Charakterystyka przedmiotów, wymagana liczba godzin i punktów

advertisement
Charakterystyka przedmiotów, wymagana liczba godzin i punktów na
studiach I stopnia na kierunku etnologia (antropologia kulturowa)
Kategoria przedmiotów
1. Przedmioty objęte standardami
A. Przedmioty ogólne
B. Przedmioty podstawowe
C. Przedmioty kierunkowe
2. Przedmioty nieobjęte standardami
D. Przedmioty specjalizacyjne określone
programem jednostki (w tym seminarium licencjacie)
E. Przedmioty fakultatywne
Ogólna minimalna liczba godzin i punktów ECTS (poz.
1 i 2)
Minimalna liczba godzin
900
210
390
300
1200
600
Punkty ECTS
75
6
39
30
105
55
600
2100
50
180
Przedmioty objęte standardami
A. Przedmioty ogólne – 210 godz.
Język obcy
Technologia informacyjna
Wychowanie fizyczne
B. Przedmioty podstawowe – 390 godz.
Wstęp do etnologii i antropologii kulturowej (wykład i ćwiczenia)
Wykład i towarzyszące mu ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów ze specyfiką dyscypliny poprzez
charakterystykę antropologii jako nauki, wskazanie wciąż zmieniającego się zakresu jej zainteresowań,
omówienie podstawowych pojęć i kategorii stosowanych w antropologii jak również wybranych, ważnych
problemów teoretycznych i metodologicznych. Tematyka zajęć ma służyć zaznajomieniu się z głównymi celami
i procedurami poznawczymi antropologii oraz wskazaniu miejsca i znaczenia antropologii w naukowej refleksji
o człowieku i jego świecie.
Etnologia Polski (wykład i ćwiczenia)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z dziejami i specyfiką polskiej kultury ludowej oraz zróżnicowaniem
kulturowym i regionalnym ziem polskich. Tematyka zajęć obejmuje problemy związane z kształtowaniem się
nowych regionów, rolą mniejszości etnicznych, językowych i narodowych w formowaniu polskiej kultury
narodowej. Część zajęć poświęcona będzie poznaniu podstawowych metod badania kultury ludowej.
Etnologia Europy (wykład i ćwiczenia)
Przedmiotem zajęć jest omówienie historycznej i regionalnej specyfiki kulturowego zróżnicowania Europy.
Studenci zapoznają się z podziałem na regiony kulturowe, etnograficzne i geopolityczne Europy, a także z
problemami związanymi z ich współistnieniem we współczesnej Europie, takimi jak regionalizmy, mniejszości,
konflikty etniczne, migracje itp. Problematyka zajęć obejmuje także kwestię wpływu kultury europejskiej na
kulturę innych kontynentów, a także rolę Polski w kształtowaniu oblicza kulturowego Europy.
Zróżnicowanie etnokulturowe świata (wykład i ćwiczenia)
Systematyczne omówienie zróżnicowania etnicznego współczesnego świata. Prezentacja struktury etnicznej
sześciu kontynentów ze wskazaniem na kształtujące ją czynniki. Obszary kulturowe, rodziny językowe, ludy i
narody. Etniczność – kategorie, pojęcia, procesy.
Metodologia nauk społecznych (wykład i ćwiczenia)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi nurtami metodologicznymi w naukach
przyrodniczych i społecznych. Tematycznie kurs skupiał się będzie wokół zasadniczego dla metodologii nauk
sporu wyjaśnianie-rozumienie, który zapoczątkował w XIX wieku rozwój nauk humanistycznych i społecznych.
Program obejmuje także zaznajomienie studentów z najważniejszymi technikami badawczymi stosowanymi
obecnie w naukach przyrodniczych i społecznych. Ćwiczenia opierają się na lekturze i omówieniu fragmentów
oryginalnych dzieł z historii metodologii i filozofii nauki.
Metody badań empirycznych (wykład i ćwiczenia)
Zapoznanie studentów z podstawami badań empirycznych ze specjalnym naciskiem na metody badawcze
wykorzystywane w etnologii i antropologii kulturowej oraz przygotowanie ich do samodzielnego prowadzenia
badań terenowych. Zadaniem studentów będzie samodzielne wybranie tematu badań, konceptualizacja oraz
przygotowanie projektu badawczego do realizacji tego tematu. Studenci będą się uczyć, jak formułować pytania
oraz jak sytuować je w szerszych teoretycznych i analitycznych ramach. Ponadto zapoznają się i wypróbują
różne techniki badań terenowych, takich jak obserwacja, wywiad, eksperyment i uczestnictwo czy
przeprowadzenie ankiety. Dodatkowo nauczą się jak uzupełniać dane z terenu danymi pomocniczymi, takimi jak
materiały źródłowe i drugorzędne – dokumenty, dane statystyczne, ikonograficzne, Internet, prasa itp. Na
ćwiczeniach zajmiemy się szerszymi etycznymi i teoretycznymi zagadnieniami, które pojawią się we własnych
badaniach studentów i będziemy je sytuować w epistemologicznych ramach etnologii i antropologii kulturowej.
Socjologia (wykład i ćwiczenia)
Zajęcia mają na celu wprowadzenie studentów w problematykę socjologiczną. Głównym celem jest
przedstawienie podstawowych pojęć, koncepcji i teorii służących do analizy społeczeństwa. Tematy
poszczególnych zajęć obejmują: socjologia jako forma wiedzy o świecie, podstawowe paradygmaty analizy
socjologiczne, struktura społeczna i ruchliwość społeczna, kultura jako czynnik spajający system społeczny,
socjologiczne diagnozy współczesnego społeczeństwa polskiego i edukacja jako przedmiot analiz
socjologicznych.
C. Przedmioty kierunkowe – 300 godz.
Wiedza o tradycjach kulturowych (wykład i ćwiczenia)
Celem kursu jest zapoznanie studentów z problematyką kultury ludowej i jej etnologicznej interpretacji.
Szczególny nacisk położony będzie na refleksję nad sztuką ludową oraz różne sposoby jest zastosowań. W
trakcie zajęć wykorzystane będą przykłady zaczerpnięte z kultur ludowych Polski i Europy.
Antropologia kultury współczesnej (wykład i ćwiczenia)
Celem zajęć jest zarysowanie najważniejszych problemów i pojęć występujących w antropoloicznej refleksji nad
kulturą współczesną. Studenci zapoznają się z najważniejszymi formami kultury współczesnej (k. masowa,
popularna, życia codziennego, subkultura, alterkultura i in.), prolematyką globalizacji i jej wpływu na kulturę,
kwestiami relacji między języiem i tożsamością narodową czy problemami zmiany i nierówności społecznej.
Program zajęc obejmuje również informację o podstawowych metodach badań nad kulturą współczesną.
Etnologia kulturowych obszarów świata (wykład i ćwiczenia)
Zapoznanie studentów z podstawowymi realiami grup etnicznych zamieszkujących kraje pozaeuropejskie przez
ukazanie zróżnicowania etnokulturowego poszczególnych obszarów, zwrócenie uwagi na specyfikę ich rozwoju
i zasygnalizowanie głównych problemów badawczych współczesnej antropologii w studiach nad tymi ludami i
narodami.
Historia etnologii i antropologii kulturowej (wykład i ćwiczenia)
Wykład służy poznaniu historii dyscypliny. Omówione zostaną główne kierunki i nurty antropologii ze
szczególnym uwzględnieniem dominujących w ich obrębie teorii kultury i koncepcji metodologicznych, jak
również charakterystyki pojęć i kategorii wypracowanych lub stosowanych do opisu, badań i analizy kultury
przez poszczególne koncepcje antropologii. Ukazane zostaną też związki antropologii z innymi naukami ( np.
filozofią, psychologią, historią, językoznawstwem), z których dokonań antropologia czerpała inspiracje,
przetwarzając powstałe tam idee dla własnych potrzeb. Celem wykładu jest syntetyczne przedstawienie rozwoju
myśli antropologicznej, zmian zachodzących w dyskursie o kulturze i w metodologii badań, dokonujących się na
drodze wewnętrznych przemian i wewnętrznej krytyki jak i inspiracji dokonaniami innych dyscyplin nauki.
