Projekt III Nauczyciel REZYSEREM SYTUACJI WYCHOWAWCZEJ

Projekt III Nauczyciel REZYSEREM SYTUACJI
WYCHOWAWCZEJ.doc
(146 KB) Pobierz
Projekt III
Nauczyciel reżyserem sytuacji
wychowawczych
Pytania do analizy podczas realizacji projektu
Pytania do analizy podczas zajęć konwersatoryjnych z pedagogiki ( I faza realizacji projektu) :
1. Co to jest konstruktywna sytuacja wychowawcza i czym się ona charakteryzuje?
2. W jaki sposób rozpoznawać i rozwiązywać trudne sytuacje wychowawcze?
Pytania do analizy podczas pobytu studenta na praktykach (II faza realizacji projektu ) :
1. W jaki sposób prowadzone są lekcje wychowawcze w szkole w której odbywasz praktyki?
2. Na jakie tematy rozmawia nauczyciel wychowawca z młodzieżą?
3. Na czym polega praca nauczyciela wychowawcy?
4. Jak realizowany jest w szkole program wychowawczy?
Literatura obowiązkowa:
E. Maksymowska, Z. Sobolewska. M. Werwicka „Wychowywać ucząc” CODN, warszawa2006 str 67-71
ZNAMIONA KONSTRUKTYWNEJ SYTUACJI WYCHOWAWCZEJ
Proces nauczania analizować możemy w różnych aspektach. Należy wziąć pod uwagę między innymi:
o
ilość przekazanych informacji, zakres i stopień przyswojonej przez uczniów wiedzy, zgodność nowych informacji
z dotychczasową strukturą wiedzy ucznia na dany temat, sposób przekazu itd.;
o
przebieg procesu grupowego — w nauczaniu nie można pomijać tego, że nauczanie odbywa się w grupie o
określonej strukturze i dynamice wewnętrznych zmian. Proces edukacji jest więc specyficzną formą ingerencji
w stosunki interpersonalne wewnątrz klasy;
o
relacje między nauczycielem i uczniem, oraz klasą. Podstawą tej relacji może być zaufanie do nauczyciela, uznanie
go za autorytet, bądź lęk wobec niego, czy chęć podporządkowania się.
o
Można przyjąć, że konstruktywna sytuacja wychowawcza to taka, która:
sprzyja kształtowaniu dobrych relacji interpersonalnych pomiędzy wszystkimi członkami zespołu klasowego
skupionymi wokół realizacji celów społecznie akceptowanych;
o
bazuje na zaufaniu wobec osób dorosłych (nauczyciel), a nie na lęku i przymusie,
wywołuje pozytywne emocje członków grupy wobec siebie i w stosunku do osób spoza grupy, oraz
podejmowanych zadań;
o sprzyja powstawaniu budujących sądów o rzeczywistości (m. in. budujących poczucie własnej wartości);
o uczy zachowań odpowiednich do sytuacji i dobrze służących zarówno otoczeniu, jak i samemu dziecku;
o
o
koryguje istniejące urazy dzieci, a przynajmniej ich nie pogłębia.
Powyższe stwierdzenia mają charakter ogólnych zasad, które warto stosować organizując w odpowiedni sposób sytuacje
edukacyjne.
Planując tok lekcji, czy też rozwiązując konkretne problemy wychowawcze, warto odpowiedzieć sobie na pytania:
*
Czy to, co dzieci będą robić, służy pozytywnej integracji grupy, wszystkich jej członków? Czy nie
będzie to działanie przeciwko czemuś, lub komuś? Czy przypadkiem nie kreuje się kozła ofiarnego,
nie wzmacnia antagonizmów wewnątrzgrupowych?
*
Jaką wiedzę o sobie i innych ludziach wyniesie dziecko z tej sytuacji? Czy utwierdzi się w przekonaniu,
że jest w stanie zmierzyć się z trudnościami, czy też wzmocni się jego poczucie niemocy i bezradności?
* Czy dziecko będzie miało szansę na sukces, gdy włoży wysiłek w osiągnięcie celu?
*• Czy dziecko ma szansę na korzystanie ze swych możliwości i mocnych stron?
*• Czy emocje pojawiające się u dzieci sprzyjają uczeniu się i prawidłowej socjalizacji (ciekawość, dobry
humor, zainteresowanie itp.), czy też nie (lęk, nuda, złość, bezradność itp.)?
* Co motywuje dziecko do działania — wymuszenie i nakaz dorosłych, czy spontaniczność i ciekawość?
Aby tworzyć sytuacje wychowawcze służące dziecku, należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:
> Poziom zadań musi być dostosowany do możliwości rozwojowych dziecka (niezbyt trudne, ale też nie
za łatwe). Umożliwi mu to osiągnięcie sukcesu budującego dobrą samoocenę i poczucie sprawstwa.
> Nauczyciel w relacjach z dzieckiem musi przyjmować postawę dorosłego, tzn. między innymi nie
wchodzić w gry interpersonalne (w rozumieniu analizy transakcyjnej).
> W przypadku dzieci z zaburzeniami zachowania sytuacja wychowawcza dostarczać winna doświadczeń pełniących funkcję korygującą, tzn. pozwalającą zaspokaj ać ważne potrzeby emocjonalne
dziecka i stanowić zaprzeczenie jego dotychczasowych urazowych przeżyć. Zachowanie nieade kwatne do sytuacji, zaburzone, sztywne i niesłużące dziecku i otoczeniu jest związane z urazem
i nie jest skierowane przeciwko nauczycielowi. Przyjęcie takiego punktu widzenia umożliwia bardziej
świadome, skuteczne reagowanie na sytuację trudną dla nauczyciela.
MATERIAŁY DLA OSÓB PROWADZĄCYCH ZAJĘCIA
ANALIZA ALTERNATYWNYCH ZACHOWAŃ NAUCZYCIEL
Sytuacja 1
„Kasia ściągała na klasówce".
Alternatywne zachowanie nauczyciela:
a) Nauczyciel zauważył ściąganie, odebrał pracę, postawił jedynkę.
b) Nauczyciel zrobił stosowną notatkę na pracy, zabrał ściągawkę, stanowczo przypomniał, że
ściągać nie wolno, zachęcił do samodzielnej pracy. Po lekcji sprawdził ustnie wiadomości
i postawił stosowną ocenę.
c) Nauczyciel udał, że nie widzi ściągania.
Pytania:
» Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje? • Jak
oceniacie te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie skorzystać z tabeli, którą
wypełnialiście, analizując sytuację przykładową.
Sytuacja 2
„Uczniowie pracowali w zespołach. Mieli do wykonania dość złożone zadanie. Zadanie nie było bardzo trudne,
ale uzyskanie pozytywnego efektu końcowego było uzależnione od staranności wykonania kolejnych kroków.
Jeden z zespołów zadanie wykonał źle".
a)
b)
c)
Alternatywne zachowania nauczyciela:
Nauczyciel powiedział: „Nie wyszło wam, ale widziałem, że staraliście się, więc postawię wam
na zachętę dobrą ocenę".
Nauczyciel powiedział: „Nie wyszło wam, przykro mi z tego powodu, ale niestety dziś stawiam
wam oceny niedostateczne. Mam nadzieję, że niedługo uda wam się je poprawić. Czekam na
wasze propozycje".
Nauczyciel powiedział: „Jak zwykle wam nie wyszło, choć zadanie było łatwe. Koledzy z innego
zespołu pokażą wam, jak to zrobili, żebyście mogli się poprawić".
Pytania:
• Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje? Jak oceniacie
te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie skorzystać z tabeli, którą
wypełnialiście, analizując sytuację przykładową.
Sytuacja 3
„Na lekcji historii wybucha zażarta dyskusja związana z omawianym tematem. Nauczyciel widzi, że staje się coraz
bardziej trudna i niemiła. Coraz mniej dotyczy tematu, a bardziej spraw osobistych".
a)
b)
Alternatywne zachowania nauczyciela:
Przerywa tok lekcji, diagnozuje sytuację na poziomie interpersonalnym, próbuje rozwiązać
pojawiający się konflikt.
Przerywa tok lekcji, zamyka dyskusję i przywołuje uczniów do porządku. Po chwili wraca do
tematu, kontynuując rozpoczęty wątek.
c) Przerywa tok lekcji i zaczyna odpytywać.
Pytania:
*
*
Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje?
Jak oceniacie te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie
skorzystać z tabeli, którą wypełnialiście, analizując sytuację przykładową.
Sytuacja 4
„Uczeń referuje zadany temat, a kilka osób mu podpowiada".
