Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT
advertisement
Wszczepialny kardiowerter – defibrylator oraz terapia resynchronizująca II Katedra Kardiologii Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Elektroterapia a wybrane czynniki wpływające na powstanie i rozwój NS Bradykardia Tachykardia Niewydolność serca Dysfunkcja skurczowa lewej komory Wszczepialne kardiowertery – defibrylatory (ICD) Przyczyny zgonu w NS w zależności od klasy NYHA NYHA II NYHA IV NYHA III 12% 26% 24% 64% 33% 56% 59% n = 103 15% 11% Progresja niewydolności serca Nagły zgon sercowy Inne przyczyny zgonu n = 27 MERIT-HF Study Group. Effect of Metoprolol CR/XL in chronic heart failure: Metoprolol CR/XL randomized intervention trial in congestive heart failure (MERIT-HF). LANCET. 1999;353:2001-07. Frakcja wyrzutowa lewej komory a występowanie nagłego zgonu sercowego % Nagłych zgonów sercowych 8 7.5% 7 6 5.1% 5 4 2.8% 3 2 1.4% 1 0 0-30% 31-40% 41-50% >50% LVEF Vreede-Swagemakers JJ. J Am Coll Cardiol. 1997;30:1500-1505. Arytmie prowadzące do SCD Torsades de Pointes 13% Bradykardia 17% Pierwotne VF 8% VT 62% Bayés de Luna A. Am Heart J. 1989;117:151-159. Wskazania do implantacji ICD PREWENCJA WTÓRNA Pacjenci po nagłym zatrzymaniu krążenia Pacjenci z niewydolnością serca z frakcją wyrzucania (LVEF) ≤ 40%, którzy przebyli epizod groźnej arytmii komorowej (częstoskurcz komorowy niestabilny hemodynamicznie lub z omdleniem) PREWENCJA PIERWOTNA Pacjenci z pozawałową (niedokrwienną) niewydolnością serca w II/III klasie wg NYHA z niską LVEF ≤ 35%, co najmniej 40 dni po przebytym zawale serca Pacjenci z niewydolnością serca w II/III klasie wg NYHA, LVEF ≤ 35%, z niską frakcją wyrzucania bez choroby niedokrwiennej serca (kardiomiopatia rozstrzeniowa) WSZYSCY PACJENCI LECZENI OPTYMALNIE Z CZASEM PRZEŻYCIA > 1 ROKU Migotanie komór Nagły zgon sercowy w zapisie holterowskim Michel (Mieczysław) Mirowski (1924 – 1990) - 4 lutego 1980 - Johns Hopkins Hospital, Baltimore, Maryland, USA. -Pierwsza implantacja ICD u człowieka na świecie -1989, Gdańska Akademia Medyczna Pierwsza implantacja ICD w Polsce Wszczepialny kardiowerter – defibrylator ICD Budowa ICD Generator z aktywną obudową i kondensatorem wysokoenergetycznym Elektroda komorowa Stymulacja (tradycyjna i ATP) Terapia wysokoenergetyczna (1 lub 2 coile; RV, SVC) Elektroda przedsionkowa (w układach dwujamowych) Elektrody nasierdziowe lub podskórne (opcjonalnie) Elektroda defibrylująca Technika implantacji ICD Implantacja elektrod i generatora – jak w klasycznej stymulacji Test defibrylacji (DFT) – ocena skuteczności rozpoznawania (detekcji) i terapii migotania komór po implantacji ICD – zabieg w znieczuleniu ogólnym w obecności anestezjologa. Próg defibrylacji oznacza najmniejszą energię defibrylacji przerywającą migotanie komór, a DFT określa prawdopodobieństwo skuteczności defibrylacji prądem o danej energii. Po zabiegu – zaprogramowanie optymalnych parametrów dla danego pacjenta Test progu defibrylacji aspekty techniczne Ocena stanu hemodynamicznego pacjenta (RR, HR, SatO2, duszność, ból wieńcowy), ponowna ocena przeciwwskazań do DFT Kontrola parametrów urządzenia przed testem Wybór sposobu wywołania migotania komór przy pomocy szybkiej stymulacji komór, Zastosowanie prądu stałego „schock on T” - zsynchronizowane wyładowanie ICD w fazie ranliwej załamka T Ocena skuteczności terapii Ponowna ocena parametrów urządzenia i jego prawidłowe zaprogramowanie Ocena stanu hemodynamicznego pacjenta po teście Etapy wykonywania testu DFT Włączenie wydruku EKG w programatorze Wywołanie migotania komór Koncentracja w czasie interwencji ICD Przytrzymanie głowicy programatora nad lożą w urządzeniach bez komunikacji bezprzewodowej Obserwacja monitora programatora (monitora EKG) Wyłączenie wydruku EKG w programatorze Interrogacja - Odczytanie danych z urządzenia Analiza wykonanego testu Impedancja wysokonapięciowa Czas ładowania Wydrukowanie raportu Przeciwwskazania do wykonania DFT Bezwzględne Duże ryzyko zakrzepowo – zatorowe Skrzeplina w przedsionkach lub komorach Migotanie przedsionków bez skutecznej antykoagulacji Nieadekwatna anestezja Potencjalne problemy z defibrylacją zewnętrzną (bezwzględna sprawność defibrylatora!!! – optymalnie dwa na sali zabiegowej, Przyklejenie elektrod do defibrylacji!!! Przeszkolony personel!!!) Ciężka stenoza aortalna Ciężka niezrewaskularyzowana choroba wieńcowa z istotnym uszkodzeniem miokardium (EF < 15-20%) Niestabilność hemodynamiczna wymagająca leków inotropowo dodatnich Przeciwwskazania do wykonania DFT Względne (kiedy korzyść z DFT bezwzględnie przewyższa ryzyko zabiegu) Skrzeplina w lewej komorze z adekwatną terapią przeciwkrzepliwą Ciężka niezrewaskularyzowana choroba wieńcowa z EF < 35% Niestabilność hemodynamiczna po zabiegu Świeży udar lub TIA Wątpliwa stabilność elektrody w zatoce wieńcowej (przy CRTD) Indukcja arytmii Detekcja arytmii Wyładowania 15J Redetekcja Wyładowania 25J Przerwanie arytmii Rozpoznanie VF i ładowanie kondesatorów Rozpoznanie VF i ładowanie kondensatorów Zasada działania ICD – terapia antytachyarytmiczna częstoskurczu komorowego (VT) Zasada działania ICD – terapia wysokoenergetyczna migotania komór (VF) Czynniki ryzyka zgonu w ciągu 1-ego roku po implantacji ICD Wiek > 80 lat HR 3.64 FA w wywiadzie HR 3.35 NYHA III/IV HR 3.07 Kreatynina > 1.8 mg% HR 3.83 Parkash R et al. Am Heart J 2006; 151: 397-403. Przyczyny zgonów u chorych z wszczepionymi kardiowerterami-defibrylatorami Główną przyczyną zgonów w przypadku tych chorych jest progresja niewydolności serca. Do innych przyczyn należy zaliczyć: a) nieskuteczność defibrylacji spowodowaną zwiększeniem progu powyżej maksymalnej energii ICD b) wyczerpanie baterii c) awarie kardiowertera-defibrylatora d) wyłączenie ICD e) uszkodzenie elektrod f) nierozpoznanie arytmii g) rozkojarzenie elektryczno-mechaniczne po defibrylacji h) nieskuteczną stymulację i) zawał serca, zator tętnicy płucnej Stymulacja resynchronizująca (CRT) Wskazania do implantacji układu resynchronizującego (ESC 2010) 1. Pacjenci ze skurczową niewydolnością serca w III / IV wg NYHA, z frakcją wyrzutową (LVEF) ≤35%, z poszerzonym zespołem QRS ≥120 ms, rytmem zatokowym, na optymalnej terapii farmakologicznej (OPT) z oczekiwanym okresem przeżycia > 1 roku (dla pacjentów w IV klasie NYHA – bez hospitalizacji w z powodu NS w okresie 1 miesiąca przed wszczepieniem; przewidywany okres przeżycia > 6 miesięcy) 2. Pacjenci ze wskazaniami do stałej stymulacji serca z niewydolnością serca w II-IV klasie NYHA z LVEF ≤35% 3. Pacjenci z utrwalonym migotaniem przedsionków z wolną czynnością komór