1 Plan wynikowy Między tekstami Renesans Każdemu, kto będzie tworzył plan wynikowy, polecamy skorzystanie nie tylko z programu nauczania i odpowiedniej części podręczników, ale – podobnie jak autorka poniższego opracowania – z materiałów metodycznych opublikowanych przez Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, czyli właściwego fragmentu rozkładu materiału i przedmiotowego systemu oceniania. Chcąc sprawdzić, jaki materiał zaplanowano do realizacji danego tematu, należy sięgnąć do wspomnianego rozkładu materiału. Ten, kto chce korzystać z zamieszczonego tu planu wynikowego, musi pamiętać, że opracowano go z myślą o realizacji całego materiału podręcznikowego, bez uwzględnienia indywidualnych lub specyficznych możliwości i potrzeb uczących się. Kolorem zielonym zaznaczono wyniki realizacji celów w klasach, w których języka polskiego uczy się na poziomie rozszerzonym. Tematyka zajęć Wymagania podstawowe Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Procedury sprawdzania Uczeń: 1 2 U źródeł renesansu. Humanizm i humanitaryzm wie, co to jest humanizm i humanitaryzm wie, czym była reformacja zna zasady periodyzacji epok korzysta z tablic chronologicznych W poszukiwaniu źródeł artyzmu i kultury. Homer – Kochanowski – ja wykorzystując tablice chronologiczne, wskazuje i omawia przynajmniej dwie przyczyny przemian światopoglądowych w XVI wieku zaznacza na linii czasu ramy czasowe epoki, ważne dokonania humanistów oraz wydarzenia, które uznaje za istotne dla światopoglądu ludzi renesansu wykorzystując tablice chronologiczne, czyta ze zrozumieniem naukowy tekst ustnie porównuje wskazuje i omawia dwa wydarzenia, P. O. Kristellera i na tej podstawie humanizm które wpłynęły na zmiany omawia zasługi renesansowych renesansowy i światopoglądowe w XVI wieku humanistów współczesny wykorzystując tablice chronologiczne, wyjaśnia, kim jest współczesny wymienia nazwiska wybitnych humanista, i uzasadnia, dlaczego humanistów i artystów uważa się lub nie za humanistę w renesansowych obecnym rozumieniu tego słowa czyta ze zrozumieniem tekst naukowy wie, jak współcześnie rozumie się pojęcie „humanista” wie, kim był Homer i jakie znaczenie w przeczytanym fragmencie formułuje dla kultury mają jego dzieła Iliady wskazuje i nazywa cechy hipotezy na temat charakterystyczne dla eposu powodów streszcza przeczytane fragmenty oddziaływania dzieł Iliady nawiązując do Achillesa wypowiada się na temat konstrukcji Homera na kulturę na podstawie fragmentów Iliady wielu epok bohatera eposu charakteryzuje postaci wypowiada się na temat wpływu wypowiada własne wnioski na temat kultury antycznej na współczesność i tego, dlaczego J. Kochanowski na własne myślenie o sztuce i zajmował się twórczością Homera wzorach artyzmu Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 2 3 Żeglarz, żołnierz, mąż... Oblicza Odyseusza Flis, czyli podróż na podstawie fragmentu Odysei opowiada historię Odyseusza wypowiada własne wnioski na temat związku między historią Odyseusza a rysunkiem Redona analizuje i ocenia przynajmniej pod jednym względem postępowanie Odyseusza (np. „rycerskość” jego zachowań) wyjaśnia, czym jest temat w literaturze i sztuce podaje przykłady tego, że Odyseusz i jego wędrówka funkcjonują jako tematy kultury, korzysta przy tym z ilustracji zamieszczonych w podręczniku wypowiada się na temat odysei jako tematu kultury, korzysta przy tym z ilustracji zamieszczonych w podręczniku zabiera głos w dyskusji na temat bohaterstwa Odyseusza porównuje bohaterstwo Odyseusza z streszcza tekst J. Abramowskiej, objaśniając pojęcia „bohater odśrodkowy” i „bohater dośrodkowy” dostrzega w micie o Odysie elementy archetypowe wypowiada własną opinię na temat postępowania Odyseusza, wskazując aprobowane przez siebie zachowania zna temat poematu S. Klonowica porównuje obrazy Polski przedstawione przez S. Klonowica i rekonstruuje świat opisany we Flisie... Galla Anonima, by wykorzystać je do wskazuje przynajmniej dwa rozważań o światopoglądzie podobieństwa między renesansowym podmiotów mówiących flisem a