Załącznik do Uchwały Nr XXXI/187/2005 Rady Gminy Krościenko n.D. z dnia 30 czerwca 2005 roku PLAN OCHRONY POPRADZKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO Rozdział 1 Dane ogólne § 1. Podstawą prawną funkcjonowania Popradzkiego Parku Krajobrazowego, zwanego dalej Parkiem jest: Rozporządzenie Nr 298 Wojewody Małopolskiego z dnia 27 września 2001 r. w sprawie zmiany uchwały Nr 169/XIX/87 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Nowym Sączu z dnia 11 września 1987 r. w sprawie utworzenia Popradzkiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Województwa Małopolskiego Nr 141 poz. 2086). § 2. Powierzchnia Popradzkiego Parku Krajobrazowego wynosi 54 212,09 ha, w tym: 1) 41 004,33 ha lasów (75,64% powierzchni), 2) 174,64 ha wód (0,32% powierzchni), 3) 8 611,34 ha gruntów rolnych (15,88 % powierzchni), 4) 3 304,28 ha terenów zainwestowanych (6,10 % powierzchni), 5) 1 117,50 ha pozostałych terenów (2,06% powierzchni). Powierzchnia otuliny Parku wynosi 24 802,78 ha. Park położony jest w województwie małopolskim w 11 gminach, 1. 2. 3. Związki PPK i otuliny z podziałem administracyjnym Gmina Lp. Park Otulina % pow. ha Parku 468,16 1,88 Razem Park i Otulina % pow. ha gminy 805,34 15,27 5 275,31 337,18 % pow. Parku 0,62 Krynica 14 348,59 6 241,99 11,51 2 858,13 11,51 9100,12 63,42 3. Łabowa 12 088,70 6 123,67 11,30 2 379,50 9,58 8503,17 70,34 4. Łącko 13 300,00 1 491,37 2,75 4 138,33 16,66 5629,7 42,33 5. Muszyna 14 065,21 14 065,21 25,94 ― 14065,21 100,00 6. Nawojowa 4 917,00 1 336,70 2,47 2 309,79 9,3 3646,49 74,16 7. Ochotnica Dolna 14 106,00 1 491,53 2,75 365,24 1,47 1856,77 13,16 8. Piwniczna 12 651,08 12 398,25 22,87 252,83 0,69 12651,08 100,00 9. Rytro 4 201,32 3 317,30 6,12 884,02 4,02 4201,32 100,00 10. Stary Sącz 10 175,44 2 637,10 4,86 7 262,59 29,24 9899,69 97,29 11. Szczawnica 8 758,49 4 771,79 8,80 3 884,19 15,64 8655,98 98,83 ― 54 212,09 100,00 24 802,78 100 79014,87 ― Nazwa 1. Krościenko 2. razem ha ha Źródło: wg danych marszałka województwa małopolskiego, 2004 r. stan w roku 2004 1 4. 5. na terenie powiatów: 1) nowosądeckiego, 2) nowotarskiego. Według podziału geograficznego Popradzki Park Krajobrazowy położony jest w obrębie: 1) prowincji: Karpaty Zachodnie i Podkarpacie, 2) podprowincji: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, 3) makroregionu: Beskidy Zachodnie, 4) mezoregionu: Beskidu Sądeckiego. Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej Park położony jest w Krainie VIII – Karpackiej. § 3. Stan środowiska Parku charakteryzują następujące dane: 1. Wody powierzchniowe w Parku wykazują: 1) Poprad – na odcinku od granicy do Muszyny prowadzi wody złej jakości ze względu na zanieczyszczenia fizykochemiczne, na pozostałym odcinku stan wód jest niezadawalającej jakości ze względu na zanieczyszczenia fizykochemiczne i bakteriologiczne, 2) Muszynka – jakość wód na całej długości jest niezadawalająca i zła ze względu na zanieczyszczenia bakteriologiczne, od ujścia Kryniczanki współdecydują o tym także zanieczyszczenia fizykochemiczne. 2. Wody podziemne czwartorzędowe są zanieczyszczone i nie nadają się dla celów zaopatrzenia w wodę pitną. 3. Jakość wód podziemnych zbiornika trzeciorzędowo-kredowego 438 jest dobra, odpowiada klasie Ib, wody są łatwe do uzdatniania dla celów pitnych. Zbiornik jest jednak silnie narażony na zanieczyszczenia przenikające z powierzchni terenu. 4. Stan czystości powietrza odpowiada normom. 5. Gleby Parku nie wykazują podwyższonej zawartości Pb i Cd, jedynie przy głównych drogach występuje zwiększona koncentracja cynku i ołowiu. Poważnym problemem są procesy erozyjne. § 4. Podstawową infrastrukturę w Parku stanowią: 1. Drogi: 1) krajowe – ok. 13 km, 2) wojewódzkie – ok. 56 km, 3) powiatowe – ok. 76 km, 4) gminne i lokalne – ok. 230 km. 2. Linia kolejowa o długości ok. 47 km. 3. Infrastruktura techniczna: 1) Linie energetyczne: Przez obszar Parku przebiegają linie napowietrzne wysokiego, średniego i niskiego napięcia: 110 kV o długości około 46 km, biegnąca wschodnim i zachodnim skłonem pasma Jaworzyny Krynickiej (wzdłuż Popradu), 30 KV i 15 KV zasilające stacje transformatorowo-rozdzielcze. 2) Sieć gazowa: 2 3) 4) 5) 1. 2. Przez południowo wschodni obszar Parku przechodzi magistralny gazociąg wysokociśnieniowy 200/150 mm Pn 2,5 Mpa zaopatrując w gaz sieciowy część gmin Krynica oraz Muszyna. Gazociąg ten przesyła żądane ilości gazu ziemnego do sieci rozdzielczych zlokalizowanych na terenie poszczególnych miejscowości. sieć wodociągowa: Wodociągi komunalne – około 60 km, zaopatrzenie w wodę odbywa się również poprzez sieć wodociągów lokalnych, sąsiedzkich głównie z ujęć powierzchniowych potoków, z ujęć źródeł oraz studni kopanych. gospodarka odpadami: W parku znajdują się dwa czynne wysypiska odpadów komunalnych w Andrzejówce i Krynicy Głębokim o pojemności około 80 000 tyś m 3 obsługujące gminy Krynica oraz Muszyna oraz jedno wysypisko rekultywowane w Kosarzyskach. Pozostałe gminy składują odpady poza terenem parku. Wszystkie gminy prowadzą selektywną zbiórkę odpadów. odprowadzanie ścieków: Na terenie parku znajduje się 5 komunalnych oczyszczalni ścieków w Krynicy, Muszynie, Żegiestowie, Łomnicy (docelowo do likwidacji) oraz Piwnicznej, o łącznej przepustowości około 19 250 m3/d, do których ścieki są dostarczane siecią kanalizacji o długości około 150 km. Część domów wczasowych posiada własne oczyszczalnie ścieków, lub szczelne szamba, z których ścieki wywożone są do oczyszczalni. Na obszarach nie skanalizowanych odbiornikiem ścieków sanitarnych z gospodarstw domowych są szamba, w szeregu przypadków w znacznym stopniu nieszczelne, z których ścieki wprowadzane są do ziemi i rowów. Na terenie Parku znajduje się jedynie kilkanaście przydomowych oczyszczalni ścieków. § 5. W Parku występują trzy podstawowe formy własności gruntów: prywatna, państwowa i gminna. Większość terenów, tj. 50% powierzchni stanowi własność prywatna, 44% powierzchni to własność Skarbu Państwa, 6% powierzchni zajmują grunty gminne. Park zamieszkuje ok. 36 000 osób, co daje średnią gęstość zaludnienia ok. 66 osób/km2. § 6. Zagospodarowanie turystyczne w Parku stanowią: 1. trzy ośrodki informacji turystycznej zlokalizowane w Krynicy, Muszynie i Piwnicznej, 2. ścieżki przyrodnicze: 1) ścieżki istniejące: a) ścieżka przyrodnicza w rezerwacie „Las Lipowy Obrożyska", b) przyrodnicza ścieżka dydaktyczna na terenie Roztoki, c) ścieżka dydaktyczna na Górze Parkowej w Krynicy, d) ścieżka geologiczna „Uhryński Potok", e) szlak przyrodniczy im. Hrabiego Adama Stadnickiego, f) ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza Uroczysko Feleczyn, g) ścieżka przyrodniczo-leśna na Jaworzynie Krynickiej, h) ścieżka ornitologiczna na Łopacie Polskiej, i) ścieżka dydaktyczna Dolina Muszynki 2) ścieżki nowe planowane: 3 3. 4. 5. 6. 7. 8. a) ścieżka przyrodnicza na terenie Małej Roztoki, b) ścieżka geologiczna w okolicy Hali Łabowskiej, szlaki turystyki pieszej, których łączna długość wynosi ok. 376 km, szlaki rowerowe, których łączna długość w Parku wynosi ok. 102 km, szlaki konne, których łączna długość W Parku wynosi ok. 98 km, szlaki turystyki narciarskiej, których łączna długość w Parku wynosi ok. 104 km, istniejące stacje i wyciągi narciarskie: 1) na terenie parku znajdują się cztery duże stacje narciarskie (Krynica Słotwiny, Jaworzyna Krynicka, Wierchomla, Sucha Dolina), 2) łącznie w parku znajdują się 42 wyciągi oraz koleje narciarskie o łącznej przepustowości około 23 000 osób na godzinę, baza noclegowa: 1) bazę sanatoryjną tworzy ok. 30 obiektów o ok. 3085 miejscach noclegowych, 2) bazę hotelarsko-turystyczną tworzy ok. 195 obiektów o ok. 11200 miejscach hotelowych, 3) na terenie parku znajduje się 6 schronisk kwalifikowanej turystyki górskiej o ok. 200 miejscach noclegowych, 4) bazę aroturystryczną tworzy około 60 gospodarstw agroturystycznych, Rozdział 2 Diagnoza stanu przyrody, krajobrazu i zasobów kulturowych 1. 2. 3. 4. § 7. Popradzki Park Krajobrazowy znajduje się w strefie płaszczowiny magurskiej wykształconej w postaci fliszu – odpornych na niszczenie piaskowców przeławiconych zlepieńcami, łupkami i marglami z wyjątkową strefą hydrochemiczną o bogatych zasobach zmineralizowanych wód wykorzystywanych leczniczo. Na terenie Parku znajduje się eksploatowane złoże piaskowców w Wierchomli. Rzeźba terenu jest bardzo zróżnicowana. Dominują dwa pasma górskie: Radziejowej (1262 m n.p.m.) i Jaworzyny Krynickiej (1114 m n.p.m.) oddzielone od siebie głęboką doliną Popradu. Cechą charakterystyczną rzeźby jest: 1) gęste rozcięcie wyrównanych, szerokich wierzchowin dolinami potoków, 2) powszechność licznych osuwisk zwietrzelinowych i skalnozwietrzelinowych, 3) występowanie kotlin środgórskich (Muszyny, Powroźnika, Tylicza). Główną rzeką Parku jest Poprad posiadający liczne dopływy potoków, w tym: 1) prawobrzeżne: Muszynka, Złocki, Szczawnik, Milik, Wierchomlanka, Łomniczanka, Jaworzynka, Głęboczanka, 2) lewobrzeżne: Czercz, Młodowski, Wielka Roztoka, Przysietnicki. Południowe stoki Pasma Radziejowej odwadniają liczne potoki, które poprzez Grajcarek wpływają do Dunajca, a północne stoki Jaworzyny Krynickiej odwadniają potoki uchodzące do Kamienicy Nawojowskiej. Obszar Parku charakteryzuje się natomiast różnorodnymi i złożonymi warunkami hydrogeologicznymi. Poziomy wodonośne występują w utworach czwartorzędowych, trzeciorzędowych i kredowych, przy czym największe znaczenie wodonośne ma poziom trzeciorzędowo-kredowy. Zasięg głębokości tego poziomu jest zmienny i waha się od 70 do 120 m. Poniżej w obszarze zaburzeń tektonicznych znajduje się strefa hydrochemiczna z wodami 4 5. mineralnymi. Jej zasięg głębokości dochodzi do 1000 m (wg najgłębszego z odwiertów). W Parku występują gleby o zróżnicowanym typie i wartości biologicznej. Są to gleby w przeważającej mierze słabe. Dominują gleby klas V, duży odsetek stanowią też gleby klasy VI. Pod względem przydatności rolniczej zaliczane są do kompleksu 12 owsiano-ziemniaczanego oraz kompleksu 13 owsianopastewnego górskiego. § 8. W Parku występują następujące ekosystemy: 1. leśne, o łącznej powierzchni 41 004,33 ha, 2. lądowe nieleśne, o łącznej powierzchni 1117,50 ha, w tym agrocenozy 8611,34 ha, 3. wodne, o łącznej powierzchni 174,64 ha. § 9. Główne siedliska przyrodnicze i zbiorowiska Parku to: 1. siedliska leśne – 75,64% powierzchni, w tym: 1) łęgi reprezentowane przez zarośla wierzbowe, olszynę karpacką, olszynę bagienną i jedlinę ziołoroślową, 2) grądy reprezentowane przez grab zwyczajny, klon polny, jawor zwyczajny, jodłę pospolitą, 3) buczyny, a w tym żyzna buczyna karpacka, buk zwyczajny z udziałem jodły, kwaśna buczyna, 4) jaworzyna górska, 5) zachodniokarpacka świerczyna górnoreglowa, 2. siedliska nieleśne – 2,6% powierzchni, w tym: 1) szuwary (mozga trzcinowa – Phalaris arundinacea, manna fałdowana – Glyceria plicata; skrzyp bagienny – Equisetum limosum), 2) wilgotne łąki i ziołorośla (zespół wiązówki błotnej – Filipendulo-geranietum; ziołorośla lepiężnika różowego – Petasitetum hybridii; łąka ostrożeniowa – Cirsietum rivularis; ziołorośla sitowo-miętowe – Jungo-Menthetum; zespół sitowia leśnego – Scirpetum silvatici; wilgotne pastwisko sitowe – Juncetum effusi), 3) mezofilne łąki i pastwiska (łąka rajgrasowa – Arrhenatheretum medioeuropaeum; łąka mieczykowo-mietlicowa – Gladiolo-Agrostietum; sucha łąka pienińska – Anthylidi-Trifolietum montani; pastwisko życicowogrzebienicowe – Lilio-Cynosuretum), 4) młaki niskoturzycowe (eutroficzna młaka niskoturzycowa – ValerianoCaricetum flavae), 5) zbiorowiska wrzosowisk i ubogich muraw bliźniaczkowych (psiara reglowa – Hieracio-Nardetum strictae, tłok wrzosowy – Calluno-Nardetum strictae). § 10. Flora 1. Flora Popradzkiego Parku Krajobrazowego jest florą średniobogatą i liczy około 930 gatunków. Najliczniejsze są gatunki niżowe i niżowogórskie. Gatunków górskich jest 115, w tym grupa wysokogórskich reprezentowanych przez gatunki subalpejskie. Charakterystyczna jest też obecność gatunków ciepłolubnych (kserotermicznych). Wśród gatunków górskich jest wiele rzadkich, brak jest jednak endemitów karpackich, natomiast występują trzy subendemity ogólnokarpackie. Niektóre z gatunków mają charakter reliktów. Dwa zostały 5 2. wymienione w Czerwonej Księdze Roślin jako narażone na wyginięcie – jest to pierwiosnek omączony i cebulica dwulistna. Obecna różnorodność biologiczna Popradzkiego Parku Krajobrazowego w znacznym stopniu ukształtowała się pod wpływem wielowiekowej działalności człowieka i utrzymywała się w wyniku prowadzonej systematycznie tradycyjnej ekstensywnej gospodarki rolniczej, głównie pasterskiej i łąkowej. Niezwykle istotna dla różnorodności biologicznej jest mozaikowa struktura przestrzenna różnych typów roślinności (lasów, zarośli, polan, łąk, pastwisk) oraz bogactwo zespołów roślinnych. W związku ze zmianą użytkowania ziemi, w tym zaniechaniem upraw, wypasów i koszenia łąk i polan wyginięciem zagrożona jest część gatunków. § 11. Fauna W Parku występuje 40 gatunków ssaków, 110 gatunków ptaków, ponadto liczne gady, płazy oraz bezkręgowce. Występują tu gatunki rzadkie. Prawie połowa, bo 19 gatunków wszystkich ssaków, jest prawnie chroniona (są to duże drapieżniki i popielicowate). Najbardziej zagrożonym gatunkiem jest ryś. Chronione są też 4 gatunki ryb, 4 gatunki węży i 3 gatunki jaszczurek. § 12. Krajobraz 1. W Parku wyróżnić można: 1) z punktu widzenia rzeźby terenu dominację krajobrazu górskiego, występują też fragmenty krajobrazów pogórzy i kotlin śródgórskich, 2) z punktu widzenia pokrycia terenu – piętrowy układ krajobrazów: a) świerczyn regla górnego z polanami reglowymi porośniętymi roślinnością trawiastą i zielną, b) lasów jodłowych i bukowych regla dolnego z polanami reglowymi porośniętymi roślinnością trawiastą i zielną, c) rolnych z mozaiką upraw polowych, łąk, pastwisk, zadrzewień śródpolnych oraz z rozproszoną zabudową, d) dolin rzek i potoków z łęgami i zaroślami, fragmentami ze zwartą zabudową miejską i wiejską. 2. Większość obszaru prezentuje krajobraz harmonijny o zachowanych najwyższych walorach krajobrazu beskidzkiego. § 13. Wartości kulturowe 1. Zabytki architektury – 79 obiektów wpisanych do rejestru zabytków: 1) 12 zabytkowych cerkwi. 2) 2 cenne zespoły urbanistyczne, 3) 3 zabytkowe kościoły, 4) szereg obiektów uzdrowiskowych, 5) 2 parki, 6) ruiny zamków, 7) domy mieszkalne, 8) cmentarze 9) kapliczki przydrożne. 2. zabytki architektury znajdujące się w ewidencji zabytków 3. najcenniejsze zabytkowe układy urbanistyczne 4. tradycyjny krajobraz wiejski 5. kultura niemateraialna 6 Rozdział 3 Cele ochrony 1. 2. 3. 4. 5. 6. § 14. Podstawowym celem ochrony Parku jest: 1) zachowanie szczególnych walorów harmonijnego, piętrowego układu krajobrazu Beskidu Sądeckiego, 2) zabezpieczenie funkcjonowania obszaru węzłowego – biocentrum o znaczeniu międzynarodowym, 3) tworzenie warunków do rozwoju społeczno-gospodarczego zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju. Cel, o którym mowa w punkcie 1 należy osiągnąć poprzez realizację: 1) ekologicznych celów ochrony, 2) celów kulturowych, 3) ochrony walorów estetyczno-widokowych, 4) celów społecznych. Ekologiczne cele ochrony: 1) utrzymanie obszarów i procesów szczególnie ważnych dla zabezpieczenia: a) równowagi przyrodniczej, b) różnorodności biologicznej, c) głównego karpackiego korytarza ekologicznego, d) podstawowych zasobów środowiska, e) realizacji funkcji uzdrowiskowej, 2) eliminowanie lub ograniczanie zanieczyszczeń środowiska i barier ekologicznych oraz działań destrukcyjnie wpływających na funkcjonowanie przyrody, 3) podejmowanie działań dotyczących wzbogacania obszarów zubożonych i degradowanych oraz przywracania utraconych lub naruszonych zasobów i walorów przyrodniczych, 4) przestrzeganie przyrodniczych uwarunkowań w rozwoju społecznogospodarczym. Cele kulturowe: 1) utrzymanie istniejących oraz przywrócenie utraconych walorów dziedzictwa kulturowego, 2) kontynuacja tradycji miejsca w kształtowaniu rozwoju regionów kulturowych, 3) wzmocnienie skuteczności ochrony obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru i ewidencji konserwatorskiej, 4) ochrona otoczenia obiektów zabytkowych, 5) ochrona historycznych układów osadniczych, 6) ochrona niematerialnych wartości kultury (tradycyjne nazewnictwo, zawody, tradycje związane z lecznictwem uzdrowiskowym oraz wypoczynkowym charakterem miejscowości). Cele ochrony walorów estetyczno-widokowych: 1) zachowanie, utrzymanie i kreowanie różnorodności krajobrazowej, 2) zabezpieczenie przed degradacją terenów o wybitnych i wysokich walorach estetyczno-widokowych, 3) zachowanie rozległych panoram widokowych, 4) promowanie nowych wartości, w tym regionalnych form architektury. Cele społeczne: 1) podniesienie standardów życia społeczności lokalnej, 2) racjonalna gospodarka przestrzenią, 7 3) 4) promowanie i rozwijanie funkcji zgodnych z predyspozycjami środowiska, w tym szczególnie lecznictwa uzdrowiskowego, turystyki, wypoczynku, edukacji, zwiększanie działań podnoszących poziom świadomości ekologicznej mieszkańców. Rozdział 4 Istniejące i projektowane formy ochrony przyrody, krajobrazu i zabytków na obszarze Parku 1. § 15. Istniejące formy ochrony przyrody – stan na czerwiec 2004 roku: 1) Rezerwaty przyrody Lp. Nr rej. woj. 1 3 Baniska leśny 55,52 Fragment puszczy Radziejową 2 5 Łabowiec leśny 53,85 Naturalna puszcza karpacka pod Łabowską ochrona ścisła Halą 3 6 Obrożyska leśny 98,67 Jedyny w Karpatach las lipowy w Muszynie 4 7 Uhryń leśny 16,52 Puszcza karpacka – fragment nad wsią ochrona ścisła Uhryń 5 8 Barnowiec leśny 44,57 Fragment puszczy karpackiej nad wsią ochrona ścisła Barnowiec i częściowa 6 11 Kotelniczy leśny 25,54 Fragment puszczy karpackiej Jaworkami na stokach Przehyby 7 16 Łosie leśny 1,10 Krajobraz leśny lasu dolnego regla nad do likwidacji wsią Łosie 8 19 Pusta – W-ka leśnoflorystyczny 3,31 Las – sosna reliktowa na wysokości ponad ochrona 900 m n.p.m. k. przysiółka Złotne w Obidzy częściowa 9 22 Okopy Konf. krajobrazowy 2,62 Kulturowo–krajobrazowy w Muszynce 10 23 Kłodne n. D. krajobrazowo -leśny 89,13 Buczyna na b. stromym stoku nad górą ochrona Bleszcz częściowa 11 29 Hajnik leśny 16,90 Fragment lasu naturalnego regla dolnego ochrona koło wsi Dubne częściowa 12 30 Wierchomla leśny 25,37 Naturalny drzewostan buczyny karpackiej ochrona ścisła nad Wierchomlą Małą 13 32 Lembarczek leśny 47,16 Naturalny zespół leśny w dolnym reglu ochrona ścisła w dolinie Wierchomli i częściowa 14 33 Żebracze leśny 44,67 Zespół buczyny karpackiej o zróżnicowa- ochrona nym składzie gatunkowym w dolinie częściowa Szczawnika Nazwa RAZEM Rodzaj rezerwatu Pow. w ha Przedmiot ochrony i miejsce położenia 524,93 8 karpackiej Uwagi pod ochrona ścisła i częściowa ochrona ścisła i częściowa nad ochrona ścisła ochrona częściowa 2) Pomniki przyrody Lp. Nr rej. woj. Lokalizacja pomnika oraz jego przynależność 1 77 Leluchów – gm. Muszyna – wł. PRZ-K Grupa drzew – lipy, obw. 2,20 m; 3,8m 2 78 Leluchów – przy zab. – wł. ob. L. Sajdak Lipa – obw. 3,67 m 3 79 Leluchów w polu wolno stojące drzewo – wł. ob. Stanisz Lipa – szer. obw. 3,10 m 4 80 Andrzejówka (gm. Muszyna k. kościoła – cerkwi) – wł. paraf. rz.-kat. Grupa drzew lipy – obw. 1,60 – 3,60 m 5 100 Muszyna k. kościoła, wł. paraf. rz.-kat. Grupa drzew sosny wej. – obw. 2,10 – 2,50 m, lipa – 3,65 m 6 139 Muszyna – wys. 550-600 m n.p.m. Leśnictwo Majerz Świerk wężowy ok. 18 l obw. 0,20 m 7 146 Muszyna – obok DW Ociemniałych – wł. skarb państwa 3 lipy – obw. 3,15; 3,50; 2,64 m 8 150 Muszyna między kościołem a cement. – wł. paraf. Aleja lipowa rz.-kat. 9 259 Piwniczna (Borownice) k. przystanku autob. – wł. skarb państwa – ZPL Dąb szczyp. – obw. 4,20 m 10 260 Wierchomla przy kapl. – skarb państwa RDP Grupa 2-ch lip – obw. 3,85 m; 3,30 m 11 261 Muszyna – przy ul. Lipowej – wł. skarb państwa 5 modrzewi – obw. 1,95 – 2,70 m 12 289 Muszyna – Powroźnik wł. Skarbu Państwa Czarna młaka pow. 3,26 ha, staw osuwiskowy z roślinnością i fauną wodną 13 291 Łomnica Zdrój – gm. Piwniczna potok „Łomniczanka” Koryto potoku „Łomniczanka” dł. 50 m wraz z wodospadem i źródł. wód min. 14 296 Krynica – ul. Ludowa teren LZD wł. skarb państwa Dąb – obw. 3,67 m 15 340 Leśnictwo Szczawnik oddz. 3d – wł. skarb państwa Drzewostan jodłowo-bukowy 170-letni – pow. 8,24 ha 16 341 Wierchomla, pomiędzy drogą a torem kolejowym Staw – pow. 5 ha z otocz. drzewostanu 17 342 Szlak turystyczny z Krynicy na Jaworzynę – wł. skarbu państwa Diabelski Kamień – skała piaskowca z otocz. drzewostanu 18 343 Stoki Jaworzyny – wł. LZD Las pod Jaworzyną – pow. 1,48 ha, drzewostan bukowy ok. 100 lat 19 344 Leśnictwo Homrzyska – wł. skarb państwa Buk Hrabski – pow. 0,3 ha, drzewostan jodłowo-bukowy 20 345 Barnowiec – wł. skarb państwa – LP Wierch nad kamieniem – pow. 4 ha, zespół skał wraz z drzewostanem 21 346 Gaboń – Prehyba – wł. skarbu państwa Skały Kingi – 9,25 ha, zespół skał wraz z drzewostanem 22 347 Wierchomla – pot. Potasznia Jodły na kamieniach – pow. 2,0 ha drzewostan jodłowy (2 obiekty) 23 348 Leśn. Przysietnica – wł. skarbu państwa Wietrzne Dziury – pow. 14,0 ha, skałki i jaskinie w starym drzewostanie 24 349 Wojkowa gm. Muszyna – Stanisław Głąb Jesion wyniosły – obw. 5,50 m 25 350 Wojkowa gm. Muszyna – Józef Faron Jesion wyniosły – obw. 3,30 m 26 351 Krynica Dolna – parafia rz.