Alternatywne zachowania nauczyciela:
a) Udaje, że nie widzi osób podpowiadających.
b) Stawia oceny niedostateczne zarówno odpowiadającemu, jak i temu, który podpowiadał.
c) Ucina podpowiadanie: „Słyszę próbę podpowiedzi, nie zgadzam się na to", zachęca ucznia,
który odpowiada, do samodzielnego poradzenia sobie z zadaniem.
Pytania:
* Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje? » Jak
oceniacie te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie
skorzystać z tabeli, którą wypełnialiście, analizując sytuację przykładową.
Sytuacja 5
„Słaby uczeń odpowiada przy tablicy, mówi nieskładnie, nie zna odpowiedzi na proste pytania.
Pozostali uczniowie śmieją się z niego".
Alternatywne zachowania nauczyciela:
a) Bez słowa odsyła ucznia na miejsce. Stawia mu ocenę niedostateczną, żeby on sam i inni
widzieli, że niewiedza nie popłaca.
b) Zadaje uczniowi bardzo łatwe pytania, żeby mógł cokolwiek powiedzieć.
c) Stawia ocenę niedostateczną temu, kto najwięcej dokuczał odpowiadającemu uczniowi. Jemu
samemu stawia ocenę pozytywną za to, że się starał i znosił wybryki kolegów.
d) Nie chcąc przedłużać sytuacji trudnej dla ucznia, odsyła go na miejsce, komentując: „Dziś
nie
mam warunków, by cię spokojnie odpytać". Przypomina klasie normę: „Nie należy podpowia
dać", nie zgadza się na wyśmiewanie.
Pytania:
• Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje? « Jak
oceniacie te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie
skorzystać z tabeli, którą wypełnialiście, analizując sytuację przykładową
Sytuacja 6
„Ktoś zadzwonił do sekretariatu, że w szkole jest bomba. Przerwano lekcje, wezwano policję. Alarm
okazał się fałszywy. Policja znalazła autora „dowcipu".
Alternatywne zachowanie nauczycieli:
a) Sprawca telefonu został napiętnowany na specjalnym apelu w szkole, zawieszony w prawach
ucznia.
b) Na specjalnym apelu napiętnowano takie dowcipy i ich sprawcę, ale nie ujawniono jego osoby.
c) Sprawa stała się głośna. Cała szkoła dowiedziała się, kto był autorem telefonu. W uzgodnieniu
z rodzicami przeprowadzono licytację jego osobistych rzeczy (rower, walkman, książki itp.) po
to, by choć częściowo pokryć koszty działań podjętych przez policję.
Pytania:
Jakie sądy mogą pojawić się u dziecka i jakie to budzi w nim emocje?
* Jak oceniacie te sytuacje? Czy mają one walory wychowawcze i jakie?
Opracujcie pomysły na rozwiązanie tych problemów w sposób najlepszy dla dzieci. Możecie
skorzystać z tabeli, którą wypełnialiście, analizując sytuację przykładową.
King G. Umiejętności terapeutyczne nauczyciela, GWP Gdańsk 2003 ss. 95 -102
ZACHOWANIA, KTÓRE SYGNALIZUJĄ PROBLEMY
Niektórzy uczniowie zdają sobie sprawę z tego, że mają jakiś problem, ale potrzebują czasu,
zanim zaczną o nim mówić. Inni mogą się wahać, nie chcieć prosić o pomoc albo nie wiedzieć,
że ktoś może im pomóc. Czasem nauczyciel widzi, że uczeń przeżywa jakieś trudności, mimo że
sam nastolatek jeszcze nie rozumie, iż potrzebuje pomocy. Jednym z objawów sygnalizujących
problemy są nagie zmiany, na przykład chudnięcie, zły stan skóry i włosów, gorsza jakość pracy,
nagła nieobecność w szkole albo niezwykłe zachowanie nastolatka. Każda gwałtowna zmiana
może sygnalizować problem*....
Plik z chomika:
adonix
Inne pliki z tego folderu:


ABC mlodego nauczyciela.doc (166 KB)
 Projekt IX Dziecko zdolne w szkole.doc (634 KB)
 Projekt II Nauczyciel - wychowawcą ( kontrakty).doc (271 KB)
 Projekt VIII Integracja klasy szkolenj.doc (387 KB)
Projekt IV Kierowanie zespołem klasowym w modelu behawioralnym.doc (162 KB)
Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin



Strona główna
Aktualności
Kontakt
Wykłady


Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl