Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw oferta PROW 2007-2013 dla przedsiębiorców 1 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Wspólna Polityka Rolna 2007 - 2013 Rozporządzenie Rady (WE) 1290/2005 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) Rozporządzenie Rady (WE) 1698/2005 Krajowy Plan Strategiczny Program Rozwoju Obszarów Wiejskich PROW 2007-2013 łączna kwota środków przeznaczona na PROW 2007-2013 to około 17,2 mld euro z czego ponad 13,2 mld euro z budżetu UE (EFRROW) a ok. 4 mld to krajowe środki publiczne 2 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Struktura PROW 2007 - 2013 Oś 1 (gospodarcza): wsparcie konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Oś 2 (środowiskowa): poprawa stanu środowiska i tereny wiejskie Oś 3 (społeczna): podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i dywersyfikacja ekonomiczna obszarów wiejskich Oś 4: Leader 3 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Działania Osi 3 (kody): 311. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, 321. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej, 322. Odnowa i rozwój wsi, 312. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw. 4 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Podział środków w % na województwa województwo Ułatwianie startu młodym rolnikom Modernizacja gospodarstw rolnych Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw dolnośląskie 4,38% 4,38% 3,65% 6,14% 6,14% 5,83% kujawsko-pomorskie 7,69% 7,69% 4,68% 5,71% 5,71% 5,50% lubelskie 11,28% 11,28% 14,35% 8,20% 8,20% 7,69% lubuskie 1,93% 1,93% 1,51% 3,54% 3,54% 2,69% łódzkie 9,01% 9,01% 9,63% 6,38% 6,38% 6,06% małopolskie 3,69% 3,69% 8,67% 7,77% 7,77% 10,84% 16,61% 16,61% 16,00% 12,13% 12,13% 12,14% opolskie 2,70% 2,70% 2,16% 3,15% 3,15% 3,35% podkarpackie 3,11% 3,11% 7,28% 6,83% 6,83% 8,25% podlaskie 7,88% 7,88% 5,93% 4,89% 4,89% 3,37% pomorskie 4,13% 4,13% 2,82% 5,14% 5,14% 4,82% śląskie 2,48% 2,48% 3,01% 5,33% 5,33% 6,66% świętokrzyskie 4,35% 4,35% 7,46% 4,29% 4,29% 4,71% warmińsko-mazurskie 4,88% 4,88% 2,76% 5,44% 5,44% 4,00% 12,69% 12,69% 8,30% 9,75% 9,75% 10,19% 3,19% 3,19% 1,79% 5,31% 5,31% 3,90% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% mazowieckie wielkopolskie zachodniopomorskie razem 5 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Podział środków na województwa w EURO województwo Budżet działania w EURO Ułatwianie startu młodym rolnikom Modernizacja gospodarstw rolnych Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 420 000 000,00 1 779 932 000,00 345 580 000,00 1 471 440 320,00 589 580 000,00 1 023 583 600,00 dolnośląskie 18 396 000,00 77 961 021,60 12 613 670,00 90 346 435,65 36 200 212,00 59 674 923,88 kujawsko-pomorskie 32 298 000,00 136 876 770,80 16 173 144,00 84 019 242,27 33 665 018,00 56 297 098,00 lubelskie 47 376 000,00 200 776 329,60 49 590 730,00 120 658 106,24 48 345 560,00 78 713 578,84 lubuskie 8 106 000,00 34 352 687,60 5 218 258,00 52 088 987,33 20 871 132,00 27 534 398,84 łódzkie 37 842 000,00 160 371 873,20 33 279 354,00 93 877 892,42 37 615 204,00 62 029 166,16 małopolskie 15 498 000,00 65 679 490,80 29 961 786,00 114 330 912,86 45 810 366,00 110 956 462,24 mazowieckie 69 762 000,00 295 646 705,20 55 292 800,00 178 485 710,82 71 516 054,00 124 263 049,04 opolskie 11 340 000,00 48 058 164,00 7 464 528,00 46 350 370,08 18 571 770,00 34 290 050,60 podkarpackie 13 062 000,00 55 355 885,20 25 158 224,00 100 499 373,86 40 268 314,00 84 445 647,00 podlaskie 33 096 000,00 140 258 641,60 20 492 894,00 71 953 431,65 28 830 462,00 34 494 767,32 pomorskie 17 346 000,00 73 511 191,60 9 745 356,00 75 632 032,45 30 304 412,00 49 336 729,52 śląskie 10 416 000,00 44 142 313,60 10 401 958,00 78 427 769,06 31 424 614,00 68 170 667,76 świętokrzyskie 18 270 000,00 77 427 042,00 25 780 268,00 63 124 789,73 25 292 982,00 48 210 787,56 warmińsko-mazurskie 20 496 000,00 86 860 681,60 9 538 008,00 80 046 353,41 32 073 152,00 40 943 344,00 wielkopolskie 53 298 000,00 225 873 370,80 28 683 140,00 143 465 431,20 57 484 050,00 104 303 168,84 zachodniopomorskie 13 398 000,00 56 779 830,80 6 185 882,00 78 133 480,99 31 306 698,00 39 919 760,40 6 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 7 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Cel Działania Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji – wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich. 8 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Beneficjent w myśl Programu Osoba fizyczna lub osoba prawna, lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi (podejmuje) działalność jako mikroprzedsiębiorstwo oraz spełnia wymagania zawarte w Programie. 