Rodzice młodego piłkarza

Marcin Kwiatkowski
Rodzice młodego piłkarza
Nie jest łatwo być dobrym rodzicem, a jeszcze trudniej rodzicem młodego piłkarza. Poświęcając
swoim dzieciom dużo czasu w początkowym etapie treningów, tworzymy podstawy pod ich
późniejsze sukcesy na boisku.
Dla rodziców piłka nożna może stać się skomplikowanym doświadczeniem, zwłaszcza gdy sami nie
uprawiali tej dyscypliny sportu. Chcesz, aby Twoje dziecko było szczęśliwe, aby dobrze się bawiło,
aby realizowało postawione przed nim cele treningowe. Z drugiej strony duża część fizycznego i
emocjonalnego stresu wpływającego na grę młodych zawodników jest spowodowana przez ich
rodziców. Jeśli wywierają oni niepotrzebny nacisk na dziecko może to zniszczyć ich wzajemne
relacje. Opierając się na zaproponowanej przez Davida Fontanę klasyfikacji możemy wyróżnić
cztery modelowe style rodzicielskie i odpowiadające im charakterystyki zachowania dziecka.
ZACHOWANIE RODZICA
REAKCJA DZIECKA
STYL
AUTORYTATYWNY
Rodzic oczekuje od dziecka zachowań
zgodnych z poziomem jego rozwoju; nie
ingeruje w trening, ale go śledzi.
Dziecko współpracuje z rodzicami, jest
niezależne na boisku, towarzyskie,
lubiane, asertywne i nastawione na
sukces.
STYL
AUTORYTARNY
Rodzic decyduje o wszystkim, co jest
związane z życiem sportowym dziecka;
decyzje są ostateczne.
Społeczne wycofanie dziecka; u chłopców
styl ten prowadzi do agresji, u dziewcząt
do zależności i braku motywacji.
STYL POBŁAŻLIWY
Rodzic akceptuje uczestnictwo dziecka
w treningach, ale stawia niewiele
wymagań; jeśli dziecko nie realizuje
postawionych zadań nie reaguje: ,,to
przecież tylko piłka”.
Dziecko jest zadowolone, ale z trudnością
przychodzi mu przejęcie
odpowiedzialności za osiągane na boisku
wyniki; ma małe zaufanie do siebie i do
swoich możliwości.
STYL
ZANIEDBUJĄCY
Rodzic nie angażuje się w rozwój
sportowy własnego dziecka, zajęty
własną aktywnością; brak komunikacji.
Dziecko staje się chwiejne emocjonalnie,
ma słabą samokontrolę na boisku oraz
problemy z koncentracją.
Zwykle zachowania rodzicielskie są efektem płynnego przenikania się wszystkich czterech stylów.
Na pewno jednak warto określić jaki styl dominuje w naszym zachowaniu i jaki to może wywierać
wpływ na relacje z naszym dzieckiem. Z większości badań wynika, że ze wszystkich czynników
motywujących dziecko do uprawiania sportu najważniejsze są: zabawa płynąca z samego
uprawiania sportu, możliwość wspólnego treningu z rówieśnikami, poczucie własnej skuteczności i
nabywanie nowych umiejętności. Biorąc pod uwagę te czynniki ważne jest, aby w trakcie
treningów ukierunkować nasze dziecko na radość z uprawiania sportu i nie nakładać na swoje
pociechy zbyt dużej presji na wynik (co nie zmienia faktu, że cele wynikowe także powinny być
stawiane - chodzi tylko o zachowanie rozsądnych proporcji).
WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW
WARTO
NIE WARTO
Wykazywać zainteresowanie treningami i
nabywanymi przez dziecko umiejętnościami.
Traktować uprawiania piłki nożnej jako nagrody
lub kary za inne rodzaje aktywności.
Cenić bardziej włożony wysiłek i pracę na
treningu przez dziecko, niż sam wynik.
Doprowadzić do sytuacji, w której dziecko boi się
porażki ze względu na rodziców.
Poznać trenera swojego dziecka i nie
próbować przejmować jego roli.
Podkreślać współuczestnictwo w treningu,
mówiąc: ,,wygraliśmy”, ,,przegraliśmy”.
Dać pozytywny wzór - szczególnie zachowania
na boisku, wytrwałości, dążenia do celu.
Zapominać, że dziecko cały czas się rozwija,
rośnie, dojrzewa, itp.
Przekazywać trenerowi na bieżąco informacje
zwrotne o samopoczuciu dziecka.
Stosować ironicznych uwag w celu poprawienia
dyscypliny piłkarskiej.
ZACHOWANIE RODZICÓW W TRAKCIE MECZÓW I SPARINGÓW:

Respektuj ustalenia trenera z twoim dzieckiem w zakresie techniki, sposobu rozgrywania
meczu, a unikniesz przekazywania sprzecznych informacji.

W trakcie meczu unikaj kontaktów słownych z twoją pociechą. Zawodnik ma z zasady być
na boisku niezależny i samodzielny.

Nie ujawniaj emocji negatywnych (,,co ty robisz, przecież potrafisz”, ,,jak strzelasz?”), jeżeli
nie potrafisz kontrolować swoich reakcji, to powinieneś obserwować mecz z pewnej
odległości.

W przypadku nagannego zachowania twojej pociechy reaguj stanowczo i konsekwentnie.

Po zakończeniu meczu rozmawiaj wtedy, gdy dziecko przejawia taką potrzebę; na początku
rozmowy wysłuchaj dziecka, co myśli i czuje. O meczu rozmawiaj, gdy emocje już opadną.

Bądź przy dziecku, kiedy przegrało, ale jeśli chce być samo, zostaw je.
PONIŻEJ PRZEDSTAWIONO KILKA PRAKTYCZNYCH SPOSOBÓW, DZIĘKI KTÓRYM MOŻECIE
USPRAWNIĆ RELACJE Z WASZYMI ,,MAŁYMI PIŁKARZAMI”:

Przypomnij sobie i zapisz wybraną sytuację konfliktową w trakcie treningu twojego dziecka,
w której brałeś udział. Spróbuj ją przeanalizować odpowiadając na pytania: czy moje
zachowanie pomaga dziecku w jego grze? jak moje zachowanie zostało przez nie
odebrane? w jakim stopniu kontrolowałem moje zachowanie? co chciałbym zmienić w
moim zachowaniu gdybym mógł cofnąć czas?

Spróbujcie stworzyć listę (zupełnie niezależnie od siebie) czynników przeszkadzających i
pomagających wam w trakcie treningów i turniejów, w zakresie waszych wzajemnych
relacji i zachowań. Znajdźcie wspólne elementy pozytywne i przyjmijcie je jako
obowiązujące.

Nawet jeśli wiesz „wszystko” o piłce nożnej, daj się dziecku zaskakiwać informacjami.
Pozwól mu być „małym ekspertem”. Przecież to ono wybrało tę dyscyplinę i cieszy go
możliwość przekazywania zdobytych informacji i umiejętności (szczególnie takim
autorytetom jak rodzice).

Spróbuj spojrzeć na każdą sytuację meczową z perspektywy własnego dziecka.

Współuczestnicz w tej formie aktywności. Pokaż, że też chcesz rozwijać się w tym kierunku.