504 PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS Ocena odsetka limfocytów B z ekspresją koreceptorów CD40, CD22 i CD72 w przerosłych migdałkach gardłowych dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha Evaluation of percentage of lymphocytes B with expression of co-receptors CD 40, CD22 and CD72 in hypertrophied adenoid at children with otitis media with effusion. Jolanta Wysocka1, Beata Żelazowska-Rutkowska1, Karol Ratomski1, Bożena Skotnicka 2, Elżbieta Hassmann-Poznańska 2 Otolaryngol Pol 2009; 63 (6): 504-508 SUMMARY Introduction: In hypertrophied adenoid lymphocytes B make up about 60% all lymphocytes. When the lymphocytes B come in interaction with antigens this membranes signal be passed through their receptor (BCR) to interior of cell. This signal affect modulation on gene expression, activation from which depends activation, anergy or apoptosis of lymphocyte B. Accompany BCR co-receptors regulate his functions infl uence stimulate or inhibitive. To the most important co-receptors stepping out on lymphocyte B belong: CD40, CD22, CD72. Aim of study: The aim of study was evaluation of lymphocytes B (CD19) with co-expression with CD72 and CD40 receptors in hypertrophied adenoid with at children with otitis media with effusion. Material: An investigation was executed in hypertrophied adenoids with or without otitis media with effusion. Methods: By flow cytometry percentage of lymphocytes B with co-receptors CD 40, CD22 and CD72 in was analyzed. Results: The percentages of CD19+CD72+ lymphocytes in the group of children with adenoid hypertrophy and exudative otitis media were lower as compared to the reference group. However, the percentages of CD19+CD22+, CD19+CD40+ in the study group was approximate to the reference group. Conclusions: The lower percentage of lymphocytes B CD72 + near approximate percentages of lymphocytes B CD40+ and BCD22+ at children with otitis media with effusion can be the cause of incorrect humoral response in hypertrophied adenoid at children. Maybe it is cause reduced spontaneous production IgA and IgG through lymphocyte at children with otitis media with effusion. Hasła indeksowe: Limfocyty B, receptor CD 72, CD 40, wysiękowe zapalenie ucha ©by Polskie Towarzystwo Otorynolaryngologów – Chirurgów Głowy i Szyi Otrzymano/Received: 26.11.2009 Zaakceptowano do druku/Accepted: 07.12.2009 1 Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Kierownik: prof. dr hab. J. Wysocka 2 Klinika Otolaryngologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Kierownik: prof. dr hab. E. Hassmann-Poznańska Wkład pracy autorów/Authors contribution: Jolanta Wysocka – główny badacz oraz przewodnicząca zespołu autorów Beata Żelazowska-Rutkowska – udział w kierowaniu badaniem i interpretacji danych Karol Ratomski – udział w kierowaniu badaniem i interpretacji danych, odpowiedzialny za analizę statystyczną i przygotowanie wyników badań do analizy Bożena Skotnicka – udział w kierowaniu badaniem i intrpretacji danych Elżbieta Hassmann-Poznańska – udział w kierowaniu badaniem i interpretacji danych Konflikt interesu/Conflicts of interest: Autorzy pracy nie zgłaszają konfliktu interesów. Adres do korespondencji/ Address for correspondence: imię i nazwisko: Beata Żelazowska-Rutkowska adres pocztowy: Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej UM w Białymstoku ul. Waszyngtona 17 15-269 Białystok tel. 085 74 50 743 e-mail [email protected] Key words: B lymphocytes , receptors CD 72 and CD40, otitis media with effusion (OME). Wstęp Limfocyty B wytwarzają wiele różnych przeciwciał o szerokiej gamie specyficzności. Rodzaj przeciwciał wytwarzanych przez limfocyty B znajdujące się w szpiku jest zależny od rearanżacji genów, natomiast rodzaj przeciwciał wytwarzanych przez limfocyty B obecne w drugorzędowych narządach limfatycznych jest zależny od przełączenia klas [21]. Immunoglobuliny wytwarzane przez limfocyty B stanowią pierwszą linę humoralnej obrony przed infekcjami. W przerosłych migdałkach gardłowych limfocyty B stanowią około 60% wszystkich limfocytów [16, 30]. Ich odsetek utrzymuje się na zbliżonym poziomie u dzieci i młodzieży od 2 do 20 r.ż. [16, 30]. Są one głównym producentem wydzielniczej IgA a także wraz z limfocytami T i innymi komórkami są odpowiedzialne za powstawanie i utrzymanie tolerancji na antygeny z pożywienia i bakterie komensalne [25]. Gdy limfocyty B wchodzą w interakcję z antygenami to przezbłonowy sygnał jest przekazywany przez ich receptor (BCR) do wnętrza komórki. Sygnał ten wpływa modulująco na ekspresję genów, od których zależy aktywacja, anergia lub apoptoza limfocytów B. Towarzyszące BCR koreceptory regulują jego funkcje wpływając stymulująco lub hamująco [6, 17]. A tym samym są odpowiedzialne za homeostazę limfocytów B. Tak więc koreceptory są niezbędne do modulacji sygnału przekazywanego przez BCR w odpowiedzi na sygnały lokalnego mikrośrodowiska [27]. O tolar yngologia Polska tom 63, nr 6 , lis topad – gr udzień 20 0 9 PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS Do najważniejszych koreceptorów występujących na limfocytach B należą: CD40 [4, 6, 10], CD22 [15, 17, 18, 23, 27], CD72 [14, 17, 18, 29, 31]. Receptor CD40 jest transbłonowym białkiem typu I o masie cząsteczkowej 48 kDa. Ligandem tego receptora jest białko transbłonowe typu I występujące na powierzchni wielu komórek, z których najważniejsze są aktywowane limfocyty T. Interakcja CD40 limfocytów B z CD40L wzmaga tworzenie ośrodków rozmnażania, zmianę klas wytwarzanych immunoglobulin, somatyczną hypermutację, co prowadzi do powstawania długo żyjących komórek plazmatycznych i komórek pamięci [4, 6], hamuje także apoptozę limfocytów przez zwiększenie ekspresji białek antyapoptotycznych [24]. Tym samym sygnał przekazywany przez receptor CD40 pełni ważną rolę w odpowiedzi humoralnej zależnej od limfocytów T [4, 6]. CD22 jest białkiem błonowym typu I o masie cząsteczkowej 140kDa. Występuje na wszystkich formach rozwojowych limfocytów B poczynając od komórek pre-B [19, 17]. Największą ekspresję tego koreceptora wykazują jednako dojrzałe limfocyty B [15, 27]. Zasadniczą rolą CD22 jest hamowanie sygnału przekazywanego przez BCR do wnętrza komórki [17, 18]. Jednak rola CD22 jest bardziej złożona, gdyż może on także wpływać na proliferację migdałkowych limfocytów B [27], zwiększać przeżywalność tych komórek [8] oraz regulować czas ich odpowiedzi na antygeny [19]. CD72 jest przezbłonowym białkiem typu II o masie cząsteczkowej 45kDa, które występuje na powierzchni limfocytów B w postaci dimeru. Ekspresję tego koreceptora stwierdzono we wszystkich stadiach rozwojowych limfocytów B [28]. Większość autorów uważa, że CD72 wywiera działanie hamujące na przekazywanie sygnału przez BCR [17, 18, 28], co może prowadzić do zmniejszenia proliferacji i nasilenia procesu apoptozy limfocytów B stymulowanych antygenem [14] a także zahamowania różnicowania się naiwnych limfocytów B do komórek plazmatycznych [31]. Jednak i w przypadku CD72 działanie tego koreceptora jest złożone. Wiązanie się CD72 z przeciwciałem anty-CD72 lub ligandem indukuje proliferację spoczynkowych i aktywowanych limfocytów B [28], zwiększa ekspresję MHC klasy II na limfocytach B i zwiększa ich przeżywalność [12, 28]. Ishida i wsp. [11] badając limfocyty B pochodzące z migdałków wykazali, że ligandem dla CD72 jest semaforyna, która wiążąc się z receptorem zwiększa proliferację limfocytów B indukowaną przez CD40. Celem pracy była ocena odsetka limfocytów B (CD19+) z ekspresją koreceptorów CD22, CD72 i CD40 w przerosłych migdałkach dzieci chorych na w ysiękowe zapalenie ucha trwające ponad 3 miesiące. O tolar yngologia Polska tom 63, nr 6 , lis topad – gr udzień 20 0 9 Materiał i metody Materiałem badanym były migdałki gardłowe uzyskane od dzieci w czasie zabiegu adenoidektomii przeprowadzonego w Klinice Otolaryngologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Na wykonanie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Grupa badana z przerostem migdałka gardłowego i wysiękowym zapaleniem ucha środkowego trwającym powyżej 3 miesięcy (W.Z.U.) liczyła 24. pacjentów w wieku od 2. do 17. roku życia. Grupa porównawcza jedynie z przerostem migdałków gardłowych (P.M.G.), którą stanowili rówieśnicy liczyła 29 dzieci. Z uwagi na stopień dojrzałości układu immunologicznego obydwie grupy WZU i PMG podzielono na podgrupy wiekowe dzieci młodszych od 2. do 5. roku życia i dzieci starszych od 6. do 17. roku życia. W grupie badanej wśród dzieci młodszych WZUmł znalazło się 15 osób, a w podgrupie dzieci starszych WZUst 9 badanych. Grupa dzieci młodszych z przerostem migdałka gardłowego PMGmł liczyła 18 osób, a grupa starsza PMGst 11 dzieci. Badania zostały wykonane metodą trójkolorowej cytometrii przepływowej na cytometrze Coulter PC 500 (firmy Beckman Coulter). Procedurę przygotowania tkanki przerosłych migdałków gardłowych do badań opisano we wcześniejszej publikacji. Do badań zastosowano przeciwciała monoklonalne skierowane przeciw następującym antygenom powierzchniowym limfocytów: CD19, CD22, CD40 i CD72 (DakoCytomation) oraz kontrolę negatywną zgodną izotypowo z klasą stosowanych przeciwciał. Przeciwciało monoklonalne anty-CD19 zastosowano celem wyznaczenia populacji limfocytów B, na której oceniano ekspresję badanych receptorów. Analizę statystyczną uzyskanych wyników przeprowadzono testem nieparametrycznym U Manna – Whitneya przy użyciu programu STATISTICA 5.0. Wyniki podawano w wartościach odsetkowych. Za istotną statystycznie przyjęto wartość przy p<0,05. Opis wyników Odsetek limfocytów B (CD19+) o immunofenotypie CD40+ w tkance przerosłych migdałków gardłowych u dzieci chorych na W.Z.U. wynosił 94,22 ± 3,39% i był zbliżony do wartości obserwowanych u dzieci bez stanu zapalnego ucha środkowego (P.M.G x = 92,61±3,12%). (tab. I). W podgrupach wiekowych najwyższy odsetek komórek CD19+CD40+ wykazano w podgrupie dzieci młodszych z wysiękowym zapaleniem ucha (WZUmł x = 94,72 ±3,36%). Natomiast najniższy odsetek zaobserwowano u dzieci młodszych chorych jedynie na przerost migdałka gardłowego (PMG.mł x = 92,29±3,04%). W podgrupach dzieci starszych odsetek CD19+CD40+ wyniósł 505 506 PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS Tabela I. + Odsetek limfocytów B (CD 19 ) PMG N=29 WZU N=24 CD40+ 92,61 ±3,12 94,22±3,39 CD22+ 96,30±1,64 97,19±1,53 + 83,22±4,25* 77,03±6,27* CD72 P<0,02* odpowiednio w WZUst x = 92,80±3,23% i w PMGst x = 93,58 ± 3,68%. Brak różnic istotnych statystycznie (tabela II). Odsetek limfocytów B(CD19+) z ekspresją koreceptora powierzchniowego CD22 w tkance przerosłych migdałków gardłowych dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha środkowego (WZU) wynosił 97,19±1,53% i był nieznacznie wyższy niż w przerosłych migdałkach dzieci bez stanu zapalnego ucha środkowego (PMG) 96,30±1,64% (tabela I). W podgrupach dzieci młodszych (WZUmł x = 96,53±,33%) (PMG.mł x = 96,03±1,58%) również nie wykazano różnicy znamiennej statystycznie odsetka limfocytów CD22+. Natomiast w podgrupie dzieci starszych odsetek komórek CD22+ był nieznacznie wyższy u dzieci ze stanem zapalnym ucha niż w podgrupie z przerosłym migdałkiem gardłowym (WZUst x = 98,24 ± 1,23%, PMGst x = 96,06 ± 1,67%) (tab. II). W badaniach wykazano statystycznie niższy odsetek limfocytów B z ekspresją CD72+ u dzieci z przerosłym migdałkiem gardłowym i wysiękowym zapaleniem ucha środkowego (x = 77,03±6,27%) niż w grupie porównawczej z P.M.G. x = 83,22 ±4,25%; p<0,02. Również po podziale na podgrupy wiekowe wykazano niższy odsetek komórek B CD72+ zarówno w grupie dzieci młodszych (WZUmł x = 77,06 ±4,46% i odpowiednio w PMG mł x = 82,84 ±5,25%, p<0,04), jak i starszych (WZUst x = 77,34 ±8,00% i PMGst x = 84,82 ±2,65 % p<0,02). Omówienie Pochłonięcie antygenu przez obecne w nabłonku migdałków gardłowych komórki M inicjuje proces, który ostatecznie prowadzi do generacji i rozsiania komórek pamięci i efektorowych limfocytów B wytwarzających głównie dimeryczne IgA [25]. Rozwinięcie pełnej odpowiedzi immunologicznej wymaga ścisłego współdziałania wszystkich składowych odporności komórkowej i humoralnej. Wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty B jest zależne od efektywnego przekazania przez pobudzone limfocyty T odpowiednich sygnałów. Limfocyty T prezentują antygen limfocytom B, które wiążą go dzięki obecności receptora BCR [6, 25]. BCR przekazuje sygnał do wnętrza komórki determinując jej dalszy los. Dla prawidłowej aktywacji BCR niezbędne są koreceptory występujące na powierzchni limfocytów B. Najważniejsze z nich to CD40, CD22 i CD72 [6, 17, 27]. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że odsetek limfocytów B z ekspresją koreceptora CD40 w przerosłych migdałkach gardłowych dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha wynosił 94,22±3,39% i był tylko nieznacznie niższy niż w grupie dzieci z samym przerostem. Odsetek limfocytów B z ekspresją koreceptora CD22 w obu badanych grupach był bardzo podobny i wynosił w grupie dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha 97,19% a w grupie dzieci bez stanu zapalnego ucha 96,30%. Odsetek limfocytów B z ekspresją koreceptora CD72 w grupie badanej wynosił 77,03±6,27% i był statystycznie znamiennie p<0,02 niższy w porównaniu do grupy odniesienia 83,22±4,25%. W podgrupach wiekowych odsetki limfocytów B z ekspresją CD40 i CD22 były zbliżone. Jedynie odsetki limfocytów B z ekspresją CD72 u dzieci z wysiękowym zapaleniem ucha były statystycznie istotnie niższe niż w analogicznych podgrupach wiekowych dzieci tylko z przerostem migdałka gardłowego. Sygnał przekazywany przez CD40 po związaniu z ligandem CD40L przyczynia się do różnicowania się limfocytów B do komórek plazmatycznych [4], wzmaga wytwarzanie przez limfocyty B pochodzące z migdałków immunoglobulin w tym IgA [5]. Ligacja CD40 zwiększa przeżywalność limfocytów B i chroni je przed apoptozą indukowaną przez CD95 (Fas), zwiększając ekspresję inhibitorów apoptozy cFLIP i Bcl-xL [24]. Ponadto, aktywowane przez CD40L limfocyty B wędrują do wtórnych narządów limfatycznych, ponieważ wykazują zwiększoną ekspresję cząsteczek zasiedlania [26]. Ahmadi i wsp. (2) uważają, że te limfocyty są także zdolne do prezentacji antygenu obecnym tam limfocytom T. Tabela II. Odsetek limfocytów B (CD19+) CD40+ PMG mł N=18 PMG st N=11 WZU mł N=15 WZU st N=9 92,29±3,04 93,58 ±3,68 94,72±3,63 92,80 ± 3,23 + CD22 96,03 ± 1,58 96,06 ± 1,67 96,53 ± 1,33 98,24 ± 1,23 CD72+ 82,84 ± 5,25* 84,82 ± 2,65** 77,06 ± 4,46* 77,34 ± 8,00 ** P<0,04 , p <0,02** O tolar yngologia Polska tom 63, nr 6 , lis topad – gr udzień 20 0 9 PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS Powszechnie uważa się koreceptory CD22 i CD72 za koreceptory inhibitorowe [1, 17, 20, 27], które hamują przekazywanie sygnału przez BCR do wnętrza komórki i determinują czy stymulowany limfocyt B wejdzie na drogę apoptozy czy proliferacji [18]. Po aktywacji limfocytu B ekspresja CD22 początkowo szybko wzrasta a następnie zanika [15]. Ligacja BCR wywołuje fosforylację kinaz w części cytoplazmatycznej CD22, co w konsekwencji prowadzi do przyłączenia fosfatazy tyrozynowej SHP-1 [17, 18]. W układzie immunologicznym błon śluzowych w tym w migdałkach wytwarzanie IgA stanowi pierwszą linię obrony [25]. Ponieważ IgA jest wytwarzane przez dojrzałe limfocyty B po przełączeniu klas, to sygnał dla jej wytwarzania jest regulowany przez CD22 [22]. Sato i wsp. [22] uważają, że CD22 hamuje konstytutywne wytwarzanie IgA przez regulację indukowanego wytwarzania tej immunoglobuliny. Onodera i wsp. [19] uważają, że inhibicyjne działanie CD22 wydłuża czas odpowiedzi komórek B, co z kolei powoduje ograniczenie początkowej nie zawierającej wysoko specyficznych przeciwciał odpowiedzi na patogeny. Jednocześnie CD22 dostarcza pozytywnych sygnałów, które promują żywotność limfocytów B, zwiększają proliferację komórek pamięci [23, 27], koreceptor ten jest również regulatorem sygnałów przekazywanych przez CD40 [7, 23]. Jako koreceptor CD72 pełni kluczową rolę dzięki zdolności do modyfikacji i regulacji aktywacji i przekazywania sygnału przez BCR [19, 28]. Początkowo wielu badaczy [1, 14, 20, 31] w swoich badaniach stwierdzało, że koreceptor CD72 ma inhibitorowe działanie na przekazywanie sygnału przez BCR. Dzieje się tak wówczas, gdy jego domena cytoplazmatyczna jest powiązana z fosfatazą tyrozynową SHP-1 [18]. CD72 jest negatywnym regulatorem proliferacji pobudzonych limfocytów B, przekazuje sygnały BCR indukujące apoptozę [20]. Również Li i wsp. [14] wykazali, że CD72 wzmaga zahamowanie cyklu komórkowego i apoptozę dojrzałych limfocytów B po stymulacji BCR antygenem. Największą ekspresję CD72 wykazują naiwne limfocyty B [31], jednak na spoczynkowych limfocytach słaby sygnał przekazywany przez BCR wywołuje fosforylację małej ilości koreceptoa CD72, od której zależy jego wiązanie z SHP-1 i Grb2 [8, 13]. Nasilenie tego procesu następuje podczas wiązania BCR z antygenem [28]. CD72 związany z SHP-1 hamuje przekazywanie sygnału z BCR, natomiast wiązanie z Grb2 zmniejsza nasilenie inhibicji [3, 28]. Fosforylacja CD72 indukowana przez BCR jest obserwowana głównie na naiwnych limfocytach B, co hamuje różnicowanie się tych limfocytów do komórek plazmatycznych, a tym samym ogranicza wytwarzanie przeciwciał o niskim powinowactwie [31]. Naturalnym ligandem CD72 jest semaforyna (CD100), która występuje w znacznej ilości na poO tolar yngologia Polska tom 63, nr 6 , lis topad – gr udzień 20 0 9 wierzchni limfocytów T, w bardzo niewielkiej ilości na limfocytach B i komórkach dendrytycznych [11]. Jej ekspresja wzrasta w czasie aktywacji tych komórek [17, 18]. Semaforyna indukuje defosforylację tyrozyny i oddzielenie SHP-1 od CD72 wyłączając jego działanie inhibitorowe [11, 13]. Podobny efekt występuje po związaniu CD72 z przeciwciałem anty-CD72 [18]. CD72 może wywierać także pozytywny wpływ na aktywowane limfocyty B i przekazywanie sygnału z BCR. Wu i Bondada [28] uważają, że ligacja CD72 może wywoływać sygnał niezależny od BCR, przypuszczalnie w powiązaniu z CD19. Wiązanie CD72 z przeciwciałem anty-CD72 indukuje proliferację spoczynkowych i aktywowanych antygenem limfocytów B, zwiększa ekspresję cząsteczek MHC klasy II [12, 28]. Nitschke i Tsubata [18] uważają, że osłabienie sygnału inhibitorowego CD72 po ligacji z CD100 lub przeciwciałem anty-CD72 wynika z przerwania interakcji między koreceptorem a BCR. Wnioski Niższy odsetek limfocytów BCD72+ przy zbliżonych odsetkach limfocytów BCD40+ i BCD22+ u dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha może być przyczyną nieprawidłowej odpowiedzi humoralnej przerosłych migdałków gardłowych u tych dzieci. Być może to jest przyczyną zmniejszonego spontanicznego wytwarzania IgA i IgG przez migdałkowe limfocyty u dzieci chorych na wysiękowe zapalenie ucha [9]. PIŚMIENNICTWO 1. Adachi T, Wakabayashi C, Nakayama C, Nakayama T, Pakura H., Tsubata T. CD72 negatively regulates signaling through the antygen receptor BCR. J. Immunol. 2000; 164: 1223-1229 2. Ahmadi T, Flies A, Efebera Y, Sherr D. H. CD40 Ligandactivated, antigen-specific B cells are comparable to mature dendritic cells in presenting protein antigens and major histocompability complex class I- and class II-bindind peptides. Immunology, 2007; 124: 129-140 3. Baba T. Fusaki N, Aoama A, Li D. H, Okamura R. M., Parnes J.R, Hozumi N. Dual regulation of BCR-mediated growth inhibition signaling by CD72. Eur. J. Immunol. 2005; 35: 1634-1642 4. Basso K, Klein U, Niu H, Stolovitzky G. A, Tu Y, Califano A, Cattoretti G, Dall-Favera R. Tracking CD40 signaling during germinal center development. Blood, 2004; 104: 4088-4096 5. Cognasse F, Chavarin P, Acquart S, Sabido O, Beniguel L, Genin C, Richard Y, Garraud O. Differential downstream effects of C40 ligation mediated by membrane or soluble CD40L and agonistic Ab; a study on purified human B cells. Int. J. Immunopathol. Pharmacol 2005; 18: 65-74 6. Elgueta R, Benson M. J, de Vries V. C, Wasiuk A., Guo Y, Noelle R.J. Molecular mechanism and function of CD40/ 507 508 PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS CD40L engagement in the immune system. Immunol. Rev. 18. Nitschke L.., Tsubata T. Molecular interactions regulate BCR signal inhibition by CD22 and CD72 Trends Immunol 2009; 229: 152-172 7. 2004; 25: 543-550 Fujimoto M, Kuwano Y, Watanabe R, Asashima N, Nakashima H, Yoshitake S, Okochi H, Tamaki K., Poe J. C, 19. Onodera T., Poe J. C, Tedder T. F, Tsubata T. CD22 re- Tedder T.F, Sato S. B cell antigen receptor and CD40 dif- gulates time course of both B cell division and antibody response. J. Immunol. 2008; 180: 907-913 ferentially regulate CD22 tyrosine phosphorylation. J. Immunol. 2006; 176: 873-879 8. 9. 20. Parnes J.R. Pan C. CD72, a negative regulator of B-cell responsiveness. Immunol. Rev. 2000; 176: 75-85 Haas K.M, Sen S, Sanford I. G, Miller A. S, Poe J. C, Tedder T. F. CD22 ligand bidding regulate normal and ma- 21. Sagaert X, De Wolf -Peeters C. Classification of B-cells lignant B lymphocyte survival in vivo. J. Immunol. 2006; according to their differentiation status, their micro-ana- 177: 3063-3073 tomical localisation and their developmental lineage. Immunology Lett.2003; 90: 179-186 Harabuchi Y, Hamamoto M, Kdama H, Kataura A. Spontaneous immunoglobulin production by adenoidal and 22. Sato M., Adachi T., Tsubata T. augmentation of signa- tonsillar lymphocytes in relation to age and otitis media ling through BCR containing IgE but not that containing with effusion. Int J. Pediatr. Otorhinolaryngol. 