-kat. Grupa drzew k. kościoła, 11 lip obw. 2,0 – 3,7 m, 1 modrzew – 1,1 m 9 Obiekt chroniony Lp. Nr rej. woj. Lokalizacja pomnika oraz jego przynależność 27 352 Piwniczna na starym cmentarzu Grupa drzew: 3 lipy obw. – 3,0; 3,0; 4,0 m; 10 jesionów 1,0-3,0 m; 2 brzozy – 1,0 m; 1 dąb 1,5 m; 1 robinia 2,0 m 28 353 Piwniczna obok restauracji Kicarz Lipa sz. – obw. 3,4 m 29 371 Leśn. Roztoka Wlk. – wł. skarbu państwa LD Języcznik zwyczajny – pow. 2,0 ha (2 obiekty) 30 389 Muszyna ul. Piłsudskiego w pasie drogi wojewódzkiej Grupa lip drobnok. o obw. pni 200-445 cm 31 390 Muszyna przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Dąb szypułkowy – obw. pnia 260 cm Rynek 11 32 416 Rytro – Rzyczanów – wł. skarbu państwa Głęboki Jar – koryto potoku z wąwozem skalnym 33 417 Wierchomla Wlk. Źródło Jerzy 34 418 Wierchomla Wlk. Źródło Hanna 35 420 Wierchomla Wlk. Ściana piaskowcowa 36 421 Łomnica Zdrój Ściana piaskowcowa 37 430 Rytro – dol. Roztoki Źródło Katarzyna 38 431 Rytro – dol. Roztoki Źródło Rogaś 39 432 Milik Źródło Kazimierz 40 433 Łomnica Źródło Stanisław 41 434 Wierchomla Wlk. Źródło za Kapliczką 42 435 Szczawnik Źródło za Cerkwią 43 436 Jastrzębik Źródło Iwona 44 437 Złockie Mofeta 45 450 Nawojowa – Złotne Lipa szerokolistna obw. 430 cm 46 451 Nawojowa L. Homrzyska Jedlica zielona obw. 290 cm 47 452 Nawojowa L. Homrzyska, oddz. 393 a Buk zwyczajny obw. 260 cm 48 453 Nawojowa L. Homrzyska, oddz. 393 a Buk zwyczajny obw. 300 cm 49 456 Piwniczna Pusta Wielka I – skały piaskowcowe 50 457 Piwniczna Pusta Wielka II – skały piaskowcowe 51 52 458 459 Stary Sącz – Gaboń – Przehyba Stary Sącz – Gaboń – Przehyba Klon jawor obw. 500 cm Jodła pospolita obw. 516 cm 53 460 Stary Sącz – Ryczanów – Wola Krogulecka Lipa szerokolistna obw. 380 cm 54 470 Muszyna przy kościele p.w. Św. Józefa Sosna wejmutka obw. 190 cm Obiekt chroniony 3) Użytki ekologiczne Lp. Obiekt Lokalizacja 1. Park ekologiczny Roztoka Rycerska 2. Łąka ostrożeniowa Roztoka Rycerska 3. Stary kamieniołom Roztoka Rycerska wniesiono o likwidację 10 2. Proponowane formy ochrony przyrody 1) Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Lp. Obiekt 1. Łopata Żegiestowska 2. Przełom Muszynki 3. Centralna część masywu Kraczonika 4. Roztoki Ryterskie 5. Kłodne nad Dunajcem 6. Runek-Barnowiec 7. Wzgórze zamkowe Ryterskie 8. Góra Parkowa wraz z Górą Huzary 9. Wzgórza między Muszynką a Złockim Uzasadnienie Ochrona wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego, dla zachowania jego wartości estetycznowidokowych. 2) Stanowiska dokumentacyjne lub pomniki przyrody Lp. Obiekt Lokalizacja 1. Osuwiskowy rów rozpadlinowy Grzbiet Czeremchy w paśmie Radziejowej 2. Stawek osuwiskowy Stok pomiędzy Radziejową 3. Pseudokrasowa Jaskinia Roztoczańska Roztoka Wielka 4. Mur skalny Jaworzyna w paśmie Radziejowej 5. Ściana skalna Dolina Roztoki Wielkiej 6. Odsłonięcie egzotykowych żwirowców ilastych Dolina Roztoki Ryterskiej 7. Odsłonięcie piaskowców gruboławicowych i płytowych oraz zlepieńców Potok Życzanowski 8. Skalny wąwóz Potok Życzanowski 9. Wychodnie piaskowców i zlepieńców Grzbiet nad Suchą Strugą 10. Ściana skalna pochodzenia osuwiskowego Złotne 11. Pseudokrasowa Jaskinia Złotniańska Dolina Potoku Złotniańskiego 12. Skała „Dębina” pochodzenia osuwiskowego Głębokie 13. Zespół form osuwiskowych Grzbiet Zadnich Gór 14. Zespół form osuwiskowych Wzgórze Jaworzyna w paśmie Jaworzyny Krynickiej 15. Ściany skalne i formy skałkowe Kokuszka 16. Odsłonięcie skalne nad Popradem Piwniczna – Hanuszów 17. Osuwisko z XVII/XVIII w. Piwniczna – Hanuszów osiedle Podolik 18. Odsłonięcie kompleksu piaskowca Łomnica Zdrój – stary kamieniołom 19. Zespół form osuwiskowych Jesionowa w paśmie Jaworzyny Krynickiej 20. Skałka „Łomniczanka” Łomnica Zdrój 21. Odcinek potoku z wodospadem Łomnica Zdrój – potok Wapiennik 22. Ścianka piaskowców Wierchomla przy stacji kolejowej 23. Źródło wody siarkowodorowej W dolinie potoku Izwór w Wierchomli Wielkiej 24. Źródło wody magnezowej W dolinie potoku Izwór w Wierchomli Wielkiej 25. Skałka „Kiczora” wodorowęglanowo-wapniowo- Złomistym Wierchem Wierchomla Wielka – wzgórze Drapa 11 a Lp. Obiekt Lokalizacja 26. Zerwa skalna – ambona „Potasznia” 27. Dwa stożki wapiennych 28. Wychodnie piaskowców Powyżej leja źródłowego Wierchomlanka 29. Zespół form osuwiskowych wraz z Jaskinią Niedźwiedzią Wierch nad Kamieniem – w paśmie Jaworzyny Krynickiej 30. Zespół osuwiskowych ścian skalnych Góra Kobylanka – w paśmie Jaworzyny Krynickiej 31. Profil piaskowców Żeleźnikowej 32. Odsłonięcie fliszu podjednostki sądeckiej 33. Profil utworów eocenu Łosiański Potok 34. Odsłonięcie pstrych łupków Potok Złockie 35. Torfowisko wczesnoholoceńskie, strefa ekshalacji CO2 i wypływu zmineralizowanych wód Potok Złocki, przy źródlanym dopływie 36. Ekshalacje CO2 powulkanicznych Potok Złocki 37. Odsłonięcie formacji magurskiej Muszyna – Rusinów 38. Odsłonięcie margli leluchowskich Leluchów 39. Pseudokrasowa Jaskinia Zbójnicka Jaworzyna Krynicka 40. Wodospad Czarny Potok 41. Odsłonięcie stratotypu piaskowca krynickiego formacji magurskiej 42. Odsłonięcie piaskowców ogniwa z Maszkowic formacji magurskiej Krynica pn.-wsch. stok Góry Parkowej 43. Odsłonięcie magurskiej Tylicz, potok Muszynka 1. wytrącających i margli z dolnego o łupków się z Wierchomla Mała martwic formacji Uhryński Potok eocenu Uhryński Potok typie Mniszka Wierchomla Mała – osiedle Kałyszówka mofet ogniwa formacji Krynica Zdrój, potok Pod Skocznią § 16. Istniejące formy ochrony zabytków – stan czerwiec 2004 r. 1) Obiekty zabytkowe wpisane do rejestru Lp. Nr rejestru wojewódzkiego Rodzaj obiektu Lokalizacja 1. A-48/72 (NS) „Dworzec Zdrojowy” (Stary Dom Zdrój) Krynica 2. A-843/98 (NS) cerkiew ul. Kraszewskiego Krynica 3. A-794/96 (NS) cmentarz z I wojny światowej nr 346 Krynica 4. A-47/70 (NS) d. pijalnia wód mineralnych Krynica 5. A-763/94 (NS) dom „Józefa” Krynica, ul. Cicha 10 6. A-491/87 (NS) dom Krynica, ul. Bieruta 63 7. A-762/94 (NS) kościół NMP Krynica 8. A-46/72 (NS) Łazienki Borowinowe Krynica, ul. Nowotarskiego 9 9. A-49/72 (NS) Łazienki Mineralne Krynica, ul. Nowotarskiego 7 10. A-655/98 (NS) Park Pułaskiego Krynica 11. A-37/72 (NS) Park Zdrojowy Krynica 12 Lp. Nr rejestru wojewódzkiego Rodzaj obiektu Lokalizacja 12. A-59/72 A-363/59 (NS) pensjonat „Biały Orzeł” Krynica, Bulwary Dietla 7 13. A-60/72 A-361/60 (NS) pensjonat „Góral” i dom obok, Krynica, Bulwary Dietla 2/1, 2/2 14. A-61/64 A-362/61 (NS) pensjonat „Wisła”” Krynica, Bulwary Dietla 1 15. A-37/72 (NS) teren tzw. Parku Słotwińskiego Krynica 16. A-43/72 (NS) willa „Alpejska” Krynica, ul. Kościuszki 24 17. A-56/72 (NS) willa „Biała Róża Krynica, ” Bulwary Dietla 12 18. A-44/72 (NS) willa „Dwór” Krynica, ul. Pułaskiego 14 19. A-52/72 (NS) willa „Grajcarek” Krynica, ul. Kościuszki 28 20. A-665/92 (NS) willa „Kamelia” Krynica , ul. Piłsudskiego 48 21. A-40/72 (NS) willa „Karpacka” Krynica , ul. Kościuszki 58 22. A-55/72 (NS) willa „Kosynier” Krynica , Bulwary Dietla 15 23. A-51/72 (NS) willa „Kościuszko” Krynica, ul. Kościuszki 36 24. A-814/96 (NS) willa „Krakus” Krynica, ul. Kraszewskiego 12 25. A-179/84 (NS) willa „Marta” Krynica, ul. Kościuszki 40 26. A-38/72 (NS) willa „Orlęta” Krynica 27. A-41/72 (NS) willa „Pod Zieloną Górką” Krynica , ul. Nowotarskiego 5 28. A-42/72 (NS) willa „Romanówka” Krynica, Bulwary Dietla 29. A-53/72 (NS) willa „Szczerbiec” Krynica, ul. Kościuszki 26 30. A-57/72 (NS) willa „Tatrzańska” Krynica, Bulwary Dietla 11 31. A-185/85 (NS) willa „Urszula” Krynica 32. A-39/72 (NS) willa „Wawel” Krynica, ul. Kościuszki 44 33. A-54/72 (NS) willa „Węgierska Korona” Krynica, Bulwary Dietla 18 34. A-58/72 (NS) willa „Witoldówka” Krynica, Bulwary Dietla 10 35. A-50/72 (NS) willa „Zegar” Krynica, ul. Kościuszki 38 36. A-444/86 (NS) willa „Zofia” Krynica, Bulwary Dietla 4 37. A-784/95 (NS) willa Krynica, ul. Kiepury 12 38. 773/64/76 d. cerkiew Słotwiny 39. A-764/64 cerkiew p.w. NMP Wniebowziętej, ob. kościół, XVIII w., drewniana Andrzejówka 40. A-13/64 d. cerkiew Dubne 41. A-24/64 d. cerkiew Jastrzębik 42. A-63/64 A-762/63 (NS) cerkiew p.w. św. Dymitra Leluchów 43. A-766/64/76 d. cerkiew Milik 44. A-733/94 (NS) „Stara plebania” Muszyna, ul. Kościelna 2 45. A-707/94 (NS) cmentarz z I wojny światowej nr 345 Muszyna 46. A-80/65 (NS) dom Muszyna, ul. Kity 16 47. A-340/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 18 48. A-338/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 41 49. A-336/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 46 50. A-341/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 51 13 Lp. Nr rejestru wojewódzkiego Rodzaj obiektu Lokalizacja 51. A-335/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 54 52. A-343/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 55 53. A-339/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 57 54. A-337/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 59 55. A-342/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 61 56. A-345/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 7 57. A-334/83 (NS) dom Muszyna, ul. Kościelna 75 58. A-582/88 (NS) dom Muszyna, ul. Świerczewskiego 106 59. A-735/94 (NS) kaplica cmentarna rodziny Krynickich, XIX w., murowana Muszyna , ul. Grunwaldzka 60. A-621/91 (NS) kapliczka św. Floriana, XIX w., murowana Muszyna, Rynek 61. A-736/94 (NS) kapliczka św. Floriana, XIX w., murowana Muszyna, ul. Kościuszki 110 62. A-620/91 (NS) kapliczka św. Jana Nepomucena, XIX w., murowana Muszyna, Rynek 63. A-622/91 (NS) kapliczka MB z Dzieciątkiem, XIX w., murowana Muszyna, ul. Grunwaldzka 64. A-623/91 (NS) kapliczka św. Rodziny, XIX w., murowana Muszyna, ul. Piłsudskiego 65. A-734/94 (NS) kordegarda w d. zespole dworskim Starostów Muszyńskich, ob. dom ul. Kity 24 Muszyna 66. A-783/65 (NS) kościół par. p.w. św. Józefa z dzwonnicą Muszyna i plebanią, XVII w., murowany 67. A-79/65 A-789/79 (NS) leśniczówka „Majerz” Muszyna 68. A-286/80 (NS) ruiny zamku, XIV, XVII w., murowane Muszyna, ul. Grunwaldzka 69. A-514/87 (NS) zajazd Muszyna, ul. Kity 26 70. A-333/83 (NS) zespół urbanistyczny miasta Muszyna 71. A-103/61 kościół parafialny Powroźnik 72. A-109/64 d. cerkiew Szczawnik 73. A-737/94 (NS) kaplica MB Szczawnik 74. A-128/61 d. cerkiew Wojkowa 75. A-143/64 d. cerkiew Złockie 76. A-690/92 pensjonat "Wrzosowisko" Żegiestów 77. 776/64/76 d. cerkiew Wierchomla 78. 753/64 d. cerkiew Zubrzyk 79. 25/68 ruiny zamku Rytro 2. Stanowiska archeologiczne według ewidencji Zabytków. 14 Wojewódzkiego Konserwatora Proponowane formy ochrony zabytków 3. 1) Parki kulturowe proponowane Lp. Obiekt 1. Zabytkowa część Krynicy 2. Zabytkowa część Muszyny 3. Zabytkowa część Piwnicznej 4. Zabytkowa część Żegiestowa Zdroju Uzasadnienie Zachowanie najcenniejszych zespołów urbanistycznych; ochrona tradycyjnej architektury i rozplanowania układów przestrzennych oraz zahamowanie niekorzystnych przekształceń struktury przestrzennej. 2) Strefy ochrony konserwatorskiej proponowane W obrębie: Lp. 1. Krynicy 2. Muszyny 3. Piwnicznej 4. Zubrzyka 5. Żegiestowa Zdroju Uzasadnienie Zachowanie tradycyjnej zabudowy, ochrona otoczenia obiektów i zespołów zabytkowych przed wprowadzaniem w ich sąsiedztwie nowej zabudowy dysharmonijnej lub przesłaniającej obiekt zabytkowy. 3) Ochrona obiektów zabytkowych wpisanych do ewidencji poprzez ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Uzasadnienie: ochrona zabudowy tradycyjnej. Rozdział 5 Obszary działań ochronnych § 17. 1. OBSZAR I – to obszar w dużej mierze o cechach krajobrazu naturalnego, o szczególnych zasobach i walorach przyrodniczych, stanowiący trzon biocentrum obszaru węzłowego „Beskid Sądecki – 43M” o znaczeniu międzynarodowym – wymagający bezwzględnej ochrony w tym przed działalnością inwestycyjną z zastrz. ust.4. 