokracja; Z Bezrobocie (wysokie!!); W+Z Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 + Dobrze rozwinięty system oświaty w brak aktywności społecznej; W zakresie szkolnictwa podstawowego, gimnazjalnego Pasywność, i ponadgimnazjalnego; Z Uzależnienie od pomocy społecznej; Z Tradycja rzemiosła; W Tradycja i kultura Kaszubów; W Wzrastająca aktywność Ubóstwo; W mieszkańców (NGO, lokalne media, Słaby poziom usług medycznych; Z inicjatywy lokalne); W Mało ofert edukacyjnych; W Poszerzona infrastruktura sportowa; Bariery (psychologiczne, W W Dobry architektoniczne); W świadomości poziom bezpieczeństwa; W Sprawny system ratownictwa; W Znaczna ilość Starzejące się społeczeństwo; Z Brak możliwości uczestnictwa w kulturze; W imprez popularyzujących zdrowy tryb życia; W Znaczna ilość imprez kulturalnych Szeroki dostęp młodzieży Częstotliwość zmian prawa, przepisów; Z Brak systemu współpracy wszystkich partnerów (w zakresie aktywizacji (ale jakość różna); W Niskie kwalifikacje i kompetencje; społeczeństwa); W do Internetu w placówkach szkolnych; W Przekreślone: Przywiązanie do kultury rodzinnej; Niedostateczne środki finansowe; Z Zmęczenie ludzi „materią” – nadmiar zadań; Z Infrastruktura zewnętrzna; Z System pomocy – nadmierna opiekuńczość; W W Szacunek do języka kaszubskiego; W Tradycyjny model rodziny; W 71 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 + Dobry system podstawowej opieki zdrowotnej; W 7.4 Matryca SWOT Silne Słabe Tradycja i kultura Kaszubów. Bezrobocie. Młode społeczeństwo. Pasywność, Tradycja rzemiosła. Wzrastająca aktywność Niskie kwalifikacje i kompetencje. mieszkańców. Brak Sprawny system ratownictwa. Dobry poziom dostęp świadomości młodzieży do internetu. Znaczna ilość imprez kulturalnych. Znaczna wszystkich Brak usług okołomedycznych. Niewystarczająca infrastruktura. Ubóstwo. Bariery psychologiczne, architektoniczne. imprez Mało ofert edukacyjnych. popularyzujących zdrowy tryb życia. Brak ilość Poszerzona infrastruktura sportowa. możliwości uczestnictwa w kulturze. Zagrożenia Szanse/możliwości współpracy partnerów. bezpieczeństwa. Szeroki aktywności społecznej. brak Biurokracja. zawodową. Bezrobocie. Położenie geograficzne. Uzależnienie od pomocy społecznej. Dobrze rozwinięty system oświaty w Niedostateczne środki finansowe. zakresie szkolnictwa podstawowego, Częstotliwość Większe środki na aktywizację gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. 72 zmian przepisów, prawa. Słaby poziom usług medycznych. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Bliskość Trójmiasta. Niewystarczająca infrastruktura. Starzejące się społeczeństwo. Zmęczenie nadmiar ludzi zadań „materią” – – wypalenie zawodowe. 7.5 Struktura celów w obszarze „Społeczność” Tak przeprowadzona analiza, pozwoliła na sformułowanie celu głównego w obszarze: 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. 7.6 Cele szczegółowe i działania Cele szczegółowe 3.1. Działania Zwiększenie społecznej i aktywności 3.1.1. zawodowej zagrożonych wykluczeniem społecznym. mieszkańców Zwiększenie aktywności osób 3.1.2. Wsparcie osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji. 3.1.3. Rozwój promocji zatrudnienia i aktywizacja lokalnego rynku pracy. 3.2. Rozwój wiedzy i umiejętności 3.2.1. Wspieranie systemu edukacji mieszkańców i pozaszkolnych form kształcenia, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych. 3.2.2. Wspieranie zachowania dziedzictwa kulturowego. 3.3. Poprawa stanu zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców 3.3.1. Promocja zdrowego stylu życia. 3.3.2. Poprawa infrastruktury i jakości usług 73 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele szczegółowe Działania w zakresie służby zdrowia. 3.3.3. Rozwój działań na rzecz ograniczenia przestępczości i patologii społecznych 3.3.4. Rozwój systemu ratownictwa i reagowania kryzysowego. 