mitologiczną odyseją wypowiada się na temat wypowiada się na temat tego, czy światopoglądu osoby mówiącej w współczesne życie można porównać tekście do flisu wskazuje podobieństwa między renesansowym flisem a mitologiczną odyseją Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl pisze pracę na temat: „Czy wśród nas są Odyseusze?” przedstawia trzyminutową prezentację na temat: „Odyseusz jako temat kultury masowej” pisemnie wykonuje zadanie 1. ze strony 29 podręcznika 3 4 głośno czyta tekst, dbając o właściwą Mitologiczny i literacki dykcję, intonację profil wieszczki Kasandry przypomina mit, który opowiada historię Kasandry „... me wszystkie objaśnia, czym jest ekspresywna proroctwa na wiatr...” – funkcja języka tragizm Kasandrycznego wymienia podobieństwa i różnice w proroctwa konstrukcji bohaterki w ujęciu Ajschylosa i J. Kochanowskiego na podstawie wybranego fragmentu tworzy psychologiczny portret Kasandry wypowiada się na temat Między chwilą a występowania motywów Kasandry i wiecznością, między wieszczenia w dziełach różnych epok życiem a teatrem. i twórców (Ajschylos, J. Eksplikacja wiersza W. Kochanowski, W. Szymborska) Szymborskiej Monolog metodą eksplikacji analizuje fragment dla Kasandry wiersza wygłasza eksplikację fragmentu wiersza objaśnia, czym jest znak kultury (tu: Kasandra), wskazuje wiersz W. Szymborskiej jako przykład wykorzystania znaku kultury we współczesnej poezji metodą eksplikacji analizuje trzy krótkie fragmenty wiersza wygłasza eksplikację fragmentów wiersza wyjaśnia powody obecności tematu mitycznego w dziele J. Kochanowskiego analizuje teksty, wykorzystując wiedzę o ekspresywnej funkcji języka wskazuje poetyckie i retoryczne zabiegi nadające wypowiedzi cechy proroctwa interpretuje fragmenty, zwracając uwagę na motywy wieszczki, wojny w formie tabeli przedstawia podobieństwa i różnice w konstrukcji postaci w ujęciu Ajschylosa i J. Kochanowskiego wypowiada się na temat występowania motywów mitologicznych w dziełach różnych epok, podaje tego przykład metodą eksplikacji analizuje wiersz i jego tytuł wygłasza eksplikację wiersza zabiera głos w dyskusji na temat tragizmu Kasandry w ujęciu J. Kochanowskiego i W. Szymborskiej metodą eksplikacji analizuje wiersz i jego tytułu wygłasza eksplikację wiersza na podstawie literackich obrazów wieszczki Kasandry i fragmentu eseju J. Stempowskiego wypowiada się na temat potrzeby prorokowania wygłasza eksplikację przynajmniej jednego fragmentu wiersza Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl wygłasza eksplikację wiersza 4 5 Komunikat i ekspresja Teatr i dramat antyczny zna teorię komunikacji i model sytuacji komunikacyjnej R. Jacobsona oraz wyjaśnia, na czym polega poznawcza, ekspresywna, impresywna i poetycka funkcja tekstu analizuje wskazane teksty pod względem funkcji, które pełnią wymienia najbardziej charakterystyczne cechy funkcji danego tekstu wymienia cechy charakterystyczne dla teatru antycznego na przykładzie znanej sobie tragedii antycznej własnymi słowami omawia jej cechy gatunkowe wskazuje różnice między teatrem antycznym a teatrem średniowiecznym wymienia wielkich dramaturgów antycznych czyta ze zrozumieniem tekst A. Camusa własnymi słowami omawia zastosowane przez A. Camusa kryteria podziału gatunków dramatycznych odróżnia tekst istniejący w obrębie analizując ustnie systemu językowego od innych dany tekst, rodzajów tekstu (obrazu, rzeźby) wskazuje w nim elementy wymienia warunki istnienia wymienione w komunikatu i komunikacji schemacie na wskazanym przykładzie komunikacyjnym charakteryzuje cechy danej funkcji lub cechy językowej w tekście określonej funkcji pisze tekst, stosując wskazaną funkcję języka językową zna sakralne korzenie dramatu potrafi na antycznego, liturgiczny charakter fotografii lub dramatu średniowiecznego schemacie teatru antycznego charakteryzując tragedię grecką, wskazać i nazwać wymienia funkcje katharsis jego porównuje teatr antyczny z teatrem najważniejsze średniowiecznym punkty i porównać wymienia wielkich dramaturgów jego konstrukcję z antycznych