PROGRAM WYCHOWAWCZY DLA KLAS IV – VI OPARTY NA PEDAGOGICE PREWENCYJNEJ KS. BOSKO WZRASTANIE W RADOŚCI Opracowany przez:Bogusławę Matyszkiewicz Iwonę Podolecką I Wprowadzenie Od kilku już lat w naszej szkole podejmowane są działania, aby w pracy z uczniami wykorzystywać metody wychowawcze Patrona Szkoły, ks. Bosko. Fakt ten w dużej mierze przyczynił się do napisania programu wychowawczego dla klas IV-VI zgodnego ze szkolnym programem wychowawczym a uwzględniającego myśl pedagogiczną ks. Bosko. Przywołanie w niniejszym programie jego idei wychowawczej, celowe odwołanie się do metod wychowawczych pedagogiki prewencyjnej to znakomita okazja zaprezentowania rodzicom naszej szkoły nie tylko sylwetki Patrona, ale także jego stylu pracy z młodzieżą i zasad wychowawczych . Jako tytuł programu wybrałyśmy Wzrastanie w radości, biorąc pod uwagę naturalną potrzebę doświadczania przez dziecko radości. Pragniemy aby takie sformułowanie tytułu programu już ukierunkowywało na rodzaj podejmowanych działań w pracy z uczniem oraz wskazywało, że dochodzenie do prawdziwej radości życia obejmuje długofalowy proces i wymaga wysiłku. Duszą niniejszego programu jest idea, która łączy koncepcję wychowawczą ks. Bosko z osiągnięciami współczesnej pedagogiki. Takie połączenie ma głębokie uzasadnienie. Okazuje się bowiem, że koncepcja wychowawcza ks. Bosko również w naszych czasach jest nie tylko aktualna ale i postępowa. Natomiast współczesna pedagogika, opierając się na osiągnięciach naukowych i stosując nowoczesne metody pracy wychowawczej dochodzi do takich rozwiązań, które już realizował ks. Bosko. Program ,,Wzrastanie w radości’’ zakłada więc wykorzystanie w pracy z dziećmi najnowszych osiągnięć pedagogiki zabawy. II Założenia Stwarzanie przyjaznej atmosfery i pomaganie dziecku w dobrym funkcjonowaniu w społeczności szkolnej najpełniej zrealizować można przede wszystkim wtedy, gdy podejmowanym działaniom będzie towarzyszył klimat radości. Wysiłki wychowawcy winny zmierzać do doprowadzenia ucznia do radosnego przeżywania swego dzieciństwa. W tym celu będzie się starano tak poznać ucznia, aby odkryć w nim jego dobre predyspozycje i je rozwinąć, umożliwić mu i wyzwolić w nim 2 twórczą aktywność. Uwzględniając myśl pedagogiczną św. Jana Bosko oraz założenia programu wychowawczego szkoły starano się, aby cały proces wychowania i samowychowania odbywał się w radości. Radość odgrywa wielkie znaczenie w życiu dziecka i dlatego uczyniono z niej ważny środek wychowawczy. Uwzględniając naturalne potrzeby dziecka starano się wykorzystać szereg sposobów powstawania radości w zespole klasowym. I tak dużą wagę przykłada się do zabaw, różnych gier, dramy. Natomiast sam dobór treści poruszanych na zajęciach wychowawczych ma dopomóc dzieciom w rozwiązywaniu ich problemów, w przezwyciężaniu trudności i tego wszystkiego, co może wywoływać smutek, lęk. Powyższe myśli starano się uwzględnić w tematyce programu wychowawczego. Program Wzrastanie w radości wspiera wychowawcę w takim prowadzeniu zajęć, aby owocowały one dużą aktywnością dzieci pomagały wyzwalać chęć do dalszego działania, do twórczości i pomysłowości. Dobór treści jest też tak pomyślany aby dzieci mniej aktywne wyzwalać z kompleksów, dodawać im pewności siebie i pobudzać do zaangażowania. Podstawowe zagadnienia programu to: Wychowywanie do wartości – mówienie o wartościach i skłanianie dziecka do refleksji, co jest dla niego ważne Wspomaganie w rozwoju – poznanie siebie, radzenie sobie ze stresem, budowanie pozytywnego obrazu siebie, kształtowanie umiejętności społecznych Tworzenie przekonań normatywnych Pomoc w osiąganiu sukcesu – zainteresowanie nauką, znalezienie obszarów w szkole gdzie będzie się mogło zrealizować. Informacje o zagrożeniach Dopełnienie programu stanowią warsztaty teatralno - wychowawacze Towarzystwa Radości, które stwarzają dziecku możliwość przynależenia do pozytywnej grupy rówieśniczej oraz dają okazję do zrealizowania się. Istotnym warunkiem skuteczności programu jest współpraca z rodzicami, która obejmuje ich pedagogizację oraz dowartościowywanie dziecka w oczach rodziców. 3 III Struktura programu Program Wzrastanie w radości może być modyfikowany w trakcie roku szkolnego w zależności od potrzeb uczniów. Składa się on z dwóch części: I część nosi nazwę Radość wspólnego działania (integracja zadaniowa) II część: Ku radości życia (edukacja) I część: Radość wspólnego działania to integracja zadaniowa (wspólne zajęcia wzmacniające więzi między uczniami). Obejmuje program na cały rok. Ma pomóc w integracji zespołu uczniowskiego, nauczyć czerpania radości płynącej z przebywania w grupie. Tematyka zadań i godzin wychowawczych jest wspólna dla klas IV-VI. Wykorzystuje potencjał dzieci, pobudza wyobraźnię i rozwija ich aktywność twórczą. Umożliwia uczniom wspólną zabawę, w sposób praktyczny uczy jak się ze sobą bawić, współpracować, jak się zachować. Realizacja treści zawartych w tej części programu odbywa się najczęściej poza lekcjami godzin wychowawczych. II część: Ku radości życia (edukacja) obejmuje treści ważne dla uczniów jest rozbita na sześć bloków tematycznych powtarzających się w każdej klasie. I tak W klasie IV dobór treści ma pomóc dziecku dojść do wyrazistej definicji akceptowanych i nieakceptowanych zachowań, co ma na celu pomóc uczniom radzić sobie z uczuciami i zachowaniami. Ma kształtować umiejętność rozwiązywania własnych problemów oraz wyrabiać odpowiedzialność za siebie wraz z umiejętnością przewidywania skutków własnych zachowań, ma uczyć podejmowania decyzji Działalność wychowawcza skupia się na wspólnym wypracowaniu reguł i zasad pomocnych w kontaktach z innymi oraz na wypracowaniu klasowego regulaminu. W klasie V tematyka zajęć skupia się na treningu umiejętności społecznych. Ukazuje przyjaźń jako wielką wartość, możliwą do zrealizowania. Pobudza do zawiązywania przyjaźni i budowania satysfakcjonujących więzi z innymi. Kształtuje umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników i otoczenia oraz stosowania zachowań asertywnych. W klasie VI tematyka skupia się wokół właściwego spostrzegania i rozumienia siebie. Dobór treści ma dopomóc w rozwijaniu zdolności do samokontroli, samooceny i samoobserwacji. Ma dopomóc dziecku w pokonywaniu trudności związanych z nauką. Treści