opis i zakres zadania

Załącznik nr 4 do SIWZ
OPIS I ZAKRES ZADANIA.
Rak płuc jest jednym z najpowszechniejszych nowotworów złośliwych
w populacji polskiej, odpowiedzialnym samodzielnie za więcej zgonów Polaków niż
pozostałe siedem innych najczęstszych nowotworów dziesiątkujących naród razem
wziętych. Rocznie zapada na raka płuc około 20000 osób, z czego blisko 19000
umiera z powodu zbyt późnego wykrycia i rozpoczęcia leczenia choroby (dla
unaocznienia skali problemu można sobie wyobrazić, że rocznie znika miasto
wielkości Goleniowa).
Pomimo postępów chemio- i radioterapii największe szanse wyleczenia daje
skuteczne wycięcie chirurgiczne raka płuca. Niestety, tylko ok. 3000 chorych
z dwudziestu tysięcy chorujących rocznie na tę chorobę jest wykrywana w fazie
pozwalającej na radykalną resekcję (czyli stopień tzw. resekcyjności raka płuca
wynosi zaledwie ok. 15%). Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest fakt, że z racji
braku unerwienia bólowego miąższu płucnego rak płuc stosunkowo długo pozostaje
bezobjawowy, zaś z drugiej strony jego wykrycie w fazie objawowej (gdy występuje
kaszel, krwioplucie, ból w klatce piersiowej) najczęściej uniemożliwia już radykalne
leczenie.
Przed laty obywatele polscy podlegali obowiązkowym prześwietleniom klatki
piersiowej raz do roku (chodziło przede wszystkim o wykrywanie gruźlicy, zaś niejako
„przy okazji” wykrywano raka płuc we wczesnej, dającej się skutecznie leczyć fazie).
Obecnie przepis ten nie obowiązuje, choć był dobrze odbierany i powszechnie
akceptowany, zaś obowiązek dbania o własne zdrowie spoczywa na barkach
każdego z osobna. Zaniechanie badań przesiewowych spowodowało zmniejszenie
odsetka chorych wykrywanych we wczesnej fazie choroby, a trzeba sobie
uświadomić, że usunięcie raka płuca, który ma wielkość do 3cm i nie zdążył jeszcze
wysiać przerzutów do okolicznych węzłów chłonnych i innych narządów daje ponad
80% szans na trwałe wyleczenie. Z drugiej strony nawet udana operacja raka płuca
w znacznie wyższym stopniu zaawansowania (duży guz obejmujący oskrzele
główne, przerzuty w węzłach chłonnych wnęki płuca) stwarza jedynie ok. 20% szans
na powrót do zdrowia, zaś jeszcze dalsze zaawansowanie choroby (zajęcie węzłów
chłonnych śródpiersia, przerzuty do drugiego płuca czy do innych narządów) w ogóle
uniemożliwia leczenie operacyjne, pozostawiając choremu jedynie ok. 5% szans na
przeżycie pięciu lat bez nawrotu choroby.
W krajach o lepiej zorganizowanej ochronie zdrowia wskaźnik resekcyjności
raka płuca oscyluje powyżej 30% (a nie 15-17% jak w Polsce), co w prosty sposób
przekłada się na lepsze wyniki odległe leczenia tej trudnej choroby.
Szczecin chlubi się bardzo dobrymi (w skali kraju) wynikami leczenia operacyjnego
i skojarzonego (z zastosowaniem także chemio- i radioterapii) raka płuc, co jest
zasługą wielu pokoleń lekarzy budujących system opieki nad chorymi na gruźlicę
i nowotwory płuc na Pomorzu Zachodnim.
Ponieważ stary model badań przesiewowych chorób płuc (tzw. zdjęcia
małoobrazkowe) nie był pozbawiony wad (aparaty o dużym stopniu promieniowania,
niska jakość zdjęć, błędy ludzkie w ocenie radiogramów itd.) i w dobie radiologii
cyfrowej nie powinien być ponownie wznawiany w swojej pierwotnej formie, istnieje
potrzeba wypracowania nowego modelu badań przesiewowych chorób płuc dla
mieszkańców Szczecina.
Badania takie na skalę masową są prowadzone jedynie w kilku rejonach
świata (USA, Japonia, Czechy), a co więcej trwają ciągle dyskusje, który z nowych
modeli przesiewu jest optymalny pod względem relacji koszt/korzyść zdrowotna.
Najwięcej badaczy skłania się do opcji polegającej na wykonywaniu badania
tomografii komputerowej płuc raz do roku w populacji podwyższonego ryzyka, tzn.
u osób po 40 roku życia.
LICZBA OSÓB OBJĘTA PROGRAMEM.
Program jest skierowany do osób z grupy podwyższonego ryzyka
zachorowania na raka płuc tzn. będący w przedziale wieku 55 – 65 lat wypalających
codziennie 20 papierosów przez ostatnie 20 lat (tzw. 20 paczkolat). Szacuje się, że
zaspokojenie potrzeb przesiewowych nastąpi po wykonaniu badań KT na populacji
4 500-5 000 osób z wyżej wymienionej grupy mieszkańców Szczecina wg algorytmu
stanowiącego załącznik nr 1.
SZCZEGÓŁOWY HARMONOGRAM REALIZACJI ZADANIA ORAZ SPOSÓB
JEGO EWALUACJI.