lub po ablacji węzła przedsionkowo – komorowego, w NYHA III/IV, LVEF ≤35%, z QRS ≥130 ms, z przewidywanym odsetkiem stymulacji komór ≥ 95% 4. Pacjenci z przewlekłą niewydolnością serca w klasie wg NYHA, LVEF ≤35%, QRS ≥150 ms, rytmem zatokowym, OPT Blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) Blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) Poszerzony zespół QRS o morfologii bloku lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB): przejaw elektrokardiograficzny zaburzeń przewodzenia międzykomorowego Konsekwencje LBBB: zmiana sekwencji skurczu segmentów w LK niedomykalność mitralna skrócenie napełniania LK Jest to główna przyczyna asynchronicznego skurczu lewej komory Blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) Kryteria podstawowe: QRS ≥ 120ms Opóźnienie zwrotu ujemnego w V5 i V6 (ewentualnie w I i/lub aVL) wynosi co najmniej ≥ 60ms. Brak załamka Q w I i V6 (tzw. Q przegrodowego) Szeroki zazębiony R w V5, V6, aVL Przeciwstawny ST-T w stosunku do R w V5, V6 Blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) Śmiertelność w NS a czas trwania zespołu QRS Czas trwania zespołu QRS (msec) <90 90-120 120-170 170-220 >220 Gottipaty V, Krelis S, Lu F et al. JACC 1999;33(2):145 Rozwój dysfunkcji skurczowej lewej komory i dyssynchronii Zaburzenia synchronicznej czynności komór w NS Asynchronia międzykomorowa opóźnienie pobudzenia LK w stosunku do PK brak symetrii w czynności skurczowej obu komór Asynchronia śródkomorowa zaburzenie skurczu poszczególnych segmentów LK opóźnienie aktywacji elektrycznej i mechanicznej segmentów ściany tylno – bocznej w stosunku do przegrody międzykomorowej zwiększenie wymiaru końcoworozkurczowego LK (LVEDD) i różnego stopnia redukcji LVEF. Terapia resynchronizująca W 1994 r. badacze z dwóch niezależnych zespołów (Cazeau i wsp. we Francji oraz Bakker i wsp. w Holandii) opisali korzystny efekt jednoczasowej stymulacji obu komór u chorych z oporną na leczenie farmakologiczne skurczową niewydolnością lewej komory i poszerzonymi zespołami QRS Od tego czasu nastąpił niezwykle szybki rozwój elektroterapii serca jako metody leczenia niewydolności serca u pacjentów bez wskazań do implantacji stymulatora z powodu zaburzeń przewodzenia. Terapia resynchronizująca Układ CRT generator elektroda przedsionkowa elektroda prawokomorowa (typowo na środkowej przegrodzie lub w wierzchołku) elektroda lewokomorowa droga przezżylna - dorzecze zatoki wieńcowej (żyła przebiegająca nad ścianą boczną lewej komory). naszycie elektrody nasierdziowej (małoinwazyjny zabieg kardiochirurgiczny) Elementy układu resynchronizującego Terapia resynchronizująca – implantacja elektrod Implantacja CRT Najczęściej stosowana jest technika implantacji z zastosowaniem koszulki umożliwiającej kaniulację zatoki wieńcowej i umieszczenie elektrody lewokomorowej w jednej z żył nasierdziowych przebiegających nad ścianą boczną lewej komory. W trakcie kaniulacji zatoki wieńcowej wykonywana jest wenografia układu żylnego serca z oceną anatomii żył i wyboru optymalnej techniki implantacji elektrody lewokomorowej Zazwyczaj dąży się do implantacji elektrody w okolicy ściany bocznej lub dolno-bocznej lewej komory w celu otrzymania zadowalających parametrów stymulacji i uniknięcia stymulacji przepony. W razie niepowodzenia tej