9 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Definicja mikroprzedsiębiorcy wg zalecenia Komisji 2003/361/WE z 6 maja 2003 r dot. definicji małych i średnich przedsiębiorstw Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) Zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz 2) Osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 mln euro Za przedsiębiorcę uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności, przy czym każdy ze wspólników wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorca. 10 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Zakres działania Pomocy udziela się podmiotom z tytułu inwestycji związanych z tworzeniem lub rozwojem mikroprzedsiębiorstw, działających w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; usług dla ludności; sprzedaży hurtowej i detalicznej; rzemiosła lub rękodzielnictwa; robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; 11 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa usług transportowych; usług komunalnych; przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; magazynowania lub przechowywania towarów; wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. 12 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Kryteria dostępu Pomoc może zostać przyznana osobie, która: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) podejmuje albo wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębioraca (zgodnie z definicją); jest obywatelem państwa członkowskiego UE – dotyczy osób fizycznych; jest pełnoletnia i nie ukończyła 60 roku życia – dotyczy os. fizycznych; nie podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie jest wpisana do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym – dotyczy osób prawnych; jest wpisana do ewidencji działalności gospodarczej – dotyczy osób fizycznych; w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie pomocy nie przyznano pomocy w ramach działania „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienie” objętego Programem Operacyjnym „Kapitał Ludzki, 2007-2013” 13 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 8) 9) w przypadku podmiotów innych niż podmioty podejmujące lub wykonujące działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, podmiot ten ma miejsce zamieszkania w miejscowości należącej do gminy: wiejskiej lub, miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców w przypadku podmiotów podejmujących lub wykonujących działalność gospodarczą obejmująca świadczenia usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, podmiot ten ma miejsce zamieszkania na obszarach wiejskich, to jest w miejscowości należącej do gminy: wiejskie lub miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, lub miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców; Powyższe kryteria dot. również miejsca położenia nieruchomości, jeżeli operacja związana jest z budową, przebudową, remontem połączonym z modernizacją, wyposażeniem lub zagospodarowaniem nieruchomości (dot. osób fizycznych) 14 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 10) 11) w przypadku osób prawnych – siedziba lub oddział oraz w przypadku operacji związanych z budową, przebudową, remontem połączonym z wyposażeniem : wiejskiej lub, miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub Miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców w przypadku podmiotów podejmujących lub wykonujących działalność gospodarczą obejmująca świadczenia usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, podmiot ten ma miejsce zamieszkania na obszarach wiejskich, to jest w miejscowości należącej do gminy: wiejskie lub miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, lub miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców; 15 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Pomoc może zostać przyznana na operację, która: 1) 2) 3) 4) 5) 6) spełniającą wymagania określone w Programie, w szczególności uzasadnioną ekonomicznie, w tym pod względem jej kosztów, oraz zapewniającą osiągnięcie i zachowanie celu działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”; która nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych; obejmującą wyłącznie inwestycje związane z podjęciem lub wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie: a) określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia stanowiącym wykaz działalności gospodarczych, w zakresie których może być przyznana