produkcja pierwotna - obowiązki rolników wobec inspekcji sanitarnej

Obowiązki rolników wobec Inspekcji Sanitarnej
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia nakłada na rolników
obowiązek - pod rygorem nałożenia sankcji - stosownej rejestracji w jednostce Powiatowej
Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej. I tak zgodnie z brzmieniem art. 61 i 63 ust. 2 i 3
podmioty prowadzące sprzedaż bezpośrednią oraz podmioty prowadzące produkcję
pierwotną obowiązane są złożyć wniosek o wpis do Rejestru zakładów podlegających
urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Organem właściwym w sprawach rejestracji jest właściwy miejscowo Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny. We wniosku należy określić m.in. rodzaj i zakres
działalności, która ma być prowadzona, w tym rodzaj żywności, która ma być przedmiotem
produkcji lub obrotu. Wzory wniosków określone są w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia
z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji
i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność
podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej .
Zgodnie z art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, kto prowadzi
działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością bez złożenia wniosku o wpis
do rejestru zakładów, podlega karze pieniężnej do 5000 zł, nie mniej niż 1000 zł.
Wysokość kary ustala właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny uwzględniając
stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia i dotychczasową
działalność podmiotu działającego na rynku spożywczym i wielkość produkcji zakładu.
Produkcja pierwotna (podstawowa) oznacza uprawę roślin lub chów i hodowlę zwierząt
w celu pozyskania tzw. produktów pierwotnych. Produkcja pierwotna obejmuje także
łowiectwo, rybołówstwo i zbieranie runa leśnego. Do produktów pierwotnych zaliczamy
produkty:
o
o
o
pochodzenia roślinnego, czyli zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby hodowlane,
pochodzenia zwierzęcego, czyli jaja, surowe mleko, miód, produkty rybołówstwa,
zbierane w ich naturalnym środowisku (rosnące w warunkach naturalnych), zarówno
pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, czyli grzyby, jagody, ślimaki itp.
Produkcja pierwotna obejmuje działalność na poziomie gospodarstw lub na podobnym
poziomie obejmującą m.in. produkcję, hodowlę i uprawę produktów roślinnych, jak również
ich transport wewnętrzny, magazynowanie i postępowanie z produktami w gospodarstwie
i ich dalszy transport do zakładu przetwórczego. Wymagania dla produkcji pierwotnej określa
załącznik I Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 852/2004 z dnia
29.04.2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych.
Sprzedaż bezpośrednia zaś to sprzedaż małych ilości surowców, czyli produktów produkcji
pierwotnej do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio
zaopatrującego konsumenta końcowego. Dostawcami bezpośrednimi są zatem producenci
małych ilości żywności nieprzetworzonej pochodzenia roślinnego, sprzedawanej
konsumentowi finalnemu, tj. osobom indywidualnym, jak również lokalnym sklepom
i zakładom gastronomicznym .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich
środków spożywczych określa zakres działalności prowadzonej w ramach dostaw
bezpośrednich środków spożywczych, w tym wielkość i obszar dostaw bezpośrednich oraz
szczegółowe wymagania higieniczne dla działalności prowadzonej w ramach dostaw
bezpośrednich żywności.
WYMAGANIA
DOTYCZĄCE
PODMIOTÓW
(GOSPODARSTW
ROLNYCH)
PROWADZĄCYCH PRODUKCJĘ PIERWOTNĄ PRODUKTÓW POCHODZENIA
ROSLINNEGO W TYM PROWADZĄCYCH DOSTAWY BEZPOŚREDNIE:
1. Pomieszczenia, wyposażenie, pojemniki, skrzynie, powinny być
w czystości.
utrzymane
2. Wyposażenie oraz opakowania mające kontakt z żywnością powinny być
wykonane są z materiałów spełniających wymagania określone w przepisach
o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
3. Warunki produkcji, transportu i składowania produktów roślinnych powinny być
zgodnie z zasadami dobrej praktyki higienicznej.
4. Pomieszczenia powiązane z produkcją pierwotną muszą być odpowiednio
zabezpieczone przed dostępem szkodników i zwierząt.
5. W miejscach zbioru, przechowywania i dystrybucji powinien być zapewniony
dostęp do wody spełniającej kryteria wody pitnej.
6. Personel pracujący przy produkcji żywności powinien posiadać prawidłowy stan
zdrowia i wiedzę ze szkolenia na temat ryzyka zdrowotnego.
7. Powinny być zapewnione urządzenia do mycia rąk, wyposażone w środki
do mycia i higienicznego osuszania rąk.
8. Pracownicy powinni mieć dostęp do toalet.
9. Należy zapewnić prawidłowe składowanie, przetwarzanie i usuwanie odpadów
stałych i płynnych oraz substancji niebezpiecznych.
10. Produkty produkcji pierwotnej powinny być prawidłowo oznakowane.
11. Powinny zostać wdrożone systemy kontroli wewnętrznej (GHP, GMP, GAP)
12. W ramach kontroli wewnętrznej i w zależności od potrzeb powinny być
prowadzone badania produktów roślinnych odpowiednio w kierunku: pozostałości
pestycydów, zanieczyszczeń azotanami, metalami szkodliwymi dla zdrowia,
mikotoksynami,
zanieczyszczeń
mikrobiologicznych
oraz
skażeń
promieniotwórczych.