Ćwiczenia poświęcone będą na omówienie i analizę wybranych antropologicznych prac reprezentujących
stanowiska teoretyczne lub metodologiczne, charakterystyczne dla danego kierunku; zaznajomią studentów z
podstawowym kanonem antropologicznych lektur obowiązkowych.
Antropologiczne interpretacje kultury (wykład i ćwiczenia)
Zapoznanie uczestników z procesem rozwoju, głównymi przesłankami teoretycznymi oraz kluczową
problematyką podejmowaną w ramach antropologii płci i seksualności. Przedstawienie procesu kształtowania się
relacji pomiędzy interdyscyplinarnymi studiami feministycznymi, męskości i gejowskimi/lesbijskimi a
perspektywami badawczymi w antropologii. Analiza wzajemnych inspiracji i ocen krytycznych ze szczególnym
uwzględnieniem specyfiki wglądu antropologicznego.
Przedmioty nieobjęte standardami (wykład i ćwiczenia)
D. Przedmioty specjalizacyjne – 600godz.
Seminarium licencjackie
Translatorium – analiza tekstów antropologicznych w języku angielskim (ćwiczenia)
Celem translatorium jest rozwinięcie u studentów umiejętności samodzielnej lektury tekstów anglojęzycznych
oraz analizy tekstów etnograficznych. Zamiast wyboru artykułów i krótszych tekstów, studenci będą czytali całe
książki – najnowsze etnografie Europy Wschodniej i Środkowej (lista lektur będzie uaktualniana każdego roku).
Studenci będą zobowiązani do przeczytania na każde zajęcia wyznaczonych fragmentów książki, wybrania
terminów kluczowych dla argumentacji autora, oraz zaprezentowania analizy lektury na zajęciach. Wybrane
fragmenty będą także tłumaczone. W ten sposób zostaną osiągniete trzy cele: 1) zapoznanie studentów z
najnowszymi tekstami etnograficznymi z antropologii postsocjalistycznej Europy; 2) udoskonalenie
umiejętności czytania w języku angielskim; 3) nauka umiejętności somodzielnej analizy tekstu.
Antropologia i problem pamięci (wykład)
Wykład poświęcony roli i funkcji pamięci w poznaniu w antropologii. Nowy paradygmat antropologii pozwala
traktować pamięć jako ważny element poznania. Stwarza to specyficzne problemy teoretyczne, metodologiczne i
etyczne, które współczesna antropologia próbuje rozwiązać. W pracy antropologa pamięć jest nie tylko
przedmiotem wiedzy, ale też źródłem i narzędziem poznania.
Antropologia państwa i władzy (wykład)
Celem tego cyklu wykładów jest zapozanie studentów z problematyką badań społecznych, a zwłaszcza
antropologicznych, nad nowoczesnym państwem. Przedmiotem zajęć będzie państwo jako zjawisko społecznopolityczne i kulturowe. Szczególny nacisk będzie położony na związki pomiędzy państwem jako strukturą
polityczną a państwowymi instytucjami i innymi instrumentami sprawowania władzy. Dla zilustrowania tez
teoretycznych konkretnymi danymi kulturowymi, poza tekstami teoretycznymi prowadzący posłuży się
przykładami etnograficznymi z różnych cząści świata.
Antropologia religii (konwersatorium-ćwiczenia)
Celem zajęć jest uświadomienie studentom miejsca i znaczenia religii w życiu grup ludzkich; ukazanie
wielorakości form religijnych i sposobów ekspresji religijnej w różnych grupach ludzkich w czasie i przestrzeni;
wydobycie doniosłości teoretycznego spojrzenia na religię w rozumieniu zjawisk kulturowych. Religia jest
zjawiskiem podzielanym przez wszystkie znane grupy ludzkie, lecz mamy skłonność do etnocentrycznego
postrzegania jej w kategoriach judeochrześcijańskich. W tym duchu interpretowana jest też w ramach wiele
dyscyplin humanistycznych: psychologii, socjologii, filozofii. Antropologia z założenia jest dziedziną
zorientowaną na inne, wywodzące się spoza europejskiego kręgu kulturowego społeczeństwa i stara się spojrzeć
na religię jako na zjawisko powszechne, lecz jednocześnie w swej wielorakości osobliwe kulturowo. Wierzenia
ludów ‘egzotycznych’ różnych kontynentów stały się materiałem dla interpretacji religii. Opis wybranych
wierzeń oraz przedstawienie teorii antropologicznych religii jest przedmiotem wykładu. Ma wskazać na
wzajemną metaforyczną jedność przekonań i działań, mitów i rytuałów. Przyjęta perspektywa pozwala też na
próbę wyjaśnienia takich zjawisk o charakterze religijnym jak magia, totemizm, szamanizm, kanibalizm,
obrzędy przejścia i inicjacje, tabu, mit czy też dać odpowiedź, przykładowo, na zagadkę symboliki noszenia
długich włosów, zakazu zabijania krów w Indiach lub składania ofiary ze zwierząt bogom. Celem wykładu nie
jest wszelako ‘egzotyzacja’ religii, lecz ukazanie jej w innej od klasycznych, antropologicznej i
międzykulturowej perspektywie teoretycznej.
Magia, religia i nauka (wykład)
Intelektualne dzieje ludzkości miały przebiegać, w myśl idei Sir Jamesa Frazera, od magii poprzez religię do
nauki. Ta ostatnia jest, zgodnie z tą teorią, ukoronowaniem racjonalnego rozwoju naszego gatunku. W pierwszej
części wykładu omówione zostaną perypetie i relacje magii, religii oraz nauki jako sposobów myślenia i
działania w starożytności, średniowieczu i renesansie, a następnie rozważona zostanie „rewolucja myślowa”
polegająca na przejściu od myślenia magiczno-religijnego do naukowego. W części drugiej zastanowimy się nad
antropologiczną refleksją nad tymi trzema rodzajami przekonań i ich obecnością w życiu współczesnym.
Język współczesnej antropologii (wykład)
Wykład poświęcony analizie wybranych aspektów współczesnego języka antropologii. Analiza ta koncentruje
się na wybranych przykładach sposobów narracji zaczerpniętych ze współczesnej antropologicznej literatury, ale
przede wszystkim – na zasadniczych cechach używanego dziś w antropologii języka. Wykład porusza także
problem różnicy pomiędzy językiem dyskursu teoretycznego a językiem używanym w antropologicznej
praktyce.
Nacjonalizm w Europie Wschodniej (konwersatorium-ćwiczenia)
W trakcie seminarium zapoznamy się z głównymi współczesnymi koncepcjami dotyczącymi zjawiska
nacjonalizmu oraz konkretnymi przypadkami jego pojawiania się w życiu społecznym i politycznym
społeczeństw Europy Środkowej, w szczególności Polski. Znajomość problematyki od strony teoretycznej
ilustrowanwa będzie konkretnymi przypadkami. Prześledzenie rozwoju historycznego idei narodowych pozwoli
na kontekstualizację a następnie ‘dekonstrukcję’ tworzenia ‘Innych’ w trakcie rodzenia się świadomości
etnicznej. Kurs obejmuje 13 spotkań i pomyślany jest jako praca seminaryjna. Uczestnicy proszeni są o czytanie
przewidzianych na dane spotkanie tekstów, które staną się podstawą do wspólnej dyskusji. Jeśli uczestnicy zajęć
wyrażą taką wolę, to – poza obowiązkową lekturą – małe grupy osób przygotowywać będą poszczególne tematy
i przedstawiać je jako dodatkowy materiał do dyskusji. Uczestnicy zdobędą wiedzę nt. tożsamości etnicznej i
nacjonalizmu, które są integralną częścią kondycji współczesnych społeczeństw. Uzupełniona ona zostanie
konkretną wiedzą o istniejących historycznie i dziś problemach narodowych w Europie Środkowej.
Opis i narracja w antropologii (wykład)
Tematykę wykładu wyznacza pytanie: jak się dziś pisze antropologię? Pytanie to pociąga za sobą konieczność
zastanowienia się nad szeregiem problemów epistemologicznych i metodologicznych. Współczesna antropologia
nie rezygnując ze statusu nauki empirycznej, posługuje się etnograficznym opisem i traktuje opis jako jeden z
podstawowych elementów wyjaśniania. Jednocześnie przyjmuje się, że antropologia jest nauką narracyjną,
zatem w dyskusji o tożsamości antropologii i metodologii badań i analiz antropologicznych problem narracji
staje się problemem o zasadniczym znaczeniu.
