Socjologia wizualna

Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu(w,ćw, kw,
sem.)
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
Badania obserwacyjne
dr Beata Tworek, mgr M. Szewczyk
kw
II rok, studia stacjonarne I stopnia
letni
30
2
Zagadnienia teoretyczne
1. Przedmiot, cechy i rodzaje obserwacji
2. Zastosowanie obserwacji w różnych instytucjach społecznych
3. Obserwacja jako metoda badania stylów życia
4. Obserwacja mowy ciała w życiu społecznym
5. Znaczenie obserwacji w socjologii
6. Wiarygodność obserwacji
7. Zalety i wady obserwacji jako metody badawczej
Realizacja badań
8. Proces badawczy
9. Konstruowanie narzędzia badawczego
10.Realizacja badań obserwacyjnych. Praca w terenie
11.Opracowanie materiału
12.Raport z badań obserwacyjnych.
Kryteria i forma zaliczania
zajęć
Literatura podstawowa
Zaliczenie ze stopniem. Raport z przeprowadzonej obserwacji.
Literatura uzupełniająca
1. Birkenbihl Vera F.: Sygnały ciała. Podstawy komunikacji
niewerbalnej dla trenerów i ludzi sukcesu. Wrocław: Astrum
1998.
2. Collins Andy: Język ciała, gestów i zachowań. Wrocław:
Astrum 1997.
3. Dimitrius Jo-Ellen, Mazzarella Mark C.: Sztuka obserwacji.
Gliwice - Warszawa: Helion 2008.
4. Doktór Kazimierz: O stosowalności obserwacji
uczestniczącej jako metody badań socjologicznych w przemyśle.
„Studia Socjologiczne” 1961 nr 2.
5. Gliński Piotr: Orientacja stylu życia na „mieć”. „Kultura
i Społeczeństwo” 1985 nr 2.
6. Janiszewski Ludwik: Statek morski jako instytucja totalna.
Szczecin: Wyd. Nauk. US 1982.
7. Kunicka Barbara, Obserwacja jako metoda badawcza, W:
Siciński Andrzej (red.), Problemy teoretyczne i
metodologiczne badań stylu życia, PAN IFiS, Warszawa
1. Babbie, Earl: Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wyd.
PWN 2008.
2. Frankfort-Nachmias Chava. David Nachmias: Metody
badawcze w naukach społecznych. Poznań: Zysk i S-ka 2001.
3. Ogryzko-Wiewiórowski Henryk: Wprowadzenie do metod
badawczych w socjologii. Lublin: UMCS 1986.
4. Silverman David: Prowadzenie badań jakościowych.
Warszawa: Wyd. PWN 2007.
1980
8. Moczydłowski Paweł: Drugie życie więzienia. Warszawa:
Wyd. Prawnicze 1990.
9. Silverman David: Interpretacja danych jakościowych.
Warszawa: Wyd. PWN 2007.
10. Thiel Erhard: Mowa ciała. Wrocław: Luna 1998.
Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu(w,ćw, kw,
sem.)
Rok studiów
Analiza danych urzędowych
dr Tomasz Paklepa, dr H. Ogryzko-Wiewiórowski
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
letni
30
2
Podstawy teoretyczne
1. Rodzajów dokumentów urzędowych
2. Zastosowanie danych urzędowych w badaniach
społecznych
3. Ocena wiarygodności danych urzędowych
4. Ograniczenia danych urzędowych jako źródła informacji
w badaniach społecznych
5. Zasady opracowania narzędzi badawczych do pozyskania
informacji z dokumentów urzędowych
kw
III rok, studia stacjonarne I stopnia
Realizacja procesu badawczego
6. Temat i problem badawczy
7. Przygotowanie narzędzi badawczych
8. Gromadzenie danych w terenie
9. Opracowanie danych w programie SPSS
10. Raport końcowy i ocena badań.
Kryteria i forma zaliczania
zajęć
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zaliczenie z oceną na podstawie zrealizowanego procesu
badawczego i raportu z badań.
1. Sułek Antoni: Socjolog wobec dokumentów urzędowych. W:
Antoni Sułek. Ogród metodologii socjologicznej. Warszawa:
Scholar 2002.
