Podstawowe daty

Daty i najważniejsze wydarzenia w historii Polski i świata - ściąga
STAROŻYTNOŚĆ
Ok. 4000 lat p.n.e. – rozpoczęcie epoki starożytnej, koniec prehistorii
XVIII w. p.n.e. – powstanie kodeksu Hammurabiego
776 r. p.n.e. – pierwsza olimpiada w starożytnej Grecji
753 r. p.n.e. – legendarna data założenia starożytnego Rzymu przez Remusa i Romulusa
509 r. p.n.e. – powstanie republiki w Rzymie.
490 r. p.n.e. – bitwa pod Maratonem. Zwycięstwo Greków nad wojskami perskimi.
480 r. p.n.e. – bitwa w wąwozie Termopile. Zwycięstwo Persów. Bohaterska postawa Spartan.
216 – 202 p.n.e. – II wojna punicka. Marsz Hannibala, wodza Kartagińczyków na Rzym. Zwycięstwo Rzymian.
146 r. p.n.e. – Koniec III, ostatniej wojny punickiej zdobycie Kartaginy przez Rzymian
73-71 r. p.n.e. – powstanie Spartakusa w starożytnym Rzymie
44 r. p.n.e. – zabójstwo Juliusza Cezara
31 r. p.n.e. – bitwa pod Akcjum, pokonanie Marka Antoniusza i Kleopatry przez Oktawiana Augusta, założenie cesarstwa w Rzymie i upadek
Egiptu – włączenie go do Rzymu
1 r. – Narodziny Chrystusa
313 r. – edykt mediolański – Konstantyn Wielki zezwolił na wyznawanie chrześcijaństwa
395 r. – podział Imperium Rzymskiego na Cesarstwo Zachodniorzymskie i Wschodniorzymskie ze stolicą w Konstantynopolu przez cesarza
Teodozjusza Wielkiego
476 r. – upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego – koniec starożytności
ŚREDNIOWIECZE
476 r. – początek średniowiecza
496 r. – chrzest Chlodwiga, władcy Państwa Franków
622 r. – ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny. Powstanie islamu
732 r. – bitwa pod Poitiers, Karol Młot pokonał muzułmanów
800 r. – koronacja Karola Wielkiego na cesarza Państwa Franków
843 r. – traktat w Verdun – podział Państwa Franków na trzy części z których postają później: Francja, Włochy i Niemcy
962 r. – Otton I koronował się na cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego
966 r. – chrzest Polski przyjęty przez pierwszego władcę – Mieszka I z dynastii Piastów
1000 r. – zjazd w Gnieźnie- spotkanie Bolesława Chrobrego z Ottonem III
1025 r. – koronacja Bolesława Chrobrego na króla Polski, śmierć Chrobrego, koronacja Mieszka II na króla Polski
1039 r. – przeniesienie stolicy z Gniezna do Krakowa przez Kazimierza Odnowiciela
1054 r. – schizma wschodnia – podział chrześcijaństwa na kościół rzymskokatolicki i prawosławny
1095 r. – synod w Clermont – rozpoczęcie wypraw krzyżowych
1096 – 1099 – I wyprawa krzyżowa, zdobycie Jerozolimy, założenie Królestwa Jerozolimskiego
1076 r. – koronacja Bolesława Śmiałego (Szczodrego) na króla Polski
1109 r. – wyprawa cesarza Henryka V na Polskę (obrona Głogowa). Zwycięstwo Polaków i przejęcie pełni władzy przez Bolesława
Krzywoustego
1138 r. – testament Bolesława Krzywoustego, podział kraju na dzielnice (zasada senioratu)
1180 – zjazd w Łęczycy, Kazimierz Sprawiedliwy zostaje princepsem i ma zwierzchni ą władzę nad braćmi
1226 – sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia Konrada Mazowieckiego (zajęli Ziemię Chełmińską)
1227 – zjazd w Gąsawie, zamordowanie Leszka Białego.
