Aktualne metody diagnostyki obrazowej raka jamy ustnej

Autorzy: Anna Starzyńska, Paulina Pałasz, Łukasz Adamski, Michał Studniarek
Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Stomatologicznej, Zakład Radiologii I,
Gdański Uniwersytet Medyczny
Aktualne metody diagnostyki obrazowej raka jamy ustnej –
badanie TK, MRI, DWI-MRI oraz PET/TK
Rak płaskonabłonkowy jest najczęstszym nowotworem jamy ustnej – stanowi 95% wszystkich
występujących w tej okolicy postaci histologicznych raka. Dwukrotnie częściej chorują mężczyźni,
głównie po 50 roku życia. Rokowanie jest bardzo złe. Pięcioletnie przeżycie wynosi 40%.
Problemem klinicznym jest niska wykrywalność nowotworu w początkowych stadiach choroby.
Mimo łatwej dostępności jamy ustnej w badaniu fizykalnym rak jest diagnozowany najczęściej w
wysokim stopniu zaawansowania. Trudność stanowi wykrycie przerzutów w lokalnych węzłach
chłonnych i w odległych narządach, wyznaczenie zakresu resekcji, określenie radykalności zabiegu
chirurgicznego, przyjęcia się przeszczepu, rozróżnienie reaktywnych węzłów chłonnych od
przerzutowych i wznów nowotworowych od blizn pooperacyjnych oraz odpowiedzi na radioterapię.
W celu pogłębienia diagnostyki przeprowadza się badania obrazowe. Interpretacja badań w
początkowych stadiach raka jamy ustnej jest trudna. Wykorzystuje się zdjęcia
ortopantomograficzne, badania rezonansu magnetycznego z obrazowaniem dyfuzyjnym oraz
dynamicznym, tomografię komputerową z oceną perfuzji, wiązki stożkowej, tomografię emisyjną
pojedynczego fotonu, pozytonową tomografię komputerową, metody hybrydowe (PET/CT,
PET/MRI, SPECT/CT) oraz ultrasonografię. Wiele odpowiedzi uzyskuje się dzięki nowym
rozwiązaniom diagnostycznym: MRI z pomiarem ADC oraz PET.
Celem pracy jest przedstawienie charakterystycznego obrazu raka jamy ustnej w różnych metodach
diagnostycznych oraz omówienie możliwości i ograniczeń tych metod.