Charakterystyka przedmiotów, wymagana liczba godzin i punktów na studiach I stopnia na kierunku etnologia (antropologia kulturowa) Kategoria przedmiotów 1. Przedmioty objęte standardami A. Przedmioty ogólne B. Przedmioty podstawowe C. Przedmioty kierunkowe 2. Przedmioty nieobjęte standardami D. Przedmioty specjalizacyjne określone programem jednostki (w tym seminarium licencjacie) E. Przedmioty fakultatywne Ogólna minimalna liczba godzin i punktów ECTS (poz. 1 i 2) Minimalna liczba godzin 900 210 390 300 1200 600 Punkty ECTS 75 6 39 30 105 55 600 2100 50 180 Przedmioty objęte standardami A. Przedmioty ogólne – 210 godz. Język obcy Technologia informacyjna Wychowanie fizyczne B. Przedmioty podstawowe – 390 godz. Wstęp do etnologii i antropologii kulturowej (wykład i ćwiczenia) Wykład i towarzyszące mu ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów ze specyfiką dyscypliny poprzez charakterystykę antropologii jako nauki, wskazanie wciąż zmieniającego się zakresu jej zainteresowań, omówienie podstawowych pojęć i kategorii stosowanych w antropologii jak również wybranych, ważnych problemów teoretycznych i metodologicznych. Tematyka zajęć ma służyć zaznajomieniu się z głównymi celami i procedurami poznawczymi antropologii oraz wskazaniu miejsca i znaczenia antropologii w naukowej refleksji o człowieku i jego świecie. Etnologia Polski (wykład i ćwiczenia) Celem zajęć jest zapoznanie studentów z dziejami i specyfiką polskiej kultury ludowej oraz zróżnicowaniem kulturowym i regionalnym ziem polskich. Tematyka zajęć obejmuje problemy związane z kształtowaniem się nowych regionów, rolą mniejszości etnicznych, językowych i narodowych w formowaniu polskiej kultury narodowej. Część zajęć poświęcona będzie poznaniu podstawowych metod badania kultury ludowej. Etnologia Europy (wykład i ćwiczenia) Przedmiotem zajęć jest omówienie historycznej i regionalnej specyfiki kulturowego zróżnicowania Europy. Studenci zapoznają się z podziałem na regiony kulturowe, etnograficzne i geopolityczne Europy, a także z problemami związanymi z ich współistnieniem we współczesnej Europie, takimi jak regionalizmy, mniejszości, konflikty etniczne, migracje itp. Problematyka zajęć obejmuje także kwestię wpływu kultury europejskiej na kulturę innych kontynentów, a także rolę Polski w kształtowaniu oblicza kulturowego Europy. Zróżnicowanie etnokulturowe świata (wykład i ćwiczenia) Systematyczne omówienie zróżnicowania etnicznego współczesnego świata. Prezentacja struktury etnicznej sześciu kontynentów ze wskazaniem na kształtujące ją czynniki. Obszary kulturowe, rodziny językowe, ludy i narody. Etniczność – kategorie, pojęcia, procesy. Metodologia nauk społecznych (wykład i ćwiczenia) Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi nurtami metodologicznymi w naukach przyrodniczych i społecznych. Tematycznie kurs skupiał się będzie wokół zasadniczego dla metodologii nauk sporu wyjaśnianie-rozumienie, który zapoczątkował w XIX wieku rozwój nauk humanistycznych i społecznych. Program obejmuje także zaznajomienie studentów z najważniejszymi technikami badawczymi stosowanymi obecnie w naukach przyrodniczych i społecznych. Ćwiczenia opierają się na lekturze i omówieniu fragmentów oryginalnych dzieł z historii metodologii i filozofii nauki. Metody badań empirycznych (wykład i ćwiczenia) Zapoznanie studentów z podstawami badań empirycznych ze specjalnym naciskiem na metody badawcze wykorzystywane w etnologii i antropologii kulturowej oraz przygotowanie ich do samodzielnego prowadzenia badań terenowych. Zadaniem studentów będzie samodzielne wybranie tematu badań, konceptualizacja oraz przygotowanie projektu badawczego do realizacji tego