1241 r. – najazd Tatarów (Mongołów) na Polskę, bitwa pod Legnicą (legenda o hejnale i tradycja Lajkonika)
1291 – zdobycie Akki przez krzyżowców, zakończenie krucjat porażką chrześcijan
1308 r. – zajęcie przez Krzyżaków Gdańska i Pomorza Gdańskiego
1320 r. – koronacja na króla Polski Władysława Łokieka, pierwszy raz w Krakowie
1331 r. – bitwa pod Płowcami, pokonanie Krzyżaków
1333 r. – 1370 – rządy Kazimierza Wielkiego – ostatniego z dynastii Piastów
1364 r. – założenie Akademii W Krakowie
1370 r. – po śmierci Kazimierza Wielkiego królem według układów został król Węgier Ludwik Węgierski (Andegaweński)
1374 r. – przywilej w Koszycach wydany przez Ludwika Andegaweńskiego w celu osadzenia na tronie swej córki, którą została Jadwiga.
Przywilej polegał na obniżeniu podatków z 12 do 2 gr. Z łana chłopskiego.
1385 r. – unia w Krewie. Polska i Litwa zostają połączone poprzez unię personalną osobą władcy, czyli Władysława Jagiełły, który poślubił
królową Jadwigę.
1410 r. – bitwa pod Grunwaldem – 1411r – pokój w Toruniu
1444 r. – bitwa pod Warną. Śmierć Władysława Warneńczyka, króla który łączył swą osobą Koronę, WKL i Węgry(od 1440 r.)
1454 – 1466 – wojna trzynastoletnia Polski z Zakonem Krzyżackim za czasów króla Kazimierza Jagiellończyka. Zwycięstwo Polaków. 1466 r. –
II pokój w Toruniu. Polacy odzyskują ziemię (Pomorze Gdańskie z Gdańskiem)
1450 r. – wynalezienie druku przez Niemca Jana Gutenberga
1453 r. – upadek Konstantynopola koniec średniowiecza
EPOKA NOWOŻYTNA
1488 r. – wyprawa Bartłomieja Diaza
1492 r. – odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, koniec średniowiecza
1498r. – odkrycie drogi morskiej do Indii przez Vasco da Gamma
1519 – 1522r. – wyprawa Ferdynanda Magellana opływa świat
1517 r. – wystąpienie Marcina Lutra, początek reformacji
1555 r. – pokój w Augsburgu (czyj kraj tego religia – w Niemczech)
1505 r. - konstytucja Nihil Novi (nic nowego król nie może zmienić prawa bez zgody szlachty)
1525 r. – hołd pruski księcia Albrechta Hohenzollera na Rynku w Krakowie złożony królowi polskiemu Zygmuntowi Staremu
1569 r. – unia realna (unia lubelska – zawarta w Lublinie) – ścisłe połączenie Polski i Litwy. Powstaje Rzeczpospolita Obojga Narodów
1572 r. – noc Św. Bartłomieja we Francji – rzeź kalwinów francuskich (zwanych hugenotami)
1573 r. – konfederacja warszawska – związek szlachty potwierdzający tolerancję religijną w Polsce
1596 r. – unia w Brześciu mówiąca o pokoju między katolikami a prawosławnymi w Polsce, powstanie nowego wyznania – unitów
1596 r. – przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy przez Zygmunta III Wazę
1573 r. – pierwsza wolna elekcja w Polsce – wybór Henryka Walezego
1576 – 1586 r. – rządy Stefana Batorego
1618 – 1648 r. – wojna trzydziestoletnia w całej Europie (przyczyny religijne)
1610 r. – zwycięska bitwa pod Kłuszynem Polaków z Rosją (dymitriady) – hetman Stanisław Żółkiewski
1611 r. – dymitriada czyli wyprawa Polska na Rosję
1620 r. – zwycięska bitwa pod Cecorą z Turkami – śmierć hetmana Stanisława Żółkiewskiego
1627 r. – bitwa pod Oliwą – bitwa morska ze Szwedami zwycięska dla Polaków
1648 r. – powstanie Bohdana Chmielnickiego w na Ukrainie i wojna polsko – rosyjska – zwycięstwo Polaków
1655 -1660 – potop szwedzki zakończony pokojem w Oliwie
1672 r. – bitwa w Kamieńcu Podolskim, porażka Polaków, haracz dla Turcji po pokoju w Buczaczu
1673 – bitwa pod Chocimiem z Turkami, zwycięstwo Polaków
1683 – odsiecz wiedeńska pod dowództwem króla Polski Jana III Sobieskiego, pokonanie Turków
1700 – 1721 – zwycięstwo Rosji w wojnie północnej ze Szwecją
1776 r. – Deklaracja Niepodległości i powstanie państwa USA
1789 r. – wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej – trwała do 1794 r.
