W 4 Określanie wieku skał
advertisement
W 4 Określanie wieku skał - stratygrafia – relacje wiekowe warstw 1 – metoda względnego wieku – skały starsze ścinane są przez młodsze 2- biostratygrafia- zespoły skamieniałości pojawiają się w porządku chronologicznym (skala wzorcowa) 3 – metoda radiometryczna – określanie ilości pierwiastków; relacja izotopów; czas połowicznego rozpadu 4 – magnetostratygrafia – w nieregularnych interiwałach zmienia się namagnesowanie pola ziemskiego 5 – cyklostratygrafia – wahania w zasięgu poziomu morza; transgresje; porównuje się krzywe 6- chemostratygrafia – izotopowe wskaćniki izotopy strontu (Sr 86 i Sr 87)- proporcja między izotopami jest stała w zbiornikach wodnych’ Stront jest uniwersalny w skali całego świata; wskaźnik ten zmieniał się w czasie; kreśli się krzywą wzorcową; Sr smieniał się w czasie bo są 2 źródła strontu: 1 – grzbiet oceaniczny- tam emanacja wód hydrotermalnych- zawierają związki mineralne i eskalacje. Sr ma proporcje 0,704 2-źródło – to niszczeni skał lądowych i dostarczanie zwietrzeliny (proporcja 0,712) przewaga Strontu ciężkiego; a w pierwszym źródle jest stront lekki te 2źródła dostarczają strontu i są wahnięcia średniejefektem wypiętrzenie spreding- rozszerzanie dna oceanicznego (przybywa lekkiego strontu) wykreślamy krzywą Znajdujemy nośnik grupa bezkręgowców inkorporacje w swoich skorupkach zachowują ówczesny stosunek izotopów strontu Brachiopoda- ryzujemy krzywą na podstawie tych skorupek ; proporcja Strontu w pancerzu ramienionoga odnosimy do krzywej wzorcowej (precyzyjnie) nośnik strontu gdy zabraknie ramienionogów- ??? ta metoda nie sprawdza się w warunkach lądowychramienionogi tylko w wodzie; poza tym przez 10 mln lat z ramienionogiem dzieją się różne rzeczy; rekrystalizacja w duży kryształ; zmiana (diageneza) skamieniałości wraz z czasem;pierwotny minerał ma inny skład Biostratygrafia – sprawdzamy kiedy na ziemi pojawił się jakiś takson.. Tabela stratygraficzna 4,5 mld lat temu – ukształtowała się skorupa ziemi pierwsza era – archaik; trwał 2 mld lat 540 mln lat temu – fanerozoikpaleozoik, mezozoik, kenozoik- życie staje się makroskopowe archaik + proteozoik = kryptozoik (okres życia utajonego) - ostatnie 4 mln lat – pojawienie się małp - ostatnie 1,8 mln lat – zlodowacenia podział jednostki jednostki geochronologiczne - czas wieku ziemi eon era okres (6 okresów) epoka wiek doba jednostki chronostratygraficzne - w czasie okresu dewońskiego powstały skały i klasyfikujemy eonotem eratem system oddział piętro poziom eon- archaik , proterozoik, fanerozoik - wielkie wymierania w fanerozoiku wyginęly dinozaury „Dinozaury żadnym narzędziem...stratygraficznym”;).... „tworzy się parki jurajskie.. epatuje się wielkością dinozaurów”;) - wypietrzenie gór 5 wielkich wymierań PREKAMBR - proterozoik i archaik skamieniałości, skład atmosfery powstanie BIF – bandede iron formations- wstęgowe formacje żelaziste pojawia się pierwsza epoka lodowa – wielkie epoki lodowe- ziemia uległa pokryciu przez lodowece powstanie stromatolitów najstarsze bakterie i zielenice pierwsze tkankowce organizmy zawierające szkielet w pierwotnym składzie atmosfery CO2, H2, N2 dominowały po 4 mld lat: CO2 (minimum) O2, N2 (wzrosła) pojawienie się tlenu w atmosferze na granicy prekambru i kambru Wydarzenia prekambru : - skały najstarsze - 3,8 mld - najstarsze skamieniałości – 3,4 mld - epizod BIF – 3,8 – 2,8 mld - epizod stromatolitowy – 2,5 – 0,6 mld - epoka lodowcowa – 0,7 – 0,6 mld - Ediacara- 6000-540 mln - Powstanie Rodinii i Panthalassy Ediacara – charakterystyczny zespół pierwszej fauny tkankowej; nie miała szkieletu; zostawiła odciski Rodinia – pierwszy kontynent Panthalassa – pierwszy ocean światowy - czerty – skupienia krzemionki Apex – 3,4 mld Issua BIF – Grenlandia Szlify petrograficzne – wycinami płytkę; przyklejamy do szkiełka; zdzieramy płytkę i do 0,1 mm skała prześwitująca płytki cienkie; wszystkie skały klasyfikuje się pod mikroskopem Fig Tree Formation – S. Africa Grunflint – Kanada Pierwsze akritarchy przypominają spory roślin wyższych (Syberia) Stromatolity – struktura biogeniczna z lamin biogenicznych i ziarnistych - są i dzis - mata z bakterii (mikrobiana) w granicy osadu wieje wiatr, niesie drobinki, które przyklejają się do matypowstaje warstwa drobinek - mata przerasta ku górze i znów dostarczane drobinki osadu - podnosi się poziom wody - powstaje przekładaniec z lamin organicznych i nieorganicznych prekambryjskie stromatolity - kilka metrów maty glonowe mogły przetrwać bo nie było organizmów, które je zjadały dziś stromatolity pojedyncze bo są zjadane w morzach zimnych nie powstają Dno jurajskie – najstarsze dno oceaniczne BIF- skała – JASPILIT (ITABIRYT)- skały zaliczane do BIF; z naprzemianległych warstw – tlenki żelaza skały krzemionkowe- podstawowe złoża żelaza na ziemi; powstały tylko w prekambrze pojawienie się życia to fotosynteza dostarczała tlenu; życie oparte na fotosyntezie pojawienie się tlenu związane jest z powstaniem BIF, które ma żelazo hydrotermalne, gdy pojawił się tlen to żelazo utleniało się i było składane na dnie zbiorników, później na to odkładane były warstwy krzemionkowe i tak w kółko na przemian powstał BIF EDIACARA- przed początkiem kambru pojawiły się formy życia, które zostawiły po sobie odciski(Ediacara, Nowa Szkocja, Namibia-tam te odciski) pojawiła się fauna bezszkieletowa; przypominała meduzy; wyginęła z powrotem przed kambrem odciski- wysycha i utwardza się; nawiewany piasek Pęknięcie Rodinii- powstaje Panthalassa (ocean)BIF poprzedza powstanie tlenu- tlen wiązany przez żelazo; gdy brak żelaza tlen uwalnia się do atmosfery