3.3.5. Rozpowszechnianie postępowaniu zasad w przypadku wystąpienia zagrożenia życia i zdrowia. 3.3.6. Wspieranie działań umożliwiających powstanie nowych pozarządowych, sieci organizacji wsparcia i grup samopomocowych. 3.4. Rozwój partnerstwa społecznego 3.4.1. Delegowanie zadań z zakresu działań społecznych do sektora pozarządowego. 3.4.2. z z Usprawnienie partnerami komunikacji społecznymi, wykorzystaniem w tym i usług technologii społeczeństwa informacyjnego. 3.5. Rozwój społecznej infrastruktury 3.5.1. Utrzymywanie i modernizacja istniejącej infrastruktury społecznej. 3.5.2. Tworzenie infrastruktury społecznej adekwatnej do potrzeb. 3.5.3. Zwiększenie dostępności do obiektów użyteczności publicznej poprzez likwidację barier architektonicznych. 74 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel głów ny: Popraw a stanu zdrow ia, bezpieczeństw a, św iadomości i odpow iedzialności społecznej oraz rozw ój aktyw ność mieszkańców pow iatu. Zwi ększen ie aktywno ści spo łe czne j i zawodo we j mi eszka ńców Rozwój wi ed zy i umi e ję tn ości mi eszka ńców Poprawa stanu zdrowia i be zpi eczeństwa mi eszka ńców Rozwój pa rtn erstwa spo łe czne go Rozwój i nfra stru ktury spo łe czne j Cel głów ny: Popraw a stanu zdrow ia, bezpieczeństw a, św iadomości i odpow iedzialności społecznej oraz rozw ój aktyw ność mieszkańców pow iatu. Zwi ększen i e aktywno ści spo łe czne j i zawodo we j mi eszka ńców Zwiększenie aktywności osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wsparcie osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji Rozwój promocji zatrudnienia i aktywizacja lokalnego rynku pracy 75 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel głów ny: Popraw a stanu zdrow ia, bezpieczeństw a, św iadomości i odpow iedzialności społecznej oraz rozw ój aktyw ność mieszkańców pow iatu. Poprawa stanu zdrowia i be zpi eczeństwa mi eszkań ców Pro mocj a zd ro we go stylu życi a Rozwój systemu ratowni ctwa i reag owan ia kryzysoweg o Rozwój d zi ał ań n a rze cz og ra ni cze ni a prze stę pczo ści i pa to l ogi i sp oł eczn ych Rozp owszechn i ani e za sa d po stę powan iu w p rzypad ku wystą pi en ia za grożen i a życi a i zd ro wi a Cel główny: Poprawa s tanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomoś ci i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Rozwój partnerstwa społe czneg o Del egowan ie zadań z zakresu dział ań społe cznych do sektora pozarządowego 76 Usprawni enie komun ikacji z partnerami sp ołecznymi, z wykorzystaniem technol ogi i i usług społe czeń stwa i nforma cyj nego Wspi eran i e dzi ał ań umo żl iwi aj ących po wstan ie n owych orga ni zacji po zarząd owych , si eci wspa rcia i grup samo pom ocowych Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cel głów ny: Popraw a stanu zdrow ia, bezpieczeństw a, św iadomości i odpow iedzialności społecznej oraz rozw ój aktyw ność mieszkańców pow iatu. Rozwój i nfra struktury spo łe czne j Utrzymywan ie i mod erni zacja i stn ie ją cej i nfra struktury spo łe czne j T wo rze ni e i nfra struktury spo łe czne j ad ekwatnej do p otrzeb Zwi ększen ie do stę pno ści d o ob ie któ w użyte czno ści pu bl icznej po przez l ikwi dacj ę b arie r arch itekton icznych Cel główny: Poprawa s tanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomoś ci i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Rozwój wie dzy i umiej ętności mieszkańców Wspieranie systemu edukacji i pozaszkolnych form kształcenia, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych Wspi eranie zachowani a dzi edzictwa kulturowego 77 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 7.7 Wskaźniki realizacji celów Definicja celu głównego w obszarze Wskaźniki realizacji 3. Poprawa stanu zdrowia, Stopa bezrobocia bezpieczeństwa, świadomości Liczba przestępstw Liczba organizacji pozarządowych Liczba projektów realizowanych Współczynnik i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywności mieszkańców powiatu. skolaryzacji (poziom wykształcenia) Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych Liczba ofert edukacyjnych, rehabilitacyjnych, kulturalnych, zdrowotnych, sportowych adresowanych do mieszkańców Liczba budynków z barierami zdarzeń ochrony architektonicznymi Liczba i rodzaj przeciwpożarowej Liczba obiektów związanych z infrastrukturą społeczną 78 Liczba przeprowadzonych remontów Liczba nowo utworzonych obiektów Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 7.8 Partnerzy WAŻNE CECHY PARTNER SPOŁ. EKONOM. ORGAN. Bank Gospodarstwa w materiałach Krajowego – banki roboczych Uczelnie – szkoły – ośrodki w materiałach edukacji roboczych w materiałach Organizacje pozarządowe roboczych Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób w materiałach Niepełnosprawnych roboczych PFRON INTERESY CELE POTENCJAŁ OCZEKIWANIA BRAKI w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Samorządy w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Ośrodki doradcze w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Instytucje rządowe w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Przedsiębiorcy w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Instytucje kultury w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych OHP w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Kościół w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Wolontariat w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Służby porządkowe w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Partnerzy zagraniczni w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych Media w materiałach roboczych w materiałach roboczych w materiałach roboczych 79 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 7.9 Powiązanie z powiatowymi dokumentami strategicznymi i programami operacyjnymi Cele szczegółowe 3.1. Zwiększenie Istniejące / planowane programy aktywności społecznej i zawodowej mieszkańców Program Promocji Zatrudnienia i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy Program Wspierania Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kartuskim Strategia Pomocy Dzieciom, Młodzieży i Rodzinie Program Rozwoju Kultury Fizycznej i Sportu Strategia Rozwoju Turystyki Strategia Rozwoju Edukacji Ponadgimnazjalnej 3.2. Rozwój wiedzy i Program Stypendialny umiejętności Program Uniwersytet „Trzeciego Wieku” 3.3. Poprawa stanu Program Promocji Zdrowia zdrowia i bezpieczeństwa Program Zapewnienia Bezpieczeństwa Publicznego Program mieszkańców mieszkańców Rozwoju Ratownictwa i Reagowania Kryzysowego Plan Zabezpieczenia Medycznych Działań Ratowniczych dla Powiatu Kartuskiego Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Program Wspierania Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kartuskim Strategia Pomocy Dzieciom, Młodzieży i Rodzinie 3.4. Rozwój partnerstwa Program Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi społecznego Program Promocji Zatrudnienia i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy 80 Program Wspierania Osób Niepełnosprawnych Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Cele szczegółowe Istniejące / planowane programy w Powiecie Kartuskim 3.5. Rozwój infrastruktury społecznej Program Wspierania Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kartuskim Strategia Pomocy Dzieciom, Młodzieży i Rodzinie Strategia Rozwoju Edukacji Ponadgimnazjalnej Plan Zabezpieczenia Medycznych Działań Ratowniczych dla Powiatu Kartuskiego Wieloletni Program Inwestycyjny Powiatu Plan Rozwoju Lokalnego 81 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 8. Zgodność strategii ze strategią wojewódzką i Regionalnym Programem Operacyjnym Misja Strategii jest zgodna z wizją regionu zawartą w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego1, która brzmi: Województwo pomorskie 2020 roku to znaczący partner w Regionie Bałtyckim – region czystego środowiska; wysokiej jakości życia; rozwoju opartego na wiedzy, umiejętnościach, aktywności otwartości mieszkańców; silnej i zróżnicowanej gospodarki; partnerskiej współpracy; atrakcyjnej i spójnej przestrzeni; a także kultywowania wielokulturowego dziedzictwa oraz tradycji morskich i wolnościowych. Misja Strategii wpisuje się również w cel strategiczny Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-20132, który sformułowany został następująco: Poprawa i konkurencyjności dostępności przestrzennej gospodarczej, regionu przy spójności racjonalnym społecznej wykorzystaniu specyficznych cech potencjału gospodarczego i kulturowego regionu oraz przy pełnym poszanowaniu jego zasobów przyrodniczych 1 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego została przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Pomorskiego nr 587/XXXV/05 z dnia 18 lipca 2005 roku 2 Załącznik nr 1 do Uchwały Zarządu Województwa Pomorskiego nr 377/289 /06 z dnia 27 kwietnia 2006 roku (IV projekt RPO) 82 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Zgodność z celami i priorytetami RPO 2007-2013 Cele i priorytety Podniesienie RPO konkurencyjności i innowacyjności gospodarki oraz wzrost kompetencji mieszkańców Poprawa atrakcyjności osiedleńczej i turystycznej regionu Przełamywanie barier rozwojowych na obszarach słabych strukturalnie 10. Lokalna infrastruktura społeczna i inicjatywy obywatelskie 9. Lokalna infrastruktura podstawowa 8. Ochrona zdrowia i system ratownictwa 7. Atrakcyjność 6. Środowisko i turystyczna 6.energetyka przyjazna środowisku 5. Regionalny system transportowy 4. Funkcje miejskie i metropolitalne 3. Społeczeństwo wiedzy 2. Innowacje Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. 1. Przedsiębiorczość Cele Strategii Powiatu Kartuskiego Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej ośrodków miejskich i usprawnienie powiązań miedzy nimi 4.1 7.3 7.4 83 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 9. Monitoring i ewaluacja strategii ZADANIE ODPOWIEDZIALNI TERMIN REALIZACJI Powołanie Komisji Stałej Rada Powiatu I kwartał 2007r. Przedkładanie raportów Komisja ds. Gospodarki Raz w roku z przebiegu realizacji Budżetu Rady Powiatu ds. Monitorowania Strategii. projektów i zadań zamieszczonych w programach operacyjnych. Ocena realizacji strategii Rada Powiatu Raz w roku Organizacja debat Rada Powiatu Raz na trzy lata strategicznych z udziałem osób tworzących wcześniej strategię dla oceny jej aktualności. Przykładowa procedura aktualizacji strategii Etap wstępny - przystąpienie do aktualizacji strategii 1. Raz na 2 lata, w pierwszym półroczu następnego roku po upływie 2 lat od ostatniej aktualizacji, zarządzeniem Starosty ogłoszona zostaje inicjatywa przystąpienia Powiatu do aktualizacji strategii. Informacja o przystąpieniu do aktualizacji zostaje przekazana w formie pisemnej Przewodniczącemu Rady Powiatu. Za bezpośrednie przygotowanie zarządzenia oraz informacji dla Przewodniczącego Rady odpowiedzialny jest Wydział Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach 2. Zarządzeniem Starosty zostaje powołany Pełnomocnik ds. aktualizacji strategii. 3. Za bezpośrednie przygotowanie zarządzenia odpowiedzialny jest Wydział Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach. 4. Pełnomocnik pełni funkcję koordynatora Zespołu zadaniowego. 84 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 5. Starosta przy konsultacji z kierownictwem urzędu powołuje członków Zespołu Zadaniowego ds. Aktualizacji Strategii Zespół zadaniowy. 1. W skład zespołu mogą wchodzić pracownicy Starostwa z różnych wydziałów, instytucji współpracujących oraz przedstawiciele partnerów społecznych i zewnętrzni eksperci. 