związane z cyklem lekcji: Zagrożenia obejmujące tematykę związaną z 4 uzależnieniem (tytoniem, alkoholem i narkotykami) i są przeprowadzane w ostatnich tygodniach roku szkolnego. Traktowane są jako działania profilaktyczne i mają na celu przygotować dzieci do ewentualnych sytuacji, jakie mogą się pojawić w ich nowym środowisku szkolnym. Tematyka zajęć wychowawczych rozbita jest na następujące bloki tematyczne, które powtarzają się w każdej klasie : 1. Razem radośniej: zawiera treści i zadania do integracji wstępnej. Obejmuje okres na początku każdego roku szkolnego. Ma na celu rozpoznanie oczekiwań i potrzeb uczniów oraz zintegrowanie zespołu klasowego. 2. ,,To – Ja - My’’: uwzględnia wszystkie płaszczyzny komunikacji w grupie czyli treść (,,to’’), przeżycia osobiste (,,ja’’) oraz stosunki międzyludzkie, wzajemne uczucia, postawy, uprzedzenia lub sympatie uczniów w klasie, zasady współpracy (,,my’’) Blok ten dotyczący więc właściwego spostrzegania i rozumienia siebie, kontaktów z rówieśnikami, podporządkowywania się normom oraz obejmuje trening podstawowych umiejętności społecznych 3. Rozwiązywanie problemów: poświęcony kształceniu postaw asertywnych, podejmowaniu decyzji i radzeniu sobie z trudnościami w nauce 4. Zagrożenia: poruszający problematykę związaną z nałogami i wpływem na nasze życie reklamy, TV, czasopism młodzieżowych i gier komputerowych. 5. Wokół Patrona Szkoły: przybliżający życie i działalność św. Jana Bosko oraz świat wartości duchowych 6. Rodzina jest skałą; dotyczący wartości rodzinnych Rola nauczyciela Program ,,Wzrastanie w radości’’ uwzględnienia w pracy wychowawczej metody wypracowane przez Jana Bosko w jego systemie prewencyjnym, oczywiście na poziomie dopasowanym do realnych możliwości w szkole. Tak więc w realizacji programu uwzględniono: 5 asystencję czyli czynną i stałą obecność wśród uczniów. Przejawiającą się uczestnictwem w ich życiu szkolnym, w ich zainteresowaniach, i trudnościach. Polegać ona będzie w głównej mierze na zachęcaniu, dawaniu propozycji i otwieraniu możliwości oraz na wspólnym działaniu w tym wszystkim co zostanie przez nich zaproponowane w ramach I części programu wychowawczego ,,Razem radośniej’’ ,,Słówko’’ czyli serdeczne słowa, podające wiadomość, przestrogę lub radę co należy czynić, a czego uniknąć w tym celu aby ze zdarzeń jakie zachodzą w ciągu tygodnia wyciągnąć pouczające zasady. Stosowane będzie tzw. ,,Słówko’’: - ,,na ucho’’, w ramach indywidualnych kontaktów - na kartce wręczane przy okazji urodzin, - semestralne; czyli bileciki z radami nawiązujące do oceny z zachowania - klasowe; wywieszane na gazetce ,, Nasze sprawy’’ nawiązujące do tematyki godzin wychowawczych i będące jednocześnie podsumowaniem i radą zachętę czyli wzmocnienie mające na celu dodanie dziecku pewności siebie, wyzwolenie z kompleksów i pobudzenie do aktywności. Ważne więc miejsce zajmować będą różne pochwały. Na gazetce klasowej ,,Nasze sprawy” przez cały rok szkolny będzie wywieszana krótka adnotacja dotycząca konkretnego ucznia: ,,Dziękuję’’, ,,Gratuluję’’ ,,Krytykuję’’ Metody pracy z uczniami Zestaw metod pracy z uczniami na lekcjach wychowawczych