Budowa mózgu a język i mowa.

advertisement
Budowa mózgu a język i mowa.
Chciałabym przedstawić w pigułce, jak podział mózgu na lewą i prawą półkulę wpływa na kształtowanie się języka i
mowy u ludzi. Interesować nas będą jedynie te funkcje lewej i prawej półkuli, które mają związek z
komunikowaniem się.
Najbardziej ogólny podział mówi nam, że:
- lewa półkula - odpowiada za mowę, czytanie i pisanie (czyli ogólnie mówiąc język)
- prawa półkula - odpowiada za zadania matematyczne, relacje przestrzenne, zagadnienia związane z muzyką (rytm,
tempo)
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że dominacja lewej półkuli jest charakterystyczna dla kobiet, a dominacja
prawej - dla mężczyzn. Stąd Panie więcej mówią, a Panowie lepiej orientują się w przestrzeni.
Jaki ma to związek z językiem? Otóż okazuje się, że obie półkule poza swoimi ogólnymi specjalizacjami mają jeszcze swoje bardziej szczegółowe specjalizacje
w zakresie samego języka. Wiemy, że:
LEWA PÓŁKULA odpowiada za:




odbiór, identyfikację oraz różnicowanie dźwięków mowy
"ciche" czytanie
odnajdywanie rymów
dokonywanie złożonych operacji werbalnych (słownych)
PRAWA PÓŁKULA odpowiada za:



rozumienie słyszanych i czytanych globalnie (całościowo)
rzeczowników konkretnych
kontrolowanie kierunku czytania od lewej do prawej
kontrolowanie intonacji, akcentu i rytmu wypowiedzi
Dlaczego te wszystkie informacje są takie ważne? W przypadku, gdy dziecko rozwija się bez problemów, a lateralizacja (o tym za chwilę) kształtuje się
prawidłowo nasz mózg da sobie radę z kontrolowaniem prawidłowego rozwoju mowy. Jednak logopeda nie zajmuje się dziećmi, które "same sobie poradzą".
W przypadku dzieci, które nie rozwijają się prawidłowo, bądź też mają skrzyżowaną, lewostronną lub nieustaloną lateralizację konieczne jest określenie, którą
półkulę mózgu trzeba stymulować. Lateralizacja jest to dominacja jednej strony ciała. Oznacza to, że jedna strona ciała jest sprawniejsza. Większość ludzi na
świecie jest praworęczna (prawooczna, prawonożna, prawouszna) co w myśl zasady, że prawą stronę ciała kontroluje lewa półkula mózgu, pozwala naturalnie
na lewopółkulową specjalizację funkcji mowy. Czyli specjalizację prawidłową i pożądaną. Lateralizacja skrzyżowana, lewostronna i nieustalona może być
przyczyną opóźnionego lub zaburzonego rozwoju mowy oraz dysleksji.Ustalenie lateralizacji jest czynnością niezbędną w diagnozie pozwala bowiem
skonstruować taki model terapii, który będzie stymulował pożądane przez nas obszary mózgu.
Na podstawie książki prof. Jadwigi Cieszyńskiej "Nauka czytania krok po kroku"
Źródło: logopeda.pl
Download