poczatki-prawa-omowienie

10
Początki prawa mają swoje miejsce już w czasach najdawniejszych, kiedy tworzyły się pierwsze
społeczeństwa, tworzące stosunki rodzinne, ustalające określone prawa i obowiązki wewnątrz
wspólnoty rodowej. Pierwotne ludy ustalały pewne zachowania oraz wzorce własności, które,
naruszone, spotykały się z odpowiednią reakcją ze strony ludzi, których dotyczyły. Tym samym
wykształciło się tzw. prawo prymitywne. W miarę, jak społeczeństwa pierwotne rozwijały się,
musiał się także rozwinąć system prawa, który chronił jednostkę przed niewłaściwymi
zachowaniami innych oraz rozstrzygał konflikty międzygrupowe. Jednakże po pewnym okresie
czasu wojny międzyplemienne i spory rodowe rozwinęły się do tego stopnia, że nie było możliwości
rozwiązać ich siłą autorytetów rodowo- plemiennych. Wówczas rozwinął się aparat przymusu, który
uzyskiwał swoje działanie w postaci reguł prawa z zachowań zwyczajowych. W miarę, jak
rozwijało się prawo prymitywne, zaczęło ono stopniowo przechodzić w prawo archaiczne, innymi
słowy starożytne, bądź też antyczne.
Pierwszym zbiorem praw antycznych, są prawa starożytnego Bliskiego Wschodu, do których zalicza
się prawa starożytnego Egiptu i Mezopotamii. Wśród pierwszych prawodawców pierwszego
państwa antycznego wymienia się Menesa, żyjącego w 3032- 3000 r. p.n.e., który zjednoczył
państwa Górnego i Dolnego Egiptu, oraz faraonów Szepseskafa z IV dynastii i Senusereta I.
Również do wielkich prawodawców starożytnego Egiptu należy zaliczyć Ramzesa II Wielkiego,
żyjącego w XIII wieku p.n.e., który zawarł pierwsze porozumienie narodowe z Hetytami w historii
świata. Ostatnim z największych prawodawców, był niewątpliwie król perski Dariusz I Wielki,
żyjący w latach 522-486 r. p.n.e. Za jego panowania został opracowany jednolity zbiór prawa
egipskiego (tzw. Kronika Demotyczna) oraz Kodeks z Hermopolis, zawierający kazusy prawne i
formularze z okresu ptolemejskiego (III wiek p.n.e.), które były najważniejszymi ówczesnymi
tekstami prawnymi.
Drugi zbiór praw antycznego świata został ukształtowany w Mezopotamii. Kraj ten był drugim po
Egipcie regionem geograficznym, w którym ukształtował się ustrój despotyczny opartym na
organizmach państwowych. W czasach istnienia państwa Mezopotamii istniało wiele kodyfikacji
prawnych, jak na przykład kodeksy pochodzące z czasów władców sumeryjskich czy akkadyjskich.
Pierwszym prawodawcą był Uruinimgina (nazywany również Urukagina), żyjący ok. 2350 r. p.n.e.,
władca sumeryjskiego miasta Lagasz, po którym został opis przeprowadzonych przez niego reform
prawodawczych, ustrojowych oraz społecznych. Następnymi prawodawcami, po których zostało
dziedzictwo w postaci zbiorów prawnych, byli Ur- Nammu (znany jako król Ur, Pan Uruku, król
Sumeru i Akadu) z ok. 2050 r. p.n.e., który stworzył najstarszy znany dziś kodeks sumeryjski, oraz
Lipit Isztar, władcy Isinu w XIX w. p.n.e, po którym został istotny tekst prawny
(…)
… Isinu w XIX w. p.n.e, po którym został istotny tekst prawny. Jednakże z tamtego okresu
historycznego pozostał najobszerniejszy, najlepiej zachowany Kodeks Hammurabiego. Twórca tego
tekstu był królem Babilonii w latach 1792-1750. Ze swojego miasta stworzył centrum polityczne,
kulturalne i religijne Mezopotamii. Kodeks natomiast, odnaleziony na początku XX wieku n.e.,
zapisany został systemem klinowym na kamiennej stelli z czarnego diorytu. Kodeks Hammurabiego
zawiera prolog wywodzący prawo z pewnego porządku wyższego ustanowionego przez bogów. W
części normatywnej kodeksu zostały wskazane wyrywkowo ujęte normy, które miałyby swoje
miejsce w dzisiejszym prawie sądowym, materialnym i procesowym. Charakterystycznym aspektem
tego kodeksu była kazuistyka, tj posługiwanie się opisem poszczególnych zdarzeń, a nie
generalizowanie ich.
Po powstaniu Kodeksu Hammurabiego utworzone zostały jeszcze inne regulacje prawne, jak choćby
prawa asyryjskie oraz zbiory praw hetyckich z XIV w. p.n.e. Oprócz tychże regulacji istniały
również tabliczki zawierające protokoły sądowe, dokumenty praktyki prawnej, czy inskrypcje na
kamieniach granicznych.
Trzecim systemem prawnym starożytnego Bliskiego Wschodu jest prawo hebrajskie. Otóż prawa…
… rozrost Rzymu w okresie wojen punickich, nastało zróżnicowane prawo, gdyż obok ustaw
dawnych zgromadzeń republikańskich, uchwał senatu, do głosu doszła też działalność prawna
urzędników oraz znawców prawa.
W trakcie rozwoju państwa funkcje sądowo- prawne przeszły na pretorów, którzy mieli za zadanie
dopasować reguły prawa do stosunków ekonomiczno- społecznych. Mieli moc wydawania aktów,
zwanych edyktami…
… cywilizacji rzymskiej, następowały reformy ustrojowe, z których u końca III w. najważniejszych
dokonał Dioklecjan, zapoczątkowując tym samym erę poklasyczną. Nastąpiła absolutyzacja władzy
cesarskiej. W tamtym okresie czasu tylko ustawy cesarskie miały być jedynym źródłem prawa, w
istocie znosząc takie sfery prawne, jak ius civile czy ius gentium, jednocześnie przyczyniając się do
ujednolicenia prawa. W IV…
Rola prawa w kulturze średnowiecznej - omówienie
Prawo rzymskie - omówienie
Okres po klęsce Troi - omówienie
Prawo rzymskie - pojęcia i źródła
Prawo średniowieczne a moralność
Geneza prawa rzymskiego - wykład
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt