Nie kaŜde szkolenie powoduje powstanie przychodu Pytanie "czy zwolnienie od podatku przysługuje?" jest bezprzedmiotowe dla znacznej części oferty rynku szkoleniowego, z której korzysta pracodawca szkoląc pracowników na swoje potrzeby. Nie mamy bowiem wówczas do czynienia z przychodem po stronie pracownika Zatem art. 21 ust. 1 pkt 90 updof w ogóle nie ma zastosowania. Odrębną kwestią jest, jakie szkolenia finansowane przez pracodawcę mogą być uznane za nierodzące skutków podatkowych po stronie pracownika. Ich zakres jest bardzo szeroki, a interpretacje w dotychczasowej praktyce dość elastyczne. Wynika to z prostego faktu, Ŝe pracodawca przedsiębiorca, kierując się swoim interesem gospodarczym, finansuje głównie szkolenia, które mają związek z podnoszeniem kwalifikacji pracownika związanych z wykonywaną przez niego pracą, jej efektywnością. W takich wypadkach nie ma kwestii podatku dochodowego po stronie pracownika, bo nie ma po jego stronie przychodu, ani teŜ tytułu do zwolnienia podatkowego. W konsekwencji bezprzedmiotowe stają się równieŜ kwestie warunków wynikających z"odrębnych przepisów", w szczególności regulacji oświatowych, które dotyczą kształcenia o innym charakterze i celach, w tym wypadku nie mających w ogóle zastosowania. Jedynie wtedy, gdy szkolenie finansowane przez pracodawcę dotyczy podnoszenia poziomu wiedzy ogólnej i kwalifikacji zawodowych regulowanych przepisami oświatowymi bądź innymi "odrębnymi przepisami", naleŜy rozwaŜać, czy występuje z tego tytułu przychód po stronie pracownika, a w konsekwencji podatek dochodowy i tytuł do zwolnienia. Ukształtowany w ten sposób stan prawny wydaje się więc prosty i logiczny: 1. W sferę szkolenia pracowników niezbędnego dla realizacji celów gospodarczych przedsiębiorcy, o czym decyduje on sam i ponosi z tego tytułu koszty, ustawodawca i "odrębne przepisy" nie ingerują, bo to obszar swobody działalności gospodarczej i raczej sfera praw i potrzeb pracodawcy. Przedsiębiorca kupuje usługi szkoleniowe według kryteriów rynkowych od firmy szkoleniowej, która nie musi spełniać Ŝadnych szczególnych kryteriów formalnych, np. mieć akredytacji. 2. Sfera szkolenia pracowników, w wyniku którego podnoszą oni wiedzę i kwalifikacje uniwersalne (m.in. studia, kursy zawodowe wg programów oświatowych i dające określone kwalifikacje i uprawnienia regulowane przepisami państwowymi), moŜe być, ale nie zawsze jest finansowana przez pracodawcę. A przepisy dotyczą raczej kwestii praw pracownika i obowiązków pracodawcy w zakresie umoŜliwiania temu pierwszemu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Beneficjentami tych szkoleń są przede wszystkim sami pracownicy, więc kwestia powstania przychodu po ich stronie i podatku staje się zasadna. Ale tutaj pojawia się szeroka gama moŜliwości zwolnień przewidzianych w updof. Logiczne jest, Ŝe w takich wypadkach dostawcy usług regulowanych przepisami muszą spełniać wynikające z nich wymogi, które spełniają z natury swojego charakteru (np. szkoły wyŜsze), czy w wyniku nabytych uprawnień (np. uzyskując akredytację). Kwestionowanie takiego stanowiska miałoby powaŜne skutki dla dynamicznie rozwijającego się rynku szkoleń. PodwaŜyłoby takŜe zasady, na jakich finansowane są szkolenia dla przedsiębiorców w ramach programów operacyjnych UE. ANDRZEJ LECH Autor jest wiceprezesem zarządu Polskiej Izby Firm Szkoleniowych