tematu. Studenci będą się uczyć, jak formułować pytania oraz jak sytuować je w szerszych teoretycznych i analitycznych ramach. Ponadto zapoznają się i wypróbują różne techniki badań terenowych, takich jak obserwacja, wywiad, eksperyment i uczestnictwo czy przeprowadzenie ankiety. Dodatkowo nauczą się jak uzupełniać dane z terenu danymi pomocniczymi, takimi jak materiały źródłowe i drugorzędne – dokumenty, dane statystyczne, ikonograficzne, Internet, prasa itp. Na ćwiczeniach zajmiemy się szerszymi etycznymi i teoretycznymi zagadnieniami, które pojawią się we własnych badaniach studentów i będziemy je sytuować w epistemologicznych ramach etnologii i antropologii kulturowej. Socjologia (wykład i ćwiczenia) Zajęcia mają na celu wprowadzenie studentów w problematykę socjologiczną. Głównym celem jest przedstawienie podstawowych pojęć, koncepcji i teorii służących do analizy społeczeństwa. Tematy poszczególnych zajęć obejmują: socjologia jako forma wiedzy o świecie, podstawowe paradygmaty analizy socjologiczne, struktura społeczna i ruchliwość społeczna, kultura jako czynnik spajający system społeczny, socjologiczne diagnozy współczesnego społeczeństwa polskiego i edukacja jako przedmiot analiz socjologicznych. C. Przedmioty kierunkowe – 300 godz. Wiedza o tradycjach kulturowych (wykład i ćwiczenia) Celem kursu jest zapoznanie studentów z problematyką kultury ludowej i jej etnologicznej interpretacji. Szczególny nacisk położony będzie na refleksję nad sztuką ludową oraz różne sposoby jest zastosowań. W trakcie zajęć wykorzystane będą przykłady zaczerpnięte z kultur ludowych Polski i Europy. Antropologia kultury współczesnej (wykład i ćwiczenia) Celem zajęć jest zarysowanie najważniejszych problemów i pojęć występujących w antropoloicznej refleksji nad kulturą współczesną. Studenci zapoznają się z najważniejszymi formami kultury współczesnej (k. masowa, popularna, życia codziennego, subkultura, alterkultura i in.), prolematyką globalizacji i jej wpływu na kulturę, kwestiami relacji między języiem i tożsamością narodową czy problemami zmiany i nierówności społecznej. Program zajęc obejmuje również informację o podstawowych metodach badań nad kulturą współczesną. Etnologia kulturowych obszarów świata (wykład i ćwiczenia) Zapoznanie studentów z podstawowymi realiami grup etnicznych zamieszkujących kraje pozaeuropejskie przez ukazanie zróżnicowania etnokulturowego poszczególnych obszarów, zwrócenie uwagi na specyfikę ich rozwoju i zasygnalizowanie głównych problemów badawczych współczesnej antropologii w studiach nad tymi ludami i narodami. Historia etnologii i antropologii kulturowej (wykład i ćwiczenia) Wykład służy poznaniu historii dyscypliny. Omówione zostaną główne kierunki i nurty antropologii ze szczególnym uwzględnieniem dominujących w ich obrębie teorii kultury i koncepcji metodologicznych, jak również charakterystyki pojęć i kategorii wypracowanych lub stosowanych do opisu, badań i analizy kultury przez poszczególne koncepcje antropologii. Ukazane zostaną też związki antropologii z innymi naukami ( np. filozofią, psychologią, historią, językoznawstwem), z których dokonań antropologia czerpała inspiracje, przetwarzając powstałe tam idee dla własnych potrzeb. Celem wykładu jest syntetyczne przedstawienie rozwoju myśli antropologicznej, zmian zachodzących w dyskursie o kulturze i w metodologii badań, dokonujących się na drodze wewnętrznych przemian i wewnętrznej krytyki jak i inspiracji dokonaniami innych dyscyplin nauki. Ćwiczenia poświęcone będą na omówienie i analizę wybranych antropologicznych prac reprezentujących stanowiska teoretyczne lub metodologiczne, charakterystyczne dla danego kierunku; zaznajomią studentów