szczegółowy pragram przedmiotu

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM PRZEDMIOTU
Rodzaj studiów
Specjalność
Kod przedmiotu
014016
Kierunek studiów Ochrona Środowiska
stacjonarne I stopnia
Systemy Ochrony Wody, Gleby Powietrza i Krajobrazu
Nazwa przedmiotu (zgodna z planem studiów)
ECTS
Gleboznawstwo
6
Jednostka (katedra/zakład) realizująca przedmiot
Semestr
WBiIS Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska
Rodzaj (forma) zajęć dydaktycznych Laboratorium
IV
Liczba godzin w semestrze
60
Treści kształcenia
1. Zajęcia wprowadzające. Omówienie zasad uzyskania zaliczenia. Zasady BHP obowiązujące w laboratorium. Cechy
morfologiczne gleb: budowa profilu, miąŜszość, barwa. Wykonanie rysunku i opisu przykładowych profili glebowych (4 h).
2. Cechy morfologiczne gleb: struktura, układ, konkrecje glebowe. Opracowanie wskazanych zadań dotyczących struktury,
układu i konkrecji (2 h).
3. Właściwości fizyczne podstawowe gleb. Oznaczanie gęstości właściwej gleb (2 h).
4. Rozpoznawanie utworów glebowych na podstawie procentowej zawartości frakcji granulometrycznych. Graficzne
przedstawienie wyników analizy uziarnienia (2 h).
5. Metody analizy granulometrycznej gleb. Oznaczanie składu granulometrycznego gleby metodą areometryczną Casagrande'a
w modyfikacji Prószyńskiego (2 h).
6. Właściwości wodne gleb: wilgotność gleby, krzywa pF (2 h).
7. Przepuszczalność wodna gleb. Oznaczanie współczynnika filtracji za pomocą przepuszczalnościomierza laboratoryjnego (2
h).
8. Odczyn gleb. Oznaczanie pH gleby w wodzie i 1-molowym KCl (2 h).
9. Właściwości buforowe gleb. Oznaczanie właściwości buforowych gleb metodą Arrheniusa, wykreślenie krzywej buforowej
(2 h).
10. Kompleks sorpcyjny gleb. Kwasowość gleb. Oznaczanie sumy zasad metodą Kappena. Oznaczanie kwasowości
hydrolitycznej metodą Kappena (2 h).
11. Oznaczanie zawartości wymiennego glinu i wodoru metodą Sokołowa (2 h).
12. Węglan wapnia. Metody oznaczania zawartości węglanu wapnia w glebie. Oznaczanie zawartości CaCO3 za pomocą
kalcymetru (2h).
13. Charakterystyka wapnia i magnezu w środowisku glebowym. Przygotowanie wyciągów glebowych do oznaczania
metalicznych kationów wymiennych w glebie. Oznaczanie zawartości kationów Ca2+ i Mg2+ metodą kompleksometryczną
(2h).
14. Test obejmujący I część materiału (2 h).
15. Zasolenie gleb. Oznaczanie zawartości chlorków w glebie metodą Mohra. Oznaczanie przewodności elektrolitycznej
roztworu glebowego metodą konduktometryczną (2 h).
16. Substancja organiczna gleby. Metody analiz substancji organicznej gleb. Oznaczanie zawartości węgla organicznego metodą
Tiurina (2 h).
17. Substancje próchnicowe w glebie. Ekstrakcja kwasów humusowych (2 h).
18. Formy występowania pierwiastków w glebach. Metody mineralizacji materiału glebowego. Fosfor w środowisku glebowym.
Oznaczanie fosforu ogólnego metodą molibdenianową (2 h).
19. Formy przyswajalne pierwiastków w glebach. Metody oznaczeń. Oznaczanie przyswajalnych form fosforu metodą Egnera–
Riehma (2 h).
20. Azot w środowisku glebowym. Oznaczanie ogólnej zawartości azotu w glebie metodą bezpośredniej nessleryzacji (2 h).
21. Przyswajalne formy azotu glebowego. Oznaczanie azotu amonowego metodą bezpośredniej nessleryzacji (2 h).
22. Kartografia gleb. Charakterystyka map glebowo-rolniczych (4 h).
23. Kateny glebowe. Wykonywanie przekrojów topograficzno-glebowych (4 h).
24. Test obejmujący II część materiału (2 h).
25. Zajęcia uzupełniające (4 h).
26. Test poprawkowy (2 h).
Forma oraz warunki zaliczenia zajęć
Zaliczenie na ocenę.
Warunkiem otrzymania zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny ze wszystkich sprawozdań, jak równieŜ
pozytywnej oceny z pisemnej formy zaliczenia podsumowującego zdobytą przez studenta wiedzę teoretyczną.
Podstawowa literatura
1. Zawadzki S. (red.), 1999. Gleboznawstwo. PWRiL. Warszawa.
2. Instrukcje do zajęć przygotowane przez pracowników Katedry Ochrony Gleby i Powierzchni Ziemi.
3. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkieiwcz., 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. PWN.
4. Systematyka gleb Polski., 1989. Rocz. Gleb., t. 40, nr 3/4.
5. Bednarek R., Prusinkiewicz Z., 1999. Geografia gleb. PWN. Warszawa.
6. Mocek A.,Drzymała S.,Maszner P., 1997. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wydaw. AR w Poznaniu. Poznań.
Program opracował: dr Z. Tyszkiewicz, dr R. Czubaszek, dr S. Roj-Rojewski
Data: 8.02.2011
Prowadzący przedmiot: dr Z. Tyszkiewicz, dr R. Czubaszek, dr S. Roj-Rojewski
Kierownik jednostki (katedry): dr hab. Piotr Banaszuk