Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy I Prognoz Gospodarczych w świetle nowych uwarunkowań rynkowych Białystok, 13 styczeń 2009 Mechanizm rynkowy „Proces obejmujący żywiołowe działania podmiotów na rynku, w wyniku którego dochodzi do ustalenia równowagi rynkowej, a więc samoczynnego dostosowania wielkości popytu i podaży poprzez odpowiednie ustalenie ceny równowagi”. Popyt i podaż a mechanizm rynkowy Czynniki podażowe - oddziaływanie długookresowe „ilość i efektywność wykorzystania zasobów” Czynniki popytowe – oddziaływanie krótkookresowe Rynki Rynek pracy Rynek produkcji Rynek finansowy Rynek finansowy Gdy padają banki Gwałtowne działania wielkich inwestorów powodują na razie – niczym w efekcie domina – działania kolejnych inwestorów i jeszcze kolejnych, aż do drobnych, którzy pozbywają się papierów wartościowych z lęku przed jeszcze większymi stratami. To panika, która – według dużej części ekonomistów – jeszcze nie jest uzasadniona. Źródło: Gazeta Bankowa Polacy boją się skutków kryzysu fot. Katarzyna Mała Źródło: Dziennik 2008-11-29 06:07 2008-12-11 06:00 Rynek dóbr i usług Produkcja przemysłowa ostro w dół Źródło: PAP 2008-12-18 14:16 Rynek pracy Co piąta firma chce zatrudniać. Mimo kryzysu Mimo widma recesji, 19 proc. Globalne firmy zwalniają setki tysięcy pracodawców w Polsce planuje pracowników zwiększenie zatrudnienia w Kryzys gospodarczy na świecie zatacza najbliższym kwartale. coraz szersze kręgi. Napływającym co Źródło: Money.pl 2008-12-16 15:38 miesiąc kolejnym danym o krajach, których gospodarki znalazły się w recesji, towarzyszą informacje o zwolnieniach. Największe cięcia ogłaszają globalne koncerny niemal ze wszystkich branż. Źródło: Rzeczpospolita 2008-12-15 02:05 Rynek pracy Polska liderem we wzroście zatrudnienia Stopa zatrudnienia w Polsce Mocny wzrost bezrobocia w Polsce wzrosła w III kw. 2008 roku o W grudniu bezrobocie wyniosło 9,5 proc. 4,4 procent r/r wobec To o 0,4 pkt proc. więcej niż miesiąc wzrostu o 4,2 procent w II wcześniej, ale mniej niż rok temu i poniżej kw. tego roku, wynika ze założeń budżetowych. W przyszłym roku wstępnych szacunków mocnego wzrostu nie będzie – uspokaja unijnego urzędu resort pracy. Źródło: Puls biznesu 08-01-2009 11:58 statystycznego Eurostat. Źródło: money.pl 2008-12-15 02:05 Kiedy skończy się kryzys? Wiemy już, kiedy skończy się kryzys Rok 2010 będzie rokiem wzrostu, ale światowy kryzys ekonomiczny będzie trwał jeszcze w tym roku - powiedział rzecznik 10 największych banków centralnych świata (G10) Jean-Claude Trichet. Źródło: PAP 12-01-2009 14:58 Informacja a podejmowanie decyzji Podmioty gospodarcze – prawo do „samodzielnych, autonomicznych decyzji” Podejmowanie decyzji – część procesu planowania obejmująca wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwości (R.W.Griffin) Informacja Ilość Jakość Wybór – zrozumienie i właściwa interpretacja Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych POKL 2007-2013 Priorytet VIII Regionalne Kadry Gospodarki Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie 8.1.4 Przewidywanie zmiany gospodarczej Okres realizacji: 01.07.2008 r. - 31.03.2013 r. Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych CO ? Dostarczenie podmiotom gospodarki regionu wiedzy wspierającej proces podejmowania decyzji gospodarczych Usprawnianie i utrwalanie współpracy oraz wymiany informacji między podmiotami gospodarki regionu Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych JAK ? wypracowanie metodyki prognozowania zmiany gospodarczej wypracowanie i wdrożenie systemu zarządzania informacją gospodarczą Przeprowadzenie 8-16 badań, opracowanie 2-4 prognoz we wcześniej zidentyfikowanych obszarach badawczych, Przygotowanie strony internetowej z bazą informacyjną oraz „mapą regionalną” i 14 „mapami lokalnymi” dla każdego z powiatów województwa podlaskiego, Upowszechnianie, wymiana informacji zgodnie z wypracowanymi kanałami dystrybucji. Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych KTO ? Zespół Ekspertów Merytorycznych Regionalny model prognozowania zmian gospodarczych i system zarządzania informacją gospodarczą Rada Programowa Zespół Projektowy Ekspert Wspierający prowadzenie analiz, badań i prognoz w zidentyfikowanych obszarach badawczych, gromadzenie, przetwarzanie i aktualizacja danych w bazach danych, przygotowanie bazy informacyjnej zawierającej „mapę regionalną” i 14 „map lokalnych”, upowszechnianie i wymiana informacji Efekty oddziaływania Kształtowanie postaw zmierzających do podejmowania racjonalnych a jednocześnie możliwie najbardziej optymalnych i odpowiedzialnych społecznie decyzji. Dziękuję za uwagę dr Adam Tomanek Ekspert Wspierający Zespół Projektowy - Ogólne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw w okresie kryzysu Rynek pracodawcy Spadek zamówień Spadek inwestycji Ograniczenie produkcji Spadek zatrudnienia (wzrost bezrobocia) Zróżnicowanie sytuacji przedsiębiorstw - - - Uwarunkowania makro: ekonomiczne, technologiczne, społeczne, demograficzne, polityczne i prawne, międzynarodowe) Uwarunkowania otoczenia konkurencyjnego: dostawcy, klienci, bezpośredni konkurenci, potencjalni wchodzący, substytuty Uwarunkowania wewnętrzne: zasoby materialne; niematerialne (cenne, rzadkie, trwałe, ograniczona możliwość imitacji) Zróżnicowanie sytuacji przedsiębiorstw Przykłady: Profil działalności (przedsiębiorstwa produkcyjne) Wielkość przedsiębiorstwa (duże, o wysokim poziomie zasilania zewnętrznego, z udziałem kapitału zagranicznego) Struktura kapitałowa (udział kapitału zagranicznego) Rynek zbytu (zagraniczny) Potrzeby kapitałowe (płynność finansowa oparta na zasilaniu zewnętrznym) Rodzaj zaspokajanych potrzeb (potrzeby wyższego rzędu) „Pracochłonność” (kapitałochłonność czynnika ludzkiego) (wysoka pracochłonność) Polityka kadrowa przedsiębiorstwa w okresie kryzysu Racjonalizacja wydatków - redukcja wynagrodzeń – redukcja zatrudnienia stabilność zatrudnienia wysoko wykwalifikowanej kadry redukcja zatrudnienia pracowników o niższych kwalifikacjach podnoszenie kwalifikacji przez obecnych lub potencjalnych pracowników wyższa rotacja pracowników spoza grupy tworzącej „trzon zatrudnienia przedsiębiorstwa” Szkolenia w warunkach rynku pracodawcy - Cel: trwałe zatrudnienie czy bieżąca stabilizacja zatrudnienia? Szkolenia masowe czy zindywidualizowane, zdywersyfikowane? Regionalny czy lokalny zasięg szkoleń? Szkolenia podstawowe czy wyspecjalizowane? Niski czy wysoki koszt jednostkowy szkolenia? Rezultaty projektu: liczba szkoleń czy jakość szkoleń? Szkolenia – forma inwestycji w kapitał ludzki Inwestycje w czynnik ludzki – podniesienie poziomu konkurencyjności przedsiębiorstw Wybór szkoleń – oparte na rachunku ekonomicznym uzasadnienie konieczności realizacji projektu