będzie dobierany w wyniku analizy zakładanych celów, spodziewanych osiągnięć uczniów oraz treści programu. Spośród szerokiego zestawu metod aktywizujących najodpowiedniejsze będą: gry dydaktyczne (inscenizacje, gry symulacyjne, socjodramy, gry interakcyjne), metoda projektu, portfolio, praca w grupach, rozmowa nauczająca, dyskusje i debaty oraz burza mózgów. W pracy wychowawczej z uczniami ważną rolę spełnia także przygotowanie otoczenia, tj. wystrój wnętrza przydzielonej sali, który oprócz waloru estetycznego ma również stanowić pomoc do samokontroli własnej działalności, przypominać i utrwalać to wszystko co jest poruszane na lekcjach wychowawczych. W tym celu w dekoracji sali stałe miejsce znajdzie: gazetka ścienna ,,Nasze Sprawy’’, na której wywieszane będzie miesięczne ,,Słówko’’ dla klasy oraz najważniejsze treści poruszane na lekcjach wychowawczych. W pracy z uczniami istotne miejsce zajmie gazetka klasowa przygotowywana przez uczniów w zespołach, nawiązująca do bieżących wydarzeń (historycznych, związanych z rokiem liturgicznym np.: 6 Adwentem, Bożym Narodzeniem, Wielkim Postem, Wielkanocą czy też rokiem kalendarzowym np.: andrzejki, Święto Ziemi, Święto Wiosny). Najczęstszą formą kontroli i oceny spodziewanych osiągnięć ucznia w wyniku realizacji programu wychowawczego ,,Wzrastanie w radości’’ będzie: rozmowa nauczyciela z uczniem, ewaluacja niektórych zajęć, ankiety dotyczące programu czy poruszanych problemów, konkursy klasowe. 7 R ADOŚĆ WSÓLNEGO DZIAŁANIA Integracja zadaniowa I część wspólna dla klas IV-VI BLOK TEMATYCZNY TEMATYKA CELE EDUKACYJNE RADOŚĆ WSPÓLNEGO DZIAŁANIA Integrowanie grupy Kształtowanie właściwych postaw w kontaktach towarzyskich między rówieśnikami Wdrażanie do wzajemnego wspierania się współdziałania, współodpowiedzialności Kształtowanie umiejętności wytyczania sobie celów i osiągania ich na drodze rzetelnej współpracy 1. Planujemy czas zabawy i radości. Oczekiwania uczniów. Po co plan? Umiejętność planowania (gwiazda pytań). Cechy dobrego planu. Plan działań na nowy rok szkolny. Giełda pomysłów Zasady współpracy w grupie. PROCEDURY OSIAGANIA OSIĄGNIĘCIA CELÓW UCZNIÓW Przydział zadań i podział na grupy, prace plastyczna: Współpracuje w zespole i zna zasady dobrej współpracy i zabawy Kalendarz imprez klasowych, ,,Mapa roku szkolnego’’ 2. Naszym nauczycielom ... Postawa wdzięczności. Jak możemy okazać naszą wdzięczność? – nasze propozycje. 3. Andrzejki. Zabawa tak, ale jaka? Tradycje i zwyczaje andrzejkowe. Zasady dobrej zabawy. Propozycja własnych działań Udział w akademii z okazji Dnia Nauczyciela, złożenie na zabawie. Różne przykłady gier i zabaw towarzyskich. życzeń nauczycielom 4. Bal przebierańców czyli czas na fantazję! Tradycje związane z karnawałem. Pomysł na udaną Uczenie planowania pracy Wyznacza sobie właściwe cele i konsekwentnie do nich dąży Okazuje wdzięczność i szacunek Planuje i przygotowuje wspólną zabawę Bawi się wspólnie z kolegami Odczuwa radość z przebywania z kolegami w klasie Udział uczniów w zabawie 8 Przyzwyczajanie do planowania, organizacji i działalności indywidualnej i zespołowe Rozwijanie aktywności twórczej