ĆWICZENIE II PREPARATY MIKROSKOPOWE I BARWIENIE DROBNOUSTROJÓW 1. Preparaty przyżyciowe a) bezpośrednie b) bezpośrednie w kropli wiszącej 2. Preparaty utrwalone a) trwałe b) półtrwałe 3. a) b) • • • Barwienie preparatów preparaty przyżyciowe preparaty utrwalone barwienie pozytywowe barwienie negatywowe barwienie pozytywowo – negatywowe Część praktyczna ćwiczenia II 1. Barwienie drobnoustrojów a) BARWIENIE WOLUTYNY METODĄ ALBERTA W MODYFIKACJI LAYBOURNA ODCZYNNIKI: - barwnik Alberta: błękit toluidyny 0,15 g, zieleń malachitowa 0,20 g, kwas octowy lodowaty 1cm3, alkohol etylowy (96%) 2 cm3, woda destylowana do 100 cm3. POSTĘPOWANIE: • utrwalić preparat w płomieniu palnika • barwić 5 minut barwnikiem Alberta • wysuszyć bez płukania wodą (w skośnym położeniu) • barwić przez 1 minutę płynem Lugola, • spłukać krótko wodą z kranu • wysuszyć i oglądać WYNIK BARWIENIA: Ziarna metachromatyczne – ciemnogranatowe, ciało komórki – jasnozielone b) BARWIENIE GLIKOGENU W KOMÓRKACH DROŻDŻY (BARWIENIE PRZYŻYCIOWE) ODCZYNNIKI: - płyn Lugola POSTĘPOWANIE: • w kropli płynu Lugola, umieszczonej na środku szkiełka przedmiotowego, rozprowadzić badane drożdże • przykryć preparat szkiełkiem nakrywkowym i po 2-3 minutach oglądać pod mikroskopem WYNIK BARWIENIA: Protoplazma komórki jasnożółta, glikogen brunatny. c) BARWIENIE TŁUSZCZU ODCZYNNIKI: - czerń Sudanu B, alkohol etylowy (50%) POSTĘPOWANIE: • przygotować rozmaz i wysuszyć go w powietrzu • pokryć rozmaz roztworem czerni Sudanu B i barwić przez 30 minut • zlać barwnik i osuszyć • spłukać 50% wodnym roztworem alkoholu etylowego • przepłukać wodą, wysuszyć i oglądać WYNIK BARWIENIA: Granulki tłuszczu są niebiesko – szare, a cytoplazma komórki jasno różowa. d) PRZYŻYCIOWE BARWIENIE WAKUOLI ODCZYNNIKI: - czerwień obojętna POSTĘPOWANIE: • umieścić badane drożdże w kropli barwnika • przykryć preparat szkiełkiem nakrywkowym • natychmiast oglądać WYNIK BARWIENIA: Wodniczki czerwono – purpurowe (UWAGA! Po 15 – 20 minutach barwnik blaknie – ponieważ jest wydalany z wakuol i zabarwia cytoplazmę na kolor brązowo – różowy). e) BARWIENIE JĄDRA METODĄ PIEKARSKIEGO – ROBINOWA ODCZYNNIKI: - 70% alkohol metylowy, 1 N HCl, barwnik Giemsy: 1-2 krople barwnika na 1 cm3 0,01 M buforu fosforanowego o pH 7,0 POSTĘPOWANIE: • rozmaz wysuszony na powietrzu utrwalić alkoholem metylowym przez 3-5 minut • po upływie tego czasu preparat wysuszyć i hydrolizować go 1 N HCl w temp. 60 0C przez 5 – 10 minut (usunięcie RNA maskującego DNA) • przemyć preparat kilkakrotnie wodą bieżącą • barwić rozcieńczonym barwnikiem Giemsy w temp. 37 0C przez 5-15 minut • preparat spłukać wodą, wysuszyć i oglądać pod mikroskopem WYNIK BARWIENIA: Jądro fioletowo – niebieskie. Zaobserwować różne stadia podziałowe jądra oraz jego kształt, wielkość i położenie w komórce. f) PRZYŻYCIOWE BARWIENIE MITOCHONDRIÓW ODCZYNNIKI: - zieleń Janusowa B 0,1% roztwór wodny POSTĘPOWANIE: • przygotować w trzech probówkach umiarkowanie gęstą zawiesinę drożdży Saccharomyces cerevisiae w sterylnej wodzie jałowej w ilości: a) 9 cm3, b) 9,5 cm3, c) 9,9 cm3. Przed wykonaniem preparatu do probówek dodać kolejno: 1 cm3, 0,5 cm3 i 0,1 cm3 barwnika. Końcowe stężenie zieleni Janusowej B w poszczególnych probówkach wynosi odpowiednio: a) 0,01%, b) 0,005%, c) 0,001%. • pobrać ezą na szkiełka podstawowe zawiesiny drożdży z poszczególnych probówek • przykryć preparaty szkiełkami nakrywkowymi i oglądać pod imersją WYNIK BARWIENIA: Mitochondria zielonawoniebieskie (barwna reakcja wywołana jest obecnością w mitochondriach oksydazy cytochromowej, która utrzymuje barwnik w obrębie mitochondrium w jego barwnej postaci utlenionej. Zaobserwować kształt, ilość i położenie mitochondriów w komórce drożdży. 2. Opracowanie wyników Obserwacje, rysunki i wnioski należy przedstawić w formie sprawozdania. 3. Materiały i sprzęt badawczy • • • • Mikroskopy Wanienki do barwienia Szkiełka podstawowe i nakrywkowe Mikroorganizmy z kolekcji KTF i MT Literatura: 1. Gołębiowska J., Kaszubiak H., Pędziwilk Z., Kaczmarek W.: Ćwiczenia z mikrobiologii, Poznań 2001 2. Ilczuk Z.: Ćwiczenia z mikrobiologii przemysłowej, UMCS, Lublin, 1997.