i tytuły ich dzieł teatrem mansonowym formułuje własny sąd na temat opinii pisze konspekt A. Camusa o tym, że tragedia jest ustnej dwuznaczna, a dramat operuje wypowiedzi, w uproszczeniami którym w punktach w wypowiedzi posługuje się przedstawia argumentami, wymienia tytuły dzieł argumenty za lub potwierdzających jego stanowisko przeciw tezie A. Camusa Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 5 6 czyta tekst A. Dürera i sprawdza Doskonałość człowieka proporcje własnego ciała jako Witruwiusza. Czytanie ze potwierdzenie zrozumienia tekstu zrozumieniem (i wyjaśnia, kim był Witruwiusz i jaka zastosowaniem) była jego koncepcja proporcji doskonałych łączy Witruwiuszową koncepcję proporcji z renesansowym poglądem na doskonałość człowieka wyjaśnia, czym była fizjonomika wymienia nazwiska wybitnych W podręcznikowej galerii. artystów renesansowych Oglądanie ze omawia tematy malarskie oglądanych zrozumieniem reprodukcji (portret, scena rodzajowa) porównuje jedną z renesansowych Cechy malarstwa reprodukcji z reprodukcją obrazu Leonarda da Vinci i jego średniowiecznego, wypowiada się na poglądy na sztukę temat zmian w temacie, kolorystyce, ujęciu perspektywy wyjaśnia związek między koncepcją Witruwiusza a filozofią renesansową czyniącą człowieka ośrodkiem i miarą wszechrzeczy zabiera głos w dyskusji na temat łączenia cech fizycznych człowieka z przymiotami ducha lub charakteru wykorzystując rysunek ze strony 44 podręcznika, objaśnia pojęcie „człowiek witruwiański” odszukuje w dziele cechy charakterystyczne dla malarstwa renesansowego rozpoznaje w dziele plastycznym cechy karykatury opisuje jeden z obrazów z „galerii renesansowego portretu”, wykorzystując w swej pracy uwagi zamieszczone w rozdziale podręcznika wyjaśnia powody, dla których zna powody, dla których powstawały i w wypowiedzi powstawały renesansowe biografie powstają biografie, wymienia je i daje ustnej przytacza te oraz mówi o tym, z czego wynikają przykłady elementy biografii trudności w odtwarzaniu dawnych J. wyjaśnia różnicę między literackimi a Archeologia biografii. Co życiorysów Kochanowskiego, użytkowymi tekstami dotyczącymi i skąd wiemy o życiu i które są biografii wyjaśnia różnice między twórczości dawnych charakterystyczne średniowieczną biografią artystów dla parenetyczną a biografią renesansową renesansowego zna formę CV i wie, w jakim celu się człowieka pisze CV Od biografii do życiorysu i CV Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 6 7 zna funkcje, jakie może pełnić biografia na przykładzie Wyznań św. Augustyna wyjaśnia, czym jest biografia duchowa dostrzega niebezpieczeństwa pisze tekst wynikające z manipulacji biografią i biograficzny wypowiada się na temat zgodny z myślą J. Burckharda wie, że biografie były tematami muzycznymi w kontekście tekstu E. Balcerzana wypowiada się na temat znanych sobie biografii pisarzy czyta tekst poetycki z dbałością o wyjaśnia, na czym polega elegijny sporządza plan Autoportret liryczny. właściwą dykcję, intonację charakter utworu ustnej wypowiedzi Elegia Janicjusza O sobie korzystając z biogramu Janicjusza, na temat wskazuje w utworze Janicjusza samym... znaczenia dla odnajduje w elegii treści biograficzne elementy charakterystyczne dla współczesnego kultury renesansu interpretuje tytuł i określa powody adresata elegii napisania przez poetę elegii Janicjusza Poeta renesansowy – spadkobierca Homerów, Owidiuszy i Horacych Współcześni poeci – czy są spadkobiercami Homera, Owidiusza, Horacego...? rozróżnia pojęcia poeta natchniony i na podstawie Listu do Pizonów poeta uczony omawia poglądy Horacego na temat sztuki pisania objaśnia pojęcie ars poetica wypowiada własne zdanie na temat wie, że współcześni poeci potrzeby istnienia sztuki poetyckiej podejmowali w swej twórczości temat ars poetica i podaje przynajmniej dwa omawia różnice w realizacji tematu tego przykłady ars poetica, odwołując się do fragmentów zaproponowanych w wie, że poeci różnie pojmowali swoją podręczniku sztukę poetycką i podaje tego dwa przykłady Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl pisze notatkę, w której zawiera opisy przynajmniej dwóch koncepcji ars poetica współczesnych poetów 7 8 Poezja i wieczna sława. Exegi monumentum... i Niezwykłym i nie leda ... Ars longa, vita brevis Kto dziś rozumie doniosłość wynalazku Gutenberga? zna teksty Horacego i J. Kochanowskiego, przedstawia temat obu pieśni wie, co dosłownie znaczy non omnis moriar, własnymi słowami interpretuje te słowa w kontekście obu pieśni wypowiada się na temat związków renesansu z antykiem, przywołując formę i treść pieśni J. Kochanowskiego jako argument potwierdzający ten związek zna pojęcia i rozumie różnicę między dualizmem antycznym i chrześcijańskim włącza teksty C. Miłosza w wypowiedź o motywie non omnis moriar wyjaśnia przyczyny ujednolicenia polskiego języka literackiego wie, że w renesansie pojawiły się pierwsze publikacje poprawnościowe dotyczące polszczyzny wypowiada się na temat zmian cywilizacyjnych spowodowanych wynalezieniem druku, podaje przynajmniej dwa tego przykłady porównuje pieśni Horacego i J. pisze analizę i Kochanowskiego pod względem interpretację formy i treści jednej z pieśni w pieśni J. Kochanowskiego wskazuje treści związane z filozofią renesansową uogólnia sądy na temat związków renesansu z antykiem interpretuje wiersz C. Miłosza i dostrzega jego ironiczny wydźwięk włącza wiersz w wypowiedź o ciągłości i przenikaniu się kultur wypowiada się na temat różnic między sławą a popularnością zwięźle przedstawia teorię M. McLuhana na temat oddziaływania środków masowego przekazu na społeczeństwo wypowiada własne zdanie na temat zmian zachodzących w świadomości i zachowaniach społecznych wynikających z rewolucji informatycznej Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl zapisuje argumenty, za pomocą których polemizowałby z tezami C. Miłosza korzystając między innymi z tablic chronologicznych, sporządza notatkę o polskojęzycznych publikacjach, które w renesansie ukazały się drukiem 8 9 Władza, polityka, moralność Władza, polityka, moralność Władza – jej odwieczne obowiązki i przywileje Kazania sejmowe Piotra Skargi – retoryka patriotyczna Topos ojczyzny jako okrętu streszcza fragmenty tekstów N. wyjaśnia, na czym polega różnica w Machiavellego i A. F. Modrzewskiego pojmowaniu władzy przez N. Machiavellego i Napoleona wypowiada się na temat etycznych aspektów makiawelizmu, zajmuje wypowiada się na temat etycznych stanowisko w kwestii jego stosowania aspektów makiawelizmu, zajmuje w życiu politycznym stanowisko w kwestii jego stosowania w życiu politycznym i innych wypowiada się na temat własnej sytuacjach życiowych odpowiedzialności za państwo wypowiada się na temat własnej odpowiedzialności za państwo w kontekście tekstów N. odwołując się do wiedzy historycznej, Machiavellego i A. F. Modrzewskiego podaje przykłady form władzy i na podstawie własnych obserwacji opisanych przez R. Cailloisa wypowiada swoje zdanie na temat pisze rozprawkę na temat: „Czy władzy i odpowiedzialności za władza i moralność są ze sobą państwo sprzeczne?” czyta ze zrozumieniem tekst nieliteracki i sporządza notatkę charakteryzuje każdą z form władzy opisaną przez R. Cailloisa parafrazuje kazania P. Skargi omawia konteksty biblijny i historyczny kazań P. Skargi wskazuje zabiegi retoryczne zastosowane w kazaniach, np. wie, że osoba może się stać znakiem wyliczenie, pytanie retoryczne, kultury, uzasadnia, dlaczego P. wyolbrzymienie Skarga jest znakiem kultury wie, co to jest topos, i rozpoznaje w wymienia tytuły utworów, w których kazaniu topos ojczyzny jako okrętu pojawia się topos ojczyzny jako okrętu, np. Rejs (reż. M. Piwowski) Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ustnie wykonuje zadanie 1 ze strony 69 podręcznika pisze rozprawkę na temat: „Czy władza i moralność są ze sobą sprzeczne?” pisze konspekt trzyminutowego retorycznego wystąpienia pt. „Aby Polska była Polską” 9 10 Jak mówić, żeby odnieść sukces – lekcja retoryki Między dworem a dworkiem zna budowę klasycznej przemowy na podstawie przemowy Aleksandra omawia funkcje, które może