Baza danych

BAZA DANYCH
- RODZAJE
• Baza danych
zbiór bądź zbiory danych posiadające określoną
strukturę wewnętrzną, odzwierciedlającą w pewien
sposób znaczenie i sens zawartych informacji,
przechowywany na stałych nośnikach pamięci.
Dostęp do żądanej informacji odbywa się za
pośrednictwem wyspecjalizowanych programów.
Ze względu na sposób organizacji danych
wyróżniamy bazy: hierarchiczne, relacyjne,
obiektowe i in.
• Baza danych (angielskie database), rodzaj komputerowego
zbioru kartotek, magazyn danych o określonej budowie. Baza
danych jest modelowym ujęciem fragmentu rzeczywistości
będącego przedmiotem zainteresowania (universe of discours)
osób, instytucji, organizacji, firm, zakładów itp., reprezentującym
fakty dotyczące tej rzeczywistości w formie umożliwiającej ich
przetwarzanie w komputerze. Istotne obiekty danego przedmiotu
zainteresowania określa się jak encje lub klasy. Klasą lub encją
w rejestrze samochodów są poszczególne samochody, a także ich
właściciele lub użytkownicy. Projekt bazy danych określa jej
strukturę (część intensjonalną) i zawartość (część
ekstensjonalną). Dane przechowywane w bazie są trwałe, co nie
oznacza, że nie ulegają zmianom. W każdej chwili baza danych
znajduje się w określonym stanie. Operacje powodujące zmianę
stanu bazy danych noszą nazwę transakcji.
• Przez integralność bazy danych rozumie się wierne
odzwierciedlanie przez nią przedmiotu zainteresowania
jej użytkowników. Prostymi przykładami baz danych są
spisy towarów, rozkłady jazdy, ewidencje pracowników,
wykazy płatnicze, wszelkiego rodzaju rejestry
bankowe, kartoteki urzędowe, biblioteki, katalogi,
książki telefoniczne, szpitalne historie chorób, dzienniki
lekcyjne, wykazy osób podejrzanych, księgi parafialne
itd. Wszystkie one muszą spełniać jeden warunek: ich
tworzenie, przechowywanie, uaktualnianie
i przeszukiwanie powinno się odbywać w komputerze.
•
Najprostsze bazy danych są jednopoziomowe (płaskie) i są tworzone
przez plik jednostek o jednolitej strukturze, zwanych rekordami.
Rekordy, czyli elementy składowe pliku bazy danych, zawierają pola
różnorodnych typów: numeryczne, znakowe, tekstowe, pola walut,
a w przypadku baz multimedialnych także pola wskaźnikowe
odnoszące się do zapamiętanych w komputerze cyfrowych obrazów,
animacji i dźwięków. W zależności od charakteru przedmiotu
zainteresowania bazy danych tworzą wielokolumnowe tabele
spełniające ścisłe wymogi. Tabele takie określa się mianem relacji,
a tworzone przez nie bazy nazywa się relacyjnymi bazami danych.
W zarządzaniu informacją baz danych są przydatne klucze, za
pomocą których określa się zapytanie kierowane do baz danych lub
reguły porządkowania baz danych (sporządzanie indeksów baz
danych). Istnieją standardowe języki obsługi baz danych, np. SQL.
Praktycznie nie ma już dziedziny zainteresowań, która nie
podlegałaby odwzorowaniu w komputerową bazę danych.
Dysponowanie właściwą informacją o określonym obiekcie
w określonym czasie i miejscu jest zawsze cenną wartością,
pomocną w podejmowaniu udanych decyzji.
• Baza danych jednopoziomowa
(angielskie flat-file database), prosta
baza danych zbudowana na
podobieństwo kartoteki, składająca się
z jednej tabeli. Tradycyjna szufladka
z kartami katalogowymi lub
komputerowa baza stałych klientów
stacji benzynowej są przykładami bazy
danych jednopoziomowej.
• Dedukcyjna baza danych, inteligentna
baza danych, baza danych zawierająca zbiór
pozytywnych (niezanegowanych) asercji (tj.
baza faktów) uzupełniona o reguły
wnioskowania, za pomocą których można
w niej wyprowadzać dane wirtualne, czyli
takie, które nie są przechowywane w bazie
faktów. Pojęcie bliskie bazie wiedzy.
Przechowywanie reguł w dedukcyjnej bazie
danych umożliwia nadawanie jej cech
inteligentnej bazy danych, która może być
aktywna i oddziaływać sama na własne
środowisko.
• Obiektowa baza danych
(angielskie object database), baza
danych złożona z obiektów
tworzonych zgodnie
z paradygmatem programowania
obiektowego. Przykładem
obiektowej bazy danych może być
system O2 (Altair, 1991).
• Rozproszona baza danych
(angielskie distributed database),
system bazy danych obejmujący
komputery znajdujące się w różnych
miejscach. Rozmieszczenie elementów
rozproszonej bazy danych może
dotyczyć jednego biura, budynku, lecz
także obszarów rozległych
geograficznie, np. krajowy system
oddziałów banku.
• Relacyjna baza danych, RDBMS
(angielskie relational database, Relational
DataBase Management System), baza
danych wiążąca zbiór tabel, tj. plików,
których rekordy mają co najmniej jedno
pole wspólne.