Ciemna strona sieci , czyli Zagrożenia internetowe

Ciemna strona sieci ,
czyli Zagrożenia internetowe
Weronika Kaźmierczak
kl. III b
Ciemna strona sieci
Czaty i komunikatory są użytecznymi narzędziami do porozumiewania
się z innymi ludźmi przez Internet.
Główne źródła zagrożeń, z jakimi można się zetknąć na czacie/komunikatorze:
anonimowość w Internecie ma czasem swoje plusy, ale należy pamiętać, że nigdy
do końca nie wiadomo, kim naprawdę jest nasz rozmówca;
rozmawiając z drugą osobą nie widząc jej przy tym i nie pokazując siebie bardzo
łatwo kłamać i oszukiwać; rozmówcy często podają inny wiek, niż mają w
rzeczywistości, a nawet podszywają się pod innych;
starsi potrafią manipulować dziećmi: znają ulubione tematy dziecięcych rozmów, co
pozwala im się zbliżyć do dzieci i pozyskać zaufanie;
niektórzy dorośli starają się rozwinąć znajomość z dzieckiem do celów seksualnych;
rozmowy na czacie/komunikatorze mogą ewoluować do rozmów za pośrednictwem
innych metod porozumiewania się, takich jak e-maile, telefony, a także do spotkań;
użytkownicy komunikatorów są narażeni na szkodliwe oprogramowanie i spam;
Ciemna strona sieci
Zasady bezpiecznego korzystania z czatów i komunikatorów:
Zabranianie korzystania z czatów czy komunikatorów nie jest najlepszym sposobem na radzenie
sobie z zagrożeniami z nimi związanymi – nie pozwala to dzieciom uczyć się prawidłowo
reagować w sytuacjach, w których wcześniej czy później i tak się znajdą.
Dzieci powinny wiedzieć, że jeśli cokolwiek je zaniepokoi, mogą bez obaw zwrócić się do
dorosłych o pomoc.
Należy uczyć je:
posługiwania się nickiem (pseudonimem), najlepiej takim, który nie zdradza wieku (niewskazane
jest dodawanie do nicku roku urodzenia lub wieku np. ania1998, jas10 – może to przyciągać
uwagę pedofilów);
odmawiania podawania internetowym znajomym swoich danych osobowych - nazwiska, adresu,
numeru telefonu, wieku, a także wysyłania swoich zdjęć;
odmawiania prośbom o podanie danych lub przesłanie zdjęć znajomych;
przy logowaniu/rejestracji nie podawać więcej informacji o sobie, niż jest to konieczne –
podawanie pełnych i szczegółowych danych osobowych przy rejestracji na komunikatorze nie jest
i nie powinno być wymagane!
nie odpowiadać na wulgaryzmy i prowokujące zaczepki, blokować niechcianych rozmówców, a
niepokojące treści zgłaszać dorosłym;
zwracać uwagę, czy czat jest moderowany, lub czy zawiera bota;
jeśli dziecko chce się spotkać z osobą poznaną przez Internet, powinno o tym poinformować, a
na spotkanie udać się tylko w towarzystwie rodzica bądź innej zaufanej osoby dorosłe
Ciemna strona sieci
Grooming - uwodzenie dzieci w Internecie
Proces groomingu przebiega w kilku etapach:
proces zaprzyjaźniania się. Polega na poznawaniu przyszłej ofiary, subtelnej i dokładnej
obserwacji zachowań dziecka.
tworzenie relacji z dzieckiem. Rozmowy są częstsze i dłuższe, znajomość dziecka z dorosłym ma
już bowiem swoją historię – pedofil powraca do stałych elementów, np.: „pamiętasz, gdy mi
mówiłaś w zeszłym tygodniu, że lubisz bańki mydlane..?” Dziecko może już chcieć opowiadać mu
o sobie bez oporów – ma zatem śmiałość zadawać więcej pytań
ocenie ryzyka odkrycia znajomości, które próbuje oszacować uwodziciel. Potrzebuje do tego
informacji od dziecka, pyta więc o miejsce ustawienia komputera, czy ktoś interesuje się tym co
robi ono w komputerze, kto jeszcze z niego korzysta. W ten sposób pedofil sprawdza, kto jest w
stanie kontrolować aktywność dziecka przy komputerze.
pedofil wprowadza zasadę wzajemności w relacji. Mówi: „tylko ja mogę ci tak pomóc”, „ja
dochowam wierności, wiesz przecież, że to co nas łączy jest czymś wyjątkowym”. Pełne zaufania,
zadowolone z dobrej relacji dziecko nie zauważa, że nawiązuje się więź, która ma coraz bardziej
intymny charakter.
dorosły kieruje rozmowę na wyobrażenie spotkania w realności.
spotkanie pedofila z dzieckiem w realnym świecie. Często kończy się ono kontaktem seksualnym
z dzieckiem.