metody możliwe jest chirurgiczne wszczepienie CRT, jednak nie ma dużych badań oceniających skuteczność i bezpieczeństwo tej metody. Implantacja elektrody lewokomorowej - fluoroskopia Obrazowanie RTG układu żył serca i elektrody lewokomorowej Terapia resynchronizująca – obraz RTG Stymulacja w resynchronizacji - EKG Elektrokardiogram chorego z wszczepionym układem ICD CRT; ICD DDD LV – stymulacja prawego przedsionka i lewej komory; ICD DDD RV – stymulacja prawego przedsionka i prawej komory; ICD DDD BiV – stymulacja prawego przedsionka oraz dwukomorowa. Stymulacja dwukomorowa Terapia resynchronizująca – responders vs non-responders Pomimo kwalifikacji zgodnej z wytycznymi na terapię CRT odpowiada tylko 60-70% pacjentów Terapia resynchronizująca – responders vs non-responders Kwalifikacja pacjentów – dyskusyjne zagadnienia Brak „idealnego” wskaźnika dyssynchronii mechanicznej w badaniu echokardiograficznym Ocena dyssynchronii w echo należy do panelu badań przed wszczepieniem CRT, jednak decydujące znaczenie ma szerokość zespołu QRS Tylko 70% pacjentów odpowiadających na terapię ma cechy dyssynchronii mechanicznej Pacjenci z poszerzeniem QRS na tle RBBB odnoszą korzyść z CRT tylko jeśli mają udowodnioną dyssynchronię mechaniczną W grupie non-responders częściej występuje: NS na tle niedokrwiennym (blizna pozawałowa na ścianie bocznej), znaczne poszerzenie wymiaru lewej komory (LVEDD ≥ 75 mm), ciężka niedomykalność mitralna Rzadziej na terapię odpowiadają pacjenci z poszerzeniem QRS 120 – 150 ms Poprawa parametrów echokardiograficznych (LVEDD, LVESV, LVEDV, EF) nie zawsze koreluje z poprawą kliniczną Terapia resynchronizująca – responders vs non-responders Ograniczenia związane z zabiegiem implantacji CRT Brak możliwości uzyskania dostępu do zatoki wieńcowej Nieoptymalne położenie elektrody lewokomorowej w dorzeczu zatoki wieńcowej (duża zmienność anatomiczna) Wysoki próg stymulacji elektrody lewokomorowej Stymulacja nerwu przeponowego Przyczyny braku/pogorszenia odpowiedzi na CRT w kontroli ambulatoryjnej Utrata stymulacji LV, dyslokacja lub uszkodzenie elektrody LV (EKG) Suboptymalne zaprogramowanie urządzenia Nadkomorowe (FA, FlA, ST) i komorowe zaburzenia rytmu Naturalna progresja NS Suboptymalna farmakoterapia (odstawienie/redukcja dawek BB!!!) Choroby współistniejące: choroby nerek, płuc, tarczycy (amiodaron!!!), niedokrwistość Terapia resynchronizująca – responders vs non-responders „Idealny” kandydat do CRT NS w przebiegu kardiomiopatii innej niż niedokrwienna NYHA III/IV EF ≤ 35% ale ≥ 20% Rytm zatokowy Ciężka asynchronia skurczu QRS > 150 ms CRT – bioimpedancja – wczesna diagnostyka zaostrzenia NS Płuca suche -wysoka impedancja śródtkankowa -pacjent wyrównany krążeniowo Płuca wilgotne - niska impedancja śródtkankowa - narastająca dekompensacja krążeniowa CRT – bioimpedancja – wczesna diagnostyka zaostrzenia NS CRT-P a CRT-D CRT-P jest układem resynchronizującym, złożonym z generatora impulsów (bez aktywnej obudowy), elektrody przedsionkowej, elektrody lewokomorowej i elektrody prawokomorowej. Posiada zdolność synchronicznej stymulacji ww. jam serca, bez możliwości terapii wysokoenergetycznej. CRT-D – składa się z generatora impulsów, który posiada aktywną obudowę oraz kondensatory wysokoenergetyczne, elektrodę przedsionkową i lewokomorową