2. Sułek Antoni: Wiarygodność źródeł i rzetelność danych
urzędowych. W: Antoni Sułek. Ogród metodologii
socjologicznej. Warszawa: Scholar 2002.
3. Ogryzko-Wiewiórowska Mirona: Analiza dokumentów
urzędowych. Z doświadczeń badawczych socjologa.
“Annales UMCS” Sectio I vol. 16-17: 1991-1992.
1.Żukowski Tomasz: Mapa wyborcza Polski. W:
Mirosława Grabowska, Ireneusz Krzemiński (red.). Bitwa o
Belweder. Warszawa: Wyd. Literackie, Fundacja Myśl 1991.
2. Badora Barbara, Szymańska Joanna: Kult ks. Jerzego
Popiełuszki w świetle danych statystycznych i świadectw
materialnych. „Kultura i Społeczeństwo” 1993 nr 3.
Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu(w,ćw, kw,
sem.)
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
Socjologia wizualna
Pracownik PMiTB
Konwersatorium
III rok studia stacjonarne I stopnia
letni
30
2
Podstawy teoretyczne badań z wykorzystaniem fotografii:
– Źródła informacji i dane w badaniach życia społecznego
– Fotografia dokumentacyjna, rodzaje fotografii „socjologicznej”
– Fotografia jako materiał źródłowy w badaniach społecznych
– Fotografia versus obserwacja
– Fotografie jako materiał wywołany w powiązaniu z materiałami
zastanymi
– Fotografie jako materiały zastane powiązane z materiałami
wywołanymi
– Wykorzystanie fotografii jako dowód w analizie życia
społecznego
– Wykorzystanie fotografii jako ilustracji dla wniosków
uzyskanych z badań
– Fotografowanie jako strategia badawcza
– Analiza materiałów wizualnych
Proces badawczy z wykorzystaniem fotografii
– Fotograficzny opis sytuacji społecznej
– Fotografowanie miejsc publicznych i prywatnych
– Praca w terenie
– Grupowanie i interpretacja zgromadzonego materiału
– Przygotowanie raportu z badań
Kryteria i forma zaliczania
zajęć
Literatura podstawowa
Zaliczenie z oceną na podstawie aktywności na zajęciach i
przygotowanego raportu z badań
– Sztompka Piotr, Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda
badawcza, PWN, Warszawa 2005
– Konecki, Krzysztof, Wizualne wyobrażenia. Główne strategie
badawcze w socjologii wizualnej a metodologia teorii
ugruntowanej, w: „Przegląd Socjologii Jakościowej”, Tom I,
Numer 1: (http://www.qualitativesociologyreview.org
/PL/archive_pl.php), pobranie: grudzień, 2009
– Olechnicki, Krzysztof , Antropologia obrazu. Fotografia jako
metoda, przedmiot i medium nauk społecznych, Oficyna
Naukowa, Warszawa 2003
– Karczmarek Jerzy, Do zobaczenia. Socjologia wizualna w
praktyce, Poznań 2008
Literatura uzupełniająca
– Kaczmarek Jerzy, Kadrowanie rzeczywistości. Szkice z
socjologii wizualnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań
2004
– Magala Sławomir, Szkoła widzenia, czyli świat w subiektywie
aparatu fotograficznego. Biblioteka Formatu, Wrocław 2000
– Koseła, Krzysztof, Wywiad z interpretacją fotogramów
s. 167-182 W: A. Sułek, A. Wyka (red.), Poza granicami
socjologii ankietowej, Wyd. Instytutu Socjologii UW,
Warszawa 1989
– Ligocki Alfred, Czy istnieje fotografia socjologiczna,
Wydawnictwo literackie, Kraków 1987
– Koseła, Krzysztof, Wywiad z interpretacją fotogramów
s. 167-182 W: A. Sułek, A. Wyka (red.), Poza granicami
socjologii ankietowej, Wyd. Instytutu Socjologii UW,
Warszawa 1989
JAKOŚCIOWA ANALIZA DANYCH
Wykładowca: dr Henryk Ogryzko-Wiewiórowski, dr Joanna Bielecka - Prus
Typ przedmiotu: konwersatorium
Rok studiów: III rok, studia stacjonarne I stopnia
Semestr: letni
Liczba godzin: 30
Liczba punktów ECTS: 2
Kryteria i forma zaliczania zajęć: test pisemny, warunkiem uzyskania pozytywnej oceny jest
udzielenie przynajmniej 60% poprawnych odpowiedzi.