z podstawowym kanonem antropologicznych lektur obowiązkowych. Antropologiczne interpretacje kultury (wykład i ćwiczenia) Zapoznanie uczestników z procesem rozwoju, głównymi przesłankami teoretycznymi oraz kluczową problematyką podejmowaną w ramach antropologii płci i seksualności. Przedstawienie procesu kształtowania się relacji pomiędzy interdyscyplinarnymi studiami feministycznymi, męskości i gejowskimi/lesbijskimi a perspektywami badawczymi w antropologii. Analiza wzajemnych inspiracji i ocen krytycznych ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki wglądu antropologicznego. Przedmioty nieobjęte standardami (wykład i ćwiczenia) D. Przedmioty specjalizacyjne – 600godz. Seminarium licencjackie Translatorium – analiza tekstów antropologicznych w języku angielskim (ćwiczenia) Celem translatorium jest rozwinięcie u studentów umiejętności samodzielnej lektury tekstów anglojęzycznych oraz analizy tekstów etnograficznych. Zamiast wyboru artykułów i krótszych tekstów, studenci będą czytali całe książki – najnowsze etnografie Europy Wschodniej i Środkowej (lista lektur będzie uaktualniana każdego roku). Studenci będą zobowiązani do przeczytania na każde zajęcia wyznaczonych fragmentów książki, wybrania terminów kluczowych dla argumentacji autora, oraz zaprezentowania analizy lektury na zajęciach. Wybrane fragmenty będą także tłumaczone. W ten sposób zostaną osiągniete trzy cele: 1) zapoznanie studentów z najnowszymi tekstami etnograficznymi z antropologii postsocjalistycznej Europy; 2) udoskonalenie umiejętności czytania w języku angielskim; 3) nauka umiejętności somodzielnej analizy tekstu. Antropologia i problem pamięci (wykład) Wykład poświęcony roli i funkcji pamięci w poznaniu w antropologii. Nowy paradygmat antropologii pozwala traktować pamięć jako ważny element poznania. Stwarza to specyficzne problemy teoretyczne, metodologiczne i etyczne, które współczesna antropologia próbuje rozwiązać. W pracy antropologa pamięć jest nie tylko przedmiotem wiedzy, ale też źródłem i narzędziem poznania. Antropologia państwa i władzy (wykład) Celem tego cyklu wykładów jest zapozanie studentów z problematyką badań społecznych, a zwłaszcza antropologicznych, nad nowoczesnym państwem. Przedmiotem zajęć będzie państwo jako zjawisko społecznopolityczne i kulturowe. Szczególny nacisk będzie położony na związki pomiędzy państwem jako strukturą polityczną a państwowymi instytucjami i innymi instrumentami sprawowania władzy. Dla zilustrowania tez teoretycznych konkretnymi danymi kulturowymi, poza tekstami teoretycznymi prowadzący posłuży się przykładami etnograficznymi z różnych cząści świata. Antropologia religii (konwersatorium-ćwiczenia) Celem zajęć jest uświadomienie studentom miejsca i znaczenia religii w życiu grup ludzkich; ukazanie wielorakości form religijnych i sposobów ekspresji religijnej w różnych grupach ludzkich w czasie i przestrzeni; wydobycie doniosłości teoretycznego spojrzenia na religię w rozumieniu zjawisk kulturowych. Religia jest zjawiskiem podzielanym przez wszystkie znane grupy ludzkie, lecz mamy skłonność do etnocentrycznego postrzegania jej w kategoriach judeochrześcijańskich. W tym duchu interpretowana jest też w ramach wiele dyscyplin humanistycznych: psychologii, socjologii, filozofii. Antropologia z założenia jest dziedziną zorientowaną na inne, wywodzące się spoza europejskiego kręgu kulturowego społeczeństwa i stara się spojrzeć na religię jako na zjawisko powszechne, lecz jednocześnie w swej wielorakości osobliwe kulturowo. Wierzenia ludów ‘egzotycznych’ różnych kontynentów stały się materiałem dla interpretacji religii. Opis wybranych wierzeń oraz przedstawienie teorii antropologicznych