Mięsnie uda. Mięśnie uda tworzy dziesięć mięśni, które są ułożone w trzech grupach: przedniej, przyśrodkowej i tylnej. Grupa przednia mięśni uda Mięsień krawiecki jest najdłuższym mięśniem występującym u człowieka. Rozpoczyna się na kolcu biodrowym przednim górnym, po czym kieruje się skośnie w duł, owija się wokół nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej i dochodzi do guzowatości kości piszczelowej od strony przyśrodkowej. Mięsień nie zmienia swego położenia nawet podczas skurczu, ponieważ biegnie w mocnej loży powięziowej, utrzymującej stale jego położenie. Czynność. Mięsień krawiecki jest zginaczem stawów biodrowego i kolanowego. Oprócz tego odwodzi udo i słabo skręca je na zewnątrz. Przy zgiętym stawie kolanowym obraca podudzie do wewnątrz. Mięsień czworogłowy uda jest dużym, grubym mięśniem wypełniającym grupę przednią. Cztery niezależnie działające głowy posiadające oddzielne przyczepy początkowe i wspólny przeczep końcowy. Mięsień prosty uda czyli głowa przednia, rozpoczyna się na kolcu biodrowym przednim dolnym i na torebce stawu biodrowego. Mięsień obszerny boczny głowa boczna – odchodzi od bocznej powierzchni krętarza większego, wargi bocznej kresy chropawej i kresy międzykrętarzowej. Mięsień obszerny przyśrodkowy – głowa przyśrodkowa – odchodzi od wargi przyśrodkowej kresy chropawej. Mięsień obszern;y pośredni – głowa pośrednia – leży pod głową przednią, a rozpoczyna się na przedniej, bocznej powierzchni trzonu kości udowej Wszystkie te głowy łączą się we wspólne ścięgno końcowe przyczepiające się na brzegach rzepki. To ścięgno przechodzi dalej w więzadło rzepki, które kończy się na guzowatości kości piszczelowej. Czynność. Głowa przednia jest mięśniem dwustawowym – jest to najsilniejszy zginacz stawu biodrowego; oprócz tego odwodzi i lekko skręca udo na zewnątrz. Wszystkie głowy działają na staw kolanowy jako najsilniejszy prostownik – to działanie jest największe przy wyprostowanym stawie biodrowym. Ważna czynność tego mięśnia jest związana ze statyką; nie pozwala on na ugięcie się kolan podczas stania. Kiedy punkt ciężkości przesunie się do tyłu od osi poprzecznej stawów kolanowych, m. czworogłowy będzie przeciwdziałał (poprzez skurcz) upadkowi do tyłu. Mięsień stawowy kolana leży pod mięśniem czworogłowym uda. Biegnie od przedniej powierzchni dolnej części trzonu kości udowej do torebki stawu kolanow.. Czynność. Poprzez napinanie torebki stawowej zapobiega wpuklaniu się jej między rzepkę a kość udową. Grupa przyśrodkowa mięśni uda Stanowi ją pięć mięśni, które oprócz wykonywania ruchów przywodzenia ud ustalają miednicę. Włókna leżące z przodu i z tyłu osi poprzecznej stawów biodrowych równoważą chwiejną postawę stojącego człowieka. Mięsień grzebieniowy – nazywany również mięśniem łonowym – rozpoczyna się na grzebieniu kości łonowej, na guzku łonowym i więzadle łonowym górnym. Przyczep końcowy znajduje się na kresie grzebieniowej kości udowej, poniżej krętarza mniejszego. Czynność. Przywodzi udo, zgina i nieznacznie obraca je na zewnątrz. Mięsień smukły jest mięśniem dwustawowym, rozpoczynającym się na gałęzi dolnej kości łonowej i gałęzi kości kulszowej Ścięgno końcowe owija się wokół bloczka utworzonego przez nadkłykieć przyśrodkowy kości udowej i przyczepia się przyśrodkowy kości udowej i przyczepia