pełnić mowa wypowiada się na temat możliwości manipulacji za pomocą słowa redaguje tekst wystąpienia pt. „Aby Polska była Polską” Model renesansowej doskonałości życia według J. Kochanowskiego omawia chwyty retoryczne i określa wygłasza ich rolę w przemowie Aleksandra trzyminutowe wystąpienie pt. wskazuje związek między kulturą „Aby Polska była renesansu i jej antycznym rodowodem Polską” oraz współczesne nawiązania do tradycji oratorskich wskazuje zabiegi, za pomocą których dokonuje się manipulacji słowem, np. wyrwanie słowa z kontekstu itp. redaguje tekst wystąpienia pt. „Aby Polska była Polską” na podstawie tekstów Ł. Górnickiego omawia zależność między literacką odszukuje w i M. Reja charakteryzuje i porównuje kreacją dworzanina a intencją autora Księdze przysłów dwa ujęcia renesansowego tekstu przysłowia dworzanina związane z omawia parenetyczne cechy tekstu Ł. tematem lekcji Górnickiego wypowiada się na temat etykiety i zasad dobrego wychowania wypowiada się na temat etykiety w ujęciu Słoty, autorów renesansowych i na temat współczesnych zasad dobrego wychowania charakteryzuje model życia opisany odnajduje w formie i treści wierszy pisze list do przez Kochanowskiego związki z antykiem i wskazuje je przyjaciela pochwalający na podstawie tekstów wyciąga wypowiada się na temat swojskości i uroki życia na wsi wnioski na temat tego, dlaczego J. obcości jako sposobu istnienia w i nakłaniający do Kochanowski bardziej cenił życie świecie porzucenia życia wiejskie niż dworskie dworskiego własnymi słowami wyjaśnia, czym jest idealizacja Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 10 11 Twój idealny świat Życie wiejskie – idylla spełniona Donna angelicata – portret Petrarkowskiej Laury za pomocą obrazu wypowiada się na temat idealizacji wie, że działania plastyczne mogą być formą konkretyzacji przemyśleń, świadomych lub podświadomych przeżyć wypowiada się na temat wartości współczesnego świata wie, że motyw dworku pojawiał się w z pomocą nauczyciela analizuje i kulturze polskiej w różnych czasach interpretuje wiersze L. Staffa i S. Stabry zna pochodzenie mitu arkadyjskiego i dostrzega mit arkadyjski jako temat łączy mit arkadyjski z sielanką literacki łączy mit arkadyjski z Soplicowem z pamięci przywołuje przynajmniej dwa tytuły utworów, których tematem lub motywem jest dwór lub życie ziemiańskie wie, że dworek ziemiański wskazuje przyczyny narodzin idylli funkcjonuje w kulturze jako topos staropolskiej wie, że mit arkadyjski pojawia się w wymienia z pamięci dzieła dziełach plastycznych i muzycznych nieliterackie, w których występuje temat arkadii w formie obrazu konkretyzuje treść np. słowa „idylla” tworzy plastyczny lub literacki obraz współczesnej arkadii pisze notatkę o znanych sobie tekstach, w których pojawia się topos dworku jako miejsca idylli i swojszczyzny omawia wpływ, jaki na kulturę porównuje wcześniej poznane w wypowiedzi renesansu wywarła twórczość F. literackie portrety ukochanych kobiet ustnej wyjaśnia, Petrarki z donną angelicatą jakie treści kryją się za wyrażeniem na podstawie sonetów przedstawia łączy model idealnej miłości z donna angelicata model donny angelicaty renesansową potrzebą dążenia do doskonałości duchowej wyjaśnia, na czym polega idealizacja miłości i kobiety w ujęciu F. Petrarki wskazuje w wierszach elementy charakterystyczne dla sonetu (konstrukcja, wersyfikacja, rym) i erotyku (np. zmysłowość) Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 11 12 porównuje wizerunek Petrarkowskiej Z ziemi włoskiej do Laury i Magdaleny J. polskiej, czyli od Kochanowskiego Francesca Petrarki do Jana na przykładzie wiersza Do Magdaleny Kochanowskiego i ryciny J. Daviesa wyjaśnia, dlaczego nie zawsze można ukonkretnić metaforę wyjaśnia, dlaczego J. Kochanowski żartobliwie traktuje temat miłości porównuje renesansowe i średniowieczne ujęcie tematu miłości wypowiada się na temat przenikania się w staropolszczyźnie kultur wysokiej i niskiej na przykładzie Gargantui i Na wszystko jest Pantagruela wyjaśnia, czym jest przysłowie albo śmiech konwencja