religii jest przedmiotem wykładu. Ma wskazać na wzajemną metaforyczną jedność przekonań i działań, mitów i rytuałów. Przyjęta perspektywa pozwala też na próbę wyjaśnienia takich zjawisk o charakterze religijnym jak magia, totemizm, szamanizm, kanibalizm, obrzędy przejścia i inicjacje, tabu, mit czy też dać odpowiedź, przykładowo, na zagadkę symboliki noszenia długich włosów, zakazu zabijania krów w Indiach lub składania ofiary ze zwierząt bogom. Celem wykładu nie jest wszelako ‘egzotyzacja’ religii, lecz ukazanie jej w innej od klasycznych, antropologicznej i międzykulturowej perspektywie teoretycznej. Magia, religia i nauka (wykład) Intelektualne dzieje ludzkości miały przebiegać, w myśl idei Sir Jamesa Frazera, od magii poprzez religię do nauki. Ta ostatnia jest, zgodnie z tą teorią, ukoronowaniem racjonalnego rozwoju naszego gatunku. W pierwszej części wykładu omówione zostaną perypetie i relacje magii, religii oraz nauki jako sposobów myślenia i działania w starożytności, średniowieczu i renesansie, a następnie rozważona zostanie „rewolucja myślowa” polegająca na przejściu od myślenia magiczno-religijnego do naukowego. W części drugiej zastanowimy się nad antropologiczną refleksją nad tymi trzema rodzajami przekonań i ich obecnością w życiu współczesnym. Język współczesnej antropologii (wykład) Wykład poświęcony analizie wybranych aspektów współczesnego języka antropologii. Analiza ta koncentruje się na wybranych przykładach sposobów narracji zaczerpniętych ze współczesnej antropologicznej literatury, ale przede wszystkim – na zasadniczych cechach używanego dziś w antropologii języka. Wykład porusza także problem różnicy pomiędzy językiem dyskursu teoretycznego a językiem używanym w antropologicznej praktyce. Nacjonalizm w Europie Wschodniej (konwersatorium-ćwiczenia) W trakcie seminarium zapoznamy się z głównymi współczesnymi koncepcjami dotyczącymi zjawiska nacjonalizmu oraz konkretnymi przypadkami jego pojawiania się w życiu społecznym i politycznym społeczeństw Europy Środkowej, w szczególności Polski. Znajomość problematyki od strony teoretycznej ilustrowanwa będzie konkretnymi przypadkami. Prześledzenie rozwoju historycznego idei narodowych pozwoli na kontekstualizację a następnie ‘dekonstrukcję’ tworzenia ‘Innych’ w trakcie rodzenia się świadomości etnicznej. Kurs obejmuje 13 spotkań i pomyślany jest jako praca seminaryjna. Uczestnicy proszeni są o czytanie przewidzianych na dane spotkanie tekstów, które staną się podstawą do wspólnej dyskusji. Jeśli uczestnicy zajęć wyrażą taką wolę, to – poza obowiązkową lekturą – małe grupy osób przygotowywać będą poszczególne tematy i przedstawiać je jako dodatkowy materiał do dyskusji. Uczestnicy zdobędą wiedzę nt. tożsamości etnicznej i nacjonalizmu, które są integralną częścią kondycji współczesnych społeczeństw. Uzupełniona ona zostanie konkretną wiedzą o istniejących historycznie i dziś problemach narodowych w Europie Środkowej. Opis i narracja w antropologii (wykład) Tematykę wykładu wyznacza pytanie: jak się dziś pisze antropologię? Pytanie to pociąga za sobą konieczność zastanowienia się nad szeregiem problemów epistemologicznych i metodologicznych. Współczesna antropologia nie rezygnując ze statusu nauki empirycznej, posługuje się etnograficznym opisem i traktuje opis jako jeden z podstawowych elementów wyjaśniania. Jednocześnie przyjmuje się, że antropologia jest nauką narracyjną, zatem w dyskusji o tożsamości antropologii i metodologii badań i analiz antropologicznych problem narracji staje się problemem o zasadniczym znaczeniu. Hordy, plemiona, państwa – antropologia pierwotnych systemów politycznych (wykład) Zapoznanie ze specyfiką i głównymi założeniami antropologii politycznej. Ukazanie historii tej dyscypliny, jej najważniejszych osiągnięć i tematów badawczych oraz podstawowych orientacji teoretycznych zarówno w przeszłości, jak współcześnie (antropologia polityczna jako subdyscyplina antropologii, historia antropologii politycznej, główne orientacje teoretyczne w antropologicznych studiach nad polityką, pierwotne systemy polityczne i ich charakterystyka, teorie rozwoju systemów politycznych, koncepcje powstania i rozwoju systemów państwowych, antropologia polityczna społeczeństw złożonych, polityka i inne dziedziny kultury). Antropologiczne koncepcje plemienia (wykład) Zapoznanie studentów z głównymi koncepcjami społeczeństw pierwotnych powstałymi na gruncie antropologii od czasów jej poznania po współczesność. Celem zajęć jest zrekonstruowanie i krytyczne zreinterpretowanie dyskutowanych modeli połączone z próba ukazania, w jaki sposób zmieniający się kontekst historycznokulturowy kształtował możliwości poznawcze antropologicznych studiów nad Innymi. Studenci zapoznają się z teoriami plemienia formułowanych przez reprezentantów najważniejszych szkół teoretycznych w antropologii: ewolucjonizmu (Maine, McLennan, Frazer), szkoły kulturowo-historycznej (Rivers), funkcjonalizmu strukturalnego (Radcliffe-Brown, Evans-Pritchard, Fortes), krytyki funkcjonalizmu (Leach, Gluckman), „nowej antropologii”, (Ardener, Friedman, Needham) oraz krytyki postmodernistycznej (Leach, Strathern, Kuper). Omówieniu kolejnych koncepcji towarzyszyć będzie rozpatrzenie ich wymiaru poznawczego, co umożliwić powinno przeprowadzenie faktycznej dekonstrukcji pojęcia plemienia. Bieda i ubóstwo – próba opisu i interpretacji zjawiska (wykład) Cecha współczesnego społeczeństwa jest postępująca polaryzacja, w wyniku której zwiększa się dystans pomiędzy grupami zamożnymi i biednymi. Ci ostatni, których liczba gwałtownie wzrasta, są kategorią, która stanowi poważne wyzwanie zarówno dla badaczy społecznych, jak polityków i innych praktyków życia publicznego. Bieda we współczesnym świecie różni się w sposób strukturalny od tej, jaka ukształtowała się w XIX w. Celem zajęć jest próba antropologicznego zinterpretowania tego zjawiska, zwrócenie uwagi na kulturowe uwarunkowania ubóstwa i jego zróżnicowanie. Inteligencja polska jako formacja kulturowa w XIX i XX wieku (wykład) W kulturze polskiej opozycja „wysokie/ niskie” oznacza to, co oficjalne i to, co ludowe. To, co należy do kanonu i to, co jest apokryficzne. Od XIX wieku to, co w kulturze uważa się za wysokie należy do kultury narodowej. Eksponentem kultury narodowej była inteligencja. To ona podnosiła do rangi kultury wysokiej elementy kultury ludowej, by włączyć ją do korpusu kultury narodowej. Na podstawie powyższych tez wykład omawia dzieje inteligencji polskiej – jej pochodzenie, etos, role w społeczeństwie i współczesny „upadek” jako nosiciela wartości narodowych. Wykład omawia przemiany statusu inteligencji w różnych sytuacjach historycznych i politycznych aż do tzw. transformacji systemowej, która wykształca tzw. klasę średnia. Kwestia czym jest owa klasa a czym była inteligencja zamyka problematykę wykładu. Teoria kultury (wykład) Zapoznanie uczestników z różnorodnymi możliwościami teoretycznego ujęcia zjawiska „kultury”. Prezentacja elementu kontynuacji i zmiany w teoriach kultury oraz ich uwikłania w bieżący kontekst ekonomiczny, polityczny, społeczny i kulturowy. Debaty dotyczące „kultury” jako przestrzenie dyskursów o tożsamości i różnicy społeczno-kulturowej. Polityka i poetyka studiów płci i seksualności (seminarium) Zapoznanie uczestników z dynamiką procesów poznawczych, w ramach których wytwarzana jest wiedza o płci i