dzieci, pobudzanie wyobraźni Wyzwalanie zdolności organizacyjnych i pomysłowości Wyrabianie odpowiedzialności każdego uczestnika za dobre przygotowanie i przebieg imprezy. Wdrażanie do samodzielności i samodyscypliny Kształtowanie obowiązkowości, punktualności, rzetelności, zaradności zabawę. andrzejkowej pod kierunkiem 5. Klasowe mikołajki. Tradycja związana ze świętym Mikołajem.. Gest dawania a sam podarek. Sposoby wykonywania drobnych upominków. Mikołajki jako uroczystość klasowa. nauczyciela 6. Niech żyje fantazja! Dekoracja bożonarodzeniowa w naszej klasie. Wystrój bożonarodzeniowy w moim domu, a Wspólna zabawa dekoracja świąteczna w naszej klasie. Giełda karnawałowa, konkurs na pomysłów. Opracowanie planu i sposobu najzabawniejsze przebranie wykonania dekoracji. 7. Przy wigilijnym stole – Tradycje związane z wigilią. Tworzenie nastroju świątecznego. Kolędowanie. Składanie życzeń jako wyraz naszej życzliwości. 8. Walentynki w naszej klasie. Umiejętność wyrażenia przyjaźni. Nasze niespodzianki dla innych. Różne sposoby okazania życzliwości – nasze pomysły. 9. Pierwszy Dzień Wiosny – wszyscy się bawią i ... pracują. Czerpanie radości płynącej z Tradycja witania wiosny – tworzenie przebywania w grupie klasowego obyczaju.. Dobra zabawa lepszą formą spędzenia czasu niż wagary. Gry i zabawy zespołowe. Okazuje życzliwość ofiarując koledze małą ,,drobnostkę’’ Nawiązuje pozytywne kontakty z rówieśnikami Rozkłada na etapy realizację zamierzonego działania Wie jakie korzyści płyną z dobrej współpracy Samodzielnie planuje spotkanie opłatkowe Okazuje życzliwość Spotkanie mikołajkowe klasy, innym Przygotowanie daru – Wyraża swoją przyjaźń drobnostki i wręczenie go przygotowując innym, niespodziankę dla kolegi Wykonanie ozdób związanych z tradycją Bożego Narodzenia: ozdób choinkowych, witraży i lampionów adwentowych, Strojenie sali. Spotkanie opłatkowe klasy z wychowawcą. Składanie życzeń, łamanie się opłatkiem śpiewanie Okazuje sympatię i życzliwość kolegom w klasie poprzez zgodną zabawę Odczuwa radość z przebywania z kolegami w klasie Uczestniczy w zabawach 9 Wyzwalanie pozytywnych przeżyć 10. Naszym rodzicom. Rozwijanie postawy patriotycznej Kształtowanie więzi z krajem ojczystym Jak okazać miłość i wdzięczność rodzicom? Przygotowanie niespodzianki dla rodziców. kolęd. Prezent ,,Wszystkich dla wszystkich’’ Praca plastyczna: ,,Serce dla Ciebie’’- wykonanie serca z życzliwym ,,słówkiem’’ Sklepik z uczuciami Opracowanie planu wspólnego spotkania. Okazuje szacunek rodzicom przygotowując dla nich uroczystość Docenia wartość sprawiania innym radości Zajęcia integracyjne w klasie: Zgodnie uczestniczy w Gry i zabawy zespołowe wspólnych zabawach i grach Organizuje we współpracy udaną imprezę 11. Dzień Dziecka – dniem radości i zabawy. Formy zajęć rekreacyjnych, przykłady zabaw rozumie pojęcie i gier towarzyskich. Dobrze zorganizowana Przygotowanie niespodzianki wolności zabawa jako skutek przemyślenia jej dla rodziców zna i szanuje symbole przebiegu. Prezentacja programu narodowe artystycznego w wykonaniu odpowiednio zachowuje 12 Czy wiesz co to znaczy wolność? uczniów się w czasie Święto Odzyskania Niepodległości. Wspólnie przygotowany uroczystości szkolnych poczęstunek, składanie życzeń 13. Uchwalenie Konstytucji 3- go Maja Doniosłość i znaczenie Konstytucji 3-go Maja Zajęcia rekreacyjne. Zabawy i gry towarzyskie Udział uczniów lub przygotowanie akademii z 10 okazji Święta Odzyskania Niepodległości Święta Uchwalenia Konstytucji 3- Maja Przygotowanie gazetek ściennych 11 KU RADOŚCI ŻYCIA II część: edukacja Klasa IV 1. 