świata na opak renesansowy wie, czym jest przysłowie wyjaśnia funkcję przysłowia w tekście F. Rabelais’go Bajki stare jak Ezop wyjaśnia funkcję eufemizmów w pisze własny tekst wierszu J. Kochanowskiego oraz miłosny znaczenie dbałości o formę wypowiedzi łączy frywolność utworów J. Kochanowskiego z renesansowym myśleniem o człowieku (Terencjusz) porównuje sposób mówienia o miłości pisze pracę na dawniej i dziś temat: „Jak mówiono o miłości dawniej i dziś?” wyjaśnia moralizatorską, pisze tekst o terapeutyczną, zabawową funkcję charakterze śmiechu prześmiewczym wyjaśnia związek między konwencją świata na opak a kulturą jarmarczną wie, jakie miejsce w kulturze renesansu zajmowała kultura ludowa, jarmarczna przypomina legendę o Ezopie dostrzega antyczny rodowód bajek samodzielnie Biernata z Lublina i wypowiada się na analizuje i wyjaśnia uniwersalny sens bajki o temat związku renesansu z kulturą interpretuje bajkę, jeleniu starożytną zwracając uwagę w tekstach Biernata z Lublina na rolę alegorii, na wzór bajek Ezopa pisze własny wskazuje cechy bajki personifikacji tekst odszukuje w kulturze postaci łączące w sobie brzydotę ciała i piękno duszy, np. Quasimodo Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 12 13 Drwina, śmiech, żart przeciw zasadom i autorytetom Psalmy – starotestamentowy ideał poezji zna postać Dyla Sowizdrzała i łączy ją z inną postacią literatury plebejskiej, Marchołtem posługując się współczesną polszczyzną, streszcza fragmenty Przygód Dyla... łączy obraz P. Bruegela z konwencją świata na opak wie, że postać Dyla Sowizdrzała stała się tematem utworu muzycznego wypowiada się na temat funkcjonowania pewnych motywów w różnych dziedzinach sztuki pogłębia wiadomości na temat Biblii, zna historię psalmów charakteryzuje psalm jako gatunek z pomocą nauczyciela analizuje tekst, określając relację między podmiotem lirycznym, adresatem i Bogiem oraz wskazując funkcję użycia cudzysłowu uzasadnia, dlaczego Psalm 91 należy do psalmów mądrościowych omawia i ocenia artystyczne walory parafrazy Psalmu 91, uwzględniając obrazowanie oraz rytmizację tekstu omawia styl psalmu jako wzoru poezji biblijnej wypowiada się na temat wykonuje zadania filozoficznych aspektów śmiechu, np. 1 i 3 ze strony 101 jako sposobu wyrażania prawdy o podręcznika świecie, człowieku na przykładzie tekstu literackiego i obrazu P. Bruegela wyjaśnia, czym jest intersemiotyka z niewielką pomocą nauczyciela pisze notatkę, w analizuje tekst, wskazując, nazywając której oraz określając funkcje takich charakteryzuje środków, jak metafora, peryfraza, stosunek symbol psalmisty do Boga wskazuje związki miedzy tekstem J. Kochanowskiego, Biblią a kulturą renesansu interpretuje tekst i rekonstruuje obraz pisze interpretację Boga i człowieka wpisanych w parafrazy Psalmu parafrazę Psalmu 91 91 jako opowieści o relacjach między omawia związek między tekstem J. człowiekiem i Kochanowskiego, Biblią a kulturą Bogiem renesansu Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 13 14 wypowiada się na temat obecności wyjaśnia, czemu służy wprowadzenie podaje „Wołasz do mnie z treści biblijnych w literaturze XX Psalmu 91 do opowieści o powstaniu przynajmniej dwa głębokości/Psalmem wieku, wskazuje jako przykład warszawskim przykłady krematoriów,/Płaczem nad Pamiętnik z powstania warszawskiego samodzielnie analizuje i porównuje funkcjonowania ruinami walczącej tematu lub stylistykę prozy M. Białoszewskiego i wyjaśnia, jaką funkcję w tekście M. Warszawy” (R. motywu Białoszewskiego pełni cytat cytowanego psalmu Brandstaetter). Psalmiści przy pomocy nauczyciela porównuje rozważa, w jaki sposób okoliczności biblijnego we XX wieku współczesnej stylistykę Pamiętnika z powstania opisane w Pamiętniku z powstania kulturze warszawskiego ze stylistyką warszawskiego poszerzają możliwości cytowanego psalmu interpretacji Psalmu 91 włącza tekst M. Białoszewskiego do rozważań o kulturotwórczej roli Biblii określa historyczny kontekst tekstów włącza teksty M. Białoszewskiego i pisze notatkę, w M. Białoszewskiego i T. Nowaka