2. Na sesji Rady Powiatu Starosta informuje radnych o przystąpieniu Powiatu do aktualizacji Strategii. Rada Powiatu ze swojego składu wybiera radnych, którzy wezmą udział w pracach Komisji ds. aktualizacji strategii. Etap tworzenia dokumentu 1. Zespól zadaniowy dokonuje przeglądu i aktualizacji danych ogólnych o powiecie, i na tej podstawie przygotowuje Rozdział I strategii pt. „Diagnoza”. Rozdział ten ujmuje obszary tematyczne zawarte w pierwotnym dokumencie strategii. 2. Wydział Finansowy dokonuje analizy budżetu za ostatnie lata i na tej podstawie przygotowuje sprawozdanie finansowe oraz prognozę finansową pt. „Budżet powiatu”. 3. Pełnomocnik przekazuje opracowane rozdziały „Diagnoza” oraz „Budżet powiatu” do akceptacji Staroście oraz do wiadomości Komisji ds. aktualizacji strategii. 4. Komisja ds. aktualizacji wspólnie z Zespołem zadaniowym dokonują: 1. Analizy SWOT 2. Monitoringu realizacji strategii 3. Aktualizacji celów i zadań Przygotowania projektu uchwały w sprawie monitoringu i aktualizacji strategii 1. Na podstawie wyników prac opisanych w pkt.1,2,4 Zespół zadaniowy redaguje projekt dokumentu strategii. 2. Przygotowany projekt strategii wraz z projektem uchwały, Pełnomocnik przedstawia Staroście oraz Komisji ds. aktualizacji strategii. 3. Przewodniczący Komisji ds. aktualizacji strategii rekomenduje zaktualizowany dokument strategii do zatwierdzenia Radzie Powiatu. 85 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Etap końcowy – promocja dokumentu 1. Zespół zadaniowy przygotowuje krótki materiał informacyjny przybliżający strategię mieszkańcom. 2. Pełnomocnik przekazuje materiał informacyjny do akceptacji przez Starostę oraz uzgadnia sposób jego upowszechnienia. 3. Zespół zadaniowy dokonuje upowszechnienia i promocji strategii (strona internetowa, prasa, lokalne media). 86 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 87 10. Cele i kierunki działania Strategii – wersja tabelaryczna 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 1.1. Rozwój 1.1.1. Wspieranie przedsiębiorczości otoczenia biznesu celem szerszego dostępu do funduszy UE 2.1. Redukcja emisji 2.1.1. Utworzenie powiatowego zanieczyszczeń centrum edukacji i inicjatyw ekologicznych. 1.1.2. Wspieranie działań na rzecz skutecznej organizacji rynków zbytu dla produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spożywczego 2.1.2. Wprowadzenie systemu diagnozowania i monitoringu stanu środowiska. 1.1.3. Ułatwienie dostępu do kształcenia ustawicznego dla potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania Cele szczegółowe 2.1.3. Działania na rzecz ograniczenia zanieczyszczeń wód powierzchniowych. 2.1.4. Działania na rzecz właściwego zagospodarowania i Kierunki działania 3.1. Zwiększenie 3.1.1. Zwiększenie aktywności społecznej i aktywności osób zawodowej mieszkańców zagrożonych wykluczeniem społecznym. 3.1.2. Wsparcie osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji. 3.1.3. Rozwój promocji zatrudnienia i aktywizacja lokalnego rynku pracy. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 1.2. Rozwój turystyki poprzez poprawę stanu infrastruktury i aktywną promocję 88 Kierunki działania Cele szczegółowe (MŚP) utylizacji odpadów. 1.1.4. Rozwijanie partnerstwa publiczno – prywatnego 2.1.5. Promowanie rozwiązań technicznych i technologicznych przyjaznych środowisku oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 1.1.5. Zwiększenie dostępu do technologii i usług społeczeństwa informacyjnego dla rozwoju powiatu 1.2.1. Stworzenie warunków dla rozwijania produktów turystycznych w celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej Szwajcarii 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania 2.1.6. Szkolenie kadr ochrony środowiska 2.2. Zwiększenie powierzchni powiatu objętej miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. 