Plagiat i etyka badawcza Dr hab. Dariusz Jemielniak, prof. ALK [email protected] Dr Paweł Krzyworzeka [email protected] Praca akademicka • Jako studenci i nauczyciele akademiccy ciągle wykorzystujemy myśli sformułowane przez innych. Jest to sedno pracy naukowej w naukach społecznych. • Kiedy prezentujemy nie swoje idee, musimy powoływać się na ich oryginalnych autorów. „Po raz pierwszy w tym sensie [przywłaszczenie autorstwa - DJ] termin »plagiarus« pojawił się w czasach rzymskich. W I wieku p.n.e. użył go poeta Martialis wobec swojego konkurenta Fidentiusa, który recytował jego wiersze jako własne. Wtedy określano tak porywaczy ludzi – analogia była uzasadniona, jeśli przyjąć, że mamy do czynienia z »porwaniem« cudzego utworu w celu wykorzystania jako własny.” (Sybilla Stanisławska-Kloc. 2011. Plagiat i autoplagiat, "Infos" Nr 16, Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu.) Czym jest plagiatorstwo? „użycie lub wierna imitacja języka i myśli innego autora, i zaprezentowanie ich jako własnej oryginalnej pracy” (1995 Random House Compact Unabridged Dictionary) ”nieuczciwe przywłaszczenie sobie, […] i opublikowanie jako własnych, cudzych myśli lub wyrażeń tych myśli” (1999 Oxford English Dictionary) Oba cytaty zostały przetłumaczone przez nas angielskiego, podajemy za Wikipedią (dostęp 30.03.11) Dlaczego plagiatorstwo jest złe? • Krzywdzi studentów, którzy pracują uczciwie • Krzywdzi oryginalnych autorów, których idee lub wyrażenia zostały skradzione • Powoduje, że ocenienie pracy osoby plagiatującej staje się niemożliwe Jak karze się plagiatorstwo? • Niezaliczenie przedmiotu • Zgłoszenie do komisji dyscyplinarnej, która decyduje o dalszych sankcjach, w tym o usunięciu z listy studentów. • Może zostać uznane jako naruszenie prawa (bezprawne używanie tytułu lub stopnia) i spotkać się z reakcją prawną. Jak unikać plagiatorstwa? • ZAWSZE należy podawać pełny zapis źródła, z którego pochodzi wykorzystywana przez nas cudza idea lub wyrażenie • ZAWSZE należy zaznaczać początek i koniec cytatu (inaczej będzie to plagiat!) • NIGDY nie należy zgłaszać tego samego eseju (lub jego części) dwa razy (autoplagiat) Jak unikać plagiatorstwa (c.d.)? • Użycie cytatu musi mieć powód • Cytowanie musi być zgodne z uznanymi standardami bibliograficznymi Czym jest „cytowanie”? • „Cytowanie” to metoda zakomunikowania czytelnikom, że dana część materiału w naszej pracy pochodzi z innego źródła, czyli, że nie jest to nasza oryginalna idea. Cytowanie daje także czytelnikom wszystkie informacje konieczne do odnalezienia źródła, jeśli byliby nim zainteresowani. Cytowanie i podawanie źródeł zazwyczaj dobrze wpływa na ocenę końcową! • Cytowania pokazują nauczycielowi, że student zna literaturę przedmiotu. A także jest jednym z dowodów, że student włożył wysiłek w przygotowanie pracy. • Jest podbudową myśli własnych i analiz studenta Jak uniknąć plagiatorstwa? • Nie cytuj z drugiej ręki. Np. jeśli Jemielniak pisze o J. Pfefferze, należy odwołać się do tego, co napisał Jemielniak, a nie bezpośrednio do Pfeffera (Jemielniak mógł źle rozumieć lub zinterpretować) Jak uniknąć plagiatorstwa (c.d.)? •ZAWSZE zaczynaj i kończ cytat cudzysłowem lub kursywą, podaj numer strony, nazwisko autora i rok wydania: According to those analyses (Gephart, 2002, p. 334), the advances in the new technologies: ”[T]ransform the nature, form, and temporal aspects of work” Jak uniknąć plagiatorstwa (c.d.)? •Kiedy NIE musimy podawać numeru strony? Kiedy odwołujemy się do jedynie do czyjejś myśli, np.: According some authors (Gephart, 2002), the advances in the new technologies result in major transformation of workplace and the very essence of work itself. Źródła internetowe • Internet może być doskonałym źródłem wartościowej wiedzy akademickiej • Myśli opublikowane w internecie również mają swoich właścicieli! • Źródła internetowe MUSZĄ być cytowane, tak samo jak tradycyjne źródła biblioteczne. Jak cytować? • Istnieje wiele stylów cytowania (najpopularniejsze: styl harwardzki, APA). • W różnych dyscyplinach akademickich funkcjonują różne style. • Zapytaj swojego nauczyciela, jakiego stylu wymaga.