2. Obszar I obejmuje: 1) najwyższe partie Beskidu Sądeckiego z licznymi grzbietami górskimi o stromych stokach podatnych na procesy erozyjno-denudacyjne, w których obrębie znajdują się: a) zwarte kompleksy lasów dolno- i górnoreglowych, w tym wodoi glebochronnych z polanami śródleśnymi oraz z pasem ekotonu o szerokości minimum 60 m od granicy lasu, b) tereny poddane ochronie prawnej i proponowane do takiej ochrony, c) strefy ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową, d) obszary cenne florystycznie, 15 e) główny ogólnokarpacki korytarz ekologiczny dużych drapieżników (w tym będącego pod szczególną ochroną rysia), f) lokalne ciągi ekologiczne łączące przyrodnicze struktury wewnątrz Parku z otoczeniem, g) obszary źródłowo-alimentacyjne z gęstą siecią źródeł i potoków, h) obiekty kulturowe, i) szczególnie atrakcyjne widokowo ciągi i płaszczyzny ekspozycji czynnej i biernej, j) obszary z zasobami wód mineralnych, 2) fragmenty ekosystemów nieleśnych w tym użytki rolne, w obrębie których występują: a) tereny poddane ochronie prawnej i proponowane do takiej ochrony, b) wilgotne łąki i ziołorośla, c) mezofilne łąki i pastwiska, d) murawy kserotermiczne, e) zbiorowiska wrzosowisk i ubogich muraw bliźniaczkowych, f) młaki niskoturzycowe, g) obszary podmokłe, h) obszary cenne florystycznie, i) obszary z zasobami wód mineralnych, j) strefy i trasy widokowe, 3) rozproszoną zabudowę w formie przysiółków. 3. Preferowane kierunki działań na Obszarze I: 1) kompleksowa, zintegrowana ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazowej, 2) zrównoważony rozwój gospodarki leśnej i rolnej na polanach reglowych, 3) ochrona zasobów kulturowych i walorów krajobrazowych, 4) zrównoważony rozwój turystyki i edukacji ekologicznej, 5) utrzymanie istniejących przysiółków wraz z ich charakterem gospodarowania ziemią 4. Dopuszczone kierunki działań na Obszarze I: 1) utrzymanie istniejącej zabudowy rozproszonej 2) możliwość wprowadzania nowej zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej w obrębie przysiółków 1. 2. 3. 4. § 18. OBSZAR II – to obszar ekosystemów leśno-polno-łąkowych o szczególnych cechach krajobrazu naturalno-kulturowego – wymagający utrzymywania tradycyjnego użytkowania rolniczego oraz ograniczonego inwestowania na określonych warunkach. Obszar II obejmuje: 1) mozaikę lasów, upraw polowych, łąk, pastwisk, zadrzewień śródpolnych, 2) obszary z zasobami wód mineralnych, 3) ekosystemy nadrzeczne i przypotokowe, 4) zabudowę rozproszoną. Preferowane kierunki działań na Obszarze II: 1) ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazowej, 2) ochrona zasobów kulturowych i walorów krajobrazowych, 3) zrównoważony rozwój gospodarki leśnej i rolnej, 4) zrównoważony rozwój turystyki, wypoczynku, rekreacji, edukacji ekologicznej. Dopuszczone kierunki działań na Obszarze II: 16 1) ograniczony rozwój osadnictwa w kontynuacji istniejących zespołów na warunkach określonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. 1. 2. 3. § 19. OBSZAR III – to obszar prezentujący różnorodne walory krajobrazu kulturowego zainwestowany i przeznaczony w dokumentach planistycznych gmin do zainwestowania. Obszar III obejmuje: 1) wszystkie jednostki osadnicze, 2) tereny przeznaczone do zabudowy w dokumentach planistycznych gmin, 3) obszary z zasobami wód mineralnych. Preferowane kierunki działań na Obszarze III: 1) rozwój osadnictwa, 2) rozwój lecznictwa uzdrowiskowego, 3) rozwój usług turystycznych i uzdrowiskowych oraz bazy turystycznej, 4) ochrona obiektów zabytkowych wraz z otoczeniem, 5) rewaloryzacja dysharmonijnych przestrzeni. Rozdział 6 Zadania ochronne i zakres działań w zakresie gospodarczego korzystania z terenu Parku § 20. Zadania ochronne Podmiot realizacji Sposób realizacji 1. Ochrona rzadkich i unikatowych tworów geologicznych i morfologicznych – objęcie prawne formy ochrony (por. §15 ust. 2), – edukacja ekologiczna. – Wojewoda – Samorząd – Dyrekcja PPK 2. Ochrona zasobów wodnych – podniesienie retencyjności obszaru poprzez działania na rzecz tzw. „małej retencji”, – zachowanie naturalnego charakteru źródeł w tym ich otoczenia, – zachowanie naturalnego charakteru cieków wodnych – regulacja cieków powinna mieć miejsce wyłącznie w przypadkach koniecznych, głównie metodami biologicznymi z ograniczeniem prostowania i skracania ich biegów, – ograniczenie poboru kruszywa z rzek i potoków, – ograniczenie rozpraszania zabudowy i sieci dróg lokalnych, – ograniczenie inwestycji w zlewniach wykazujących deficyt wody, – edukacja ekologiczna. – – – – 17 Samorząd RZGW Dyrekcja PPK LKP Zadania ochronne Sposób realizacji 3. Ochrona flory i zbiorowisk roślinności nieleśnej zachowanie istniejących płatów naturalnych zbiorowisk nieleśnych, zachowanie wszystkich istniejących zbiorowisk roślinności półnaturalnej, ze szczególnym uwzględnieniem roślinności kserotermicznej, torfowiskowej oraz wilgotnych łąk i ziołorośli, a w tym specjalna ochrona stanowisk roślin chronionych, rzadkich, zagrożonych, utrzymanie drobnopowierzchniowej, mozaikowatej struktury przestrzennej zbiorowisk roślinnych w krajobrazie, utrzymanie rozwiniętej i skomplikowanej granicy polnoleśnej, utrzymanie stref ekotonalnych na granicach głównych typów zbiorowisk roślinnych (lasów, zarośli, roślinności zielnej), dążenie w gospodarce rolnej do utrzymania: gospodarki wypasów na murawach i pastwiskach, związanej z ekstensywną hodowlą, gospodarki łąkowej z zachowaniem łąk naturalnych, drobnopowierzchniowej struktury pól uprawnych z licznymi miedzami, drogami śródpolnymi oraz płatami łąk i muraw, stref i ciągów roślinności zielnej oraz zadrzewień i lasów wzdłuż cieków, wąwozów, na wzgórzach, jako formy korytarzy ekologicznych w krajobrazie rolniczym, – ograniczanie stosowania chemicznych środków ochrony roślin, – edukacja ekologiczna, – monitoring. 18 Podmiot realizacji – – – – Wojewoda Samorząd PPK RDLP w Krakowie – Prywatni właściciele – LKP – Leśny Zakład Doświadczaln y w Krynicy Zadania ochronne 4. Ochrona gatunków zwierząt dziko występujących Sposób realizacji Podmiot realizacji – utrzymanie zróżnicowania siedliskowego terenu, – Wojewoda włączając w to elementy środowiska antropogenicznego, – Samorząd – ochrona przed zmianą użytkowania obszarów – RDLP występowania chronionych gatunków zwierząt – w Krakowie szczególnie dotyczy to: – Prywatni zbiorowisk nieleśnych, na których zaniechano właściciele wypasów i wykaszania, a na które wkracza sukcesja – Koła łowieckie lasu lub następują sztuczne zalesienia, siedlisk wilgotnych i wodnych (młaki i zabagnienia, – RZGW wody), – PPK – LKP miejsc gniazdowania ptaków, – ochrona mateczników i ostoi zwierząt przed zakłóceniami – Leśny Zakład Doświadczaln zewnętrznymi, szczególnie w okresie rozrodu, y w Krynicy – zmiany sposobu użytkowania gruntów lub gospodarowania w sąsiedztwie terenów występowania chronionych gatunków zwierząt, jeżeli obecne użytkowanie lub gospodarowanie zagraża ich przetrwaniu, – wprowadzenie ujednoliconych zasad planowania gospodarki łowieckiej w obrębie Parku, dostosowanej do jego celów i zadań – utrzymanie drożności leśnych i nadrzecznych korytarzy ekologicznych, – edukacja ekologiczna, – monitoring. 5. Ochrona dóbr kultury – wzmożenie ochrony prawnej: obiektów wpisanych do rejestru zabytków, obiektów wpisanych do ewidencji zabytków, stanowisk archeologicznych – Wojewódzki Konserwator Zabytków – Samorząd – Wojewoda – objęcie ochroną prawną w formie parku kulturowego historycznych fragmentów miejscowości: Krynica, Muszyna, Piwniczna, Żegiestów Zdrój, – ustalania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego stref ochrony konserwatorskiej, dla obszarów z zachowanym układem przestrzennym lub zabudową tradycyjną – ustalania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ochrony dla obiektów wpisanych do ewidencji zabytków 6. Ochrona krajobrazu – zachowanie istniejących form ochrony przyrody, – objęcie ochroną prawną wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego w formie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego (por. § 15 ust.2 pkt.1), – zachowanie polan reglowych odznaczających się rozległymi widokami, na bliższe i dalsze otoczenie (pasmo Gorców, Pienin, Tatr), a w tym szczególnie są to: 1) Hale Wojkowskie (gm. Muszyna) 2) Pusta – Jaworzynka – Wyżne Młaki – Długie Młaki (gm. Muszyna, Piwniczna) 3) Hala Szczawnik (gm. Muszyna) 4) Trzy Kopce – Góry Milickie – Palenica (gm. Muszyna) 5) Hala Łabowska (gm. Łabowa) 19 – Wojewoda – Samorząd – RDLP w Krakowie – RZGW – PPK – LKP – Leśny Zakład Doświadczaln y w Krynicy – Prywatni właściciele Zadania ochronne Sposób realizacji – – – – – Podmiot realizacji 6) Hala Krajnia (gm. Łabowa) 7) Hala Średnia (gm. Łabowa, Piwniczna) 8) Hala Turbacz (gm. Piwniczna) 9) Hala Parchowatka (rejon) (gm. Piwniczna) 10) Hala Zadnie Góry (gm. Piwniczna) 11) Hala pod Makowicą (gm. Nawojowa) 12) Hala Pisana (gm. Rytro) 13) Cyrla (gm. Rytro) 14) Hala Trześniowy Groń (gm. Piwniczna) 15) Hala Niemcowa (gm. Piwniczna, Rytro) 16) Hala Kordowiec (gm. Piwniczna, Rytro) 17) Hala nad Czarną Wodą (gm. Szczawnica) 18) Młaki Kotelniczne (gm. Szczawnica) 19) Hala Konieczna (gm. Rytro) 20) Hala Pod Jaworzyną (gm. Rytro) 21) Hala Przehyba (gm. Szczawnica, Stary Sącz) 22) Hala pod Dzwonkówką (gm. Szczawnica) 23) Łąki i Hale pod Błyszczem (gm. Ochotnica Dolna) 24) Hala pod Prehybką (gm. Ochotnica Dolna, Łącko) 25) Jaworze (gm. Ochotnica Dolna) 26) Pod Obidzą (gm. Szczawnica) ochrona atrakcyjności estetyczno-widokowych wewnątrz Parku, w tym szczególnie przełomowych odcinków dolin Popradu i Muszynki, ochrona ciągów, punktów i przedpoli widokowych zachowanie charakterystycznych cech układu i architektury tradycyjnego krajobrazu wiejskiego – szczególnie dotyczy to wsi: Złockie, Roztoka Wielka, Wierchomla Wielka i Mała, Andrzejówka, Milik, Leluchów, Dubne, Wojkowa, Żegiestów wieś, Uhryń, Barnowiec, zachowanie charakteru historycznej zabudowy przysiółkowej w trudno dostępnych partiach pasma Jaworzyny Krynickiej i Radziejowej, edukacja ekologiczna, – monitoring przekształceń krajobrazu. § 21. Zasady i kierunki działań w zakresie gospodarki rolnej: 1. Stosowanie zasad dobrej praktyki rolniczej w gospodarstwach rolnych. 2. Rezygnacja ze stosowania chemicznych środków ochrony roślin w pasach brzeżnych pól przy zadrzewieniach lub zakrzewieniach, aby poprawić warunki żerowania gatunków mających swe remizy w tych miejscach. 3. Ograniczenie intensywności nawożenia i wykorzystania chemicznych środków ochrony roślin do poziomu nie powodującego zagrożenia skażeniem wód powierzchniowych i gruntowych. 4. Opóźnianie prac polowych, szczególnie koszenie użytków zielonych do czasu wyprowadzenia lęgów wiosennych. 5. Stosowanie obsady zwierząt hodowlanych zgodnie z zasadami programów rolnośrodowiskowych i opóźnianie pierwszego wyprowadzania zwierząt na pastwiska również do czasu zakończenia lęgów wiosennych. 