Choroba zwyrodnieniowa stawów To wynik biologiczny i mechaniczny zdarzeń, które destabilizują powiązane ze sobą procesy degradacji i stawów. Postępująca, niezapalna choroba po 50 r.ż. Zmiany rozpoczynają się od uszkodzenia chrząstki stawowej. Obejmuje wszystkie tkanki stawu. Najczęściej występująca choroba narządu ruchu. Do rozpoznania choroby zwyrodnieniowej nie wystarcza obecność typowych dla choroby zmian radiologicznych. Decydującym kryterium jest ból i destrukcja stawów. Przyczyny: Starzenie się Dziedziczenie Zaburzenia metaboliczne i hormonalne Wpływ środowiska, żywienie, alkohol, tytoń Brak ruchu Chroboty towarzyszące (cukrzyca, kolagenoza) Najczęstsze zmiany dotyczą: Stawów kolanowych (gonarthosa) ST. Biodrowych ST. Kręgosłupa (odc. Szyjnego i lędźwiowego) W chorobie zwyrodnieniowej dolegliwości występują z powodu: Zmiany zwyrodnieniowe struktur stawowych poddawanych przeciążeniom w warunkach życia codziennego (mikrourazy) Na skutek zapalnej reakcji błony maziowej i struktur stabilizujących staw – dochodzi do dysfunkcji całego stawu Objawy: Ból stawowy Tkliwość stawu Ograniczenie ruchomości stawu Trzeszczenia Wysięk stawowy Różnego stopnia proces zapalny stawu Radiologiczne kryteria rozpoznania Zwężenie często niesymetryczne szpary stawowej Osteolity Zagęszczenie podchrzęstne kości Torbielowate przejaśnienia struktury kostnej z wyraźną otoczką Podział choroby zwyrodnieniowej: pierwotna: o Z zajęciem stawów obwodowych o Z zajęciem stawów kręgosłupa o Szczególne postacie Wtórna: o Związana z urazem o Krystalopatie o Związana z innymi chorobami stawów o Zaburzeniami wydzielania wewnętrznego o Neuropatie (stawy Charcota) Nie ma leków, które mogłyby poprawić strukturę uszkodzonego stawu. Reumatyzm tkanek miękkich = reumatyzm pozastawowy Najczęściej obserwowany w praktyce reumatologicznej Wg Mullera choroby z tej grupy dzielimy: Zapalne (towarzyszą chorobom układowym i zakażeniem bakteryjnym) Niezapalne Etiologia – nieznana – często wieloskładnikowa Przyczyny: Wady postawy Przeciążenia lub mikrourazy Skojarzenie ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów, kręgosłupa, przyczepów ścięgnistych Czynnik psychiczny Reumatyzm tkanek miękkich dotyczy: Mięśni i / lub ścięgien z ich przyczepami Klasyczna lokalizacja Okolice przykręgosłupowe, obręcz biodrowa i barkowa, granice chrzęsto-kostne żeber, okolice stawów żuchwowych, łokciowych, nadgarstkowych, kolanowych i skokowych. Podział chorób z grupy reumatyzmu tkanek miękkich: Zmiany obejmujące podskórna tkankę tłuszczową i łączną Dolegliwości obejmujący grupy mięśni i ścięgien (tendomiopatie, w tym fibromialgia, miopatia) Stany zapalne ścięgien i ich przyczepów Zapalenia tkanek okołostawowych Zapalenia pochewek ścięgnistych i kaletek maziowych Zapalenia ścięgna piętowego Achillesa Przyczyna urazowa lub zapalna Sportowcy (narciarze, lekkoatleci, tenisiści) Osoby noszące nieodpowiednie obuwie ZZSK (…), RZS (reumatoidalne zapalenie stawów), DNA (dna moczanowa) Objawy: Ból i bolesność wzdłuż ścięgna piętowego nasilająca się przy zginaniu grzbietowym stopy Z czasem zmiany w rtg (kalcyfikacja przyczepu = ostroga piętowa) Łokieć tenisisty – entezopatia nadkłykcia bocznego kości ramiennej Pracownicy zatrudnieni przy przeładunkach (kierowcy, konwojencji, dokerzy, rolnicy) Sportowcy wyczynowi Gospodynie domowe Objawy: Ból w okolicy stawu łokciowego przy zginaniu grzbietowym nadgarstka z jednoczesnym obciążeniem ręki Łokieć glfisty entezopatia nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej 10 razy rzadziej występuje niż łokieć tenisisty. Żywa bolesność po stronie przyśrodkowej przy zginaniu dłoniowym… Zespół bolesnego barku – PHS lub Choroba Duplaya Entezopatia mięśnia nadgrzbieniowego Najczęstsza entezopatia Ograniczone ruchy odwodzenia i rotacji Bóle w porze nocnej Entezopatia mięśnia dwugłowego ramienia Zmiany w obrębie głowy długiej Mikrourazy Żywa bolesność przy rotacji odwiedzionego do 90 st. Ramienia