Ciemna strona sieci
Ważne jest to, że dzieci używając komunikatorów internetowych, prowadząc blogi czy
pisząc na forach dyskusyjnych upubliczniają swoje dane - wpisują swoje prawdziwe imię,
wiek, miasto zamieszkania, umieszczają swoje zdjęcie - bo myślą, że są bezpieczne, że
będą rozmawiały tylko z przyjaznymi sobie ludźmi. Tworząc swoje strony internetowe,
blogi, podają mnóstwo informacji, do których na co dzień, poza Internetem, inni ludzie nie
mają dostępu – opisują hobby, zainteresowania, marzenia, problemy i trudności. Dla osoby
zainteresowanej uwiedzeniem dziecka jest tam wystarczająco dużo informacji aby ocenić
podatność dziecka na manipulację, wymyślić tematy wspólnych rozmów itd..
Co zrobić, aby dziecko nie padło ofiarą groomingu?
porozmawiać z dzieckiem o tym, jakie kontakty wolno mu nawiązywać za pomocą
Internetu, określ, które są niebezpieczne;
zapewnić, że warto żebyś Ty lub inne dorosłe osoby wiedziały o każdej osobie, z którą
nawiązuje ono kontakt przez Internet;
zapewnić, że cokolwiek zdarzy się niebezpiecznego w Internecie najważniejsze jest, aby
dziecko Ci o tym opowiedziało;
Ciemna strona sieci
Spam, czyli niechciane i niezamówione elektroniczne wiadomości.
Spam jest szkodliwy z kilku przyczyn:
narusza prywatność i bezpieczeństwo odbiorców, ponieważ może zawierać treści, których nie życzyliby
sobie oglądać, np. obraźliwe, pornograficzne, nieodpowiednie dla dzieci;
przesyłanie spamu powoduje niepotrzebne obciążenia łącz (szacunkowo spam to 70-80% przesyłanych
wiadomości elektronicznych) i zajmowanie miejsca na twardych dyskach;
powoduje stratę czasu poszczególnych użytkowników Internetu, bo muszą oni ściągać, czytać i kasować
niepotrzebne wiadomości;
pośrednio utrudnia odczytanie oczekiwanej poczty i stwarza ryzyko jej utraty – w przypadku dużej ilości
spamu w poczcie łatwo przeoczyć wśród niego ważną wiadomość i zignorować ją bądź usunąć wraz ze
spamem;
Sposób postępowania w przypadku zetknięcia się ze spamem:
Wiadomości, co do których jesteśmy przekonani, że są spamem, nie należy w ogóle otwierać. Czasami
jednak nie mamy tej pewności i odczytujemy taką wiadomość. Należy przy tym pamiętać o kilku
zasadach:
nigdy nie reagować pozytywnie na spam, tj. nie odwiedzać zawartych w nim adresów, nie podawać
swoich danych, ani nie otwierać linków rzekomo mających wykreślić nasz adres z bazy danych nadawcy
(upewni go to jedynie, że jesteśmy aktywnymi użytkownikami konta i czytamy wysyłane do nas
wiadomości);
ostrzeżenia o wirusach zwykle są nieprawdziwe i pełnią tą samą funkcję co inne łańcuszki; ich
wiarygodność można sprawdzić na stronach producentów oprogramowania antywirusowego;
nie należy otwierać załączników przesyłanych ze spamem – najczęściej zawierają złośliwe
oprogramowanie;
spam warto zgłaszać, można to zrobić bezpośrednio w wielu serwisach pocztowych (wystarczy na
stronie serwisu pocztowego kliknąć odnośnik „Zgłoś spam”, „To spam” lub podobny), jak również
wysyłając e-maila (konieczne jest przestrzeganie procedur przesyłania takich zgłoszeń, aby nie zostać
posądzonym o spamowanie) do obsługi technicznej serwisu pocztowego nadawcy lub własnego,
dostawcy internetowego spamera, organizacji zajmującej się zwalczaniem spamu (adresy podano u dołu
strony), a także do organów ścigania;
Ciemna strona sieci
Szkodliwe treści
Obawy rodziców, których dzieci korzystają z Internetu, związane są przede wszystkim
z możliwością kontaktu z pornografią. Jednak w Internecie znajduje się też wiele innych treści, które
mogą być dla dzieci szkodliwe, a z którymi można zetknąć się zupełnie przypadkowo.
Jakie treści mogą być dla dzieci szkodliwe?
Zawierające przemoc, pornografię, wulgaryzmy;
Propagujące rasizm i ksenofobię;
Nawołujące do popełnienia przestępstwa;
Promujące faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa;
Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu;
Zawierające elementy psychomanipulacji (np. namawiające do przystąpienia do sekty);
Dlaczego treści te mogą być szkodliwe?
Mogą sprawić, że świat staje się dla dziecka niezrozumiały, zagrażający i przestanie czuć się w nim
bezpieczne.
Mogą skłonić dziecko do podjęcia działań na szkodę swoją lub innych ludzi (w tym do działań
niezgodnych z prawem).
Mogą doprowadzić do kontaktów z osobami, które mają wobec dziecka złe intencje.
Kontakt z treściami pornograficznymi zaburza rozwój psychoseksualny dziecka.
Kontakt z treściami zawierającymi przemoc czy rasistowskimi może je zachęcić do zachowań
agresywnych wobec rówieśników, słabszych czy ludzi innej narodowości, wyznania itd.
Ciemna strona sieci
Jak chronić dzieci przed szkodliwymi treściami?
Zwracać uwagę na to, czym Twoje dziecko zajmuje się w Internecie. Rozmawiaj z nim o
tym.
Ustalić zasady. Wytłumacz dziecku, dlaczego nie chcesz, by odwiedzało określone strony,
np. zawierające przemoc czy pornografię.
Przygotować młodsze dzieci na to, że mogą trafić w Internecie na „brzydkie” lub „dziwne”
strony i naucz, co mają wtedy robić, tj. nie oglądać i natychmiast powiedzieć dorosłemu.
Program filtrujący może być pomocnym narzędziem, zwłaszcza w przypadku młodszego
dziecka, starsze – wiedzione ciekawością – najprawdopodobniej odinstaluje go lub ominie
bez problemu. Filtr nigdy nie zastąpi czujnego rodzicielskiego oka i szczerej rozmowy.
Optymalna sytuacja to taka, w której dziecko rozumie, jakie treści są dla niego szkodliwe i
samo nie chce mieć z nimi kontaktu. Strategia ochrony dziecka przed szkodliwymi
treściami powinna być dostosowana do jego wieku, dojrzałości i osobowości –
uniwersalnych rozwiązań nie ma. Ważne, aby Rodzic, a nie Internet, był dla dziecka
najważniejszym przewodnikiem po świecie. Jeśli dziecko może porozmawiać z Rodzicem o
swoich problemach, o seksie, przemocy i różnych trudnych sprawach, nie będzie wstydziło
się powiedzieć o szkodliwych treściach, na które natknęło się w Internecie.
Ciemna strona sieci
Objawy uzależnienia od Internetu:
O początku problemu mówić można kiedy w Internecie spędza się coraz więcej czasu i jest on używany w celu osiągnięcia satysfakcji,
odreagowania czy ucieczki od codzienności.
Wiąże się to zwykle z zaniedbaniem kontaktów społecznych w realnym świecie.
Skutki nadużywania Internetu występujące u dzieci:
Odcięcie emocjonalne od świata zewnętrznego;
Zmniejszenie liczby bezpośrednich kontaktów rówieśniczych;
Zwiększająca się skłonność do wycofywania się z kontaktów interpersonalnych w realnym świecie w sytuacji wystąpienia
trudności z nimi związanych;
Podwyższone ryzyko (z racji dłuższego przebywania w Sieci) kontaktu z treściami niewłaściwymi dla młodych ludzi i uznania
ich za „normalne”, np. gry komputerowe gloryfikujące przemoc czy wulgarny język, treści pornograficzne lub inne treści
destrukcyjnie wpływających na rozwój osobowości i kontakty międzyludzkie;
zmiana języka (jego zubożenie, techniczny slang, używanie skrótów);
uzależnienie od gier komputerowych (częściej dotyczy dzieci) oraz od Internetu (częściej dotyczy młodzieży);
Dotyczące zdrowia: brak troski o zdrowie (zarywanie nocy, zaniedbywanie posiłków) i higienę osobistą, pogorszenie wzroku,
bóle głowy, mięśni, pleców i kręgosłupa, podatność na infekcje, podrażnienia skóry (spowodowane kontaktem z duża ilością
cząsteczek kurzu dodatnio zjonizowanych przez kineskop monitora), nadpobudliwość, bezsenność.
Zasady bezpieczeństwa mogące pomóc w zapobieganiu uzależnieniu dziecka od Internetu
Czas spędzany przez dzieci w Internecie musi być określony - pół godziny, godzina dziennie jest zupełnie wystarczająca.
Godziny używania Internetu to godziny funkcjonowania innych domowników (potrzebna jest ich obecność i kontrola –
komputer powinien być ustawiony tak, by dorośli mieli możliwość sprawdzania co robi przy nim dziecko). Dzieci nie powinny
używać Internetu w czasie przeznaczonym na naukę, ruch na świeżym powietrzu, posiłki, sen.
Uzgadniamy, co robi dziecko w sieci – małe dzieci potrzebują pełnej kontroli rodzica, starsze – zasad dotyczących czasu i
sposobu używania Internetu.
Co zrobić w przypadku podejrzenia, że dziecko może być uzależnione od Internetu?
Odseparować dziecko od Internetu (wyłączyć lub zawiesić usługę).
Skontaktować się z terapeutą w celu postawienia diagnozy i ewentualnej terapii.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z helpline.org.pl – www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 0-800100-100.
Ciemna strona sieci
Stop cyberprzemocy !!!