1. 1.Jestem już w czwartej klasie! Uczęszczanie na lekcje. Regulamin szkolny. Lekcje i ich przebieg. Sprawdziany i prace klasowe. Wybór samorządu klasowego. Zapoznanie z podstawowymi Obowiązek uczenia się. Zajęcia prawami i obowiązkami pozalekcyjne. ucznia RAZEM RADOŚNIEJ Wdrażanie do przestrzegania ustalonych zasad i praw w szkole Uświadomienie ważności norm i zasad dla dobrego współżycia w klasie Kształtowanie postawy szacunku, życzliwości i tolerancji wobec kolegów Wzmocnienie więzi grupowej 1.2. Daj się poznać. Diagnoza klimatu bezpieczeństwa i potrzeb uczniów. 1.3.Chcę abyś wiedział o mnie, że ... Autoprezentacja. Różne sposoby przedstawiania własnej osoby. Miejsce poszczególnych osób w grupie. 1.4. Poznajemy się poprzez zabawę. Jacy jesteśmy – opinie o uczniach i klasie jako zespole? Struktura grupy. 1.5. Moja klasa to też wspólnota. Portret grupy. Elementy łączące dzieci we wspólnotę klasową. Życie w grupie. zna zasady bezpieczeństwa w Praca z regulaminem szkoły szkole i poza nią Wybór Samorządu klasowego zna zasady współżycia w klasie i reguły obowiązujące w szkole Ankieta: Ja w szkole wypełnia prostą ankietę Praca plastyczna: Mój herb umie zaprezentować siebie Statua grupy Wspólna bajka o grupie wypowiada się o innych w sposób kulturalny wymienia osiągnięcia kolegów i je docenia wie jakie zachowania wpływają na dobrą atmosferę w klasie 12 Zachęcenie do wysiłku i wytrwałości w pracy nad sobą Analiza ról pełnionych w klasie Pobudzanie koleżeńskich stosunków w klasie uwzględniających grzeczne wzajemne odnoszenie się do siebie. Ankieta: Nasza szkoła 1.6. Szkoła naszych marzeń. Po co chodzę do szkoły? Co w niej lubimy, co chcielibyśmy zmienić? Jak uczniowie wywierają wpływ na życie szkoły – strategie formalne i nieformalne. Jakie prawa mają uczniowie i jak mogą je bronić? 1.6.Normy i zasady – bez nich życie byłoby Praca pod kierunkiem trudniejsze. Źródła i rodzaje norm. Dlaczego norm nie nauczyciela należy łamać i co zrobić, gdy komuś to się jednak przydarzy? Czy uczniowie mogą tworzyć jakieś zasady? Konflikty norm. 1.7. Honorowy kodeks ucznia klasy IV. Pracujemy razem. Prawa i obowiązki uczniów. Odpowiedzialność za siebie i innych. Postawy pro społeczne i aspołeczne. Kultura zachowania w grupie. 2. ,,TO - JA – MY’’ Kształtowanie umiejętności właściwego spostrzegania siebie i innych 2.1. Jaki jestem? Postrzeganie siebie. Moje mocne strony a chwalenie się. Myślenie i mówienie o sobie w sposób pozytywny. 2.2. Jestem doceniany i doceniam innych. Znaczenie doceniania siebie i innych. Okazywanie serdeczności, zadowolenia. 