2.2.1. Współdziałanie na rzecz opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego przez gminy 3.2. Rozwój wiedzy i umiejętności mieszkańców 3.2.1. Wspieranie systemu edukacji i pozaszkolnych form kształcenia, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych. 3.2.2. Wspieranie zachowania dziedzictwa Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe Kaszubskiej 1.2.2.Wspieranie rozwoju turystyki wiejskiej 1.2.3. Rozwój infrastruktury turystycznej 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania Cele szczegółowe Kierunki działania powiatu kartuskiego. kulturowego. 2.2.2. Koordynacja działań na rzecz przyspieszenia budowy obwodnic w powiecie. 1.2.4. Likwidacja barier w turystyce 1.2.5. Kompleksowe zagospodarowanie jezior 1.2.6. Wzmocnienie działań promocyjnych 1.2.7. Stworzenie dogodnych warunków do funkcjonowania turystyki całorocznej 89 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 2.3. Zwiększenie dostępu do informacji o terenie i możliwościach inwestowania. 2.3.1. Utworzenie banku informacji o terenach i możliwościach inwestowania w oparciu o zasób geodezyjny, opracowania planistyczne i informacje o środowisku i zasobach kulturowych. Kierunki działania 1.2.8. Wspieranie kształcenia kadr dla potrzeb rozwoju turystyki 1.3. Poprawa dostępności powiatu. 1.3.1 Poprawa stanu dróg 1.3.2. Rozwój sieci dróg o nawierzchni twardej 1.3.3. Wspieranie działań na rzecz przywrócenia połączeń kolejowych, w tym z Trójmiastem 1.3.4. Wspieranie współpracy samorządów na rzecz rozwoju infrastruktury technicznej 1.3.5. Poprawa 90 2.3.2. Promowanie terenów inwestycyjnych dostępnych w granicach powiatu. 3.3. Poprawa stanu 3.3.1. Promocja zdrowego zdrowia i bezpieczeństwa stylu życia. mieszkańców 3.3.2. Poprawa infrastruktury i jakości usług w zakresie służby zdrowia. 3.3.3. Rozwój działań na rzecz ograniczenia przestępczości i patologii społecznych 3.3.4. Rozwój systemu ratownictwa i reagowania kryzysowego. 3.3.5. Rozpowszechnianie zasad postępowaniu w przypadku wystąpienia zagrożenia życia i zdrowia. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania Cele szczegółowe dostępności do środków transportu publicznego Kierunki działania 3.3.6. Wspieranie działań umożliwiających powstanie nowych organizacji pozarządowych, sieci wsparcia i grup samopomocowych. 1.3.6. Rozwój sieci dróg do obsługi ruchu tranzytowego 2.4. Wspieranie działań na rzecz ochrony walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych. 2. 4.1. Propagowanie wzorców budownictwa regionalnego. 2.4.2. Wykorzystanie powiatowego programu opieki nad zabytkami. 3.4. Rozwój partnerstwa społecznego 3.4.1. Delegowanie zadań z zakresu działań społecznych do sektora pozarządowego. 3.4.2. Usprawnienie komunikacji z partnerami społecznymi, w tym z wykorzystaniem technologii i usług społeczeństwa informacyjnego. 2.4.3. Promowanie gospodarstw eko- i agroturystycznych oraz rolnictwa ekologicznego. 91 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania Cele szczegółowe Kierunki działania 2.4.4. Działanie na rzecz rekultywacji obszarów zdegradowanych. 2.4.5. Podnoszenie atrakcyjności inwestycyjnej poprzez rozbudowę infrastruktury i ochrony środowiska. 2.4.6. Podejmowanie działań na rzecz zrównoważonej gospodarki leśnej. 3.5. Rozwój infrastruktury społecznej 3.5.1. Utrzymywanie i modernizacja istniejącej infrastruktury społecznej. 3.5.2. Tworzenie infrastruktury społecznej 92 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 1. Rozwój gospodarki, infrastruktury oraz zasobów ludzkich 2. Poprawa stanu środowiska i ładu przestrzennego oraz zachowanie walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych powiatu Cele szczegółowe Kierunki działania Cele szczegółowe 3. Poprawa stanu zdrowia, bezpieczeństwa, świadomości i odpowiedzialności społecznej oraz rozwój aktywność mieszkańców powiatu. Kierunki działania Cele szczegółowe Kierunki działania adekwatnej do potrzeb. 3.5.3. Zwiększenie dostępności do obiektów użyteczności publicznej poprzez likwidację barier architektonicznych. 93 94 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 95 Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Kartuskiego 2006 - 2015 96