Hordy, plemiona, państwa – antropologia pierwotnych systemów politycznych (wykład)
Zapoznanie ze specyfiką i głównymi założeniami antropologii politycznej. Ukazanie historii tej dyscypliny, jej
najważniejszych osiągnięć i tematów badawczych oraz podstawowych orientacji teoretycznych zarówno w
przeszłości, jak współcześnie (antropologia polityczna jako subdyscyplina antropologii, historia antropologii
politycznej, główne orientacje teoretyczne w antropologicznych studiach nad polityką, pierwotne systemy
polityczne i ich charakterystyka, teorie rozwoju systemów politycznych, koncepcje powstania i rozwoju
systemów państwowych, antropologia polityczna społeczeństw złożonych, polityka i inne dziedziny kultury).
Antropologiczne koncepcje plemienia (wykład)
Zapoznanie studentów z głównymi koncepcjami społeczeństw pierwotnych powstałymi na gruncie antropologii
od czasów jej poznania po współczesność. Celem zajęć jest zrekonstruowanie i krytyczne zreinterpretowanie
dyskutowanych modeli połączone z próba ukazania, w jaki sposób zmieniający się kontekst historycznokulturowy kształtował możliwości poznawcze antropologicznych studiów nad Innymi. Studenci zapoznają się z
teoriami plemienia formułowanych przez reprezentantów najważniejszych szkół teoretycznych w antropologii:
ewolucjonizmu (Maine, McLennan, Frazer), szkoły kulturowo-historycznej (Rivers), funkcjonalizmu
strukturalnego (Radcliffe-Brown, Evans-Pritchard, Fortes), krytyki funkcjonalizmu (Leach, Gluckman), „nowej
antropologii”, (Ardener, Friedman, Needham) oraz krytyki postmodernistycznej (Leach, Strathern, Kuper).
Omówieniu kolejnych koncepcji towarzyszyć będzie rozpatrzenie ich wymiaru poznawczego, co umożliwić
powinno przeprowadzenie faktycznej dekonstrukcji pojęcia plemienia.
Bieda i ubóstwo – próba opisu i interpretacji zjawiska (wykład)
Cecha współczesnego społeczeństwa jest postępująca polaryzacja, w wyniku której zwiększa się dystans
pomiędzy grupami zamożnymi i biednymi. Ci ostatni, których liczba gwałtownie wzrasta, są kategorią, która
stanowi poważne wyzwanie zarówno dla badaczy społecznych, jak polityków i innych praktyków życia
publicznego. Bieda we współczesnym świecie różni się w sposób strukturalny od tej, jaka ukształtowała się w
XIX w. Celem zajęć jest próba antropologicznego zinterpretowania tego zjawiska, zwrócenie uwagi na
kulturowe uwarunkowania ubóstwa i jego zróżnicowanie.
Inteligencja polska jako formacja kulturowa w XIX i XX wieku (wykład)
W kulturze polskiej opozycja „wysokie/ niskie” oznacza to, co oficjalne i to, co ludowe. To, co należy do
kanonu i to, co jest apokryficzne. Od XIX wieku to, co w kulturze uważa się za wysokie należy do kultury
narodowej. Eksponentem kultury narodowej była inteligencja. To ona podnosiła do rangi kultury wysokiej
elementy kultury ludowej, by włączyć ją do korpusu kultury narodowej. Na podstawie powyższych tez wykład
omawia dzieje inteligencji polskiej – jej pochodzenie, etos, role w społeczeństwie i współczesny „upadek” jako
nosiciela wartości narodowych. Wykład omawia przemiany statusu inteligencji w różnych sytuacjach
historycznych i politycznych aż do tzw. transformacji systemowej, która wykształca tzw. klasę średnia. Kwestia
czym jest owa klasa a czym była inteligencja zamyka problematykę wykładu.
Teoria kultury (wykład)
Zapoznanie uczestników z różnorodnymi możliwościami teoretycznego ujęcia zjawiska „kultury”. Prezentacja
elementu kontynuacji i zmiany w teoriach kultury oraz ich uwikłania w bieżący kontekst ekonomiczny,
polityczny, społeczny i kulturowy. Debaty dotyczące „kultury” jako przestrzenie dyskursów o tożsamości i
różnicy społeczno-kulturowej.
Polityka i poetyka studiów płci i seksualności (seminarium)
Zapoznanie uczestników z dynamiką procesów poznawczych, w ramach których wytwarzana jest wiedza o płci i
seksualności. Analiza przesłanek zróżnicowania dominujących koncepcji płci i seksualności w kontekście
historycznie zmiennych uwarunkowań kulturowych, społecznych, politycznych i ekonomicznych. Relacje
pomiędzy naukami społecznymi a studiami kulturowymi i postkolonialnymi w interdyscyplinarnych studiach
płci i seksualności.
Antropologia postsocjalizmu (seminarium)
Zaprezentowanie dyskursywnego charakteru pojęcia „Europa Środkowa/Wschodnia” jako kontekstu
transformacji postsocjalistycznych. Analiza specyfiki perspektywy antropologicznej na tle innych perspektyw
teoretycznych stosowanych do badań procesów transformacyjnych w regionie. Omówienie wybranych aspektów
przemian postsocjalistycznych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem ujęcia etnograficznego.
Zmiana kulturowa w antropologii (wykład i ćwiczenia)
Wprowadzenie w aktualność problematyki zmiany kulturowej w świetle zmian zachodzących w Polsce, Europie
i na świecie. Stan badań nad zmianą kulturową w antropologii kulturowej (etnologii) lecz także w zajmujących
się zmianą kulturową dyscyplinach pokrewnych: archeologii, historii, socjologii, kulturoznawstwie, filozofii
kultury. Zapoznanie z jej głównymi pojęciami, koncepcjami, paradygmatami. Wykształcenie umiejętności
samodzielnego dostrzegania, analizowania i interpretowania zachodzących współcześnie zmian kulturowych.
Dla realizacji treści programowych przedmiotu ważne jest zintegrowanie i zsynchronizowanie wykładów i
ćwiczeń. Dlatego zarówno wykłady jak i ćwiczenia winny być realizowane według tego samego porządku, aby
uzupełniać omawianą tematykę.
Antropologia wizualna (wykład i warsztaty)
Antropologia wizualna jako naukowa subdyscyplina antropologii kulturowej. Historia i współczesność
antropologii wizualnej. Fotografia, film i multimedia i ich rola w dydaktyce antropologicznej a także w praktyce
badawczej na różnych jej etapach: gromadzenie danych, ich analiza i konceptualizacja. Zapoznanie z
antropologią wizualną i jej dorobkiem. Wprowadzenie w problematykę fotografii i filmu w antropologii
kulturowej. Wykształcenie umiejętności samodzielnego wykonywania i wykorzystywania fotografii i filmu w
badaniach antropologicznych oraz umiejętności dostrzegania i analizowania złożonej problematyki
metodologicznej, epistemologicznej i etycznej z tym związanej.
E. Przedmioty fakultatywne – 600 godz.
Logika z semiotyką (wykład i ćwiczenia)
Pierwsza część dotyczy zagadnień związanych z ogólną teorią znaków, czyli z semiotyką. Omówione będą
podstawowe pojęcia semiotyki i dokonana będzie klasyfikacja znaków. Następnie prezentowane będą
podstawowe działy semiotyki, a mianowicie: syntaktyka, semantyka i pragmatyka. Szczególna uwaga zostanie
skoncentrowana na problematyce znaczenia znaku. Druga część zajęć, związana z semiotyką logiczną, dotyczy
logicznej analizy takich czynności intelektualnych, jak: analiza wypowiedzi, definiowanie i rozumowanie.
Teoretyczną bazę tych analiz stanowić będzie rachunek (logika) zdań i logika kwantyfikatorów. Przedstawione
będą podstawowe prawa logiki i reguły wynikania logicznego. Omówione zostaną techniki logicznego
parafrazowania zdań języka naturalnego i logicznej rekonstrukcji podstawowych typów definicji. Wymienione
będą główne błędy występujące w procedurze definiowania pojęć. Następnie przedstawiona zostanie
klasyfikacja rozumowań (wnioskowań). Słuchacze zapoznają się także z metodami formalnej i materialnej
poprawności rozumowań i prześledzą analizy podstawowych błędów pojawiających się w rozumowaniach
subiektywnie pewnych. W trakcie zajęć będą na bieżąco pokazywane związki logiki i semiotyki z epistemologią,
językoznawstwem i teorią kultury.