20 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Pozostawianie fragmentów odłogowanych pól, aby ptaki i inne grupy zwierząt miały więcej pożywienia. Prowadzenie koszenia minimum jeden raz w roku lub raz na dwa lata na terenach opuszczonych i nie użytkowanych łąk w celu przeciwdziałania naturalnej sukcesji i zamianie tych otwartych siedlisk na lasy. Zamiana pól uprawnych na użytki zielone oraz odpowiednie dostosowanie zabiegów agrotechnicznych i upraw, szczególnie na terenach narażonych na erozję i spływ zanieczyszczeń do wód powierzchniowych. Utrzymanie mozaikowatej struktury pól z licznymi miedzami. Wprowadzanie zieleni buforowej wzdłuż cieków wodnych, pasów zadrzewień lub zakrzaczeń śródpolnych przydrożnych oraz ich pielęgnacji jako naturalnych korytarzy ekologicznych w terenach rolnych. Odtwarzanie dawnych lub utrzymanie istniejących oczek wodnych i mokradeł śródpolnych jako naturalnych wodopojów oraz w celu poprawy stosunków wodnych i nie nawożenie ich najbliższego otoczenia. Renaturalizacja przekształconych łąk uprawnych. Produkcja zdrowej, wysokiej jakości żywności. Rozpoznanie możliwości podnoszenia dochodu rolników ze sprzedaży owoców leśnych. Podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej rolników i społeczności wiejskiej w zakresie rozwiązań proekologicznych oraz społecznych funkcji ich gospodarstw, a także poziomu oświaty rolniczej. § 22. Zasady i kierunki działań w zakresie gospodarki leśnej: 1. Dążenie do osiągnięcia trwałej, zrównoważonej wielofunkcyjnej gospodarki leśnej wyrażającej się poprzez: 1) realizację i promocję zadań Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Beskidu Sądeckiego, mających na celu: a) wysoką jakość środowiska lasów i stabilizację naturalnych procesów przyrodniczych; b) pełną realizację funkcji poza produkcyjnych lasów. c) ochronę zasobów przyrody 2. Wzmaganie glebo- i wodochronnych funkcji lasów: 1) w możliwie szerokim zakresie wprowadzać należy naturalny kierunek hodowli lasu i w miarę możliwości rębnie udoskonalone, jak np. IIId i IV oraz inne w odpowiednio zmodyfikowanej formie, dostosowane do zagrożeń, założonych celów oraz lokalnych warunków, 2) stosowanie w odnowieniach możliwie szerokiego wachlarza gatunków. Należy w większym niż dotychczas stopniu uwzględnić lipę drobnolistną, wiąz górski, jawor oraz towarzyszący im jesion zwyczajny, zachowując właściwy dla układu siedlisk udział buka i jodły, 3) maksymalnie wykorzystywać odnowienia naturalne, zapewniające zachowanie zmienności genetycznej gatunków, a w konsekwencji dobry stan zdrowotny, żywotność oraz zdolność przystosowawczą populacji, 4) w produkcji szkółkarskiej stosować nasiona pochodzące z drzewostanów nasiennych i gospodarczych, reprezentujące różne populacje, ale z tego samego mikroregionu lub mezoregionu, 5) prowadzić przebudowę całkowitą lub częściową na obszarach zajętych przez zbiorowiska przejściowe, z przedplonowymi drzewostanami 21 6) 7) 8) 9) 10) sosnowymi, olszowymi i brzozowymi założonymi na gruntach połemkowskich oraz w dolnoreglowych drzewostanach świerkowych powstałych w wyniku przeszłej gospodarki leśnej, w pielęgnowaniu drzewostanów uwzględniać wymagania ekologiczne gatunków, dążąc do wdrożenia trzebieży realizujących postulat budowy drzewostanu zbliżonego do naturalnego i zwiększenia jego stabilności. W pielęgnowaniu drzewostanów jodłowych i z udziałem jodły dążyć do zwiększenia udziału jodły, traktując ją jako gatunek specjalnej troski, zachowanie w dolinach rzek i potoków oraz w lokalnych zabagnieniach, naturalnych zespołów roślinnych: bagiennej olszyny, nadrzecznej olszyny, łęgu wiązowo-jesionowego i łęgu jesionowo-olszowego, pozostawienie w trakcie prowadzonych prac z zakresu pielęgnowania i pozyskania drewna resztek poeksploatacyjnych, wzbogacających środowisko glebowe w makro- i mikroelementy powstrzymujące procesy degradacji gleb, pozostawienie w trakcie cięć, drzew charakterystycznie ukształtowanych, wyróżniających się walorami krajobrazowymi, a także obumierających, martwych, dziuplastych jako nisze ekologiczne, tworzenie przy granicy lasu pasa ochronnego o wielowarstwowej strukturze, urozmaiconym składzie gatunkowym z uwzględnieniem estetycznej roli poszczególnych gatunków, stosowanie w pozyskaniu i zrywce drewna urządzeń i technologii pozwalających minimalizować szkody w odnowieniach oraz środowisku glebowym, 12) uregulowanie liczebności wielkich roślinożerców, mających istotny wpływ na skuteczną realizację postulatów naturalnej hodowli lasu, w szczególności w zakresie uzyskiwania i prowadzenia odnowień naturalnych ważnych dla zachowania zgodności składów głównych gatunków lasotwórczych. Ochrona i zwiększanie istniejącej różnorodności lasów, w tym utrzymywanie polan śródleśnych, podmokłości, płatów roślinności zielnej oraz zakrzewień, utrzymywanie rozwiniętej granicy polno-leśnej oraz jej kształtowanie w formie strefy ekotonu z udziałem krzewów. Doskonalenie gatunkowej i funkcjonalnej struktury lasów niezgodnych z siedliskiem i zagrożonych od czynników abiotycznych i biotycznych: 1) we wszystkich strefach wysokości w drzewostanach świerkowych kształtować należy biogrupową (ew. grupowo-przerębową) budowę, charakterystyczną dla określonego pasa boru świerkowego (las zwarty, luźny i górna granica lasu), 2) w pielęgnowaniu drzewostanów świerkowych wykorzystywać zasady trzebieży dolnych i selekcyjnych, pozwalających na tworzenie naturalnej budowy przestrzennej drzewostanów, nawiązującej do biogrupowego rozmieszczenia drzew rosnących w warunkach naturalnych zespołów świerczyn wysokogórskich, 3) opracowanie programów przebudowy drzewostanów przedplonowych sośnin, olszyn, brzezin oraz niezgodnych z siedliskiem świerczyn dolnoreglowych, zachowujących ład czasowy i przestrzenny, 4) właściwy dobór rębni (stopniowa gniazdowo-smugowa lub gniazdowopasowa bądź stopniowa gniazdowa udoskonalona) dla realizacji przebudowy winien zapewnić wymagany udział buka i jodły w przebudowywanych drzewostanach, 11) 3. 4. 22 zabezpieczenie potrzebnej ilości materiału sadzeniowego, wyprodukowanego z nasion pozyskiwanych z drzewostanów nasiennych Nadleśnictwa Nawojowa, Stary Sącz, Piwniczna. Krościenko i Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Krynicy, 6) w składach gatunkowych przebudowywanych drzewostanów w zależności od siedliska i wysokości położenia uwzględnić udział jaworu, lipy drobnolistnej, modrzewia i jesiona, 7) w związku z dużymi szkodami w odnowieniach, głównie jodły i cennych gatunków domieszkowych powodowanych przez zwierzynę płową (jeleń), konieczną i pilną sprawą jest regulacja liczebności tego gatunku oraz jednoczesna ochrona wielkich drapieżników wilka i rysia, 8) zapobieganie nadmiernym pojawom szkodników owadzich, zarówno pierwotnych, jak i wtórnych poprzez dbanie o stan sanitarny drzewostanów oraz nadanie priorytetu w zwalczaniu szkodników owadzich metodom profilaktycznym. biologicznym i mechanicznym. W zakresie zalesień: 1) należy dążyć do zwiększenia lesistości w obszarach źródliskowych, z zastrzeżeniem pkt. 3, 2) zaleca się dolesienia w obrębie wyznaczonych korytarzy ekologicznych łączących istniejące kompleksy leśne, z zastrzeżeniem pkt. 3, 3) wykluczyć zalesienia w szczególności: a) łąk wilgotnych i ziołoroślowych, b) mezofilnych łąk i pastwisk, c) muraw kserotermicznych, d) wrzosowisk, e) młak niskoturzycowych, f) terenów występowania rzadkich gatunków flory, g) grzbietowych i podgrzbietowych polan reglowych o rozległych widokach (por. §20 pkt. 6.), h) punktów, płaszczyzn i ciągów widokowych. Rekreacyjne użytkowanie i zagospodarowanie lasów wymaga: 1) prowadzenia zabiegów hodowlanych i technicznych zmierzających do zwiększenia walorów wypoczynkowych i turystycznych w tym estetycznowidokowych oraz ograniczania negatywnego wpływu rekreacji na ekosystemy leśne, 2) wprowadzenia odpowiedniej organizacji ruchu turystycznego i zagospodarowania turystycznego tak, aby turystyka, wypoczynek i rekreacja nie kolidowały z realizacją środowiskowych funkcji lasu. 5) 5. 6. § 23. Kierunki, zasady i uwarunkowania działań w zakresie gospodarowania przestrzenią i osadnictwa: 1. Zachowanie i zabezpieczenie przed zainwestowaniem najcenniejszych przyrodniczo i krajobrazowo oraz ważnych ekologicznie, wielkoprzestrzennych stref leśnych, polno-łąkowych, nadrzecznych w tym korytarzy ekologicznych o znaczeniu ogólnokarpackim i lokalnym z zastrz. §17 ust.4. 2. Przeciwdziałanie fragmentacji obszaru Parku poprzez powstawanie kolejnych barier typu komunikacyjnego, urbanizacyjnego, infrastruktury technicznej (linie przesyłowe) i turystyczno-rekreacyjnej (duże inwestycje związane z narciarstwem zjazdowym: koleje, wyciągi i trasy zjazdowe i in.), ograniczające swobodny rozwój populacji i utrudniających lub nawet uniemożliwiających migrację zwierząt i roślin. 23 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Racjonalne i oszczędne gospodarowanie terenami pod zabudowę mieszkaniową, turystyczną, urządzenia infrastruktury technicznej i drogi – maksymalne ograniczenie wchodzenia z inwestycjami na tereny leśne. Wykluczenie nowej zabudowy w obrębie Obszaru I poza istniejącymi przysiółkami dla zachowania najcenniejszych zasobów i walorów Parku. Minimalizowanie negatywnych oddziaływań zabudowy na otoczenie poprzez wzbogacanie wnętrz wszystkich jednostek osadniczych systemem terenów aktywnych biologicznie. Zachowanie wartości zabytkowych zespołów urbanistycznych, poprzez ograniczenia przekształceń ich struktury funkcjonalno-przestrzennej oraz ograniczenia w lokalizacji nowych obiektów oraz porządkowanie tzw. starej tkanki urbanistycznej. Rewitalizacja i odnowa zdegradowanych obszarów miejskich, w tym renowacja budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym oraz regeneracja i rehabilitacja przestrzeni publicznych. Przywracanie wartości historycznych i zabytkowych obiektów oraz ich otoczenia poprzez rewitalizację, konserwację, renowację, rewaloryzację, modernizację lub adaptację. Niezabudowywanie terenów stanowiących strefę ekspozycji zespołów i obiektów zabytkowych. Ochrona przed zabudową terenów, na których zlokalizowane zostały stanowiska archeologiczne oraz prowadzenie konsultacji z Wojewódzkim Oddziałem Służby Ochrony Zabytków w zakresie badań archeologicznych. Kształtowanie form architektonicznych nowych obiektów w nawiązaniu do budownictwa tradycyjnego, dotyczy to w szczególności form budynków, ich proporcji, wysokości, detalu i stosowanych materiałów, a także sposobu usytuowania na działkach. Przyjęcie jako nadrzędne kryteriów wynikających z ochrony krajobrazu w kształtowaniu zespołów osadniczych poprzez: 1) preferowanie zabudowy skoncentrowanej w niszach osadniczych, 2) wkomponowywanie zabudowy w istniejącą rzeźbę terenu, 3) ochronę ciągów, punktów i przedpoli widokowych, 4) niezabudowywanie eksponowanych widokowo terenów otwartych. Utrzymanie historycznie ukształtowanej skali oraz przestrzennej struktury jednostek osadniczych poprzez: 1) uzupełnianie i kontynuację istniejącego układu funkcjonalnoprzestrzennego, 2) porządkowanie zabudowy w obrębie terenów zainwestowanych, 3) wyposażenie w niezbędne obiekty infrastruktury społecznej i technicznej, 4) nierozpraszanie zabudowy. Zachowanie tradycyjnego charakteru zabudowy wsi: Andrzejówka, Jastrzębik, Kokuszka, Milik, Łosie, Powroźnik, Roztoka Wielka, Wierchomla Wielka, Złockie, Żegiestów Wieś – wyrażającego się układem przestrzennym, skalą i formami architektury. Zachowanie obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu. Dążenie do wykupu i odnawiania nie używanych obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptacji na cele publiczne. Utrzymanie istniejących przysiółków wraz z ich charakterem gospodarowania ziemią – mozaiką użytków rolnych i lasów, z zabudową istniejącą oraz możliwością wprowadzania nowej zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej. 24 18. Wprowadzenie wzmożonego nadzoru budowlanego dla poprawy dyscypliny budowlanej i ładu przestrzennego. § 24. Kierunki i zasady działań dotyczące gospodarki wodno-ściekowej: 1. Eliminowanie odprowadzania ścieków do gruntu i wód otwartych. 2. Przyspieszenie rozwoju sieci kanalizacji w sołectwach. 3. Do czasu skanalizowania objęcie wszystkich miejscowości (bez kanalizacji sanitarnej) zorganizowanym transportem ścieków od zbiorników ich gromadzenia do oczyszczalni. 4. Stosowanie szczelnych zbiorników bezodpływowych do gromadzenia ścieków. 5. Wyposażenie obszaru (w zależności od potrzeb i możliwości) w grupowe, lokalne i indywidualne oczyszczalnie ścieków. 6. Kompleksowe uporządkowanie gospodarki ściekowej w Parku. 7. Zachowanie i rozbudowa istniejących oraz budowa nowych sieci i urządzeń wodociągowych dla potrzeb lokalnych, nie powodujących nadmiernego zczerpywania wód. § 25. Kierunki i zasady działań dotyczące lecznictwa uzdrowiskowego: 1. Przestrzeganie reżimów ochronnych obowiązujących w wyznaczonych strefach ochrony uzdrowiskowej A, B, C, w tym szczególnie uwarunkowań rozwoju osadnictwa i gospodarki wodno-ściekowej. 2. Ochrona przed degradacją i zczerpywaniem zasobów wód mineralnych poprzez nadmierne rozlewnictwo. 25 Rozdział 7 Obszary i sposoby ich udostępniania dla celów naukowych, dydaktycznych, edukacyjnych i turystycznych § 26. 1. Lp. 1. Obszary i zasady udostępniania Cel Obszar udostępniania udostępniani (por. zał. Nr 2 a do Rozporządzenia Wojewody) naukowy 1. cały obszar Parku 2. edukacyjny i dydaktyczny 3. turystyczny Zasady udostępniania 1. wykluczyć należy: 1) badania, które mogą powodować przekształcenia, skażenia, zniszczenia tworów oraz walorów i zasobów przyrodniczych i kulturowych Parku, 2) badania w rezerwatach przyrody na terenie Parku, które bez szkody dla rozwoju wiedzy mogą być realizowane poza ich terenem. 1. szczegółowe zasady udostępniania 1. rezerwat przyrody w Parku podaje „Plan ochrony rezerwatu”, 2. obszar Parku poza rezerwatami 2. zajęcia edukacyjne i dydaktyczne powinny być prowadzone przez poprzez ścieżki przyrodnicze, sieć wyspecjalizowane jednostki szlaków turystycznych, swobodną wykorzystując odpowiednio penetrację terenu, przygotowane ścieżki przyrodnicze. 1. Rezerwaty przyrody w Parku. 2. Obszar Parku poza rezerwatami przyrody: 1) dla ruchu pieszego i narciarskiego poprzez sieć znakowanych szlaków turystycznych oraz poprzez swobodną penetrację terenu, za wyjątkiem: a) stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania zwierząt, b) stref ochrony stanowisk dziko występujących roślin, 2) dla wędrówek rowerowych i konnych poprzez sieć wyznaczonych szlaków, 3) dla turystyki motorowej – po drogach publicznych, 4) dla narciarstwa zjazdowego Park udostępniony jest poprzez koleje, wyciągi narciarskie, trasy zjazdowe w obrębie: a) terenów obecnie zagospodarowanych, b) terenów potencjalnie możliwych do zagospodarowania w obrębie Obszaru II, 5) tereny, które należy wykluczyć z zagospodarowania dla narciarstwa zjazdowego obejmują Obszar I, 26 ZASADY OGÓLNE: 1. Turystyka w Parku ma mieć charakter zrównoważonego rozwoju, co oznacza że: wszelkie formy rozwoju, zarządzania i działalności turystycznej muszą zapewniać długotrwałą ochronę i zachowanie zasobów naturalnych, kulturowych i społecznych oraz muszą się przyczyniać w pozytywny i sprawiedliwy sposób do rozwoju ekonomicznego i wzrostu dobrobytu osób mieszkających, pracujących i przebywających w Parku. 2. Ruch turystyczny w Parku może się odbywać w okresie całego roku. 3. Preferowane formy ruchu turystycznego to: 1) wypoczynek letni krótko, średnio i długookresowy z takimi aktywnościami jak: a) spacery po okolicy, b) plażowanie i kąpiele, c) wędkarstwo, d) przejażdżki rowerowe, e) przejażdżki zaprzęgami konnymi i wierzchem, f) spływ Popradem, g) krajoznawstwo, h) obserwacje przyrody, i) udział w imprezach kulturowo-rozrywkowych, 2) argoturystyka, 3) wypoczynek zimowy w ramach Lp. Cel udostępniani a Obszar udostępniania (por. zał. Nr 2 Zasady udostępniania do Rozporządzenia Wojewody) pobytów krótko, średnio i 6) dla lokalizacji bazy noclegowej i długookresowych z takimi żywieniowej: aktywnościami jak: a) bez ograniczeń tereny w a) narciarstwo rekreacyjne obrębie Obszaru III – śladowe i zjazdowe, zainwestowanego i b) gry i zabawy na śniegu, przeznaczonego w Studium c) kuligi, gminy do zainwestowania d) udział w imprezach b) w ograniczonym zakresie w kulturowo-rozrywkowych, obrębie Obszaru II 4) turystyka konferencyjna, obejmującego tereny 5) turystyka krajoznawcza z takimi ekosystemów leśno-polnoaktywnościami jak: łąkowych o szczególnych a) wędrówki piesze, cechach krajobrazu naturalnob) wędrówki rowerowe, kulturowego, wymagającego c) wędrówki narciarskie, ograniczonego inwestowania d) wędrówki konne. na określonych warunkach ZASADY SZCZEGÓŁOWE: por. §23. 1. zasady udostępniania rezerwatów zawarte są w planach ochrony rezerwatów, 2. wszystkie szlaki turystyczne powinny podlegać okresowej kontroli pod kątem zniszczeń: 1) pokrywy glebowej, roślinnej, erozji, 2) zagrożeń dla ruchu turystycznego, 3. miejsca zniszczone muszą być poddane rekultywacji, 4. początek i zakończenie sezonu narciarskiego należy dostosować do warunków śniegowych – pokrywy śnieżnej o grubości zabezpieczającej podłoże przed niszczeniem pokrywy roślinnej i glebowej, 5. pobór wody do śnieżenia tras narciarskich nie może zaburzać przepływu nienaruszalnego cieku, 6. niedopuszczalne jest stosowanie chemicznych środków utwardzania śniegu, 7. odsłonięte ściany lasu, w wyniku wylesienia pod urządzenia wyciągowe i trasy zjazdowe, należy zabezpieczyć przez nasadzenia odpowiednich gatunków drzew i krzewów, 8. na trasach zjazdowych należy stosować zabiegi stabilizujące glebę przed erozją, 9. turystyczna baza noclegowa i żywieniowa w obrębie Obszaru II rozwijana być powinna przede wszystkim poprzez agroturystykę w ramach istniejącej zabudowy, małe pensjonaty, natomiast ograniczona być powinna zabudowa letniskowa 27 Lp. Cel udostępniani a Obszar udostępniania (por. zał. Nr 2 do Rozporządzenia Wojewody) Zasady udostępniania typu drugie domy. 2. Ustalenia w zakresie zagospodarowania turystycznego i edukacji: 1) rozbudowa systemu informacji turystycznej: a) wymiana informacji turystycznych pomiędzy Parkiem, a funkcjonującymi na jego terenie trzema ośrodkami informacji turystycznej zlokalizowanymi w Krynicy, Muszynie i Piwnicznej oraz poza jego granicami, 2) utrzymanie i rozbudowa ścieżek przyrodniczych: a) ścieżki istniejące: ścieżka przyrodnicza w rezerwacie „Las Lipowy Obrożyska", przyrodnicza ścieżka dydaktyczna na terenie Roztoki, ścieżka dydaktyczna na Górze Parkowej w Krynicy, ścieżka geologiczna „Uhryński Potok", szlak przyrodniczy im. Hrabiego Adama Stadnickiego, ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza Uroczysko Feleczyn, ścieżka przyrodniczo-leśna na Jaworzynie Krynickiej, ścieżka ornitologiczna na Łopacie Polskiej, ścieżka dydaktyczna Dolina Muszynki b) ścieżki nowe planowane: ścieżka przyrodnicza na terenie Małej Roztoki, ścieżka geologiczna w okolicy Hali Łabowskiej, 3) utrzymanie istniejących w Parku szlaków turystyki pieszej, 4) utrzymanie istniejących znakowanych szlaków rowerowych, 5) utrzymanie istniejących znakowanych szlaków konnych, 6) utrzymanie i rozbudowa istniejącej sieci szlaków turystyki narciarskiej, 7) utrzymanie i rozbudowa istniejących stacji i wyciągów narciarskich: a) stacje narciarskie: Krynica Słotwiny, Jaworzyna Krynicka, Wierchomla, Sucha Dolina, b) wyciągi oraz koleje narciarskie rozbudowa infrastruktury narciarskiej i związanej ze sportami saneczkowymi zgodnie z ustaleniami dokumentów planistycznych, 8) utrzymanie i rozbudowa bazy noclegowej: a) baza sanatoryjna, b) baza hotelarsko-turystyczna , c) schroniska kwalifikowanej turystyki górskiej, d) baza aroturystryczna, e) rozbudowa bazy turystycznej zgodnie z ustaleniami planów miejscowych, 9) zagospodarowanie szlaków w zorganizowane miejsca wypoczynkowopostojowe wraz z infrastrukturą techniczną (zadaszenia, ławki, stoliki, kosze itp.), 10) rozbudowa systemu parkingów – dotyczy to przede wszystkim dolin cieszących się szczególnym zainteresowaniem rekreacyjnym, stacji narciarskich oraz miejscowości uzdrowiskowych. c) 28 Rozdział 8 Sposoby eliminacji lub minimalizacji zagrożeń dla środowiska przyrodniczego, zasobów kulturowych i krajobrazu § 27. Źródła zagrożeń i ich skutki dla środowiska Sposoby eliminacji lub minimalizacji zagrożeń Podmiot realizujący 1. OSADNICTWO I BUDOWNICTWO Skutki dla środowiska - niszczenie mikroreliefu oraz zacieranie różnorodności form geologicznych i geomorfologicznych – zachowanie wyrazistości unikatowych form – wojewoda geologicznych i geomorfologicznych – samorząd (odsłonięcia skalne) poprzez poddanie ochronie prawnej obiektów o szczególnej wartości naukowej i dydaktycznej (por. §15) – wykluczenie wykonywania prac ziemnych – samorząd trwale zniekształcających rzeźbę terenu za wyjątkiem obiektów związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym i przeciwosuwiskowym - deficyt wody w zlewni Muszynki ze względu na nadmierne zainwestowanie - zanieczyszczanie powietrza ze źródeł niskiej emisji - uszczuplanie powierzchni biologicznie czynnej – ograniczenie dalszej urbanizacji obszaru – samorząd zlewni – promowanie „czystych” ekologicznie paliw, – Zarząd PPK takich jak gaz, lekki olej opałowy lub energia elektryczna w gospodarce cieplnej – poprzez edukację ekologiczną – minimalizowanie negatywnych oddziaływań – samorząd zabudowy poprzez wzbogacanie wnętrz wszystkich jednostek osadniczych systemem terenów aktywnych biologicznie - przerywanie i zawężanie ciągów – nie zabudowywanie, nie zamykanie – samorząd ekologicznych ogrodzeniami, nie przecinanie infrastrukturą techniczną i transportową wskazanych ciągów ekologicznych - przekształcanie i dogęszczanie układów historycznych oraz wprowadzanie w ich obręb obcych regionalnie i bezstylowch form – utrzymanie wartości zabytkowych zespołów – samorząd urbanistycznych, co wiąże się z – Wojewódzki ograniczeniami przekształceń struktury Konserwator funkcjonalno-przestrzennej oraz Zabytków ograniczeniami w lokalizacji nowych obiektów – nie zabudowywanie terenów stanowiących strefę ekspozycji zespołów i obiektów zabytkowych – przeciwdziałanie wprowadzaniu w sąsiedztwie obiektów zabytkowych budowli o formach dysharmonijnych powodujących obniżenie ich wartości lub przesłaniającej te obiekty – ochrona zabytkowych obiektów i układów przestrzennych oraz tradycyjnych form zabudowy 29 Źródła zagrożeń i ich skutki dla środowiska - degradacja fizjonomii krajobrazu – poprzez rozpraszanie zabudowy, obudowę ciągów komunikacyjnych prowadzącą do łączenia się poszczególnych miejscowości, – wprowadzanie obcych regionalnie i bezstylowych form, zabudowywanie i – zasłanianie kulminacji terenu oraz ciągów, punktów i przedpoli widokowych – Sposoby eliminacji Podmiot lub minimalizacji zagrożeń realizujący zachowanie otwartych, niezabudowanych – samorząd krajobrazów, wyróżniających