Program będzie realizowany w oparciu o wszystkie 6 pracowni tomografii
komputerowej znajdujących się na terenie Miasta Szczecina. Dla pełnej realizacji
programu konieczne jest wykonywanie ok. 100 badań w tygodniu, co nakłada na
każdą pracownię obowiązek wykonania średnio 17 - 20 badań tygodniowo więcej niż
dotychczas, co jest możliwe organizacyjnie i technicznie. Przed rozpoczęciem
programu (przewidywany czas startu luty 2008) konieczna jest akcja promocyjna
w mediach (łącznie z patronatem wybranych mediów). Dane z wykonanych badań
będą spływały do Centrum Koordynacyjnego zorganizowanego w szpitalu
w Zdunowie drogą internetową i analizowane przy pomocy programów
statystycznych używanych w badaniach medycznych. Pacjenci z wykrytymi w czasie
badań zmianami w płucach będą kierowani do pionu pulmonologicznego celem
pogłębienia diagnostyki specjalistycznej. Analiza końcowa programu zostanie
wykonana po 5 latach, zaś analizy pośrednie będą wykonywane corocznie
PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZOWANEGO ZADANIA.
Włączenie Szczecina do nurtu światowego badań przesiewowych raka płuca
w pierwszym względzie przyczyni się do poprawy stanu zdrowia szczecinian poprzez
zwiększenie odsetka osób „wykrytych” we wczesnej, umożliwiającej skuteczne
leczenie fazie choroby, z drugiej pozwoli promować Miasto jako nowoczesny ośrodek
miejski o modelowym rozwiązaniu tego trudnego problemu, z trzeciej wreszcie
stworzy podwaliny do włączania do badań przesiewowych kolejnych, społecznie
groźnych nowotworów złośliwych. Cel programu zakładający wykrywanie chorych
z rakiem płuca we wcześniejszej fazie choroby będzie można uznać za osiągnięty,
jeśli odsetek operowanych we wczesnej fazie (stopień IA, IB wg klasyfikacji TNM) w
regionalnym ośrodku torakochirurgicznym zwiększy się o 5% w stosunku do lat
poprzednich przed wprowadzeniem badań przesiewowych.
ALGORYTM BADANIA PRZESIEWOWEGO RAKA PŁUCA
OPARTEGO O
BADANIE TOMOGRAFICZNE KLATKI PIERSIOWEJ
(program dla mieszkańców Szczecina)
Centrum koordynacyjne
przygotowuje druki,
prowadzi statystyki,
rozlicza pracownie,
pozostaje w łączności z
lekarzami rodzinnymi, dba
o promocję
Lekarze rodzinni typują uczestników (palący min. 20
paczkolat w przedziale wieku 55-65 lat)
Uczestnicy otrzymują list od Prezydenta Miasta
zapraszający do poddania się badaniu – wręczony przez
lekarza rodzinnego pacjentowi, rodzinie oraz
rozpropagowany w mediach. List powinien dokładnie
objaśniać istotę badania i wyjaśniać potencjalne
wątpliwości
Lista uczestników trafia do
Centrum Koordynat.
Termin badania ustalają rejestracje lekarzy rodzinnych
bezpośrednio dla każdego pacjenta. Możliwe jest także
zgłoszenie się pacjenta samemu do pracowni KT–
kwalifikacji do badania przesiewowego dokonuje lekarz
Wszystkie wyniki badań
(pozytywne i
negatywne) spływają do
Centrum Koordynat.
Uczestnik zgłasza się na badanie KT do wyznaczonej
pracowni ze skierowaniem od lekarza rodzinnego
(oznaczony jako uczestnik programu). Wyniki odbiera
uczestnik – kopia do centrum koordynacyjnego
Radiolog ocenia KT na
płycie CD
Wynik
pozytywny
Informacja dla
lekarza rodzinnego
Wynik
negatywny
Informacja dla lekarza rodzinnego
Lekarz rodzinny i centrum
koordynacyjne wzywają
uczestnika za rok
Lekarz rodzinny kieruje chorego do
pulmonologa lub do innego
specjalisty zgodnie z wiedzą
lekarską
PODMIOTY PRZEWIDZIANE DO WSPÓŁPRACY W RAMACH PROGRAMU
L.p.
1
NAZWA
ADRES
SAMODZIELNY PUBLICZNY SZPITAL SZCZECIN, UL. UNII
KLINICZNY NR 1
LUBELSKIEJ 1
PAŃSTWOWY SZPITAL KLINICZNY
NR 2
SZCZECIN, AL. POWSTAŃCÓW
WIELKOPOLSKICH 72
3
REGIONALNY SZPITAL
ONKOLOGICZNY
SZCZECIN, UL. STRZAŁOWSKA
22
4
ZESPÓŁ ZAKŁADÓW OPIEKI
ZDROWOTNEJ ZARZĄDU SŁUŻBY
ZDROWIA MSWiA
SZCZECIN, UL. JAGIELLOŃSKA
44
2
ZAKRES WSPÓŁPRACY
5
SAMODZIELNY PUBLICZNY
SZCZECIN, UL. ARKOŃSKA 4
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY
6
KOLEGIUM LEKARZY RODZINNYCH
ZACHODNIOPOMORSKI ODDZIAŁ
WOJEWÓDZKI
71-521 SZCZECIN, UL.
KADŁUBKA 10-11
PRACOWNIA TOMOGRAFII
KOMPUTEROWEJ - BADANIA
TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ PŁUC
BEZ KONTRASTU
TYPOWANIE POTENCJALNYCH
UCZESTNIKÓW PROGRAMU ORAZ
KONTROLOWANIE I MONITOROWANIE
BADANYCH PRZEZ OKRES 5 LAT