Lekarze Stomatolodzy Ratują Życie Ludzkie.
advertisement
„Lekarze Stomatolodzy Ratują Życie Ludzkie” Niepokojący w ostatnich latach wzrost liczby chorych na nowotwory złośliwe jamy ustnej został dostrzeżony również przez parlamentarzystów Unii Europejskiej. Dane epidemiologiczne są alarmujące. Ogólna częstość występowania tego schorzenia wynosi 3,811 przypadków na 100.000, przy czym, ze względu na brak dolegliwości choroba ujawnia się zazwyczaj w zaawansowanym stadium. Statystyki onkologiczne są bezlitosne. Mimo nowoczesnej diagnostyki i terapii pacjenci nadal zgłaszają się do leczenia w III i IV stopniu zaawansowania choroby nowotworowej. Rak błony śluzowej jamy ustnej zajmuje 8 miejsce pod względem częstości występowania i jest drugą, po raku krtani przyczyną śmierci chorych na nowotwory regionu głowy i szyi. Z inicjatywy Prezydenta działającej przy Parlamencie Europejskim Grupy MAC ( Members of European Parliament Agaist Cancer) Alojza Peterle, przy współpracy z Europejską Radą Lekarzy Dentystów (CED) 23 czerwca 2015r w Brukseli odbyło się spotkanie pod hasłem Oral Cancer – Dentists saving lives. W spotkaniu, poza parlamentarzystami grupy MAC i członkami zarządu CED, z jej Prezydentem dr Wolfgangiem Doneusem wzięli udział zaproszeni przedstawiciele towarzystw stomatologicznych wielu krajów Europy. Polskę, z ramienia Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej Naczelnej Rady Lekarskiej reprezentowała dr hab. Halina Borgiel-Marek. Podczas spotkania wiele uwagi poświęcono roli lekarzy dentystów w profilaktyce i wczesnej diagnostyce raka jamy ustnej. Do wygłoszenia wykładu wprowadzającego zaproszono prof. Samana Warnakulasurija z King’s College w Londynie, który podkreślał fakt, że obszar najbardziej dostępny do codziennej samooceny może jednocześnie dominować w statystykach umieralności z powodu nowotworów. Wczesne rozpoznanie zmiany nowotworowej bardzo często warunkuje powodzenie leczenia. W przypadku raka jamy ustnej szanse na pięcioletnie przeżycie wynoszą 80% , gdy zostanie on rozpoznany we wstępnym stadium. Niestety ponad 50% pacjentów obciążonych tą chorobą umiera w ciągu pięciu lat od momentu rozpoznania. Jedną z największych zdobyczy współczesnej medycyny jest wprowadzenie badań przesiewowych, które w przypadku nowotworów jamy ustnej są już obowiązkowe w wielu krajach wysoko rozwiniętych. Badania te są podstawowym elementem profilaktyki onkologicznej, bowiem pozwalają nie tylko na wczesne wykrycie stanu przednowotworowego czy nowotworu, ale przede wszystkim na wyłonienie grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia choroby. Głównym sposobem wykrywania potencjalnie złośliwych zmian w jamie ustnej jest badanie oglądaniem i dotykiem w gabinecie stomatologicznym, którego czułość i swoistość szacowana jest na około 95%. W grupach wysokiego ryzyka istotne znaczenie mogło by mieć badanie samodzielne przez pacjenta wzorem badań skóry i piersi. Wymagałoby to jednak szerokiego programu dydaktycznego dla pacjentów. W drugiej części spotkania przewodnicząca zespołu roboczego Zdrowia Jamy Ustnej CED, dr Hendrike van Drie poprowadziła dyskusję panelową, podczas której przedstawiciele Towarzystw Dentystycznych Irlandii, Portugalii i Hiszpanii zapoznali zgromadzonych z programami zdrowotnymi wprowadzonymi we wspomnianych krajach celem poprawy wykrywalności raka jamy ustnej. Szczególną uwagę zwrócono na potrzebę stałej edukacji pacjentów, promocję zdrowego trybu życia oraz eliminację czynników sprzyjających powstawaniu nowotworów jamy ustnej, wzbogacenie szkolenia przed i podyplomowego ze szczególnym ukierunkowaniem na warsztaty praktyczne w zakresie diagnostyki klinicznej i biopsji zmian przenowotworowych i nowotworów regionu głowy i szyi i wreszcie zmianę nastawienia rządzących w zakresie promocji zdrowia i poprawy dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej. Wielkie wrażenie na zebranych zrobiły wspomnienia pacjentki Lii Mills związane z drogą jaką przeszła od rozpoznania nowotworu złośliwego jamy ustnej, poprzez cały proces diagnostyczny i terapeutyczny oraz Jej ocena komfortu życia po zakończonym leczeniu związanym z utratą tkanek, funkcji, zaburzeniami estetycznymi i w konsekwencji wpływie choroby na życie zawodowe i rodzinne. Podsumowując – O nowotworach jamy ustnej od lat dyskutuje się w środowiskach akademickich, prowadzone są kosztowne badania nad biologią i patogenezą choroby. Nowoczesna diagnostyka oraz coraz doskonalsze techniki terapeutyczne nie zaspokoją pokładanych nadziei póki nowotwory będą wykrywane w stadiach zaawansowania wykluczających ich zastosowanie. Rozwijający się nowotwór przez długi okres czasu jest bezobjawowy. Bagatelizowane są zmiany potencjalnie niebezpieczne, zarówno przez pacjentów, jak i przez lekarzy. Leczenie owrzodzeń na błonie śluzowej ciągnie się często miesiącami bez należytej diagnostyki i właściwego leczenia, podczas gdy nie powinno trwać dłużej niż 2 tygodnie. Ryzyko zachorowania nie dotyczy już tylko mężczyzn po 40 r.ż. o niskim statusie socjalnym, nałogowo palących i nadużywających alkoholu. Coraz częściej chorują młode osoby bez przewagi płci. Euro-Parlamentarzyści skupieni w MAC planują działania zmierzające do obniżenia poziomu zachorowalności na raka jamy ustnej o 15 proc. do 2020 r. . Cel ten ma być realizowany wspólnie z Radą Europy i Komisją Europejską. Skuteczna walka z nowotworami jamy ustanej warunkowana jest właściwą prewencją i wzrostem finansowania tego obszaru działalności wśród państw członkowskich UE. W osiągnięciu przełomu w walce z nowotworami jamy ustnej konieczne jest również ograniczanie spożycia alkoholu i papierosów. Nie był to pierwszy raz gdy sprawy opieki stomatologicznej omawiano w Parlamencie Europejskim. Dzięki staraniom lekarzy dentystów działających w organizacjach międzynarodowych znaczenie zdrowia jamy ustnej i stomatologii było przedmiotem podobnych debat. Wśród konferencji regularnie organizowanych w ubiegłych latach w siedzibie NRL przez ówczesną przewodniczącą KS NRL Annę Lellę również podnoszono szczególne znaczenie lekarza stomatologa jako lekarza pierwszego kontaktu i znacznie zdrowia jamy ustnej. M.in. w 2013, który był Rokiem walki z nowotworami głowy i szyi, podkreślano jak istotną rolę w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu może i powinien odegrać lekarz stomatolog. Nasze działania ukierunkowane na edukację, profilaktykę i badania przesiewowe faktycznie, jak podaje tytuł debaty w Parlamencie Europejskim, mogą ratować życie.