seksualności. Analiza przesłanek zróżnicowania dominujących koncepcji płci i seksualności w kontekście historycznie zmiennych uwarunkowań kulturowych, społecznych, politycznych i ekonomicznych. Relacje pomiędzy naukami społecznymi a studiami kulturowymi i postkolonialnymi w interdyscyplinarnych studiach płci i seksualności. Antropologia postsocjalizmu (seminarium) Zaprezentowanie dyskursywnego charakteru pojęcia „Europa Środkowa/Wschodnia” jako kontekstu transformacji postsocjalistycznych. Analiza specyfiki perspektywy antropologicznej na tle innych perspektyw teoretycznych stosowanych do badań procesów transformacyjnych w regionie. Omówienie wybranych aspektów przemian postsocjalistycznych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem ujęcia etnograficznego. Zmiana kulturowa w antropologii (wykład i ćwiczenia) Wprowadzenie w aktualność problematyki zmiany kulturowej w świetle zmian zachodzących w Polsce, Europie i na świecie. Stan badań nad zmianą kulturową w antropologii kulturowej (etnologii) lecz także w zajmujących się zmianą kulturową dyscyplinach pokrewnych: archeologii, historii, socjologii, kulturoznawstwie, filozofii kultury. Zapoznanie z jej głównymi pojęciami, koncepcjami, paradygmatami. Wykształcenie umiejętności samodzielnego dostrzegania, analizowania i interpretowania zachodzących współcześnie zmian kulturowych. Dla realizacji treści programowych przedmiotu ważne jest zintegrowanie i zsynchronizowanie wykładów i ćwiczeń. Dlatego zarówno wykłady jak i ćwiczenia winny być realizowane według tego samego porządku, aby uzupełniać omawianą tematykę. Antropologia wizualna (wykład i warsztaty) Antropologia wizualna jako naukowa subdyscyplina antropologii kulturowej. Historia i współczesność antropologii wizualnej. Fotografia, film i multimedia i ich rola w dydaktyce antropologicznej a także w praktyce badawczej na różnych jej etapach: gromadzenie danych, ich analiza i konceptualizacja. Zapoznanie z antropologią wizualną i jej dorobkiem. Wprowadzenie w problematykę fotografii i filmu w antropologii kulturowej. Wykształcenie umiejętności samodzielnego wykonywania i wykorzystywania fotografii i filmu w badaniach antropologicznych oraz umiejętności dostrzegania i analizowania złożonej problematyki metodologicznej, epistemologicznej i etycznej z tym związanej. E. Przedmioty fakultatywne – 600 godz. Logika z semiotyką (wykład i ćwiczenia) Pierwsza część dotyczy zagadnień związanych z ogólną teorią znaków, czyli z semiotyką. Omówione będą podstawowe pojęcia semiotyki i dokonana będzie klasyfikacja znaków. Następnie prezentowane będą podstawowe działy semiotyki, a mianowicie: syntaktyka, semantyka i pragmatyka. Szczególna uwaga zostanie skoncentrowana na problematyce znaczenia znaku. Druga część zajęć, związana z semiotyką logiczną, dotyczy logicznej analizy takich czynności intelektualnych, jak: analiza wypowiedzi, definiowanie i rozumowanie. Teoretyczną bazę tych analiz stanowić będzie rachunek (logika) zdań i logika kwantyfikatorów. Przedstawione będą podstawowe prawa logiki i reguły wynikania logicznego. Omówione zostaną techniki logicznego parafrazowania zdań języka naturalnego i logicznej rekonstrukcji podstawowych typów definicji. Wymienione będą główne błędy występujące w procedurze definiowania pojęć. Następnie przedstawiona zostanie klasyfikacja rozumowań (wnioskowań). Słuchacze zapoznają się także z metodami formalnej i materialnej poprawności rozumowań i prześledzą analizy podstawowych błędów pojawiających się w rozumowaniach subiektywnie pewnych. W trakcie zajęć będą na bieżąco pokazywane związki logiki i semiotyki z epistemologią, językoznawstwem i teorią kultury. Socjologia małych grup (wykład i ćwiczenia) Zapoznanie się z klasycznymi i niektórymi nowszymi koncepcjami mikrosocjologii z naciskiem na teorię i badania struktur grupowych. Mikrosocjologia i badanie procesów grupowych z reguły traktowane są jako dyscypliny lokujące się na pograniczu socjologii i psychologii społecznej. Podstawowym przedmiotem ich zainteresowania jest zachowanie jednostek w grupach. W odróżnieniu od innych pytań stawianych w tych dziedzinach, to pytanie ma zarówno aspekt teoretyczny, jak i praktyczny. Ludzie spędzają swoje życie w małych grupach. Decyzje, które dotyczą milionów ludzi są podejmowane w małych grupach. W tej sytuacji jest rzeczą istotna zrozumienie jak takie grupy funkcjonują, aby odpowiedzieć na pytania typu: czym jest przywództwo i jak się je zdobywa? W jaki sposób grupy nagradzają swoich członków? Pytania te dotyczą także zagadnienia zdolności do grupowych procesów podejmowania decyzji. Statystyka (wykład i ćwiczenia) Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami statystycznymi, zarówno statystyki opisowej jak i statystyki indukcyjnej. Pomoże to słuchaczom za pomocą języka statystyki dokładniej opisywać różnorodne zjawiska masowe. Ważnym celem będzie, zatem nie tylko zapoznanie się studentów z teoretycznymi pojęciami, ale również nabycie praktycznych umiejętności. Przedstawione będą poszczególne etapy badania statystycznego przeprowadzanego zarówno przez firmy badania rynku i opinii publicznej oraz ośrodki naukowe jak i samych studentów. Omówione zostaną pojęcia związane z przygotowaniem badań, obserwacją statystyczną, opracowaniem i prezentacją materiału statystycznego oraz z interpretacją i opisem uzyskanych wyników. Również mowa będzie o testowaniu hipotez statystycznych, tak aby studenci na podstawie próby wnioskowali o całej populacji. Pojęciami kluczowymi w tej części zajęć będą rozkład statystyki, centralne twierdzenie graniczne, hipoteza statystyczna, poziom istotności statystycznej jak też omówione będą etapy testowania hipotez. Słuchacze zapoznają się z algorytmem wyboru testu statystycznego i z wybranymi testami. Zadaniem kursu będzie również nabycie umiejętności wyboru miary siły związku między zmiennymi, odpowiedniego współczynnika korelacji. W ramach ćwiczeń studenci będą rozwiązywać zadania zaproponowane na wykładzie równolegle do omawianego materiału. Psychologia społeczna (wykład i ćwiczenia) Wykład i uzupełniające go ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów z zagadnieniami psychologii społecznej jako nauki, problemami natury teoretycznymi, omówienie podstawowych pojęć oraz przedstawienie metod badawczych. Poprzez przedstawienie wyników najnowszych badań wskazanie na to, że jest to nauka wciąż rozwijająca się. Tematyka zajęć obejmuje również przedstawienie praktycznych zastosowań społecznej psychologii. Dyskusja omawianych problemów psychologii społecznej z perspektywy interdyscyplinarnej, szczególnie pod kątem etnologii, antropologii, kulturoznawstwa. Wprowadzenie do filozofii kultury (wykład i ćwiczenia) Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z głównymi nurtami w filozofii kultury, podstawowymi kategoriami używanymi w filozoficznej refleksji nad kulturą oraz poglądami czołowych przedstawicieli filozofii kultury, zarysowanie relacji między filozofią kultury a naukami szczegółowymi zajmującymi się kulturą jak antropologia czy socjologia o przedstawienie współczesnych sporów dotyczących znaczenia i zakresu kategorii „kultura” w filozofii współczesnej. Metodyka edukacji kulturalnej (wykład i ćwiczenia) Przedmiotem zajęć jest poznanie różnorodnych form i metod edukacji kulturalnej i wyposażenie studentów w umiejętności posługiwania się, w edukacji kulturalnej, wybranymi formami i metodami (z uwzględnieniem różnych grup i środowisk). Celem zajęć jest kształtowanie i rozwijanie u studentów umiejętności twórczego zastosowania poznanych metod w praktycznym działaniu, angażowania innych do realizacji podejmowanych działań edukacyjnych, budowanie własnego warsztatu niezbędnego w realizacji zadań stojących przed edukacją kulturalną i zapoznanie z wybraną literaturą przedmiotu, kształtowanie nawyków twórczego jej wykorzystania. Psychologia doświadczeń społeczno-kulturowych (wykład i ćwiczenia) Psychologia doświadczeń społeczno-kulturowych jest autorskim pomysłem prezentacji teorii psychologicznych: psychoanalizy, psychologii analitycznej, behawioryzmu, psychologii poznawczej, psychologii społecznej i ich metod w odniesieniu do codziennych doświadczeń związanych z trzema obszarami: doświadczania siebie, doświadczania „innego,” doświadczania dzieła. Obszary te zostaną poddane psychologicznemu oglądowi w perspektywie pojęć i metod każdej z wybranych teorii, poszerzając zdolność wielowymiarowej psychologicznej interpretacji zjawisk z nimi związanych. Celem zajęć jest zatem twórcze poszukiwanie odpowiedzi na pytania o to kim mogę być, kim staję się w procesie doświadczania - siebie, „innego”, dzieła? Co każda z wybranych perspektyw teoretycznych psychologii odsłania w procesie interpretacji doświadczania – co odsłania w człowieku, w kulturze, w otoczeniu? Wykład pełni funkcję prezentująca teorię w odniesieniu do codzienności, ćwiczenia są elementem zastosowania zdobytej wiedzy. Poza wspólną analizą tekstów źródłowych ich celem jest – przeprowadzenie samodzielnych analiz wybranych zjawisk kulturowych w perspektywie psychologicznej. Filozofia (wykład i ćwiczenia) Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi postaciami w historii filozofii oraz tematyczne omówienie głównych problemów będących przedmiotem refleksji filozoficznej. Ćwiczenia będą opierały się na lekturze i omówieniu fragmentów oryginalnych dzieł filozoficznych. Nacisk przy doborze tekstów położony jest głównie na problematykę antropologiczną i społeczną. Tematyka ćwiczeń i wykładów obejmuje przegląd najważniejszych koncepcji człowieka, społeczeństwa oraz jego relacji z jednostką, idei władzy politycznej, sprawiedliwości, tolerancji itp. Filozofia języka (konwersatorium) Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią filozoficznej refleksji nad językiem, począwszy od starożytności, skończywszy na współczesności (poziom historyczny); wprowadzenie we współczesną problematykę języka ze szczególnym uwzględnieniem jego relacji ze społeczeństwem (poziom teoretycznospołeczny); prezentacja przykładów zastosowań analizy języka w badaniach społecznych (poziom metodologiczny); zapoznanie studentów z warsztatem pojęciowym filozofii języka i przygotowanie w ten sposób do samodzielnej lektury prac językoznawczych (poziom pragmatyczny). Media a komunikacja międzykulturowa (seminarium) Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze specyfiką teorii komunikacji międzykulturowej jako dyscypliny humanistycznej. Studenci poznają najważniejsze teorie dotyczące komunikowania międzykulturowego i międzynarodowego oraz podstawowe różnice komunikacyjne występujące pomiędzy kulturami świata (klasyfikacje kultur). Zapoznają się także z a praktycznymi możliwościami wykorzystania wyników teoretycznych analiz, np. w sferze zarządzania, negocjacji czy rozwiązywania konfliktów etnicznych i politycznych. Studenci poszerzą swoją kompetencję komunikacyjną i kulturową zdobywając umiejętności w zakresie komunikowania się z przedstawicielami innych kultur. Drugi język obcy (zamiennie z dwoma przedmiotami fakultatywnymi)