2.3. Moje sukcesy. szczerze wypowiada własne zdanie Rozumie konieczność ustanawiania zasad, reguł postępowania Podpisanie kontraktu klasy Potrafi wykorzystać własne doświadczenie do sformułowania zasad współżycia w grupie Przestrzega wspólnie ustalonych zasad Kwestionariusz ,,To ja’’ Zna swoje mocne i słabe strony Odgrywanie scenek Wie, że należy doceniać siebie i innych Ustala swoje sukcesy 13 Rozwijanie zdolności do Moje możliwości i sukcesy. Ważność ich dostrzegania i akceptowania. Umiejętność mówienia o nich. Dyplom uznania samokontroli, samooceny samoobserwacji Kształtowanie umiejętności autoprezentacji 2.4. Chcę być dobrym kolegą, koleżanką – porozmawiajmy o koleżeństwie. Wartości leżące u podstaw moich relacji z Lista cech innymi – koleżeństwo. Po czym poznać dobrego kolegę? Czym różni się grupa koleżeńska od kliki? Co to znaczy być koleżeńskim? Budzenie odpowiedzialności 2.5. Uczymy się śmiać, ale nie wyśmiewać. Odgrywanie scenek Różnica między żartem a złośliwością. Co za własne postępowanie nazywamy wyśmiewaniem? Jak sobie radzić w sytuacjach gdy jestem wyśmiewany? Kształtowanie umiejętności określania swoich uczuć 2.6. Dokuczanie innym nie jest w porządku. Dokuczanie jako przejaw przemocy. Formy dokuczania, jak sobie z tym radzić? Praca z ilustracjami Poznanie cech dobrego 2.7. Sukcesy i porażki minionego półrocza. Znajomość kryteriów z zachowania. Jacy jesteśmy wobec siebie? Ocenianie swojego zachowania i swoich kolegów. Postulaty Uświadomienie konieczności zmian proponowanych przez uczniów. Samoocena wg szkolnego regulaminu oceniania zachowania wzajemnej akceptacji w 2.8. Zasłużyłem na... Oceniamy nasze klasie zachowanie Wystawienie ocen z zachowania Moje zachowanie a regulamin szkoły Co udało mi się zmienić w sobie? Nad czym zna zasady koleżeństwa i umie określić cechy dobrego kolegi, koleżanki kontroluje swoje wypowiedzi o innych rozróżnia żart od złośliwości wie, które wypowiedzi o innych mogą być krzywdzące akceptuje inność swoich kolegów w klasie kolegi, koleżanki dokonuje oceny swojego zachowania akceptuje ocenę kolegów i nauczycieli 14 Nabywanie umiejętności liczenia się z potrzebami muszę jeszcze popracować. Zachowania, postawy, z których jestem dumny? Samoocena. Jak oceniasz swoich kolegów, co dali z siebie i co im zawdzięczamy? innych 3. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW Podejmowanie decyzji Odgrywanie ról ,,Co mogę Zna reguły ,,PRO’’ zrobić? zwiazane z Schemat : Filtry ,,Pro’’ podejmowaniem decyzji (prawidłowość, realność Definiuje problem odpowiedzialność) wymagający podjęcia decyzji Rozpoznaje możliwość rozwiązania problemu Dziennik pokładowy z Ocenia pozytywne i podróży negatywne konsekwencje rozwiązań Drzewko decyzyjne Ustala plan działania Lista pomysłów rozwiązywania problemów w grupie i rozwiązywania problemu podejmowania decyzji. Argumenty za i przeciw. Jak Dokonuje oceny podjętych decyzji rozstrzygnąć które rozwiązanie jest trafniejsze? 3.1. Co powinienem wiedzieć zanim podejmę decyzję? Znaczenie zbierania informacji przed Uświadomienie, że podjęciem decyzji. Analizowanie sytuacji, w codzienne trudności są których uczniowie podejmują ryzykowne nieodłączną częścią życia. decyzje. 