1697 – 1763 – unia polsko – saksońska. Rządy królów elekcyjnych z dynastii Wettinów: Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa, (przeplatane
rządami króla Stanisława Leszcyńskiego).
1717r – sejm niemy
1732 r. - traktat trzech czarnych orłów – państwa sąsiednie: Prusy , Rosja i Austria zmówiły się przeciwko Polsce
1764 r. – elekcja ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego
1768 – 1772 – konfederacja barska
1772 r. – I rozbiór Polski 1773 r. – sejm rozbiorowy - dramatyczny sprzeciw Tadeusza Rejtana.
1788 – 1792 – lata trwania Sejmu Wielkiego, zwanego Czteroletnim, marszałkiem był Stanisław Małachowski
1791 r. – uchwalenie Konstytucji 3 Maja
1792 r. – konfederacja targowicka, wojna polsko – rosyjska w obronie konstytucji- porażka obrońców konstytucji
1793 r. – II rozbiór Polski
1794 r. – powstanie kościuszkowskie (przegrane)
1795 r. – III rozbiór Polski – Polska znika z mapy Europy na 123 lata
1804 r. – Napoleon Bonaparte zostaje Cesarzem Francuzów
1812 r. – wyprawa Napoleona na Rosję
1815 r. – porażka Napoleona w bitwie pod Waterloo
1815 r. – Kongres Wiedeński
1797 r. – powstanie Legionów Polskich we Włoszech pod dowództwem gen. Jana Henryka Dąbrowskiego i powstanie hymnu polskiego
autorstwa Józefa Wybickiego.
1807 r. – Napoleon zakłada Księstwo Warszawskie i nadaje mu konstytucję
1815 r. –wraz z Napoleonem upada Księstwo Warszawskie, Kongres Wiedeński zakłada Królestwo Polskie tzw. Kongresówkę
1830 r. – wybuch powstania listopadowego: wygrane bitwy pod Wawrem, Iganiami, Stoczkiem, Grochowem, porażka pod Ostrołęką
1846 r. – rabacja galicyjska czyli powstanie krakowskich chłopów przeciwko szlachcie
1848 r. – Wiosna Ludów w Europie i w Polsce: powstania krakowskie i wielkopolskie – krótkie i nieudane
1863 r. – wybuch powstania styczniowego (z powodu branki) – wojna partyzancka Rosjanami, bez dużych bitew, same potyczki gdyż nie
istniało wojsko polskie.
1864 r. – upadek powstania, zmiana nazwy na Kraj Przywiślański
1901 r. – strajk dzieci we Wrześni – zabór pruski przeciwko nauczania religii o niemiecku. W strajku uczestniczy Maria Konopnicka, która
pisze na tę okazję pieśń „Rotę”
HISTORIA NAJNOWSZA
1914 – 1918 – lata trwania I wojny światowej
1916 – bitwa pod Verdun
1917 – przystąpienie Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej
1917 – rewolucje w Rosji (lutowa – obaliła carat i październikowa – bolszewicka, która wprowadziła komunizm w Rosji)
18 marca 1918 – traktat w Brześciu – wystąpienie Rosji z I wojny światowej.
11 listopada 1918 r. – zakończenie I wojny światowej
11 listopada 1918 r. – odzyskanie przez Polskę niepodległości