1996; 35: IgA due to lack of CD22-mediated signal regulation J.Immunol.2007; 178: 2901-2907 117-125 10. Hokazono Y, Adachi T, Wabl M, Tada N, Amagasa T, Tsub- 23. Tedder T. F, Poe J.C, Haas K. M. CD22; multifunctional ata T. Inhibitory coreceptors activated by antigens but not receptor that regulates B lymphocyte survival and signal transduction. Adv. Immunol. 2005; 88: 1-50 by Anti-Ig heavy chain antibodies install requirement of costimulation through CD40 for survival and proliferation 24. Travert M, Ame-Thomas P, Pangault C, Morizot A., Micheau O, Semana G, Lamy T, Fest T, Tarte K, Guillaudeux of B cells. J. Immunol. 2003; 171: 1835-1843 11. Ishida I., Kumanogoh A, Suzuki K, Akahani S, Noda K., Ki- T. CD40 Ligand protects from TRAIL-induced apoptosis in kutani H. Involvement of CD100, a lymphocyte semapho- follicular lymphomas through NF- B activation and up-re- rin, In the activation of the human immune system via gulation of c-FLIP and Bcl-xL1. J. Immunol. 2008; 181: CD72;implications for regulation of immune and inflammatory responses. Int. Immunol 2003; 15: 1027-1037 1001-1011 25. Van Kempen M.J.P, Rijkers G. T, van Cauwenberge P.B. The immune response in adenoids and tonsils. Int. Arch. 12. Kamal M, Katira A., Gordon J. Stimulation of B lymphocy- Allegy Immunol. 2000; 122: 8-19 tes via CD72 (human Lyb-2). Eur. J. Immunol. 1991; 21: 1419-1424 26. Von Bergwelt-Baildon M., Shimabukuro-Vornhagen A, 13. Kumanogoh A, Shikina T, Watanabe C, Takegahara N, Su- Popov A et al. CD40-activated B cells express full lymph zuki K, Yamammoto M, Takamatsu H, Prasad D.V.R, Mi- node homing triad and induce T-cell chemotaxis; potential zui M, Toyofuku T, Tamura M., Watanabe D, Parnes J.R., Kikutani H. Requirement for CD100-CD72 interactions in fine-tuning of B-cell antigen receptor signaling and homeostatic maintenance of the B-cell compartment. Int. Immunol. 2005; 17: 1277-1282 14. Li D.H, Tung J.W, Tarner I.H, Snow A.L, Yukinari T, as cellular adjuvants. Blood, 2006; 107: 2786-2789 27. Walker J. A, Smith K. G.C. CD22: an inhibitory enigma. Immunology, 2007; 123: 314-325 28. Wu H-J, Bondada S. CD72, a co-receptor with both positive and negative effects on B lymphocyte development. J. Clin. Immunol. 2009; 29: 12-21 Ngermaneepothong R, Martinez O.M., Parnes J.R.CD72 29. Wu H-J., Ventakataraman C., Estus S., Dong C., Davis R down-modulates BCR – induced signal transduction and . J., Flavell R.A., Bondada S. positive signaling through diminished survival in primary mature B lymphocytes J. CD72 induces mitogen-activated protein kinase activation Immnol, 2006; 176: 5321-5328 and synergizes with B cell receptor signals to induce X- 15. Moyron-Quiroz J.E, Partida-Sanchez S, Donis-Hernandez R, Sandoval-Montesi C, Santos-Argumedo L. Expression and function of CD22, a B-cell restricted molecule. Scand. J. Immunol. 2002; 55: 343-351 16. Musiatowicz M., Wysocka J, Kasprzycka E., Hassmann E. Lymphocyte subpopulations in hypertrophied adenoid in linked immunodeficiency B cell proliferation J. Immunol. 2001; 167: 1263-1273 30. Wysocka J, Hassmann E, Kasprzycka E, Musiatowicz M., Lipska A. Lymphocyte subpopulations in hypertrophied adenoid in children with otitis media with effusion. Rocz. Akad. Med. w Białymstoku 2002; 47: 105-112 children. Int. J. Pediatr. Otorhinolaryngol. 2001; 59: 7-13 31. Yamazaki T, Nagumo H, Hayashi T, Sugane K., Agematsu 17. Nitschke L. The role of CD22 and other inhibitory co-re- K. CD72-mediated suppression of human naive B cell dif- ceptors in B-cell activation Curr. Opinion Immunol. 2005; ferentiation by down-regulating X-box binding protein 1. 17: 290-297 Eur. J. Immunol. 2005; 35: 2325-2334 O tolar yngologia Polska tom 63, nr 6 , lis topad – gr udzień 20 0 9