oraz elektrodę prawokomorową z jednym lub dwoma koilami wysokoenergetycznymi. Oprócz funkcji stymulacji posiada możliwość terapii wysokoenergetycznej (kardiowersji i defibrylacji) oraz stymulacji antytachyarytmicznej. Większość pacjentów zakwalifikowanych do terapii resynchronizującej ma jednocześnie wskazania do implantacji ICD w prewencji pierwotnej lub wtórnej – przewaga wszczepianych układów to CRT-D. Elementy układu ICD/CRT + + Urządzenie Elektroda lub elektrody Programator Przygotowanie do zabiegu implantacji ICD, CRT Poinformowanie chorego o celu i przebiegu procedury oraz o potencjalnych powikłaniach, podpisanie przez chorego świadomej zgody na zabieg implantacji ICD lub CRT Pacjent pozostaje na czczo 6 – 8 godzin przed zabiegiem, ocena stanu hemodynamicznego przed zabiegiem Rutynowe badania przedoperacyjne Grupa krwi, morfologia, poziomy elektrolitów, parametry krzepnięcia, kreatynina, glukoza EKG Przygotowanie do zabiegu implantacji ICD, CRT – cd. Dostęp do żyły obwodowej po stronie przeciwnej do wszczepianego urządzenia Zapobieganie infekcjom – podanie antybiotyku o aktywności przeciwgronkowcowej (np. cefalosporyn) na godzinę przed zabiegiem lub w przypadku uczulenia na cefalosporyny - wankomycyny na dwie godziny przed zabiegiem Ocena leczenie przeciwkrzepliwego i potencjalnych powikłań krwotocznych w czasie i po zabiegu Przygotowanie pola operacyjnego (usunięcie owłosienia z użyciem trymera – golenie nie jest wskazane) oraz przestrzeganie zasad antyseptyki pola operacyjnego i operatora zgodnie z wymogami stosowanymi w chirurgii ogólnej Wyposażenie sali operacyjnej Implantacja i reimplantacja ICD/CRT: 2 urządzenia Komplet zapasowych elektrod pasywna/aktywna fiksacja, jedno-, dwukoilowe, prowadniki do elektrod Defibrylator zewnętrzny z naklejanymi patchami Niezależny monitor EKG Programator (rękaw sterylny na głowicę, papier, pióro) Analizator (sterylne kable) Pacjent do ICD/CRT na sali zabiegowej Sprawdzenie czy na stole leży właściwy pacjent Czy właściwe urządzenie i akcesoria są przygotowane dla pacjenta Sprawdzenie drożności wkłucia po stronie przeciwnej do miejsca wszczepienia ICD/CRT Ręce pacjenta muszą być unieruchomione Gotowość defibrylatora zewnętrznego do natychmiastowego użycia (podłączenie do sieci, patche przyklejone do pacjenta, ew. żel na łyżkach) Sprawdzenie programatora (podłączenie elektrod EKG do pacjenta, sprawdzenie jakości zapisu EKG, próbny wydruk EKG) Zabieg implantacji na sali kardiologii inwazyjnej Postępowanie pooperacyjne Jeżeli w czasie zabiegu stosowane było znieczulenie ogólne – pacjenta należy monitorować na sali intensywnego nadzoru – czas monitorowania zależny jest od rodzaju znieczulenia i stanu chorego Stosowanie ucisku na okolicę loży wszczepionego urządzenia (np. worek z piaskiem) przez okres około 6-8 godzin, pacjent powinien przebywać w pozycji leżącej około 12 godzin po zabiegu Kontrola okolicy w loży po wszczepieniu – aktywne krwawienie, tworzenie się krwiaka, zakrzepica żyły pachowej Leczenie przeciwbólowe w razie potrzeby Postępowanie pooperacyjne – cd. Kontrola radiologiczna – RTG PA i boczne celem oceny położenie elektrod i wykluczenia odmy opłucnowej Kontrola echokardiograficzna – ocena obecności płynu w worku osierdziowym EKG, badania laboratoryjne Kontrola wszczepionego