T. Nowaka do rozważań na temat której wyjaśnia, historiozoficznych aspektów literatury na czym polega odnajduje w wierszu T. Nowaka nasycenie Psalmu nawiązania do Biblii w kontekście wypowiedzi J. betlejemskiego Błońskiego wskazuje w tekście z pomocą nauczyciela interpretuje Biblią (J. Błoński) elementy inspirowane Biblią i Psalm betlejemski folklorem interpretuje Psalm betlejemski przypomina cechy gatunkowe trenów wskazuje różnicę między klasycznym pisze analizę i W obliczu śmierci. oraz okoliczności powstania Trenów trenem a trenami J. Kochanowskiego interpretację Czytanie niektórych J. Kochanowskiego jednego z trenów, omawia renesansowy charakter trenów J. wzorując się na trenów, opisuje uczucia podmiotu czyta tekst poetycki z dbałością o Kochanowskiego materiale właściwą dykcję, intonację i ze lirycznego, wskazuje treści zamieszczonym w świadomością znaczenia głośnego filozoficzne i światopoglądowe Ojciec i poeta wobec podręczniku czytania w odbiorze poezji udowadnia, że Treny są testamentem śmierci i cierpienia ojca i filozofa odszukuje i nazywa środki artystycznego wyrazu, za pomocą których opisano stany emocjonalne wie, że śmierć dziecka jest również tematem utworów muzycznych Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 14 15 w kontekście Trenów i innych tekstów omawia Treny jako świadectwo J. Kochanowskiego rekonstruuje cierpienia i przemian religijność poety jako element jego światopoglądowych poety światopoglądu interpretuje Treny jako dzieło filozoficzne zna nazwiska kompozytorów i tytuły ich utworów związanych z tematem śmierci dziecka czyta ze zrozumieniem teksty zabiera głos w dyskusji na temat Dlaczego Treny J. krytyczne, ustosunkowuje się do potrzeby i obowiązku czytania Kochanowskiego nie są w zawartej w nich myśli trudnych tekstów poetyckich i lamusie szkolnych lektur? wypowiada własne zdanie o liście krytycznych lektur i tematach omawianych w zabiera głos w dyskusji na temat szkole związku między rozwojem człowieka, kształtowaniem postaw życiowych a wypowiada się na temat osobistego lekturą szkolną odbioru Trenów J. Kochanowskiego przygotowuje konspekt wypowiedzi na temat: Kunszt poety czy ból ojca? „Co, twoim zdaniem, sprawiło, że Treny uważa się za arcydzieło?” odnajduje związek między śmiercią porównuje funkcjonujące w kulturze Dramaty osieroconych dziecka odczuwaną i opisaną przez J. średniowiecznej, renesansowej i ojców Kochanowskiego i K. Irzykowskiego współczesnej postawy wobec śmierci z niewielką pomocą nauczyciela na przykładzie tekstów autorów interpretuje wiersz W. dwudziestowiecznych omawia Broniewskiego, omawia jego związek związek współczesnej literatury formalny i treściowy z Trenami polskiej z twórczością J. Kochanowskiego przywołuje teksty literackie i filozoficzne (M. de Montaigne) podejmujące temat śmierci i umierania Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl pisze pracę pt. „Treny jako świadectwo filozoficznych i światopoglądowych przemian poety” przygotowuje własną listę lektur szkolnych z krótkim uzasadnieniem zmian w stosunku do listy lektur obowiązujących ustnie wypowiada się o śmierci jako temacie literackim, odwołując się przynajmniej do jednego utworu innego niż Treny J. Kochanowskiego 15 16 Szekspir jako liryk samodzielnie analizuje utwór, wskazując podmiot liryczny, adresata, określając funkcje charakterystycznych zabiegów poetyckich porównuje Czarną Damę z donną angelicatą porównuje sonet włoski z sonetem angielskim samodzielnie analizuje i interpretuje wybrany sonet W. Szekspira w kontekście sonetów W. Szekspira rozważa, jaką rolę w odczuwaniu miłości odgrywają uczucia, zmysły i rozum Władza i namiętność, siła i słabość, rozum i obłęd, zdrada i... Próba sproblematyzowania Hamleta Hamlet – bohater wszechczasów samodzielnie analizuje i interpretuje pisze notatkę, w wybrany sonet W. Szekspira, której porządkuje zwracając uwagę na intencję nadawcy tematy literatury renesansowej wskazuje miłość i zmysłowość jako tematy charakterystyczne dla renesansu wskazuje w wierszach W. Szekspira pisze samodzielną