się przyśrodkowo od guzowatości kości piszczelowej (pod ścięgnem m. krawieckiego). Czynność. Przywodzi udo, nieco je prostuje i skręca na zewnątrz. W stawie kolanowym zgina podudzie i obraca je do wewnątrz. Mięsień przywodziciel długi posiada przyczep początkowy poniżej guzka kości łonowej, a końcowy – na wardze przyśrodkowej kresy chropawej kości udowej (w jej części środkowej). Czynność. Silnie przywodzi udo, zgina je i skręca na zewnątrz. Mięsień przywodziciel krótki odchodzi od przedniej powierzchni gałęzi dolnej kości łonowej, a kończy się powyżej przywodziciela długiego na wardze przyśrodkowej kresy chropawej. Czynność. Przywodzi, zgina i skręca udo na zewnątrz. Mięsień przywodziciel wielki rozpoczyna się na przedniej powierzchni gałęzi dolnej kości łonowej, gałęzi kości kulszowej i bocznej powierzchni guza kulszowego. Stąd jego włókna zmierzają rozbieżnie do długiej linii przyczepu końcowego, sięgającej od dolnego odcinka wargi przyśrodkowej kresy chropawej do nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej. Poszczególne części mięśnia mogą tworzyć oddzielne jednostki. Dolne, najbardziej stromo biegnące włókna często tworzą osobny brzusiec przechodzący w silne ścięgno (tzw. ścięgno przywodziciela). Czynność. Jest to najsilniejszy przywodziciel stawu biodrowego. Włókna przyczepiające się do kresy chropawej skręcają udo na zewnątrz, a włókna kończące się na nadkłykciu przyśrodkowym obracają je do wewnątrz. Ten mięsień jest również bardzo silnym prostownikiem stawu biodrowego, a część włókien leżących z przodu osi poprzecznej stawu pomaga w zginaniu uda. Grupa tylna mięśni uda W tej grupie występują trzy mięśnie dwustawowe, które są antagonistami mięśnia czworogłowego uda.. Mięsień półścięgnisty rozpoczyna się na tylnej powierzchni guza kulszowego. Włókna mięśniowe mniej więcej w połowie uda przechodzą w długie, wąskie ścięgno kończące się na kości piszczelowej przyśrodkowo i poniżej guzowatości piszczeli. W tym miejscu ścięgno – wraz z ścięgnami m. krawieckiego i m. smukłego – łączy się z powięzią goleni tworząc płytkę ścięgnistą, zwaną gęsią stopką powierzchowną. Czynność. Zgina staw kolanowy i skręca podudzie do wewnątrz. W stawie biodrowym jest prostownikiem i słabym przywodzicielem. Mięsień półbłoniasty ma szerokie, płaskie ścięgno początkowe, od którego bierze nazwę. Odchodzi od guza kulszowego, a następnie przechodzi w szeroki brzusiec, którego ścięgno leży w rowku m. półścięgnistego. Ścięgno końcowe rozdziela się na trzy odnogi: jedna przyczepia się do kłykcia przyśrodkowego piszczeli, druga przechodzi w więzadło podkolanowe skośne, a trzecia – w powięź goleni. Wspomniane odnogi tworzą tzw. gęsią stopkę głęboką. Czynność. Jego działanie jest takie jak mięśnia poprzedniego, tylko znacznie silniejsze. Mięsień dwugłowy uda ma dwa oddzielne przyczepy początkowe. Głowa długa odchodzi od tylnej powierzchni guza kulszowego, a głowa krótka – od górnej części wargi bocznej kresy chropawej. Wspólne, silne ścięgno końcowe (dobrze wyczuwalne przez skórę) przyczepia się na głowie strzałki. Czynność. Głowa długa w stawie biodrowym prostuje udo oraz słabo je przywodzi. Obydwie głowy działając na staw kolanowy silnie zginają podudzie i obracają na zewnątrz. Najlepsza strona o Kulturze Fizycznej: www.konspektywf.prv.pl