urządzenia, u pacjentów z CRT – obserwacja stymulacji przepony Wydanie choremu karty identyfikacyjnej („paszportu”) ICD/ CRT, informacja dotycząca działania urządzenia Próba wysiłkowa z oceną parametrów ICD u chorych zdolnych do wysiłku na bieżni ruchomej (zalecana raczej po usunięciu szwów) Postępowanie po wypisie ze szpitala Usunięcie szwów po 8-10 dniach, ocena stanu gojenia się rany i powikłań pooperacyjnych, ocena możliwości włączenia leków przeciwkrzepliwych Kontrola urządzenia po 4 – 6 tygodniach, w miarę możliwości wykonanie próby wysiłkowej, jeśli nie była wykonana wcześniej, zaplanowanie testu defibrylacji jeśli nie był wykonany w trakcie hospitalizacji (np. z powodu braku leczenia przeciwkrzepliwego) Kolejne kontrole co 3 miesiące w pierwszym roku od wszczepienia, w kolejnych latach co 6 miesięcy lub w razie konieczności związanej z interwencjami urządzenia lub jego nieprawidłowym działaniem (np. utrata stymulacji) – kontrole mogą być częstsze pod koniec żywotności baterii urządzenia. Ocena okolicy wszczepionego urządzenia, wywiad co do stosowanej farmakoterapii i objawów związanych z niewydolnością serca. Natychmiastowa i pilna kontrola kardiowertera - defibrylatora KONTROLA NATYCHMIASTOWA (należy wezwać karetkę!) Nieustające interwencje ICD (> 1 minuty) – burza elektryczna Utrwalona tachyarytmia Pierwsze omdlenie po wszczepieniu ICD KONTROLA PILNA Infekcja loży ICD Pierwszy elektrowstrząs Kilka interwencji ICD w krótkim czasie Nawracające omdlenia i zasłabnięcia Alarm urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT Powikłania wczesne 1. Związane z nakłuciem żyły podobojczykowej lub pachowej Odma opłucnowa Krwiak opłucnej Uszkodzenie żyły podobojczykowej/pachowej Nakłucie tętnicy podobojczykowej Uszkodzenie przewodu piersiowego lub splotu barkowego (b. rzadko) 2. Związane z wprowadzeniem elektrody Perforacja prawej komory, prawego przedsionka, dużych naczyń Perforacja zatoki wieńcowej lub żyły nasierdziowej (CRT) Zaburzenia rytmu Uszkodzenie zastawki Blok całkowity (zwłaszcza u chorych z blokiem lewej odnogi pęczka Hisa) Stymulacja przepony po implantacji CRT Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT Powikłania wczesne – cd. 3. Związane z oznaczaniem progu defibrylacji Burza elektryczna Nasilenie niewydolności serca 4. Inne Krwawienie, krwiak loży Powikłania znieczulenia ogólnego Złe podłączenie elektrod do ICD / CRT Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT Powikłania późne Uszkodzenie elektrod lub izolacji Awarie ICD, CRT Przemieszczenie elektrody Wzrost progu stymulacji Odleżyna, przetoka skórna nad lożą, zespół skręcenia (Twiddlers syndrome), wypadnięcie stymulatora z loży Zakrzepica żylna (z zespołem żyły głównej górnej) Infekcyjna zapalenie wsierdzia Zatorowość płucna Nieadekwatne interwencje ICD Niedomykalność zastawki trójdzielnej Utrata stymulacji lewokomorowej u pacjentów z CRT – arytmie przedsionkowe i komorowe, dyslokacja i uszkodzenie elektrody lewokomorowej, narastanie progu stymulacji lewokomorowej Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Rozległy podskórny krwiak w okolicy wszczepionego urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Duży krwiak loży wszczepionego urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Martwicze zapalenie skóry nad lożą wszczepionego urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Zespół skręcenia (Twiddlers syndrome) – skręcenie i uszkodzenie Elektrod wywołane manipulacjami pacjenta w okolicy urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Erozja loży z następczym wypadnięciem urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Erozja loży ICD z widocznymi elektrodami Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Erozja loży ICD z wyłonieniem urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Atroficzna tkanka podskórna u starszej osoby kilka lat po wszczepieniu urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Infekcyjne zapalenie wsierdzia – wegetacje na elektrodach Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Obrzęk w okolicy wszczepionego urządzenia Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Dyslokacja elektrody defibrylującej Stan po repozycji elektrody Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Dyslokacja elektrody lewokomorowej i przedsionkowej Stan po repozycji elektrod Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Uszkodzenie osłonki elektrody Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Złamanie elektrody Powikłania po wszczepieniu ICD/CRT - ilustracje Zespół zmiażdżenia (Crush syndrome) – złamanie elektrody w okolicy więzadła żebrowo - obojczykowego Zalecenia dotyczące prowadzenia pojazdów mechanicznych po implantacji ICD Pacjenci z ICD wszczepionym w ramach prewencji wtórnej SCD nie powinni prowadzić pojazdów w celach prywatnych przez 3 miesiące po zabiegu implantacji. Pacjenci z ICD wszczepionym w ramach prewencji pierwotnej SCD nie powinni prowadzić pojazdów w celach prywatnych przez 4 tygodnie po implantacji. Zaleca się uprzednio przeprowadzić wizytę kontrolną w celu oceny funkcjonowania układu. Pacjenci z ICD wszczepionym w ramach prewencji pierwotnej i wtórnej ICD po adekwatnej terapii nie powinni prowadzić pojazdów w celach prywatnych przez 3 miesiące po interwencji. Zalecenia dotyczące prowadzenia pojazdów mechanicznych po implantacji ICD - cd Pacjenci z ICD wszczepionym w ramach prewencji pierwotnej i wtórnej SCD po nieadekwatnej interwencji mogą prowadzić pojazdy w celach prywatnych po wizycie kontrolnej, aby zapobiec kolejnym nieadekwatnym interwencjom. Pacjenci z ICD wszczepionym w ramach prewencji pierwotnej i wtórnej SCD nie mogą prowadzić zawodowo pojazdów. Pacjenci oraz ich rodziny powinni zostać szczegółowo poinformowani o postępowaniu w wypadku interwencji ICD, a także zapoznani z zaleceniami dotyczącymi prowadzenia pojazdów. Zaleca się odbywanie regularnych wizyt kontrolnych. Uwagi końcowe Każdy pacjent zarówno przed wszczepieniem kardiowertera – defibrylatora lub CRT jak i po wszczepieniu musi być optymalnie leczony farmakologicznie – odstawienie leków lub przerwa w ich stosowaniu stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia chorego. ICD/CRT nie zastąpi leczenia farmakologicznego i okresowej konsultacji lekarskiej, W razie potrzeby przed wszczepieniem ICD/CRT, jak i po wszczepieniu ICD/CRT może zachodzić konieczność wykonania koronarografii i angioplastyki wieńcowej lub wszczepienia bypassów dla zapewnienia optymalnej funkcji serca chorego. Może być także kandydatem do przeszczepu serca. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