się bogato ukształtowaną rzeźbą i mozaikowatością pokrycia terenu w tym przede wszystkim poprzez nie rozpraszanie zabudowy ochrona dominant oraz subdominant krajobrazowych przed zabudową mogącą spowodować ich przesłonięcie lub obniżenie walorów widokowych kształtowanie form architektonicznych nowych obiektów w nawiązaniu do budownictwa tradycyjnego nie zamykanie zabudową, pełnymi ogrodzeniami i zielenią punktów, ciągów i przedpoli widokowych 2. SIEĆ KANALIZACYJNA I OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW - Brak pełnego wyposażenia sołectw w sieci kanalizacyjne i oczyszczalnie ścieków Skutki dla środowiska - degradacja jakości wód powierzchniowych oraz zanieczyszczanie gleb ściekami - postępujące pogorszenie się jakości wód podziemnych tych poziomów wodonośnych, które są słabo izolowane przez warstwy nadległe – eliminowanie odprowadzania ścieków do – samorząd gruntu i wód otwartych – przyspieszenie rozwoju sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwach – do czasu skanalizowania objęcie wszystkich miejscowości zorganizowanym transportem ścieków do zbiorników ich gromadzenia i oczyszczalni – wyposażenie obszaru (w zależności od – właściciele potrzeb i możliwości) w grupowe, lokalne i posesji indywidualne oczyszczalnie ścieków – stosowanie szczelnych zbiorników bezodpływowych do gromadzenia ścieków - zrzuty oczyszczonych ścieków z – uporządkowanie gospodarki ściekami w – samorząd oczyszczalni w Powroźniku do Parku w sposób kompleksowy potoku Kryniczanka o niskiej chłonności sprawia że efekty oczyszczania są mało zauważalne - wpływające do Polski wody – podjęcie ściślejszej współpracy ze Słowacją – wojewoda Popradu są złej jakości w tym zakresie – samorząd 3. GOSPODARKA ODPADAMI - brak pełnego uporządkowania gospodarki odpadami, w tym segregacji i unieszkodliwiania - brak pełnego zabezpieczenia wysypisk przed toksycznymi odciekami - dzikie wysypiska odpadów Skutki dla środowiska - zanieczyszczanie chemiczne i bakteryjne gleb i wód powierzchniowych, a pośrednio szaty roślinnej – kompleksowe uporządkowanie gospodarki – samorząd odpadami – zabezpieczenie czynnych wysypisk odpadów przed niekontrolowanymi odciekami 30 Źródła zagrożeń i ich skutki dla środowiska Sposoby eliminacji lub minimalizacji zagrożeń Podmiot realizujący - możliwości zatruć żerujących na wysypiskach zwierząt – rekultywacja nieczynnych wysypisk (Tylicz) - odory – wywóz oraz utylizowanie odpadów poza obszarem Parku – likwidacja dzikich wysypisk 4. ENERGETYCZNE LINIE PRZESYŁOWE ŚREDNICH I NISKICH NAPIĘĆ ORAZ WIEŻE TELEFONII KOMÓRKOWEJ Skutki dla środowiska - degradacja walorów estetyczno- – w przypadku konieczności budowy na – zakład widokowych energetyczny terenie Parku napowietrznych linii wysokich i średnich napięć, lokalizowanie ich – samorząd w występujących już korytarzach przebiegu linii elektroenergetycznych – kablowanie linii napowietrznych średniego i niskiego napięcia w miejscach eksponowanych krajobrazowo – wprowadzanie zieleni osłonowej stosowanie maskującej kolorystyki oraz 5. GOSPODARKA ROLNA Skutki dla środowiska - bezpośrednie i pośrednie – nawożenie należy dostosować do warunków – Regionalne glebowych i klimatycznych, zanieczyszczenia wód poprzez Ośrodki spływy powierzchniowe Doradztwa – stosowanie bezpiecznych dla środowiska Rolniczego nawozów i środków ochrony środków ochrony roślin, roślin – samorząd – wprowadzanie zadrzewień i zakrzewień śródpolnych oraz obudowy biologicznej – PPK cieków, – edukacja w zakresie wartości zadrzewień, – wdrażanie programów rolno-środowiskowych w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu (ochrona gleb, wód, strefy buforowe), – wdrażanie projektów i wspomaganie instytucji w zakresie budowy infrastruktury technicznej chroniącej środowisko, - recesja tradycyjnych form – wdrażanie programów rolno-środowiskowych – Regionalne gospodarki rolniczej, ukierunkowanych na kontynuowanie Ośrodki gospodarki pasterskiej i łąkowej, szczególnie pasterskiej i Doradztwa Rolniczego łąkowej co w perspektywie – edukacja ekologiczna, podnoszenie kilkunastu lat doprowadzi do świadomości społeczeństwa wiejskiego i – samorząd wyginięcia szeregu cennych poziomu prasy rolniczej – PPK zbiorowisk półnaturalnych oraz związanych z nimi stanowisk gatunków rzadkich 31 Źródła zagrożeń i ich skutki dla środowiska - rozwój erozji na stokach o nachyleniu ponad 10° Sposoby eliminacji lub minimalizacji zagrożeń Podmiot realizujący – wdrażanie programów rolno-środowiskowych – właściciele w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu, nieruchomości – stosowanie właściwych zabiegów agrotechnicznych i upraw dla zahamowania procesów erozyjnych, – zadrzewianie i zakrzewianie najbardziej narażonych na erozję stoków oraz uprawy tarasowe 6. PRZESZŁA GOSPODARKA LEŚNA Skutki dla środowiska - zmiany w składzie gatunkowym drzewostanów - rozdrobnienie kompleksów leśnych - obniżenie retencji obszaru – przebudowa drzewostanów planem urządzania lasu, zgodnie z – RDLP w Krakowie – LKP – wprowadzanie dolesień pomiędzy odosobnionymi kompleksami leśnymi z – Leśny Zakład uwzględnieniem kryteriów przyrodniczych i Doświadczaln krajobrazowych, y w Krynicy – zwiększenie lesistości w obszarach źródliskowych, zachowanie wszystkich podmokłości, mokradeł, oczek wodnych 7. OBECNA GOSPODARKA LEŚNA Skutki dla środowiska - zalesianie polan reglowych co – dostosowanie działań gospodarczych do – RDLP w rytmu życia zwierząt Krakowie spowoduje wyginięcie szeregu cennych zbiorowisk – LKP – wykluczyć zalesienia: nieleśnych, zubożenie – Leśny Zakład – łąk wilgotnych i ziołoroślowych różnorodności biologicznej, – mezofilnych łąk i pastwisk Doświadczaln utratę walorów krajobrazowych y w Krynicy – młak niskoturzycowych oraz turystycznych – wrzosowisk - zakłócanie rytmu rozwojowego – terenów występowania rzadkich zwierząt poprzez prace gatunków flory gospodarcze – grzbietowych i podgrzbietowych polan reglowych o rozległych widokach (por. §20 ust. 6) – punktów, płaszczyzn i ciągów widokowych 8. KOMUNIKACJA – droga wojewódzka, – drogi powiatowe, – drogi lokalne, – linia kolejowa. Skutki dla środowiska - utrudnienia w swobodnym przemieszczaniu się zwierząt - uciążliwości wywołane komunikacją (w tym złym stanem technicznym dróg) – hałas, zanieczyszczenie powietrza i gleb – budowa przepustów i umożliwiających migrację zwierząt przejść – Regionalna Dyrekcja Dróg – PKP – modernizacja dróg w kierunku poprawy – Samorządy parametrów ruchu 32 Źródła zagrożeń i ich skutki dla środowiska Sposoby eliminacji lub minimalizacji zagrożeń Podmiot realizujący 9. EKSPLOATACJA SUROWCÓW MINERALNYCH Skutki dla środowiska - przeobrażanie rzeźby terenu – rekultywacja terenu - zaburzenia krążenia wód – przedsiębiorst wo górnicze - uszczuplanie terenów biologicznie czynnych - naruszanie siedlisk zwierząt - płoszenie zwierząt 10. ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE - Koleje i trasy narciarskie Skutki dla środowiska - wkraczanie w tereny cenne – nie wkraczanie z inwestycjami dla - samorząd przyrodniczo niejednokrotnie w narciarstwa zjazdowego w tereny pobliżu rezerwatów przyrody wyznaczone w planie ochrony jako Obszar I - tworzenie barier ekologicznych - uszkadzanie darni i gleb oraz uruchamianie procesów erozyjnych – poprzedzanie wszystkich nowych inwestycji dla narciarstwa zjazdowego raportem o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko - uszczuplanie powierzchni leśnej i zczerpywanie wód do naśnieżania co w efekcie prowadzi do obniżania retencji 11. PROJEKTOWANA KOLEJKA NAZIEMNA PIWNICZNA – SZCZAWNICA Skutki dla środowiska - określone zostaną poprzez sporządzenie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – samorząd 12. BRAK PRECYZYJNEGO USTALENIA PRZEBIEGU GRANICY PARKU Skutki dla środowiska - brak szczegółowego ustalenia przestrzennego zasięgu kompetencji dyrekcji Parku - brak możliwości dokładnego przełożenia ustaleń Planu Ochrony w dokumenty planistyczne gmin – ustalenie granicy Parku w oparciu o mapy – ewidencyjne – ustalenie granicy pomiędzy Obszarem I i II w oparciu o mapy ewidencyjne 33 PPK Rozdział 9 Ustalenia do studium gminy, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planu zagospodarowania przestrzennego województwa § 28. Ustalenia do studium gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego 1. Ustalenia w zakresie gospodarki wodno-ściekowej – zaleca się: 1) rozwój sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwach, 2) do czasu skanalizowania objęcie wszystkich miejscowości zorganizowanym transportem ścieków od zbiorników ich gromadzenia do oczyszczalni, 3) stosowanie szczelnych zbiorników bezodpływowych do gromadzenia ścieków, 4) wyposażenie obszaru (w zależności od potrzeb i możliwości) w grupowe, lokalne i indywidualne oczyszczalnie ścieków. 2. Ustalenia w zakresie poprawy bilansu wodnego na obszarze Parku – zaleca się: 1) zachowanie co najmniej obecnego stanu lesistości, 2) zachowanie istniejących zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, przywodnych, przydrożnych oraz wzbogacanie w nie tereny narażone na przyspieszony spływ powierzchniowy (stoki o nachyleniu >10o), zwiększenie obudowy biologicznej cieków wodnych, 3) zachowanie naturalnego charakteru źródeł i ich ochronę przed nadmiernym zczerpywaniem wód, 4) niedokonywanie zmian stosunków wodnych, które mogą doprowadzić do obniżania wydajności wody w źródłach, 5) zachowanie naturalnego charakteru cieków wodnych – prowadzenie regulacji cieków tylko w warunkach koniecznych (np. zagrożenie powodziowe) w sposób nie powodujący utraty ich naturalnego charakteru, a więc przy stosowaniu metod biologicznych z wykluczeniem prostowania i skracania ich biegów, 6) renaturalizowanie cieków zdegradowanych (w betonowej obudowie), 7) zachowanie wszystkich istniejących zbiorników wodnych, w tym bezwzględna ochrona przed osuszaniem małych i okresowych oczek wodnych, 8) rozwijanie tzw. małej retencji, 9) niezakłócanie stosunków wodnych przez inwestycje w terenach źródliskowych, torfowiskowych, 10) ograniczanie inwestycji w zlewniach wykazujących deficyt wody (zlewnia Muszynki), 11) ograniczenie rozpraszania zabudowy i sieci dróg lokalnych, 12) ograniczanie poboru kruszywa z rzek i potoków. 3. Ustalenia w zakresie eliminacji lub ograniczania źródeł zagrożeń dla środowiska – zaleca się: 1) promowanie „czystych” ekologicznie paliw, takich jak gaz, drewno, lekki olej opałowy lub energia elektryczna w gospodarce cieplnej na terenie Parku, 2) wyposażenie Parku w infrastrukturę techniczna ograniczającą zanieczyszczenie środowiska (sieć kanalizacyjną, oczyszczalnie ścieków), 3) kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami 4) ograniczenie do niezbędnego minimum lokalizowania na terenie Parku nowych elementów infrastruktury dalekich przesyłów (linii energetycznych, gazociągów), 34 kablowanie linii napowietrznych średniego i niskiego napięcia na obszarach eksponowanych w krajobrazie, leśnych oraz w terenach zabudowanych, 6) przeciwdziałanie uciążliwościom komunikacyjnym poprzez budowę przepustów oraz pozostawianie przejść umożliwiających migrację zwierząt pomiędzy poszczególnymi pasmami górskimi. Ustalenia w zakresie prowadzenia racjonalnej gospodarki rolnej – zaleca się: 1) wprowadzanie programów rolno-środowiskowych ukierunkowanych na ochronę przyrody i krajobrazu oraz na kontynuowanie gospodarki pasterskiej i łąkowej, 2) wprowadzanie zadrzewień i zakrzewień śródpolnych na terenach erozji gleb. Ustalenia w zakresie przeznaczania gruntów do zalesień – zaleca się: 1) dążenie do zwiększenia lesistości w obszarach źródliskowych, z zastrzeżeniem pkt. 3, 2) dolesienia w obrębie wyznaczonych korytarzy ekologicznych łączących istniejące kompleksy leśne, z zastrzeżeniem pkt. 3, 3) wykluczyć zalesienia w szczególności: a) łąk wilgotnych i ziołoroślowych, b) mezofilnych łąk i pastwisk, c) muraw kserotermicznych, d) wrzosowisk, e) młak niskoturzycowych, f) terenów występowania rzadkich gatunków flory, g) grzbietowych i podgrzbietowych polan reglowych o rozległych widokach (por. §20 pkt 6), h) punktów, płaszczyzn i ciągów widokowych. Ustalenia kierunków, zasad i uwarunkowań w zakresie gospodarowania przestrzenią, lokalizacji osadnictwa i inwestycji – zaleca się: 1) zachowanie i zabezpieczenie przed zainwestowaniem najcenniejszych przyrodniczo i krajobrazowo oraz ważnych ekologicznie, wielkoprzestrzennych stref leśnych, polno-łąkowych, nadrzecznych w tym korytarzy ekologicznych o znaczeniu ogólnokarpackim i lokalnym, z zastrz. §17 ust. 4, 2) przeciwdziałanie fragmentacji obszaru Parku poprzez powstawanie kolejnych barier typu komunikacyjnego, urbanizacyjnego, infrastruktury technicznej (linie przesyłowe) i turystyczno-rekreacyjnej (duże inwestycje związane z narciarstwem zjazdowym: koleje, wyciągi i trasy zjazdowe i in.), ograniczające swobodny rozwój populacji i utrudniających lub nawet uniemożliwiających migrację zwierząt i roślin, 3) racjonalne i oszczędne gospodarowanie terenami pod zabudowę mieszkaniową, turystyczną, urządzenia infrastruktury technicznej i drogi – maksymalne ograniczenie wchodzenia z inwestycjami na tereny leśne, 4) minimalizowanie negatywnych oddziaływań zabudowy na otoczenie poprzez wzbogacanie wnętrz wszystkich jednostek osadniczych systemem terenów aktywnych biologicznie, 5) zachowanie wartości zabytkowych zespołów urbanistycznych, poprzez ograniczenia przekształceń ich struktury funkcjonalno-przestrzennej oraz ograniczenia w lokalizacji nowych obiektów oraz porządkowanie tzw. starej tkanki urbanistycznej. 6) rewitalizacja i odnowa zdegradowanych obszarów miejskich, w tym renowacja budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym oraz regeneracja i rehabilitacja przestrzeni publicznych. 5) 4. 5. 6. 35 przywracanie wartości historycznych i zabytkowych obiektów oraz ich otoczenia poprzez rewitalizację, konserwację, renowację, rewaloryzację, modernizację lub adaptację. 8) niezabudowywanie terenów stanowiących strefę ekspozycji zespołów i obiektów zabytkowych, 9) ochrona przed zabudową terenów, na których zlokalizowane zostały stanowiska archeologiczne oraz prowadzenie konsultacji z Wojewódzkim Oddziałem Służby Ochrony Zabytków w zakresie badań archeologicznych, 10) kształtowanie form architektonicznych nowych obiektów w nawiązaniu do budownictwa tradycyjnego, dotyczy to w szczególności tradycji miejsca, wysokości i proporcji budynków, ich form, detalu i stosowanych materiałów, 11) przyjęcie jako nadrzędne kryteriów wynikających z ochrony krajobrazu w kształtowaniu zespołów osadniczych poprzez: a) preferowanie zabudowy skoncentrowanej w niszach osadniczych, b) wkomponowywanie zabudowy w istniejącą rzeźbę terenu, c) ochronę ciągów, punktów i przedpoli widokowych, d) niezabudowywanie eksponowanych widokowo terenów otwartych, 12) utrzymanie historycznie ukształtowanej skali oraz przestrzennej struktury jednostek osadniczych poprzez: a) uzupełnianie i kontynuację istniejącego układu funkcjonalnoprzestrzennego, b) porządkowanie zabudowy w obrębie terenów zainwestowanych, c) wyposażenie w niezbędne obiekty infrastruktury społecznej i technicznej, d) nierozpraszanie zabudowy, 13) zachowanie tradycyjnego charakteru zabudowy wsi: Andrzejówka, Jastrzębik, Kokuszka, Milik, Łosie, Powroźnik, Roztoka Wielka, Wierchomla Wielka, Złockie, Żegiestów Wieś – wyrażającego się układem przestrzennym, skalą i formami architektury, 14) zachowanie obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu. 15) dążenie do wykupu i odnawiania nie używanych obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptacji na cele publiczne. 16) utrzymanie istniejących przysiółków wraz z ich charakterem gospodarowania ziemią – mozaiką użytków rolnych i lasów, zabudową oraz możliwością wprowadzania nowej zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej, 17) ustalenia w zakresie zagospodarowania turystycznego i edukacji: a) utrzymanie i rozbudowa ścieżek przyrodniczych: ścieżki istniejące: ścieżka przyrodnicza w rezerwacie „Las Lipowy Obrożyska", przyrodnicza ścieżka dydaktyczna na terenie Roztoki, ścieżka dydaktyczna na Górze Parkowej w Krynicy, ścieżka geologiczna „Uhryński Potok", szlak przyrodniczy im. Hrabiego Adama Stadnickiego, ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza Uroczysko Feleczyn, ścieżka przyrodniczo-leśna na Jaworzynie Krynickiej, ścieżka ornitologiczna na Łopacie Polskiej, ścieżka dydaktyczna Dolina Muszynki ścieżki nowe planowane: ścieżka przyrodnicza na terenie Małej Roztoki, 7) 36 ścieżka geologiczna w okolicy Hali Łabowskiej, utrzymanie wszystkich istniejących w Parku szlaków turystyki pieszej, utrzymanie istniejących znakowanych szlaków rowerowych, utrzymanie istniejących znakowanych szlaków konnych, utrzymanie i rozbudowa istniejącej sieci szlaków turystyki narciarskiej, utrzymanie istniejących stacji i wyciągów narciarskich, rozbudowa infrastruktury narciarskiej zgodnie z ustaleniami planów miejscowych, h) utrzymanie i rozbudowa bazy noclegowej zgodnie z ustaleniami planów miejscowych, i) zagospodarowanie szlaków w zorganizowane miejsca wypoczynkowo-postojowe wraz z infrastrukturą techniczną (zadaszenia, ławki, stoliki, kosze itp.), j) rozbudowa systemu parkingów – dotyczy to przede wszystkim dolin cieszących się szczególnym zainteresowaniem rekreacyjnym, stacji narciarskich oraz miejscowości uzdrowiskowych, wprowadzenie wzmożonego nadzoru budowlanego dla poprawy dyscypliny budowlanej i ładu przestrzennego, głównymi terenami w Parku dla lokalizacji budynków i budowli (w tym związanych z turystyką, wypoczynkiem, lecznictwem uzdrowiskowym, rolnictwem, mieszkalnictwem, usługami, nieuciążliwą działalnością gospodarczą) jest Obszar III (por. Załącznik Nr 2 do Rozporządzenia Wojewody) prezentujący różnorodne walory krajobrazu kulturowego, zainwestowany i przeznaczony w dokumentach planistycznych gmin do zainwestowania. Na obszarze tym: a) należy uwzględniać ogólne zasady w zakresie działalności inwestycyjnej, o których mowa w pkt. 3-10, 13), b) ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla każdego wydzielonego przestrzennie zespołu budynków winny określać: intensywność zabudowy, linie zabudowy, obowiązujący sposób usytuowania budynków względem drogi (równolegle lub prostopadle), gabaryty oraz formy zabudowy (preferowane w nawiązaniu do tradycji miejsca) ograniczonego inwestowania wymaga Obszar II (por. Załącznik Nr 2 do Rozporządzenia Wojewody) obejmujący ekosystemy leśno-polno-łąkowe o szczególnych cechach krajobrazu naturalno-kulturowego. Na obszarze tym: a) należy uwzględniać ogólne zasady w zakresie działalności inwestycyjnej, o których mowa w pkt. 3-10, 13), b) rozwój turystycznej bazy noclegowej i żywieniowej powinien odbywać się przede wszystkim poprzez agroturystykę w ramach istniejącej zabudowy oraz małe pensjonaty, natomiast ograniczona być powinna zabudowa letniskowa typu drugie domy, c) rozwijane być mogą wszelkie urządzenia służące funkcji edukacji, turystyki i rekreacji, takie jak: ścieżki dydaktyczne, szlaki turystyki pieszej, rowerowej, konnej, narciarstwa śladowego, wyciągi i trasy narciarskie, parkingi z małą gastronomią, b) c) d) e) f) g) 18) 19) 20) 37 d) 21) wszystkie nowe inwestycje dla narciarstwa zjazdowego poprzedzone być powinny raportem o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, e) dopuszcza się ograniczony rozwój osadnictwa (zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zagrodowa, obiekty usługowe, obiekty związane z nieuciążliwą działalnością gospodarczą, obiekty infrastruktury technicznej) jako kontynuację istniejących zespołów zabudowy, na warunkach określonych przy sporządzaniu dokumentów planistycznych gmin. bezwzględnej ochrony przed działalnością inwestycyjną wymaga Obszar I (por. Załącznik Nr 2 do Rozporządzenia Wojewody) posiadający cechy krajobrazu naturalnego o szczególnych zasobach i walorach przyrodniczych, stanowiący trzon biocentrum o znaczeniu międzynarodowym i główny ogólnokarpacki korytarz ekologiczny dużych drapieżników: a) w obszarze tym należy maksymalnie ograniczyć lokalizację wszelkich nowych form osadnictwa, natomiast w jego obrębie mogą być lokalizowane: obiekty służące gospodarce leśnej, urządzenia służące funkcji edukacyjnej i turystycznej takie jak: ścieżki dydaktyczne, szlaki turystyki pieszej, rowerowej, konnej, narciarstwa śladowego, parkingi z małą gastronomią, obiekty zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej, obiekty związane z bazą noclegową agroturystyczną - w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy istniejącej (w obrębie przysiółków) infrastruktura techniczna (w tym ujęcia wody dla celów pitnych) i drogi, stanowiące inwestycje celu publicznego, realizowane zgodnie z przepisami szczególnymi b) budynki istniejące mogą być przebudowywane i modernizowane z uwzględnieniem zasady kształtowania form architektonicznych w nawiązaniu do budownictwa tradycyjnego; nowe obiekty należy kształtować w nawiązaniu do budownictwa tradycyjnego. c) w rozproszonej zabudowie przysiółkowej należy dążyć do: utrzymania historycznie ukształtowanej skali oraz przestrzennej struktury zabudowy, utrzymania tradycyjnego charakteru architektury, wykorzystania istniejącej zabudowy do rozwoju agroturystyki. § 29. Ustalenia do planu zagospodarowania przestrzennego województwa 1. Utrzymanie Popradzkiego Parku Krajobrazowego wraz z otuliną w granicach określonych w Rozporządzeniu Wojewody Małopolskiego Nr 298 z dnia 27 września 2001 roku (Dz. U. Woj. Małopolskiego Nr 141). 2. Zapewnienie przestrzennej ciągłości powiązań przyrodniczych Parku z szerokim otoczeniem. 3. Wzmocnienie systemu obszarów chronionych w otoczeniu Parku poprzez utworzenie Parku Krajobrazowego Małych Pienin. 4. Przeciwdziałanie fragmentacji obszaru Parku poprzez powstawanie kolejnych barier typu: komunikacyjnego, urbanizacyjnego, infrastruktury technicznej (linie 38 5. przesyłowe) i turystyczno-rekreacyjnej (duże inwestycje związane z narciarstwem zjazdowym typu koleje, wyciągi i trasy zjazdowe i in.), ograniczające swobodny rozwój populacji i utrudniających lub nawet uniemożliwiających migrację zwierząt i roślin. Podejmowanie i kontynuowanie współpracy z Republiką Słowacką w celu ochrony, integracji działań i prawidłowego wykorzystania zasobów przyrody i ochrony środowiska w pasie przygranicznym. 39