3.2.Zdarza nam się podejmować Ukazanie dróg ryzykowne decyzje rozwiązywania napotkanych Ćwiczenia w analizowaniu sytuacji, w trudności, skłonienie których podejmują ryzykowne decyzje. Jak uczniów do pokonywania ich się wycofać ze złej decyzji? w swoim życiu 3.3. Trudne decyzje, czyli co wybrać? Umiejętność podejmowania decyzji Zapoznanie z procesem podejmowania decyzji Techniki podejmowania decyzji. Zna schemat drzewka decyzyjnego podejmowania decyzji 15 4. ZAGROŻENIA Kształtowanie postawy krytycyzmu wobec niektórych treści oferowanych w prasie młodzieżowej i reklamie Prowadzenie do właściwego odbioru treści oferowanych przez prasę i reklamę Uświadomienie, że nie wszystkie treści przekazywane przez prasę czy reklamę są prawdziwe 4.1.Zagubieni w gęstwinie rzeczy. Jak na nas wpływa reklama? Co to jest reklama? Czemu służy? Treść reklam. Wpływ reklamy na moje decyzje. Jak korzystać z reklam? Debata ,,za i przeciw’’ Krytycznie ocenia reklamy jako formy namawiania 4.2. Czasopisma młodzieżowe – marzenia i Rozmowa pod kierunkiem Wybiera czasopisma rzeczywistość. Czasopisma, które najchętniej czyta nauczyciela kierując się właściwą młodzież. Wpływ czasopism na nasze życie. Treści oferowane przez Popcorn, hierarchią wartości Dziewczynę, Bravo. Zasady i kryteria wyboru czasopism. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własny rozwój. 5.WOKÓŁ PATRONA SZKOŁY Zaznajomienie z życiem Patrona Szkoły Ukazanie św. Jana Bosko jako osoby, którą warto naśladować 5.1.Święty Jan Bosko przyjaciel dzieci. Święty Jan Bosko jako przyjaciel dzieci i młodzieży, opiekun sierot. 5.2. Święty Jan Bosko nasz Patron Jakie cechy powinien posiadać ,,wzór’’ człowieka? Jakie cechy posiadał Jan Bosko? Kto to jest patron? Patron jako pewien wzór do naśladowania. Film: ,,Don Bosko’’ Zna najważniejsze wydarzenia z życia ks. Bosko Puzzle logiczne uzasadnia dlaczego Ks. Jan Bosko jest Patronem Szkoły 16 Uświadomienie uczniom, że od ich postępowania zależy ich przyszłość 5.3. Życie Jana Bosko opowiedziane nie tylko słowem Życie św. Jana Bosko. Dzieciństwo. Nauka. Konkurs plastyczny Powołanie. Praca z młodzieżą. wskazuje osoby, na których chciałby się wzorować w ciekawej formie prezentuje Patrona Szkoły 6.RODZINA JEST SKAŁĄ Wdrażanie do okazywania rodzicom szacunku i wdzięczności 6.1.Moja rodzina Portret mojej rodziny i jej charakterystyka. Jak jestem spostrzegany w rodzinie? Najważniejsze reguły w rodzinie. Znaczenie rodziny dla każdego człowieka. 6.2. Zabawy w rodzinę Uświadomienie konieczności Wyobrażenia o szczęśliwej rodzinie. wzajemnej akceptacji w Pociechy i zmartwienia rodziców w rodzinie wychowywaniu swojego dziecka. Trudności na jakie napotykają rodzice Kształtowanie umiejętności życia w rodzinie 6.1. Kłopoty z rodzicami. Wymagania jakie dzieci stawiają rodzicom. Ukazywanie prawidłowego Czego życzymy swoim rodzinom, co wzoru rodziny chcielibyśmy zmienić? . Moja postawa w rodzinie w starciach i sytuacjach konfliktowych. Kwestionariusz rodziny Gry interakcyjne Koło życzeń zna swoje miejsce w rodzinie wymienia czynniki utrudniające i ułatwiające kontakt rodzice -dzieci rozmawia z rodzicami i konstruktywnie porozumiewa się z nimi w sytuacjach konfliktowych 17