Wulkany

Wulkanizm
Wykonał: Kamil Suchanek
Kl. 1a
Co to jest
wulkan?
Vulcanus
Nazwa wulkan pochodzi od
łacińskiego słowa Vulcanusrzymskiego boga ognia. Jest
to miejsce na powierzchni
ziemi, z którego wydobywa
się lawa, gazy wulkaniczne i
materiał piroklastyczny
(okruchowe produkty wybuchu
wulkanicznego wyrzucane na
powierzchnię Ziemi).
Budowa wulkanu
Podział wulkanów ze względu na
rodzaje erupcji
Możemy wyróżnić następujące rodzaje wulkanów:
•
Wylewne albo lawowe- erupcje polegają jedynie
na wylewie lawy, którym nie towarzyszy większa
eksplozja. Kształt wulkanu jest uzależniony od
rodzaju lawy. Najsłynniejszymi wulkanami tego
typu są: hawajska Mauna Kea oraz amerykański
Lassen Peak.
•
Wulkany eksplozywne- zachodzą w nich silne i
gwałtowne erupcje, którym towarzyszy bardzo
duża
ilość sypkiego materiału piroklastycznego
wyrzucana z wulkanu. Nie następuje tu
wylewanie się lawy. Ma on kształt wysokiego stożka
z głębokim i szerokim kraterem.
Mauna Kea
•
Stratowulkany - czyli wulkany mieszane.
Erupcje charakteryzują się zarówno
wylewaniem się lawy jak i wyrzucaniem różnego
rodzaju materiału piroklastycznego. Wulkany
przybierają kształt stożka. Mogą tworzyć się
wulkany poboczne zwane popularnie
pasożytniczymi. Przykładem może być święty
wulkan Japończyków Fudżi - jama.
Fudżi
Podział wulkanów ze względu na
aktywność
Aktywność wulkaniczna zmienia się
wraz z czasem. Na jej podstawie
możemy podzielić wulkany na:
• czynne – stale lub sporadycznie
objawiające swoją działalność
Kilimandżaro- wygasły wulkan
•
drzemiące – ich działalność
zaobserwowano w czasach
historycznych
•
wygasłe – ich działalność nie
została zaobserwowana w czasach
historycznych
Szacuje się, że w ciągu ostatnich 10
tys. lat na kuli ziemskiej czynnych
było 1500 wulkanów. W tym okresie
miało miejsce około 7900 erupcji.
Obecnie liczbę czynnych wulkanów
szacuje się na około 600.
Najsłynniejsze wulkany świata
• Etna
• Wezuwiusz
• Kilimandżaro
• Fudżi
Etna to czynny wulkan we
Włoszech, który leży na
wschodnim wybrzeżu
Sycylii. Jest on najwyższym
i największym w Europie
stożkiem wulkanicznym
(145 km obwodu u
podnóża). Jego wysokość
wynosi 3340 m n.p.m. (
Wskutek wybuchów
wysokość ulega zmianom)
Wezuwiusz to jeden z
najbardziej znanych
wulkanów w lądowej części
Europy, położony na terenie
Włoch, na Półwyspie
Apenińskim.
Wezuwiusz jest jednym z pięciu
najniebezpieczniejszych
wulkanów świata. Początki
jego aktywności sięgają
okresu sprzed około 16 tys.
lat. Wezuwiusz zaliczany
jest do stratowulkanów.
Najbardziej wzmożonym
okresem aktywności
wulkanu były lata 16311872. Według ostatnich
pomiarów, jego wysokość
wynosi 1281 m n.p.m.,
głębokość krateru – 230 m,
średnica – 550-650 m.
Wiek najstarszych skał
Wezuwiusza określany jest
na ok. 200 tys. lat.
Najbardziej znany jest z
wybuchu, który nastąpił 24
sierpnia 79 r., w którym
zniszczone zostały miasta:
Pompeje, Herkulanum i
Stabie. Ostatni duży
wybuch został odnotowany
dnia 13 marca 1944 r.
Kilimandżaro – góra w Tanzanii
leżąca przy pograniczu z
Kenią. Jest jednym z
najwyższych samotnych
masywów. W jego skład
wchodzą trzy szczyty będące
pozostałością po trzech
wulkanach:
• szczyt Uhuru na wulkanie
Kibo (Kilimandżaro) – 5895 m
n.p.m.
• Mawenzi – 5150 m n.p.m.
• Shira – 3940 m n.p.m.
Fudżi– wulkan i zarazem
najwyższy szczyt Japonii
(3776 m n.p.m.). Leży na
wyspie Honsiu, na
południowy zachód od
stolicy, Tokio.
Najwyższe wulkany na Ziemi
• Ojos del Salado, 6880 m n.p.m.
(wygasły)
• Llullaillaco, 6723 m n.p.m.
• Antofalla, 6450 m n.p.m.
• Lascar, 5990 m n.p.m.
• Cotopax, 5897 m n.p.m.
• Orizaba, 5700 m n.p.m.
Ojos del Salado to najwyższy wulkan na Ziemi (obecnie nieczynny).
Położony jest w Andach Środkowych, na granicy Argentyny i Chile.
Jest drugim co do wysokości szczytem górskim na półkuli
zachodniej, drugim na półkuli południowej oraz najwyższym
szczytem Chile.
Llullaillaco
Najwyższy na Ziemi (6723 m
n.p.m.) czynny wulkan.
Znajduje się on w Ameryce
Południowej w Andach
Środkowych na granicy
Argentyny i Chile. Zanotowano
erupcje w latach: 1854, 1868,
1877.
• Wezuwiusz – 24 sierpnia 79 r.
• Huaynaputina (Peru) – 19 lutego 1600 r.
• Orizaba (Meksyk) - 26 grudnia 1687 r.
• Tambora – 11 kwietnia 1815 r.
• Krakatau – 27 sierpnia 1883 r.
• Montagne Pelée - 8 maja 1902 r.
• Mount St. Helens – 18 maja 1980 r.
• Pinatubo – czerwiec 1991 r.
Wulkany można znaleźć także na innych obiektach
Układu Słonecznego, m.in. na Marsie, Io (księżycu
Jowisza) czy Trytonie (księżycu Neptuna)
Wulkany na Marsie
Źródła
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wulkan
http://pl.wikipedia.org/wiki/Materiał_piroklastyczny
http://www.indiastudychannel.com/pictures/gallery/syedtajuddin__lawa.JPG
http://republika.pl/blog_qa_4292631/6686228/tr/fdsfdsfdsf.jpg
http://www.bryk.pl/teksty/liceum/geografia/geografia_fizyczna/11196-wulkany_i_formy_wulkaniczne.html
http://www.warhammer-online.pl/attachment/file/87/normal/ThundMt01.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Magma.jpg
http://kiosk.onet.pl/_i/artykuly/_01_08/kilimandzaro_d.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Etna
http://www.mikop123.republika.pl/etna.jpg
http://www.fostertravel.pl/photo/big/5042_Wulkan_Etna.jpg
http://wulkanologiabob.blox.pl/resource/etna015.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wezuwiusz
http://republika.pl/blog_vo_3466768/4345045/tr/wezuwiusz2.jpg
http://republika.pl/blog_qa_4292631/6686228/tr/mnbnn.jpg
http://www.zs2.lubartow.pl/liceum/images/stories/migawki/2008-9/sierpien/groznystozek.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Fudżi
http://www.rumburak.friko.pl/img/majestat-2.jpg
http://ziemianarozdrozu.pl/i/upload/artykuly-rozne/kilimanjaro.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Mauna_Kea
http://www.mojajaponia.pl/fudzi1miniatura.JPG