pomoc, Adobe Acrobat 7.0 Document b) wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; której realizacja nie została rozpoczęta przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy; która będzie realizowana w jednym albo dwóch etapach (w przypadku leasingu max w 10 etapach); o planowanej wysokości kosztów kwalifikowalnych powyżej 20 tys. zł. 16 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Koszty kwalifikowalne Do kosztów kwalifikowanych inwestycji zalicza się koszty: 1) 2) 3) budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowalanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; zagospodarowania terenu; 17 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Koszty kwalifikowalne c.d. 4) 5) 6) zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu; zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności gospodarczej; zakupu środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą, z tym że w przypadku zakupu pojazdów samochodowych, naczep lub przyczep będą to koszty w wysokości nieprzekraczającej: a) trzykrotności pozostałych inwestycyjnych kosztów kwalifikowalnych operacji – w przypadku działalności gospodarczej wykonywanej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych, b) równowartości pozostałych inwestycyjnych kosztów kwalifikowalnych operacji – w przypadku działalności gospodarczej wykonywanej w zakresie innym niż usługi transportowe; 18 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Koszty kwalifikowalne c.d. 7) 8) 9) 10) rat zapłaconych z tytułu umowy leasingu, nieprzekraczające ceny netto nabycia rzeczy, o których mowa w pkt 4 i 6, jeżeli przeniesienie własności tych rzeczy na beneficjenta nastąpi w okresie realizacji operacji, nie później jednak niż do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną. koszty transportu do miejsca realizacji operacji: a) materiałów służących realizacji operacji, b) maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu objętych operacją koszty montażu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu objętych operacją; koszty ogólne, które są bezpośrednio związane z przygotowanie i realizacją operacji (poniesione po 01.01.2007 roku) projektu w wysokości nieprzekraczającej 10 % pozostałych kosztów kwalifikowanych, 19 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Koszy ogólne 1) przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w szczególności: kosztorysów, projektów architektonicznych lub budowlanych, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, wypisów i wyrysów z katastru nieruchomości, projektów technologicznych; 2) opłat za patenty lub licencje; 3) sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi. 20 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych operacji; Pomoc nie obejmuje kosztów związanych z: podatkiem od towarów i usług (VAT); nabyciem nieruchomości; nabyciem rzeczy używanych. 21 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Forma i wysokość pomocy Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć 300 tys. zł. W przypadku przetwórstwa produktów rolnych (objętych załącznikiem nr 1 do Traktatu Wspólnot Europejskich) lub jadalnych produktów leśnych, maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji Programu, wynosi 100 000 zł. 22 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Wysokość pomocy przyznanej na realizację operacji nie może przekroczyć: 1) 100 000 zł – jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie od 1 do 2 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; 2) 200 000 zł – jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie powyżej 2 i mniej niż 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; 3) 300 000 zł – jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie co najmniej 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji. 23 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Nabór wniosków Na 14 dni przed planowanym rozpoczęciem naboru wniosków z danego działania Prezes Agencji podaje do publicznej wiadomości, na stronie internetowej Agencji oraz co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym, informację o możliwości składania w danym roku wniosków o przyznanie pomocy W jednym roku można złożyć jeden wniosek o przyznanie pomocy. 24 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Kontakt Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Opolski Oddział Regionalny Biuro Wsparcia Inwestycyjnego ul. Wrocławska 170 G 077 401 84 50 www.arimr.gov.pl www.minrol.gov.pl 25 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Dziękuję za uwagę 26