Czynniki prognostyczne i wyniki leczenia w chorobie Perthesa PROSPEKTYWNE BADANIE 368 PACJENTÓW Z 5-LETNIM OKRESEM OBSERWACJI O. Wiig, T. Terjesen, S. Svenningsen Ullevål University Hospital, Oslo, Norway J Bone Joint Surg [Br] 2008;90-B:1364-71. Niniejsze ogólnonarodowe prospektywne badanie zostało zaplanowane w celu określenia czynników prognostycznych i oceny wyników różnych metod leczenia choroby Perthesa. Łączna liczba 28 szpitali w Norwegii została poinstruowana, aby w okresie 5 lat donosić o wszystkich nowych przypadkach choroby Perthesa. Zgłoszonych zostało 425 pacjentów, którzy byli następnie obserwowani przez 5 lat. 368 z nich, u których stwierdzano jednostroną chorobę zostało włączonych do zaprezentowanego badania. Stawy biodrowe zostały radiologicznie zakwalifikowane z użyciem zmodyfikowanej dwugrupowej klasyfikacji Catteralla i klasyfikacji Herringa. Przez 5 lat łączna liczba 358 pacjentów (97%) poddanych było obserwacji, a do radiologicznego pomiaru wyników użyto trzygrupowej klasyfikacji Stulberga. U pacjentów, którzy w chwili diagnozy mieli więcej niż 6 lat i u których stwierdzono więcej niż 50% martwicy głowy kości udowej (152 pacjentów), chirurdzy w różnych szpitalach wybierali jedną z trzec h metod leczenia: fizjoterapię (55 pacjentów), ortezę odwodzącą Scottish Rite (26) i osteotomię szpotawości bliższej nasady kości udowej (71). 146 stawów biodrowych z tej grupy (96%) było dostępnych dla celów obsewacji w okresie 5 lat. Najsilniejszymi czynnikami prognostycznymi wyniku było zajęcie mniej więcej 50% głowy kości udowej (iloraz szans (OR) = 7,76, 95% przedział ufności (CI) od 2,82 do 21,37), wiek pacjenta w chwili diagnozy (iloraz szans = 0,98, 95% przedział ufności od 0,92 do 0,99) oraz klasyfikacja Herringa (iloraz szans = 0,62, 95% przedział ufności od 0,40 do 0,98). U dzieci, które w momencie diagnozy miały więcej niż 6 lat i u których stwierdzono więcej niż 50% martwicy głowy kości udowej, osteotomia szpotawości bliższej nasady kości udowej dała znacznie lepsze wyniki niż zastosowanie ortezy (p=0,001) lub fizjoterapia (p=0,001). Nie stwierdzono znacznej różnicy między grupami, w których zastosowano fizjoterapię i grupami, w których zastosowano ortezę (p = 0,36), nie stwierdzono również różnicy w wynikach którejkolwiek z metod leczenia u dzieci ponżej 6 roku życia (p = 0,73). Zalecamy stosowanie osteotomii szpotawości bliższej nasady kości udowej u dzieci w wieku 6 lat i starszych w momencie diagnozy, u których stawy biodrowe w ponad 50% objęt e są martwicą głowy kości udowej. Powinno się zaniechać stosowania ortezy odwodzącej w przypadku choroby Perthesa.