Treści programowe
1. Tradycje badań jakościowych w naukach społecznych
2. Narracyjny obraz rzeczywistości. Życie jako opowieść
3. U podstaw socjologii interpretatywnej. Semiotyczny wymiar zjawisk społecznych
4. Kody wyrażeń językowych
5. Autobiografia – narracja własnej historii życia
6. Sekwencje konwersacyjne rozmów codziennych
7. Główne paradygmaty badań terenowych
8. Dane w badaniach jakościowych. Główne źródła informacji
9. Społeczne konstruowanie rzeczywistości w wywiadzie jakościowym
10. Kodowanie materiału źródłowego
11. Analiza fenomenologiczno-hermeneutyczna
ludzkich doświadczeń
12. Analiza dramaturgiczna E. Goffmana
13. Metodologia teorii ugruntowanej
14. Interpretacja i rozumienie w badaniach jakościowych
15. Trafność i rzetelność w badaniach jakościowych.
Literatura podstawowa
Giddens Anthony: Nowe zasady metody socjologicznej. Kraków: Nomos 2001.
Giza Anna: Życie jako opowieść. Wrocław: Ossolineum 1991.
Silverman David: Interpretacja danych jakościowych. Warszawa: Wyd. PWN 2007.
Silverman David: Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: Wyd. PWN 2007.
Trzebiński Jerzy, Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk: Gdańskie Wyd.
Psychologiczne 2002.
Literatura uzupełniająca
1. Bartosz Bogna: Doświadczanie macierzyństwa. Analiza narracji autobiograficznych.
Wrocław: Wyd. UWr 2002.
2. Cymerman Iwona: Doświadczenie jakości życia po przeszczepie – perspektywa
fenomenologiczno- hermeneutyczna. Olsztyn: Wyd. UWM 2007.
3. Domański Dariusz: Interpretacja jako proces nadawania znaczeń. Studium z
etnometodologii. Poznań: Wyd. UAM 1999.
4. Hałas Elżbieta: Symbole i społeczeństwo. Szkice z socjologii interpretatywnej. Warszawa:
Wyd. UW 2007.
5. Hammersley Martyn, Paul Atkinson: Metody badań terenowych. Poznań: Zysk i S-ka 2000.
6. Hoffman Erwin: Rytuał interakcyjny. Warszawa: Wyd. PWN 2006.
7. Konecki Krzysztof: Studia z metodologii badań jakościowych. Warszawa: Wyd. PWN
2000.
8. Kvale Steinar: Interview. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego.
Białystok: Trans Humana 2004.
9. Rancew-Sikora Dorota: Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych.
Warszawa: Wyd. Trio 2007.
ANALIZA DOKUMENTÓW OSOBISTYCH
30 godz. (Kw); 2 pkt. ECTS
rok III, semestr VI
zaliczenie z oceną
studia stacjonarne I stopnia
Prowadzący: Dr Beata Tworek
Główne zagadnienia:
Określenie dokumentów osobistych. Historia tej metody. Motywy tworzenia dokumentów
osobistych. Struktura i funkcje konkursów pamiętnikarskich. Techniki analizy dokumentów
osobistych i analiza pól semantycznych. Socjologowie w autobiografiach Listy jako źródła
socjologiczne. Wspomnienia uzależnionych – motywy uzależnienia i sposoby wyjścia z
nałogu. Wspomnienia ludzi starszych. Wiarygodność dokumentów osobistych. Zalety i wady
metody. Znaczenie dokumentów osobistych w socjologii.
Literatura:
E.Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.
Ch.Frankfort-Nachmias, D.Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań
2001.
Metody badan socjologicznych, red. S.Nowak, Warszawa 1965.
H.Ogryzko-Wiewiórowski, Wprowadzenie do metod badawczych w socjologii, Lublin 1986.
J.Leonski, Drogi życiowe i świadomość społeczna robotników polskich, Warszawa 1987.
J.Szczepanski, Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa 1973.
W.Piątkowski, Listy do Kaszpirowskiego, Lublin 1993.