ZAGROŻENIA PRZY OBSŁUDZE MASZYN DO OBRÓBKI PLASTYCZNEJ I SKRAWANIEM METALI KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Obowiązki pracodawcy Pracodawca zobowiązany jest do wyposażania stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności (tzw. wymagania zasadnicze). Wszystkie maszyny użytkowane w zakładach pracy muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dot. bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Definicja maszyny Maszyna to zespół sprzężonych części i elementów składowych, z których przynajmniej jeden jest ruchomy, wraz z odpowiednimi elementami uruchamiającymi, obwodami sterowania, zasilania, połączonych wspólnie, w celu określonego zastosowania, w szczególności do przetwarzania, obróbki, przemieszczania lub pakowania. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Użytkowanie maszyny wykonywanie wszelkich czynności: uruchamianie lub zatrzymywanie, posługiwanie się, transportowanie, naprawianie, modernizowanie, modyfikowanie, konserwowanie, obsługiwanie, w tym także czyszczenie. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Obsługiwanie maszyny uruchamianie/zatrzymywanie, podawanie/odbieranie materiałów, półwyrobów, wyrobów itp., nadzorowanie i inne czynności związane z pracą oraz przemieszczaniem się maszyny, inne czynności. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Wypadki przy użytkowaniu maszyn Wg danych GUS, w 2007 r. przy obsługiwaniu maszyn urazów ciała doznało 12 612 osób, tj. 12,7% ogółu poszkodowanych w tym okresie w Polsce w wypadkach przy pracy. W sekcji przetwórstwo przemysłowe zarejestrowano 9 401 poszkodowanych w wypadkach „maszynowych” (23,1% ogółu poszkodowanych), w tym 165 z ciężkimi obrażeniami ciała (42,5% ciężkich wypadków w tej sekcji gospodarki). KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Każdy wypadek przy pracy jest konsekwencją wykonywania pracy w warunkach zagrożenia. ZAGROŻENIE - potencjalne źródło szkody, tj. urazu fizycznego, pogorszenia stanu zdrowia lub straty majątkowej. IDENTYFIKACJA ZAGROŻENIA - proces rozpoznania tego, czy zagrożenie istnieje oraz określenia jego charakterystyk. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego OCENA CZY MASZYNA SPEŁNIA WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA JEST NIEROZERWALNIE ZWIĄZANA Z OCENĄ RYZYKA ZAWODOWEGO KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego RYZYKO ZAWODOWE - prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Najczęściej spotykane nieprawidłowości związanych ze stanem technicznym maszyn: • Ochroną przed zagrożeniami ruchomymi elementami – brak zabezpieczenia strefy niebezpiecznej. • Sterowaniem maszyn - brak oznakowań i opisów, brak właściwych systemów zatrzymania awaryjnego oraz odłączenia od zasilania w energię. • Ochroną przed kontaktem z prądem elektrycznym. NIESPRAWNA MASZYNA JEST ŹRÓDŁEM ZAGROŻENIA KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Ochrona przed zagrożeniami ruchomymi elementami – zabezpieczenie strefy niebezpiecznej. Wszystkie elementy ruchome, które są w zasięgu pracownika znajdujące się na wysokości poniżej 2,5m od podłogi powinny być bezwzględnie osłonięte. Do zabezpieczenia strefy niebezpiecznej stosuje się: osłony stałe, kurtyny świetlne, fotokomórki, skanery laserowe. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Przykłady osłon stałych KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Kurtyny świetlne, fotokomórki. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Kurtyny świetlne KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Fotokomórki KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Sterowanie maszyny Układy sterowania maszyn powinny zapewniać bezpieczeństwo i być dobierane z uwzględnianiem możliwych uszkodzeń, defektów oraz ograniczeń, jakie można przewidzieć w planowanych warunkach użytkowania maszyny. Uruchomienie maszyny powinno być możliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego celu układ sterowania. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Elementy sterownicze powinny być: • wyraźnie widoczne, rozpoznawalne i w koniecznych przypadkach, odpowiednio oznakowane, • rozmieszczone w sposób zapewniający bezpieczne bezzwłoczne i jednoznaczne posługiwanie się nimi, • umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi, z wyjątkiem elementów szczególnych - takich jak np. wyłącznik awaryjny, • tak umieszczone, aby obsługa elementów sterowniczych nie powodowała dodatkowego ryzyka. Wojewoda Wielkopolski KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego WYŁĄCZNIK AWARYJNY - najważniejszy element sterowania maszyny. Maszyna powinna być wyposażona w co najmniej jeden wyłącznik awaryjny, służący do natychmiastowego zatrzymania maszyny w sytuacji wystąpienia niebezpieczeństwa. Wyłącznik awaryjny powinien: być wyraźnie rozpoznawalny i widoczny oraz szybko dostępny (czerwony wyłącznik na żółtym tle), możliwie jak najszybciej zatrzymać niebezpieczny proces, bez stwarzania dodatkowego zagrożenia. Wojewoda Wielkopolski KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym: ochrona przed bezpośrednim kontaktem z prądem elektrycznym, właściwe prowadzenie przewodów zasilających, zapewnienie możliwości trwałego odłączenia maszyny od zasilania. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Instrukcja obsługi Każde stanowisko pracy, tym bardziej stanowisko związane z obsługą maszyn produkcyjnych, musi być wyposażone w instrukcję bezpiecznej obsługi. Instrukcja powinna znajdować się w takim miejscu, aby pracownik obsługujący maszynę miał w każdej chwili do niej dostęp. Najprościej umieścić ją bezpośrednio na stanowisku pracy. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Instrukcja obsługi musi zawierać informacje dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie: 1) warunków użytkowania maszyn, 2) występowania możliwych do przewidzenia sytuacji nietypowych, 3) praktyki użytkowania maszyn. Instrukcje powinny być zrozumiałe dla pracowników. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego PAMIĘTAJMY Pracę na maszynach możemy powierzyć tylko przygotowanym pracownikom: przeszkolonym w zakresie bhp, zapoznanym z instrukcją obsługi oraz ryzykiem zawodowym, posiadającym aktualne zaświadczenie lekarskie. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego PRACUJ ŚWIADOMIE – PRACUJ BEZPIECZNIE W codziennym życiu przewidywanie skutków niewłaściwych zachowań pozwala uniknąć przykrych konsekwencji. Świadomość zagrożeń występujących w pracy jest podstawowym warunkiem bezpiecznej pracy. KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego Zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej www.wielkopolskastrategiawypadkowa.pl KOORDYNATOR: HONOROWY PATRONAT: Wojewoda Wielkopolski Marszałek Województwa Wielkopolskiego