Socjologia małych grup (wykład i ćwiczenia)
Zapoznanie się z klasycznymi i niektórymi nowszymi koncepcjami mikrosocjologii z naciskiem na teorię i
badania struktur grupowych. Mikrosocjologia i badanie procesów grupowych z reguły traktowane są jako
dyscypliny lokujące się na pograniczu socjologii i psychologii społecznej. Podstawowym przedmiotem ich
zainteresowania jest zachowanie jednostek w grupach. W odróżnieniu od innych pytań stawianych w tych
dziedzinach, to pytanie ma zarówno aspekt teoretyczny, jak i praktyczny. Ludzie spędzają swoje życie w małych
grupach. Decyzje, które dotyczą milionów ludzi są podejmowane w małych grupach. W tej sytuacji jest rzeczą
istotna zrozumienie jak takie grupy funkcjonują, aby odpowiedzieć na pytania typu: czym jest przywództwo i jak
się je zdobywa? W jaki sposób grupy nagradzają swoich członków? Pytania te dotyczą także zagadnienia
zdolności do grupowych procesów podejmowania decyzji.
Statystyka (wykład i ćwiczenia)
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami statystycznymi, zarówno statystyki
opisowej jak i statystyki indukcyjnej. Pomoże to słuchaczom za pomocą języka statystyki dokładniej opisywać
różnorodne zjawiska masowe. Ważnym celem będzie, zatem nie tylko zapoznanie się studentów z teoretycznymi
pojęciami, ale również nabycie praktycznych umiejętności. Przedstawione będą poszczególne etapy badania
statystycznego przeprowadzanego zarówno przez firmy badania rynku i opinii publicznej oraz ośrodki naukowe
jak i samych studentów. Omówione zostaną pojęcia związane z przygotowaniem badań, obserwacją
statystyczną, opracowaniem i prezentacją materiału statystycznego oraz z interpretacją i opisem uzyskanych
wyników. Również mowa będzie o testowaniu hipotez statystycznych, tak aby studenci na podstawie próby
wnioskowali o całej populacji. Pojęciami kluczowymi w tej części zajęć będą rozkład statystyki, centralne
twierdzenie graniczne, hipoteza statystyczna, poziom istotności statystycznej jak też omówione będą etapy
testowania hipotez. Słuchacze zapoznają się z algorytmem wyboru testu statystycznego i z wybranymi testami.
Zadaniem kursu będzie również nabycie umiejętności wyboru miary siły związku między zmiennymi,
odpowiedniego współczynnika korelacji.
W ramach ćwiczeń studenci będą rozwiązywać zadania
zaproponowane na wykładzie równolegle do omawianego materiału.
Psychologia społeczna (wykład i ćwiczenia)
Wykład i uzupełniające go ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów z zagadnieniami psychologii
społecznej jako nauki, problemami natury teoretycznymi, omówienie podstawowych pojęć oraz przedstawienie
metod badawczych. Poprzez przedstawienie wyników najnowszych badań wskazanie na to, że jest to nauka
wciąż rozwijająca się. Tematyka zajęć obejmuje również przedstawienie praktycznych zastosowań społecznej
psychologii. Dyskusja omawianych problemów psychologii społecznej z perspektywy interdyscyplinarnej,
szczególnie pod kątem etnologii, antropologii, kulturoznawstwa.
Wprowadzenie do filozofii kultury (wykład i ćwiczenia)
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z głównymi nurtami w filozofii kultury, podstawowymi
kategoriami używanymi w filozoficznej refleksji nad kulturą oraz poglądami czołowych przedstawicieli filozofii
kultury, zarysowanie relacji między filozofią kultury a naukami szczegółowymi zajmującymi się kulturą jak
antropologia czy socjologia o przedstawienie współczesnych sporów dotyczących znaczenia i zakresu kategorii
„kultura” w filozofii współczesnej.
