Uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (projekt z dnia 27 kwietnia 2017 r.) 1. Zgodnie z art. 25 i 26 ustawy pracownikami właściwego miejscowo urzędu wojewódzkiego stają się pracownicy samorządów województwa prowadzący postępowania w sprawie: 1) świadczeń rodzinnych realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego; 2) prowadzący postępowania w sprawie świadczenia wychowawczego realizowanego w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego. Przejęcie pracowników następuje w trybie art. 231 § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, co oznacza, że w terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, pracownik może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Dla urzędów wojewódzkich oznacza to wypłatę odpraw z tytułu rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem oraz odpowiednie stosowanie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Podkreślić także należy, że wynagrodzenia pracowników samorządowych są wyższe niż wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w urzędzie wojewódzkim. W projekcie ustawy brak jest informacji o źródłach pokrycia tych odpraw, poza lakonicznym sformułowaniem zawartym w przepisie art. 31 ustawy, że minister właściwy do spraw finansów publicznych, w terminie tygodnia od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, jest obowiązany przekazać wojewodom środki finansowe na wdrożenie zadań wynikających z niniejszej ustawy. 2. Projekt nie przewiduje także przekazania urzędom wojewódzkim mienia wykorzystywanego obecnie przez samorządy województw na realizację tych zadań (konieczność stworzenia przez urzędy wojewódzkie nowych miejsc pracy wraz z kompletnym wyposażeniem, konieczność zapewnienia powierzchni biurowej). W przypadku przekazania przez Ministerstwo Finansów środków finansowych na ten cel w trybie art. 31 ustawy, zastosowanie będą musiały mieć także przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych, co znacznie może utrudnić przygotowanie stanowisk pracy na czas. Obecnie część zakupów (np. komputery) wykonywana jest na rzecz urzędów wojewódzkich przez Centrum Obsługi Administracji Rządowej, w związku z czym samodzielny zakup przez jednostkę organizacyjną określonych składników wyposażenia stanowisk pracy może wymagać konieczności uzyskania zgody Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Zwrócić należy także uwagę na konieczność zapewnienia powierzchni biurowej przez urzędy wojewódzkie dla przyjmowanych pracowników samorządu województwa. Koniecznym jest zatem ujęcie w ustawie przepisu umożliwiającego z mocy prawa przejęcie od samorządu województwa powierzchni biurowych wykorzystywanych obecnie na potrzeby realizacji świadczeń rodzinnych, albo przekazanie wojewodom dodatkowych środków finansowych na wynajem takiej powierzchni biurowej. Z informacji posiadanych przez urząd wynika, że samorząd województwa wielkopolskiego ponosi rocznie - z tytułu najmu powierzchni biurowej dla pracowników realizujących obecnie zadania mające przejść w kompetencje wojewody – koszt w wys. 503098,43 zł – dane za 2015 r.). Na realizację zadań związanych z koordynacją przeznaczono w 2015 r. 475,36 m2 , a w 2016 r. 558,76 m2 . Budżety wojewodów powinny zostać wzmocnione także o środki finansowe na wydatki rzeczowe, które umożliwią np. pokrycie kosztów zakupu energii elektrycznej czy wysyłki do klientów pism urzędowych (samorząd województwa wielkopolskiego ponosił rocznie na wysyłkę korespondencji listowej kwotę 262679,40 zł w 2015 r. w 2016 r. wyniosły blisko 300.000 zł ). Ogółem koszt zakupu usług zewnętrznych w 2015 r., wyniósł 850177 zł, obok kosztów korespondencji najwięcej wydatków poniesiono m.in. na: koszty druku 21051,45 zł, obsługa informatyczna 21319,24, 3. W myśl art. 22 ustawy, marszałek województwa, w terminie do dnia 5 stycznia 2018 r., przekazuje właściwemu wojewodzie dokumentację dotyczącą spraw z zakresu świadczenia wychowawczego realizowanego w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego. Ustawa w żaden sposób nie precyzuje, jak te dokumenty mają być przekazane (np. protokół zdawczo-odbiorczy sporządzony według określonego wzoru, dokumentacja przekazana zgodnie z instrukcją kancelaryjną, przepisami dot. archiwizowania dokumentacji). 4. Zgodnie z art. 27 i 28 ustawy, wojewoda przejmuje zadania marszałka województwa jako wierzyciela należności pieniężnych wynikających ze spraw dotyczących nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz zadania marszałka województwa jako wierzyciela należności pieniężnych wynikających ze spraw dotyczących nienależnie pobranych świadczeń wychowawczych. Brak jest określenia w ustawie sposobu przekazania wykazu tych należności, co z uwagi na kwoty finansowe, z jakimi mamy do czynienia, powinno być z góry jednak wskazane (np. protokół zdawczo-odbiorczy, wzór zestawienia finansowego określonego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej). 5. Istotne wątpliwości budzą rozwiązania zaproponowane w art. 23 ust.2 i art. 24 ust. 2 dotyczące wskazania, że organem wyższego stopnia od rozstrzygnięć wydanych w pierwszej instancji przez marszałka województwa w sprawach świadczeń realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego przejętych przez wojewodę jest samorządowe kolegium odwoławcze. Powoduje to wątpliwość do co zgodności z Konstytucją RP i kodeksem postępowania administracyjnego proponowanych rozwiązań.