elementy charakterystyczne dla interpretację sonetu angielskiego (konstrukcja) i jednego z sonetów porównuje je z sonetem włoskim W. Szekspira rozważa sposób wyrażania uczuć i przeżyć w kontekście renesansowego myślenia o człowieku wskazuje przynajmniej dwa tematy wskazuje tematy dramatu i uogólnia pisemnie rozważa dramatu je zachowanie Hamleta oraz streszcza główny wątek dramatu interpretuje jeden z monologów ocenia jego Hamleta jako tekst o treściach pisze charakterystykę Hamleta działanie i uniwersalnych wyjaśnia, na czym polega konwencja postawę wobec charakteryzuje jednego z bohaterów i teatru w teatrze i powód jej zła, miłości, omawia motywy jego działania zastosowania w omawianym dramacie obowiązku ocenia działania i postawę Hamleta wskazuje różnice między tragedią klasyczną a Hamletem wyjaśnia skutki odejścia dramaturgów od klasycznej konstrukcji dramatu Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 16 17 Teatr w tatrze Teatr i dramat w czasach panowania angielskiej królowej Elżbiety I Ludzie, czasy, obyczaje. Opinie i wrażenia po seansie filmowym wyjaśnia, dlaczego biografia Hamleta omawia konstrukcję dwóch jest biografią tragiczną bohaterów Szekspirowskich interpretuje dramat, wykorzystując omawia literackie (operowanie wskazówkę interpretacyjną, np. środkami artystycznymi, dowcipem, Hamlet jako dramat o żądzy władzy budowanie nastroju itp.) i dramaturgiczne (np. budowa dramatu, omawia inscenizację Hamleta, np. brak opisów itp.) aspekty tragedii pokazaną w teatrze TV wnioskuje o powodach stałej obecności Hamleta w repertuarze teatrów na całym świecie podaje przykłady inspiracji artystycznych Szekspirem opowiada, jak wyglądało rozważa, w jaki sposób dzieła W. przedstawienie w teatrze Szekspira odzwierciedlają czasy elżbietańskim elżbietańskie i dają wiedzę o renesansowych aspektach sztuki porównuje teatru elżbietański z teatrem antycznym udawania, że dzieła W. Szekspira były inspiracją artystyczną wymienia po dwa tytuły Szekspirowskich tragedii i komedii tworzy listę argumentów, którymi posłuży się, by dowieść, że biografia Hamleta jest biografią tragiczną konfrontuje swoje wyobrażenia na temat epoki z filmowym przedstawieniem czasów Szekspirowskich posługuje się słownictwem związanym z filmem pisze pracę na temat: „Film jako źródło wiedzy o ludziach i epoce” wyraża swoją opinię o filmie konfrontuje swoją wiedzę o teatrze elżbietańskim i jego działaniu oraz wiedzę o życiu i twórczości W. Szekspira z kreacją filmową Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl korzystając z rycin lub schematów obrazujących teatry antyczny i elżbietański wskazuje różnice w konstrukcji obiektów; wie, z czego one wynikały 17 18 interpretuje głosowo wiersz, O tym, jak Fortynbras rozumiejąc funkcję braku znaków rozmawiał z Hamletem, a interpunkcyjnych i prozodycznych Herbert z Szekspirem wskazuje podstawowy związek między Hamletem a Trenem Fortynbrasa charakteryzuje Fortynbrasa interpretuje tytuł wiersza wyjaśnia, co S. Wyspiański rozumie pod pojęciem hamletyzowanie oraz jak można zdaniem J. Kotta odczytywać rolę Szekspirowskiego Fortynbrasa interpretując wiersz, charakteryzuje postawę Fortynbrasa wobec Hamleta wskazuje w utworze cechy monologu i trenu wskazuje, na czym polega związek ustnie wiersza Herberta i dramatu Szekspira, charakteryzuje postawę interpretuje wiersz Fortynbrasa uzasadnia, dlaczego Tren Fortynbrasa wobec Hamleta jest Herbertowską interpretacją Hamleta rozważa, czym się różni pisze pracę na parafrazowanie tematu od inspiracji temat: „Czy tematem Fortynbras mógłby rozważa związek między typem hamletyzować? wypowiedzi, gatunkiem literackim i Charakterystyka tytułem wiesza bohatera na wykorzystując teksty S. podstawie wiersza Wyspiańskiego i J. Kotta, Z. Herberta Tren rekonstruuje psychologiczne portrety Fortynbrasa” Hamleta i Fortynbrasa wskazuje w tekście Z. Herberta frazy, które mogą być przedmiotem rozważań filozoficznych (np. „wierzyłeś w kryształowe pojęcia a nie glinę ludzką”) Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 18