Metodyka edukacji kulturalnej (wykład i ćwiczenia)
Przedmiotem zajęć jest poznanie różnorodnych form i metod edukacji kulturalnej i wyposażenie studentów w
umiejętności posługiwania się, w edukacji kulturalnej, wybranymi formami i metodami (z uwzględnieniem
różnych grup i środowisk). Celem zajęć jest kształtowanie i rozwijanie u studentów umiejętności twórczego
zastosowania poznanych metod w praktycznym działaniu, angażowania innych do realizacji podejmowanych
działań edukacyjnych, budowanie własnego warsztatu niezbędnego w realizacji zadań stojących przed edukacją
kulturalną i zapoznanie z wybraną literaturą przedmiotu, kształtowanie nawyków twórczego jej wykorzystania.
Psychologia doświadczeń społeczno-kulturowych (wykład i ćwiczenia)
Psychologia doświadczeń społeczno-kulturowych jest autorskim pomysłem prezentacji teorii psychologicznych:
psychoanalizy, psychologii analitycznej, behawioryzmu, psychologii poznawczej, psychologii społecznej i ich
metod w odniesieniu do codziennych doświadczeń związanych z trzema obszarami: doświadczania siebie,
doświadczania „innego,” doświadczania dzieła. Obszary te zostaną poddane psychologicznemu oglądowi w
perspektywie pojęć i metod każdej z wybranych teorii, poszerzając zdolność wielowymiarowej psychologicznej
interpretacji zjawisk z nimi związanych. Celem zajęć jest zatem twórcze poszukiwanie odpowiedzi na pytania o
to kim mogę być, kim staję się w procesie doświadczania - siebie, „innego”, dzieła? Co każda z wybranych
perspektyw teoretycznych psychologii odsłania w procesie interpretacji doświadczania – co odsłania w
człowieku, w kulturze, w otoczeniu? Wykład pełni funkcję prezentująca teorię w odniesieniu do codzienności,
ćwiczenia są elementem zastosowania zdobytej wiedzy. Poza wspólną analizą tekstów źródłowych ich celem jest
– przeprowadzenie samodzielnych analiz wybranych zjawisk kulturowych w perspektywie psychologicznej.
Filozofia (wykład i ćwiczenia)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi postaciami w historii filozofii oraz tematyczne
omówienie głównych problemów będących przedmiotem refleksji filozoficznej. Ćwiczenia będą opierały się na
lekturze i omówieniu fragmentów oryginalnych dzieł filozoficznych. Nacisk przy doborze tekstów położony jest
głównie na problematykę antropologiczną i społeczną. Tematyka ćwiczeń i wykładów obejmuje przegląd
najważniejszych koncepcji człowieka, społeczeństwa oraz jego relacji z jednostką, idei władzy politycznej,
sprawiedliwości, tolerancji itp.
Filozofia języka (konwersatorium)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią filozoficznej refleksji nad językiem, począwszy od
starożytności, skończywszy na współczesności (poziom historyczny); wprowadzenie we współczesną
problematykę języka ze szczególnym uwzględnieniem jego relacji ze społeczeństwem (poziom teoretycznospołeczny); prezentacja przykładów zastosowań analizy języka w badaniach społecznych (poziom
metodologiczny); zapoznanie studentów z warsztatem pojęciowym filozofii języka i przygotowanie w ten sposób
do samodzielnej lektury prac językoznawczych (poziom pragmatyczny).
Media a komunikacja międzykulturowa (seminarium)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze specyfiką teorii komunikacji międzykulturowej jako dyscypliny
humanistycznej. Studenci poznają najważniejsze teorie dotyczące komunikowania międzykulturowego i
międzynarodowego oraz podstawowe różnice komunikacyjne występujące pomiędzy kulturami świata
(klasyfikacje kultur). Zapoznają się także z a praktycznymi możliwościami wykorzystania wyników
teoretycznych analiz, np. w sferze zarządzania, negocjacji czy rozwiązywania konfliktów etnicznych i
politycznych. Studenci poszerzą swoją kompetencję komunikacyjną i kulturową zdobywając umiejętności w
zakresie komunikowania się z przedstawicielami innych kultur.
Drugi język obcy (zamiennie z dwoma przedmiotami fakultatywnymi)
Download